กลยุทธ์ล็อบบี้สำหรับผู้นำ

เมื่อได้ยินคำกริยาที่คนไทยใช้ทับศัพท์ภาษาอังกฤษว่า "ล็อบบี้" (lobby) และคำว่า "ล็อบบี้ยิสต์" (lobbyist) เรามักนึกถึงการเมือง คำในภาษาไทยที่ใกล้เคียงกับ lobby มากที่สุดก็คือ "วิ่งเต้น" มีความหมายในแนวลบหน่อยๆ ซึ่งในความเป็นจริงแล้ว เราสามารถวิ่งเต้นให้คนสนับสนุนเราทั้งในเรื่องดีและเรื่องไม่ดีได้ทั้งคู่ 

ที่มาของศัพท์สองคำนี้เริ่มขึ้นที่ประเทศสหรัฐอเมริกาเมื่อปี ค.ศ.1830 เมื่อมีตัวแทนของกลุ่มผลประโยชน์พยายามชักชวนคนอื่นๆ ให้มารวมตัวกัน เพื่อให้ได้มาซึ่งเสียงสนับสนุนจากสภาคองเกรสในการลงมติเรื่องต่างๆ ตัวแทนของกลุ่มผลประโยชน์ที่ทำหน้าที่วิ่งไปหาคนชักชวนให้มาสนับสนุนความต้องการก็คือ lobbyist หรือนักล็อบบี้นั่นเอง คำสองคำนี้จึงมีที่มาจากการเมือง

ในแง่ธุรกิจ การเป็นล็อบบี้ยิสต์ ก็คืออาชีพคล้ายนายหน้าที่ทำหน้าที่เป็นตัวแทนในการติดต่อทำความรู้จัก ช่วยสร้างความสัมพันธ์ หรือ connection ช่วยเจรจาต่อรองเพื่อประสานประโยชน์ นักล็อบบี้หรือล็อบบี้ยิสต์มีประโยชน์หลายประการ ได้แก่ ช่วยทำหน้าที่เป็นตัวแทนติดต่อเจรจาให้กับบุคคลหรือองค์กรที่ต้องการติดต่อกับคนหรือองค์กรที่ตนเองไม่รู้จัก ช่วยเจรจาต่อรองหาข้อตกลงให้ในเรื่องธุรกิจต่างๆ และเรื่องส่วนบุคคล เช่น หางาน ประสานงานธุรกิจการค้าต่างๆ เช่นการนำเข้าหรือส่งออก ช่วยประนอมหนี้ ช่วยโฆษณาประชาสัมพันธ์ให้บุคคล ฯลฯ 

เห็นได้ชัดว่าคนที่เป็นล็อบบี้ยิสต์ต้องมีความรู้และทักษะหลายประการด้วยกัน จึงจะสามารถเข้าใจเรื่องราวเนื้อหาของงานที่ตนรับทำอยู่ ต้องมีจิตวิทยา มีศิลปะในการพูด เพราะงานที่ต้องทำคือไปโน้มน้าวจิตใจ เปลี่ยนทัศนคติของบุคคลต่างๆ ให้เป็นไปในทิศทางที่ตนเองต้องการ

และเมื่อเปรียบเทียบคุณสมบัติของ "ล็อบบี้ยิสต์" กับคุณสมบัติของ "ผู้นำ" ที่ต้องมีความสามารถในการบริหารและจูงใจผู้มีส่วนได้ส่วนเสียขององค์กร ซึ่งมีตั้งแต่พนักงาน ลูกค้า ผู้ส่งวัตถุดิบ ผู้ถือหุ้น หน่วยงานรัฐบาลและองค์กรที่เกี่ยวข้องกับการทำงาน นักการเมือง และชุมชนต่างๆ แล้ว ผู้นำควรจะมีคุณสมบัติเป็นนักล็อบบี้ที่ดีด้วย เพราะจะช่วยส่งเสริมการทำงานให้สัมฤทธิ์ผลได้รวดเร็วขึ้น ซึ่งคุณสมบัติของการเป็นล้อบบี้ยิสต์ที่ดีมีดังนี้ค่ะ

การศึกษาพื้นฐาน อย่าประมาทว่าเป็นงานง่ายๆ ใครๆก็ทำได้ ส่วนใหญ่ล็อบบี้ยิสต์มักมีการศึกษาระดับปริญญาตรีเป็นอย่างต่ำ สาขาการบริหารธุรกิจ รัฐศาสตร์ นิติศาสตร์ การตลาดและนิเทศศาสตร์ และถ้าเป็นล็อบบี้ยิสต์ในกิจการระดับชาติและนานาชาติ ก็ยิ่งต้องมีความรู้มากขึ้นไปอีก

มีทักษะการสื่อสารที่ดี การเป็นล็อบบี้ยิสต์ไม่ใช่แค่พูดเก่ง แต่ต้องเป็นผู้ฟังที่เก็บข้อมูลได้ถูกต้องครบถ้วน ไม่หลงประเด็น ต้องสามารถสื่อสารวัตถุประสงค์ของตนเองได้ชัดเจนทั้งในด้านการพูดและการเขียน สรุปก็คือ พูด เขียน อ่าน ต้องคล่องแคล่วไม่เพี้ยน

ผู้นำควรมีคุณสมบัตินักล็อบบี้ที่ดี เพื่อช่วยส่งเสริมการทำงานให้สัมฤทธิ์ผลได้รวดเร็วขึ้น

เป็นนักสร้างสัมพันธภาพที่ดี คงไม่มีใครรู้จักคีย์แมนในทุกวงการได้ บางครั้งหรือหลายๆครั้งก็ต้องเริ่มสร้างความสัมพันธ์จากศูนย์ ล็อบบี้ยิสต์จึงต้องเก่งและนุ่มนวลในการสร้างมิตรใหม่ เป็นผู้ชวนสนทนาที่ดี มีบุคลิกลักษณะที่เป็นมิตรน่าไว้วางใจและน่าเชื่อถือ

เป็นนักประชาสัมพันธ์ เพราะล็อบบี้ยิสต์ต้องติดต่อผู้คนเพื่อส่งเสริมความสัมพันธ์ สร้างความน่าเชื่อถือให้กับลูกค้า ดังนั้นจึงควรมีความรู้ความเข้าใจในพื้นฐานและขั้นตอนของการโฆษณาประชาสัมพันธ์ การใช้สื่อต่างๆ และช่องทางในการประชาสัมพันธ์ให้เหมาะสมกับกรณีเพื่อสร้างความเป็นที่รู้จักและความน่าเชื่อถือของทั้งตนเอง ขององค์กรและผู้อื่น

มีความคิดสร้างสรรค์ มีทักษะในการเจรจาต่อรองและบริหารความขัดแย้ง ผู้ที่จะสามารถทำหน้าที่ล็อบบี้ยิสต์และหาข้อตกลงที่ดีให้กับทุกฝ่ายต้องเป็นผู้ที่สามารถสร้างข้อเสนอหรือทางเลือกต่างๆได้หลายหนทาง เก่งในการคิดนอกกรอบ มีวุฒิภาวะทางอารมณ์สูง ไม่อารมณ์เสียง่ายๆเมื่อไม่ได้ดังใจ เป็นผู้ที่ไกล่เกลี่ยความขัดแย้งเก่ง

มีความสามารถในการวิเคราะห์และเป็นนักวางกลยุทธ์ ล็อบบี้ยิสต์มือฉมังคือคนที่ต้องรู้ข่าวความเคลื่อนไหว รู้จักเครือข่ายความสัมพันธ์ของคนกลุ่มต่างๆ รู้จักปูมหลังของคนตลอดจนแนวโน้มสถานการณ์สิ่งแวดล้อม เพราะต้องประมวลข้อมูลเพื่อทำการประเมินและคาดการณ์ทัศนคติ ลีลาท่าทางชั้นเชิงและจุดยืนของผู้มีส่วนได้ส่วนเสียทุกคนก่อนจะตัดสินใจติดต่อคนแต่ละคนผ่านกลยุทธ์ ช่องทางและข้อเสนอที่จูงใจคนต่างๆเหล่านั้นอย่างเป็นผล ซึ่งต้องทำการบ้านค้นคว้าหาข้อมูลต่างๆอย่างแน่นจัดเต็ม เป็นข้อมูลที่กลั่นกรองแล้วว่าเชื่อถือได้

เป็นนักขายตัวยง เมื่อมีความสามารถในการคิดนอกกรอบ สามารถสร้างทางเลือกได้หลายประการแล้ว จำเป็นที่จะต้องมีความเป็นนักขายที่ดีด้วย สามารถยกเหตุผลนานาประการ ยกแม่น้ำทั้งห้ามาโน้มน้าวจิตใจผู้อืนให้คล้อยตาม หลายคนมีไอเดียดีแต่ขายไม่เก่ง ไม่สามารถหาเหตุผลเรื่องราวและตัวอย่างต่างๆมาสนับสนุนแนวคิดของตนได้อย่างสมเหตุสมผลน่าเชื่อถือ แต่ถ้าเก่งในการขายแล้ว จะช่วยส่งเสริมให้สามารถชักจูงให้ผู้คนมาสนับสนุนตัวเองได้อย่างไม่ยากจนเกินไป

มีคุณธรรม สำหรับผู้นำที่สนใจอยากพัฒนาความสามารถในการเป็นล็อบบี้ยิสต์เพื่อสร้างทีมงานหาผู้สนับสนุนงานให้สำเร็จ การมีคุณธรรมเป็นเรื่องสำคัญ เป็นรากฐานที่จะทำให้ท่านสร้างความน่าเชื่อถือได้อย่างยั่งยืนเพราะคนเชื่อในคุณธรรมของท่านว่าท่านทำเพื่อประโยชน์ขององค์กร ไม่ใช่เพื่อประโยชน์ส่วนตัวหรือกลุ่มคนบางกลุ่ม