รู้จัก “Plant milk” “น้ำนมแห่งอนาคต” "นมจากพืช" ขวัญใจ "ชาววีแกน"

เมื่อคนทั่วโลกเป็น “ชาววีแกน” กินอาหาร “แพลนท์เบส” กันมากขึ้น จึงต้องมี "นมจากพืช" หรือ “Plant milk” ที่กำลังเป็น "น้ำนมแห่งอนาคต"

Plant milk, Plant-based milk, Alternative milk, Vegan milk, Non-dairy milk หมายถึง น้ำนมที่ผลิตจากถั่ว ธัญพืช และผลไม้ ซึ่งกำลังเป็น น้ำนมแห่งอนาคต หรือ นมทางเลือก, นมจากพืช เพื่อชาววีแกน ที่รักษ์สุขภาพ และรักษ์โลก

$รู้จัก “Plant milk” “น้ำนมแห่งอนาคต” \"นมจากพืช\" ขวัญใจ \"ชาววีแกน\"$ นมจากพืช (Credit: everydayhealth.com)

นมจากพืชคือสกัดจากพืชที่มีน้ำ ให้กลิ่น รส และความเข้มข้นคล้ายนม คนยุคก่อนรู้จักกิน Plant milk มาหลายร้อยปีแล้ว เช่นชนพื้นเมือง Wabanaki ที่อาศัยอยู่ทางตะวันออกเฉียงเหนือของอเมริกา ทำนมจากถั่วให้ทารกดื่ม

ชาวแอฟริกาตอนเหนือ ใช้ถั่วที่มีในท้องถิ่นทำน้ำนม ชาวไอบีเรียน ก็รู้จักกินนมจากพืชมานับพันปีแล้ว ชาวอังกฤษในยุคกลาง ทำพุดดิ้งข้าวจากน้ำนมอัลมอนด์

ในศตวรรษที่ 13 มีคำว่า milk-like-plant juices หมายถึงน้ำจากพืชที่มีลักษณะเหมือนนม

$รู้จัก “Plant milk” “น้ำนมแห่งอนาคต” \"นมจากพืช\" ขวัญใจ \"ชาววีแกน\"$ นมข้าวโอ๊ต (Credit: bootstrapbeverages.com)

นมจากพืชท็อปฮิตในปัจจุบัน ได้แก่ อัลมอนด์ ข้าวโอ๊ต ถั่วเหลือง มะพร้าว ข้าว เม็ดมะม่วงหิมพานต์ แมคคาเดเมีย

ยังมีธัญพืชอีกมากมายที่ผลิต “น้ำนม” ได้ เช่น ข้าวบาร์เลย์ ควินัว ถั่วพีแคน ถั่วลิสง พีแคน วอลนัท พิสตาชิโอ้ ข้าวฟ่าง ข้าวโพด สเปลท์ ข้าวสาลี เมล็ดบัควีท ทานตะวัน เมล็ดฟักทอง เมล็ดเจีย เมล็ดกัญชง (hemp) เมล็ดงา เมล็ดผักโขม เมล็ดแฟลกซ์

$รู้จัก “Plant milk” “น้ำนมแห่งอนาคต” \"นมจากพืช\" ขวัญใจ \"ชาววีแกน\"$ นมกล้วย (Credit: wellandgood.com)

ผลไม้ก็ทำน้ำนมได้เช่น มะพร้าว มันฝรั่ง และกล้วย

น้ำนมแห่งอนาคต ช่วยโลกได้อย่างไร เมื่อการทำปศุสัตว์ก่อคาร์บอนฟุตพริ้นท์ และใช้ทรัพยากรน้ำมากกว่าการเกษตร 3 เท่า ชาววีแกน และนักอนุรักษ์ จึงชวนกันเป็นชาวผัก กินอาหารแพลนท์เบส อะไร ๆ ก็ทำจากพืชผัก

$รู้จัก “Plant milk” “น้ำนมแห่งอนาคต” \"นมจากพืช\" ขวัญใจ \"ชาววีแกน\"$ นมอัลมอนด์ (Credit: freepik.com)

และต้องมี Plant milk (แพลนท์มิลค์) น้ำนมที่ไม่ได้มาจากวัว แกะ แพะ หรือสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมอื่น ๆ นมจากพืชมีประโยชน์ใกล้เคียงกับนมวัว ให้คุณค่าสารอาหารไม่แพ้กัน

Plant milk กำลังสร้างเทรนด์การรับรู้ใหม่ การบริโภคใหม่ ก่อกระแสการดำเนินชีวิตที่ตระหนักถึงผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม และยังช่วยรักษาสุขภาพด้วย

$รู้จัก “Plant milk” “น้ำนมแห่งอนาคต” \"นมจากพืช\" ขวัญใจ \"ชาววีแกน\"$ Plant milk หลายยี่ห้อในท้องตลาด

จากการศึกษาผู้บริโภคที่ดื่มนมวัย 16-24 ปี ในอังกฤษ ระหว่างปี 1974-2020 พบว่าการบริโภคนมวัวลดลงจาก 94% เป็น 73% และสิ่งที่มาแทนคือ นมจากพืช หรือ Plant milk

โดยเฉพาะชาวยุโรปที่ผันตัวเองเป็น ชาววีแกน เพิ่มขึ้นทุกปี เกิดผลิตภัณฑ์ Plant milk หลายยี่ห้อ เช่น แบรนด์ นมข้าวโอ๊ต Oatly ในสวีเดน ก่อตั้งเมื่อปี 1994 มีอัตราเติบโตสูงขึ้นทุกปี ผู้บริโภคหลักคือชาวสวีเดน เยอรมัน อังกฤษ และกำลังเป็น นมทางเลือก ในร้านชา-กาแฟ ข้ามไปดังถึงประเทศจีน ในอเมริการ้านกาแฟสตาร์บัคส์ ใช้นมข้าวโอ๊ต เป็นอีกหนึ่งทางเลือกมากกว่า 6,000 ร้าน

$รู้จัก “Plant milk” “น้ำนมแห่งอนาคต” \"นมจากพืช\" ขวัญใจ \"ชาววีแกน\"$ โยเกิร์ตนมจากพืช (Credit: freepik.com)

จากการสำรวจของเว็บไซต์ everydayhealth.com บอกว่า เมื่อปี 2019 ตลาดนม Plant milk มีมูลค่ามากกว่า 1,200 ล้านยูเอส เติบโตปีละ 11%

ล่าสุดเมื่อปี 2021 นักวิเคราะห์อาหารบอกว่า ตลาดนมจากพืชหรือ Plant milk จะมีมูลค่าถึง 62,000 พันล้านยูเอส ในปี 2030

$รู้จัก “Plant milk” “น้ำนมแห่งอนาคต” \"นมจากพืช\" ขวัญใจ \"ชาววีแกน\"$ ไอศกรีมทำจากนม Plant milk (Credit: veganio.com)

สารอาหารใน Plant milk เปรียบเทียบกับนมวัว :

นมวัว ปริมาณ 240 มล. (1 ถ้วย) ให้พลังงาน 150 กิโลแคลอรี่ โปรตีน 7 กรัม / นมถั่วเหลือง 80 แคลอรี่ โปรตีน 7 กรัม / นมอัลมอนด์ 40 แคลอรี่ โปรตีน 1-2 กรัม / นมมะพร้าว (ไม่ใช่กะทิ) ให้พลังงาน 50 แคลอรี่ โปรตีน 0 / นมข้าวโอ๊ต 120 แคลอรี่ โปรตีน 2-4 กรัม / นมข้าว 120 แคลอรี่ โปรตีน 1 กรัม / นมเม็ดมะม่วงหิมพานต์ 25-50 แคลอรี่ โปรตีน 1 กรัม / นมแมคคาเดเมีย 50 แคลอรี่ โปรตีน 1 กรัม

นมจากพืชบางชนิดให้วิตามินแร่ธาตุหลากหลาย เช่น

$รู้จัก “Plant milk” “น้ำนมแห่งอนาคต” \"นมจากพืช\" ขวัญใจ \"ชาววีแกน\"$ อาหารเช้าจาก Plant milk (Credit: freepik.com)

นมอัลมอนด์ ให้พลังงานน้อยกว่านมวัว แต่มีโปรตีน วิตามินอี และกรดไขมันโอเมก้า-3, โอเมก้า-6 ช่วยลดคอเลสเตอรอล

นมมันฝรั่ง มีไฟเบอร์ โปรตีน แคลเซียม วิตามินดี ไรโบฟลาวิน วิตามินบี 12 กรดโฟลิก

นมข้าวโอ๊ต ได้ชื่อว่า Barista oats ให้กลิ่นหอม ตีฟองนมขึ้น มีธาตุเหล็กป้องกันโรคโลหิตจาง และเบต้ากลูแคน ไฟเบอร์ชนิดไม่ละลายน้ำ ป้องกันโรคหัวใจและรักษาระบบทางเดินอาหาร

$รู้จัก “Plant milk” “น้ำนมแห่งอนาคต” \"นมจากพืช\" ขวัญใจ \"ชาววีแกน\"$ นมมันฝรั่ง (Credit: freepik.com)

นมกล้วย มีไฟเบอร์สูง วิตามินเอ บี12 และวิตามินดี นมกล้วยมักเติมเครื่องเทศเช่นอบเชย บางยี่ห้อก็เติมน้ำตาล นิยมทำสมูทตี้ ขนมอบ และใส่ในกาแฟ

$รู้จัก “Plant milk” “น้ำนมแห่งอนาคต” \"นมจากพืช\" ขวัญใจ \"ชาววีแกน\"$ (Credit: todayshow.com)

น้ำนมแห่งอนาคต ช่วยรักษาสุขภาพ : เนื่องจากอุบัติการณ์ “แพ้” น้ำตาลแลคโตสในนมวัว (Lactose intolerance) เกิดจากร่างกายขาดเอนไซม์แลคเตส หรือมีไม่เพียงพอ จุลินทรีย์ในทางเดินอาหารจึงนำน้ำตาลนี้ไปใช้ ทำให้เกิดการสร้างกรดและแก๊ส และดึงน้ำเข้ามาในลำไส้ทำให้เกิดการเคลื่อนตัวของลำไส้เร็วขึ้น จึงเกิดอาการเช่น ปวดท้อง ท้องเดิน ท้องอืด คลื่นไส้ อาเจียน

$รู้จัก “Plant milk” “น้ำนมแห่งอนาคต” \"นมจากพืช\" ขวัญใจ \"ชาววีแกน\"$ นมพิสตาชิโอ้ (Credit: freepik.com)

ข้อควรระวัง : นมจากพืชหลายชนิดทำจากธัญพืช ถั่วและข้าว หลายคนแพ้ทำให้เกิดอาการโรคเซลิแอค (Celiac disease) เกิดจากร่างกายสร้างภูมิต้านทานหรือสารต่อต้านกลูเตน ซึ่งเป็นโปรตีนที่อยู่ในพืชจำพวก ข้าวสาลี ข้าวไรย์ ข้าวบาร์เลย์ ทำให้ไม่สามารถดูดซึมอาหารบริเวณลำไส้เล็กได้

$รู้จัก “Plant milk” “น้ำนมแห่งอนาคต” \"นมจากพืช\" ขวัญใจ \"ชาววีแกน\"$ น้ำนมข้าวโพด (Credit: freepik.com)

เว็บไซต์ poppad.com ระบุว่า โรคเซลิแอคและอาการแพ้กลูเตนมีความแตกต่างกัน โดยอาการแพ้กลูเตน เป็นการแพ้อาหาร มีอาการแพ้เช่น มีผื่นแดงคัน น้ำมูกไหล จาม คันตา ใบหน้าบวม หายใจลำบาก อาการแพ้จะเกิดทันทีหลังรับประทานอาหารที่มีกลูเตนเป็นส่วนประกอบ เช่น ข้าวสาลี ข้าวบาร์เลย์ ข้าวไรย์

$รู้จัก “Plant milk” “น้ำนมแห่งอนาคต” \"นมจากพืช\" ขวัญใจ \"ชาววีแกน\"$ ชีสทำจากนมเม็ดมะม่วงหิมพานต์ (Credit: freepik.com)

ส่วนโรคเซลิแอค ต้องให้เวลาสร้างภูมิต่อต้านกลูเตนที่รับประทาน ซึ่งจะใช้เวลานานกว่าในการแสดงอาการ โดยอาการที่พบบ่อย ได้แก่ ปัญหาระบบขับถ่าย อ่อนเพลีย เหนื่อยง่าย อารมณ์แปรปรวน ผิวหนังอักเสบ ลักษณะอุจจาระผิดปกติ น้ำหนักลดผิดปกติ ร่างกายขาดสารอาหาร

$รู้จัก “Plant milk” “น้ำนมแห่งอนาคต” \"นมจากพืช\" ขวัญใจ \"ชาววีแกน\"$ น้ำนมมะพร้าว (Credit: freepik.com)

คนแพ้ถั่ว (Nut Allergy) ไม่ควรกินนมจากถั่ว : ผู้แพ้ถั่วจะเกิดอาการแพ้เมื่อกินอาหารที่มีส่วนผสมของถั่วลิสงและถั่วประเภทยืนต้น (Tree nut) อาการแพ้อาจเกิดขึ้นที่ผิวหนัง ระบบทางเดินอาหาร และระบบทางเดินหายใจ คนที่แพ้อย่างรุนแรงอาจมีหลายอาการ ตั้งแต่หายใจลำบาก ลำคอบวม หัวใจเต้นเร็ว ความดันโลหิตลดลง จนถึงอาจหมดสติได้

$รู้จัก “Plant milk” “น้ำนมแห่งอนาคต” \"นมจากพืช\" ขวัญใจ \"ชาววีแกน\"$ โยเกิร์ต Plant milk (Credit: freepik.com)

เลือก Plant milk ต้องอ่านฉลากอย่างละเอียด : เพื่อป้องกันการแพ้ และสำรวจสารอาหารที่มีในนมจากพืช เช่น บางยี่ห้อเติมน้ำมัน ใส่น้ำตาล เกลือ บ้างปรุงแต่งรสชาติ เหมือนนมวัวที่แต่งรสด้วยน้ำตาล ช็อกโกแลต สตรอว์เบอร์รี่ กาแฟ ฯลฯ โดยเฉพาะสารปรุงแต่งจากถั่วที่บางคนแพ้ต้องระวัง

$รู้จัก “Plant milk” “น้ำนมแห่งอนาคต” \"นมจากพืช\" ขวัญใจ \"ชาววีแกน\"$ มัฟฟิ่นช็อกชิพแพลนท์เบส (Credit: cuisineandtravel.com)

บางยี่ห้อ “เบลนด์” นมจากพืชตั้งแต่ 2 ชนิดขึ้นไป เช่น นมอัลมอนด์+นมมะพร้าว (ไม่ใช่กะทิ) หรืออัลมอนด์+นมเม็ดมะม่วงหิมพานต์ จึงควรอ่านฉลากให้ดี

Plant milk กินอย่างไร : กิน (ดื่ม) เหมือนนมวัว ใช้เหมือนนมสด ทำขนมอบ คุกกี้ โยเกิร์ต ไอศกรีม จนถึงชีส ทำอาหารคาว-หวาน ได้หมด ชงกับชา-กาแฟ ทำเครื่องดื่ม สมูทตี้

$รู้จัก “Plant milk” “น้ำนมแห่งอนาคต” \"นมจากพืช\" ขวัญใจ \"ชาววีแกน\"$ นมจากพืช (Credit: freepik.com)