'ธัญวัจน์' ชงปรับปรุงกฎหมายลิขสิทธิ์ไทย สร้างความเป็นธรรมอุตสาหกรรมเพลง

นายธัญวัจน์ กมลวงศ์วัฒน์ ส.ส.บัญชีรายชื่อ พรรคประชาชน กล่าวว่าบทเพลง “All I Want for Christmas Is You” ของ Mariah Carey เป็นสัญลักษณ์แห่งเทศกาลคริสต์มาส เพลงนี้เปิดตัวในปี 1994 และประสบความสำเร็จระดับโลก โดยเฉพาะการขึ้นอันดับ 1 บน Billboard Hot 100 ในปี 2019 หลังจากเปิดตัวถึง 25 ปี ทั้งนี้ เพลงดังกล่าวสร้างรายได้มหาศาลให้ผู้สร้างสรรค์ผ่านค่าลิขสิทธิ์จากการสตรีม วิทยุ และสื่ออื่น ๆ ส่งเสริมแนวทางลิขสิทธิ์ที่ส่งเสริมรายได้ระยะยาวให้ผู้สร้างสรรค์

"เพราะในสหรัฐอเมริกามี กฎหมายลิขสิทธิ์ (Copyright Act of 1976) กำหนดว่าผลงานที่สร้างหลังปี 1978 จะได้รับความคุ้มครองตลอดชีวิตของผู้สร้างสรรค์ บวกอีก 70 ปีหลังจากเสียชีวิต กฎหมายนี้ย้ำสิทธิ์ของผู้สร้างสรรค์งานในผลงานของตน ยกเว้นในกรณี “Work for Hire” ที่มีการทำสัญญาระบุว่าเจ้าของลิขสิทธิ์เป็นของผู้ว่าจ้าง โดยหลักการนี้สนับสนุนให้ผู้สร้างสรรค์สามารถต่อรองและมีรายได้ในระยะยาว"
 

นายธัญวัจน์ กล่าวต่อว่า แต่กฎหมายไทยตามพระราชบัญญัติลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2537 มาตรา 10 ระบุว่า ลิขสิทธิ์ของผลงานที่สร้างจากการว่าจ้างจะตกเป็นของผู้ว่าจ้างโดยอัตโนมัติ เว้นแต่จะมีข้อตกลงเป็นอย่างอื่น ทำให้นักสร้างสรรค์ไทยมักขาดสิทธิ์ในงานที่ตนสร้าง และไม่สามารถสร้างรายได้ในระยะยาวได้

“กฎหมายลิขสิทธิ์ไทย สำหรับศิลปินไทยที่ไม่ได้มีส่วนร่วมในการแต่งเพลงมักไม่ได้รับส่วนแบ่งค่าลิขสิทธิ์ ซึ่งแตกต่างจากสหรัฐฯ และบางประเทศในยุโรป มีกฎหมายเพิ่มเติมเพื่อคุ้มครอง สิทธิ์ของผู้แสดง (Performer’s Rights) ที่ศิลปินมีสิทธิ์รับค่าลิขสิทธิ์จากรายได้ เช่น ค่าลิขสิทธิ์ต่อเนื่อง (Royalties) ที่ศิลปินได้รับส่วนแบ่งจากรายได้ที่เกิดจากการใช้งานเพลง เช่น การสตรีม และสิทธิ์ในการแสดงผลงานเพลงที่ตนร้องในบางกรณีโดยไม่ต้องขออนุญาต” นายธัญวัจน์กล่าว
 

นายธัญวัจน์ ได้เสนอแนวทางพัฒนาการกฎหมายเพลงไทยว่าต้องปรับปรุงกฎหมายลิขสิทธิ์ให้สอดคล้องกับมาตรฐานสากล การส่งเสริมความรู้ด้านลิขสิทธิ์ การออกสัญญาที่เป็นธรรม และการพัฒนาระบบรายได้ที่โปร่งใส เช่น การใช้บล็อกเชน นอกจากนี้ควรสนับสนุนการผลิตผลงานอิสระและส่งเสริมเพลงไทยเข้าสู่ตลาดสากล

“การคุ้มครองผู้สร้างสรรค์เป็นหัวใจสำคัญของการพัฒนาอุตสาหกรรมเพลงไทย เพราะการปรับปรุงกฎหมายลิขสิทธิ์ที่ให้ความเป็นธรรมแก่ผู้สร้างสรรค์และศิลปิน จะช่วยขับเคลื่อนอุตสาหกรรมเพลงไทยสู่เวทีโลก พร้อมทั้งสร้างแรงบันดาลใจให้คนรุ่นใหม่เข้าสู่วงการเพลง สร้างความยั่งยืนและเอกลักษณ์ให้เพลงไทยเป็นที่ยอมรับในระดับนานาชาติ ” นายธัญวัจน์กล่าว