ญี่ปุ่นประกาศเป็นผู้นำคุมขยะพลาสติกในทะเล

ญี่ปุ่นต้องการแสดงบทบาทนำแก้ปัญหาขยะพลาสติกทางทะเล โดยการประชุมผู้นำกลุ่มประเทศจี 20 ระหว่างวันที่ 28-30 มิ.ย.ที่นครโอซาก้า ญี่ปุ่นจะผลักดันให้ทำข้อตกลงระหว่างประเทศ ลดขยะพลาสติกในทะเล โดยวานนี้ (31 พ.ค.) รัฐบาลญี่ปุ่นนำร่องประกาศนโยบายดังกล่าว

นายกรัฐมนตรีชินโซ อาเบะ ระบุ "ขยะพลาสติกในทะเลเป็นวาระสำคัญอันหนึ่งในการประชุมผู้นำจี 20 และในฐานะประธานการประชุม ญี่ปุ่นจะเป็นผู้นำในการแก้ไขปัญหาดังกล่าว

นโยบายลดขยะพลาสติกในทะเลประกอบด้วย กำหนดให้ร้านค้าปลีกเก็บค่าถุงพลาสติกจากลูกค้าภายในปี 2578 พลาสติกที่ผลิตขึ้นมาใหม่จะต้องนำไปรีไซเคิลได้ทั้งหมด ส่งเสริมการใช้พลาสติกย่อยสลายได้ สนับสนุนเทคโนโลยีรีไซเคิลและโครงสร้างพื้นฐานอื่นๆ แก่ประเทศเอเชียตะวันออกเฉียงใต้เพิ่มโทษคนทิ้งขยะลงน้ำ

อย่างไรก็ตาม จนถึงขณะนี้นโยบายที่ประกาศมาส่วนใหญ่ยังเป็นแค่แนวคิด บางนโยบายไม่ได้กำหนดระยะเวลาออกกฎหมายมาบังคับใช้ด้วยซ้ำเช่น ให้ร้านค้าปลีกเก็บค่าถุงพลาสติกจากลูกค้า ยังไม่แน่ชัดว่าจะมีผลบังคับใช้เมื่อใด ใช้กับค้าปลีกทุกร้านหรือไม่

ญี่ปุ่นเป็นประเทศผลิตขยะพลาสติกต่อหัวประชากรรายใหญ่อันดับ 2 ของโลกรองจากสหรัฐ แม้อัตราการรีไซเคิลค่อนข้างสูง แต่ความพยายามลดใช้พลาสติกแบบครั้งเดียวทิ้งยังตามหลังตอนนี้หลายประเทศเก็บค่าถุงพลาสติกแล้วในสหภาพยุโรป (อียู) เพิ่งออกกฎหมายเมื่อเดือน มี.ค. ห้ามใช้พลาสติกแบบครั้งเดียวทิ้ง เช่น หลอด ช้อน จาน ตั้งแต่ปี 2564 เป็นต้นไป

ส่วนภาพรวมขยะพลาสติกทั่วโลกแต่ละปีราว 8 ล้านตัน รัฐบาลโตเกียวคาดว่าขยะจากญี่ปุ่นมีราว 20,000-60,000 ตัน เมื่อจีนและหลายประเทศสั่งห้ามนำเข้าขยะพลาสติกจากประเทศอื่น เรื่องนี้จึงกลายเป็นปัญหาที่นานาชาติต้องกังวล

ประเด็นที่กังวลกันมากคือไมโครพลาสติก หรือเศษพลาสติกที่เล็กกว่า 5 มิลลิเมตร ที่กำจัดได้ยากเมืื่อหลุดรอดลงแหล่งน้ำ แล้วจะสะสมในปลา นก และสัตว์อื่นๆ