ในทิพย์พิมานมีงานศิลป์

ในนิทรรศการศิลปกรรม “หลากลาย หลายชีวิต” Various Patterns; Diversity of Life ก่อนสำเร็จการศึกษา ณ หอศิลป์สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ เมื่อหลายเดือนก่อน

นับเป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้ก่อกำเนิดหอศิลป์พิมานทิพย์ ตำบลโป่งตาลอง อำเภอปากช่อง จังหวัดนครราชสีมา ที่พระองค์ทรงมุ่งหวังให้พสกนิกรได้มีแหล่งเรียนรู้ส่งเสริมการอนุรักษ์และสงวนรักษาทรัพยากรธรรมชาติผ่านงานศิลปะแขนงต่างๆ ดังพระราชปณิธานว่า

“งานศิลปะทำให้ข้าพเจ้ามีความสุข ข้าพเจ้าจึงอยากแบ่งปันความสุขให้กับพี่น้องประชาชนชาวไทย”

ด้วยพื้นที่ขนาด 3 ไร่ กรมชลประทาน กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ร่วมกับราชวิทยาลัยจุฬาภรณ์ น้อมเกล้าน้อมกระหม่อมถวายอาคารหอศิลป์พิมานทิพย์ (Pimarnthip Art Gallery) เป็นอาคาร 2 ชั้นเพื่อเป็นสถานที่รวบรวมผลงานภาพวาดฝีพระหัตถ์ รวมทั้งผลงานการออกแบบเครื่องประดับอัญมณีและน้ำหอมที่โปรดให้นักวิจัยของสถาบันวิจัยจุฬาภรณ์ สกัดจากดอกไม้ที่มีกลิ่นหอมนานาชนิดภายใต้เครื่องหมายการค้า CM 1957 ของบริษัท สยาม กลิตเตอร์ส 1957 โดยสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์ อัครราชกุมารีเสด็จไปทรงเปิดอาคารหอศิลป์พิมานทิพย์อย่างเป็นทางการ

อาคารหอศิลป์พิมานทิพย์ในตำหนักทิพย์พิมาน 

ปัญญา วิจินธนสาร หนึ่งในที่ปรึกษาร่วมหลักสูตรปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาทัศนศิลป์ คณะจิตรกรรม ประติมากรรม และภาพพิมพ์ มหาวิทยาลัยศิลปากรและร่วมจัดวางงานศิลปะฝีพระหัตถ์ เล่าว่า  

"ผลงานฝีพระหัตถ์ในสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี มีมากมาย ไม่เพียงแต่เกิดจากการทรงงานศิลปะเพื่อเป็นการผ่อนคลายพระอิริยาบถเท่านั้น แต่ทรงมุ่งมั่นเป็นศิลปินโดยแท้จริง ผลงานทั้งหมด เป็นผลงานที่แสดงที่หอศิลป์สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถมาแล้ว 

ต่อมาพระองค์มีพระดำริทำหอศิลป์ให้เป็นนิทรรศการถาวรของพระองค์ท่าน โดยการติดตั้งผลงาน ที่นี่เป็นคล้ายๆ หอศิลป์แบบลิฟวิ่งแกลลอรี่ เพื่อให้คนดูเข้ามาในหอศิลป์แล้วรู้สึกอบอุ่นผ่อนคลาย  

    

งานถักโลหะ

ผลงานฝีพระหัตถ์ 193 ขิ้น จัดวางตามบริเวณต่างๆ  โดยชั้นบนเป็นห้องรับรองและติดตั้งผลงาน 53 ชิ้น เป็นงานประติมากรรม งานเพ้นท์ติ้งที่สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี ทรงนำมาขยายเป็นชิ้นใหญ่ แล้วก็มีงานเพ้นท์ติ้งขนาดทั่วไปอีกจำนวนหนึ่ง ประดับด้วยกัน 

งานประติมากรรม ชื่อ 'เหล็กกล้า'

ตามทางเดินขึ้น-ลงบันได มีงานชุดผีเสื้ออีก 21 ชิ้น ส่วนชั้นล่างมีผลงานอีก 119 ชิ้น เนื่องจากพื้นที่มีค่อนข้างจำกัด ดังนั้นการจัดวาง เน้นการจัดหมวดหมู่ เช่น ภาพกลางคืน ภาพเกี่ยวกับป่า ภาพวาดที่เกิดจากเทคนิคการดรอว์อิ้ง เราจัดเป็นชุดที่มีบรรยากาศเดียวกัน หรือบางชิ้นงานมีแนวงานใกล้เคียงกันก็จัดวางให้มีเรื่องราวเชื่อมโยงต่อไปกันได้ เพื่อให้เห็นเนื้อหา รายละเอียดของภาพอย่างชัดเจน ไม่เน้นการเรียงลำดับห้วงเวลาการสร้างสรรค์ผลงานฝีพระหัตถ์ 

งานอินเตอร์แอคทีฟ

ภาพฝีพระหัตถ์ชุด 'ผีเสื้อ' บริเวณทางขึ้น-ลงบันได 

นอกจากนี้ ที่หอศิลป์พิมานทิพย์ ยังมีผลิตภัณฑ์ที่เป็นงานดีไซน์ ที่พระองค์ท่านนำงานไฟน์อาร์ตมาแอพพลาย เช่น งานเครื่องประดับ ทรงนำต้นแบบมาจากงานเพ้นท์ติ้ง แล้วดัดแปลงเป็นงานประติมากรรมขนาดเล็กบนตัวผู้สวมใส่ ถือว่าแปลกมาก แทนที่จะเน้นวัสดุ ที่นำมาออกแบบเป็นจิวเวลรี่ดีไซน์ พวกของเครื่องใช้ในชีวิตประจำวัน อาทิ แก้วน้ำ เสื้อยืด ก็เช่นเดียวกัน งานศิลปะก็เข้าอยู่กับสิ่งเหล่านี้ให้ดูเป็นเรื่องใกล้ตัว"

งานออกแบบเครื่องประดับ

หอศิลป์พิมานทิพย์เปิดให้ประชนเข้ารับชมแล้วมาระยะหนึ่งแล้ว ในปีหน้ายังมีแผนขยายพื้นที่ให้กว้างขวางออกไป รวมทั้งยังมีผลงานฝีพระหัตถ์อีกเป็นจำนวนมาก เตรียมนำมาจัดแสดงให้เราได้ศึกษาหาความรู้จากงานศิลปะอีก 139 ชิ้น    

"ยังมีงานศิลปะที่ยังไม่เคยจัดแสดงที่ใดมาก่อน เป็นภาพเขียนรูปเสือ ที่พระองค์ทรงทำอย่างต่อเนื่อง เคยรับสั่งว่าไม่ได้วาดเสืออย่างเดียว เขียนภาพสัตว์อื่นๆ นกหลายประเภท ตอนนี้อยู่ในระหว่างการเตรียมงาน นับโอกาสดีมาก เนื่องจากพระองค์ทรงทำงานในสิ่งที่พระองค์ทรงรักคืองานศิลปะ อีกทั้งนิทรรศการในหอศิลป์แห่งนี้จัดแสดงงานค่อนข้างถาวร คนดูเข้ามาศึกษาหาความรู้ได้ตลอดเวลา 

ผลงานชื่อ'ชัยโรจน์ ' เทคนิคปากกาสีน้ำเงินบนกระดาษ 

เพราะงานของพระองค์ท่าน มีความหลากหลาย ทั้งประเภทเพ้นท์ติ้ง ดรอว์อิ้ง งานผ้าปัก งานศิลปะแบบอินเตอร์แอคทีฟ งานประติมากรรม งานถักเส้นโลหะ ไม่ซ้ำกันเลย เกิดประโยชน์ต่อเขาเหล่านั้นและยังได้ชื่นชมพระอัจฉริยะภาพของพระองค์ท่านด้วย แตกต่างไปจากหอศิลป์โดยทั่วไป เวลาเราไปดูงานศิลปะ มักเป็นนิทรรศการที่มีลักษณะแบบงานชั่วคราว การจัดแสดงในแต่ละครั้งมีเวลาจำกัด ทำให้คนเข้าถึงงานได้น้อย"