รวมมาตรการ 'มหาวิทยาลัยไทย' ในวิกฤติ 'โควิด-19'

จากสถานการณ์ไวรัส “COVID-19” ที่ส่งผลกระทบไปยังคนทั้งโลก และเกี่ยวโยงไปถึงสถาบันการศึกษาอีกหลายสถาบัน ทำให้มีการปิดการเรียนการสอนในมหาวิทยาลัย แล้วเปลี่ยนมาตรการเป็นการสอนแบบออนไลน์แทน ทั้งนี้ก็เพื่อ จำกัดและควบคุมการแพร่ระบาดของไวรัส “COVID-19” ส่วนรูปแบบการสอนของแต่ละสถาบันนั้นก็จะมีความแตกต่างกันออกไป ดังนี้ 

• จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ดำเนินให้คณะนิติศาสตร์ปิดทำการเป็นเวลาหนึ่งสัปดาห์ ตั้งแต่วันที่ 16 – 22 มีนาคม 2563 เพื่อฉีดพ่นน้ำยาฆ่าเชื้อและทำความสะอาดตามมาตรฐานทางสาธารณสุขทั่วพื้นที่อาคารพินิตประชานาถ และอาคารเทพทวาราวดี และให้งดการเรียนการสอนทุกช่องทาง ทั้งนี้ประกาศล่าสุดของมหาวิทยาลัย ระบุให้ผู้สอนจัดการเรียนการสอนทุกรายวิชาในรูปแบบออนไลน์

ประกาศจากจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ให้พิจารณาจัดการเรียนการสอนทุกรายวิชาในรูปแบบออนไลน์โดยเร็วที่สุด ซึ่งอาจเป็นการสอนสด (Real time) หรือสอนโดยบันทึกไฟล์ภาพและเสียงไว้ล่วงหน้าก็ได้ ซึ่งการสอนในรูปแบบออนไลน์ ในวันที่ 23 มีนาคม 2563 ไปจนสิ้นสุดการเรียนการสอนรายวิชานั้น 

• มหาวิทยาลัยรามคำแหง

มหาวิทยาลัยรามคำแหง เปิดสอนผ่านระบบออนไลน์ ระหว่างวันที่ 1 เมษายน – 11 พฤษภาคม 2563

มหาวิทยาลัยศรีปทุม วิทยาเขตบางเขน มีคำสั่งปิดทำการเป็นเวลา 6 วัน ระหว่างวันที่ 15 – 20 มีนาคม 2563 เพื่อทำความสะอาดและฆ่าเชื้อทั้งภายในและภายนอกอาคารมหาวิทยาลัย

การบรรยายผ่านสื่อออนไลน์ใน 2 ระบบ ได้แก่ การถ่ายทอดสดการบรรยายผ่านระบบ RU Cyber Classroom ที่ http://www.cyberclassroom.ru.ac.th  และการบรรยายผ่านระบบ Course on-demand ที่ http://www.m-learning.ru.ac.th  หากนักศึกษาไม่สามารถรับชมการบรรยายสดได้ทัน สามารถดูคำบรรยายย้อนหลังได้ตลอด 24 ชั่วโมง ทั้งนี้ทั้ง 2 ช่องทางยังสามารถเข้ารับชมผ่านทางเว็บไซต์หลักของมหาวิทยาลัย ที่ www.ru.ac.th 

ส่วนวิชาที่มีการเรียนการสอนภาคปฏิบัติ หรือฝึกปฏิบัติการ ให้แต่ละคณะพิจารณาเท่าที่มีความจำเป็น และต้องมีมาตรการเฝ้าระวัง คัดกรอง และป้องกันการระบาดของโรคโควิด-19 ตามที่มหาวิทยาลัยและกรมควบคุมโรคประกาศ 

• มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ออกประกาศให้นักศึกษาทุกศูนย์การเรียน ใน 2 ศูนย์ (ท่าพระจันทร์-ศูนย์รังสิต) ทั้งปริญญาตรี ปริญาโท และปริญญาเอก งดการเรียนการสอน วันที่ 16 – 22 มีนาคม 2563 ให้คณะเตรียมการเรียนการสอนออนไลน์ และสอนได้ตั้งแต่วันที่ 23 มีนาคม 2563

เปิดช่องทางให้นักศึกษาสามารถรับเอกสารการสอนออนไลน์ และสอบถามข้อสงสัยได้ โดยเลือกรูปแบบการสอนทางไกลตามความเหมาะสมได้ดังนี้ การสอนสดที่สามารถมีปฏิสัมพันธ์กับนักศึกษาได้ เช่น การสอนผ่าน Microsoft Team และการจัดทำไฟล์วิดีโอการสอนล่วงหน้าผ่านระบบการจัดการเรียนการสอนออนไลน์ (LMS: Learning Management System) เช่น ระบบธรรมศาสตร์ตลาดวิชา gennext.tu.ac.th (ติดต่อเปิดใช้งานได้ที่Line: https://lin.ee/fjbBVLJ), google classroom หรือ TU-Moodle 

วิชาปฏิบัติหรือวิชาที่มีกิจกรรมการเรียนรู้แบบ ปฏิสัมพันธ์ในห้องเรียน ให้ผู้สอนปรับเปลี่ยนรูปแบบการสอนเป็นลักษณะอื่น เช่น simulation-based, project-based หรือ research-based เป็นต้น โดยให้ค านึงถึงการบรรลุผลลัพธ์การเรียนรู้ของวิชาเป็นหลัก

• มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตบางเขน ประกาศหยุดการเรียนการสอน 16 –  22 มีนาคม 2563 และเปิดเรียนตามปกติ 23 มีนาคม 2563

ธีรศักดิ์ สร้อยคีรี อาจารย์ประจำคณะศึกษาศาสตร์และพัฒนศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ จึงได้พัฒนาแบบสอนสำหรับการทำคอร์สสอนออนไลน์ สำหรับบุคลากรครูอาจารย์ที่ไม่เชี่ยวชาญด้านการทำแบบสอนออนไลน์ ผ่านหน้าเว็บไซต์ https://theerasak-school.teachable.com/p/21teachingfightcovid-19  โดยไม่คิดค่าใช้จ่าย

• สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง

สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง ประกาศยกเลิกการเรียนการสอนในห้องเรียน เดินหน้าการเรียนการสอนออนไลน์เต็มรูปแบบเป็นมหาวิทยาลัยแห่งแรกในประเทศไทย เริ่ม 16 มีนาคม 2563

อาจารย์ นักศึกษา ของพระจอมเกล้าฯลาดกระบัง และสถาบันการศึกษาอื่นๆ สามารถเข้ามาศึกษาเครื่องมือช่วยการจัดการเรียนการสอนแบบออนไลน์ หรือรับคำปรึกษาแนะนำในการผลิตสื่อการสอนออนไลน์ได้ โดยมีทีม Online Teaching and Learning Service ของสำนักบริการวิชาการร่วมกับสำนักบริการคอมพิวเตอร์ พร้อมให้บริการทุกท่าน โดยสามารถเข้ามาติดตามรายละเอียดได้ที่ www.csc.kmitl.ac.th 

• มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย

มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย ประกาศจัดการเรียนการสอนออนไลน์ เพื่อเพิ่มความสะดวกแก่นักศึกษา และอาจารย์ ซึ่งได้มีการทดลองการใช้โปรแกรม และทางมหาวิทยาลัยได้มีการคิดที่ปรับการประชุมงานผ่านทางออนไลน์เพื่อให้เข้ากับวิกฤตในปัจจุบันด้วย

ประกาศจากมหาวิทยาลัย ประกาศว่าตั้งแต่วันอังคารที่ 17 มีนาคม 2563 เป็นต้นไปให้ระงับการเรียนการสอนในห้องเรียน และสอนผ่านระบบออนไลน์ เต็มรูปแบบเป็นการทดแทน จนกว่าจะมีการเปลี่ยนแปลง อาจารย์ ผู้สอน สามารถใช้สื่อออนไลน์เพื่อสอนหรือเพื่อการทำรายงาน ส่งรายงาน ทดสอบและทำกิจกรรมต่างๆ กับนักศึกษา ทดแทนการสอนผ่านชั้นเรียน สำหรับวิธีการเรียนการสอน อาจารย์ผู้สอน สามารถใช้วิธีการสอนได้หลายรูปแบบตามดุลยพินิจ และความเหมาะสม โดยสามารถประเมินผลลัพท์การเรียนรู้ต่างๆทดแทนการใช้ วิธีการเรียนการสอนปกติ 

• มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ

มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ประกาศงดการเรียนการสอนและสอบในชั้นเรียนทุกระดับ ที่วิทยาเขตประสานมิตร วิทยาเขตองครักษ์ รวมถึงวิทยาเขตที่จังหวัดสระแก้ว และวิทยาเขตที่จังหวัดตาก ระหว่างวันที่ 17 - 22 มีนาคม 2563 และดำเนินการสอนในรูปแบบออนไลน์หรือรูปแบบอื่น ๆ ที่ไม่มีการเข้าชั้นเรียน ตั้งแต่ในวันที่ 23 มีนาคม 2563 เป็นต้นไป จนกว่าจะมีประกาศเป็นอย่างอื่น

การเรียนในรูปแบบออนไลน์ของอาจารย์ และเจ้าหน้าที่ไปศึกษาวิธีการอัดวิดีโอ ใช้สอนออนไลน์ และเริ่มนำมาใช้ในวันที่ 23 มีนาคมนี้ รูปแบบการสอนก็จะให้อิสระกับทุกคณะจะทำในรูปแบบไหน จะอัดเป็นคลิป ให้นักศึกษาเปิดดูตอนไหนก็ได้ หรือ สอนแบบเรียลไทม์ผ่านออนไลน์ โดยให้นัดแนะวันเวลาผ่านช่องทางของแต่ละคณะเอง 

• มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา

มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา ประกาศหยุดการเรียนการสอน 13-16 มีนาคม 2563 และให้อาจารย์ผู้สอนคณะวิทยาลัยศูนย์การศึกษาหรือหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง แจ้งนักศึกษาให้ทราบถึงกระบวนการเรียนการสอนแบบออนไลน์ตามขั้นตอนในคู่มือหรือคำแนะนำการใช้งานของคณะวิทยาลัยศูนย์การศึกษาสำนักวิทยบริการและเทคโนโลยีสารเทศ สำนักวิชาการศึกษาทั่วไปและนวัตกรรมการเรียนรู้อิเล็กทรอนิกส์หรือหน่วยงานต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง

การฝึกประสบการณ์วิชาชีพให้ปรับและให้เลื่อนหรือยกเลิกการฝึกประสบการณ์วิชาชีพสหกิจศึกษา โดยสามารถดำเนินการในรูปแบบการจัดทำโครงงานหรือการมอบหมายงานหรือรูปแบบอื่น ๆ ที่เห็นสมควร ทั้งนี้ต้องไม่ต่ำกว่าเกณฑ์มาตรฐานที่เคยปฏิบัติโดยเฉพาะระยะเวลาของการฝึกงานให้คณะวิทยาลัยศูนย์การศึกษาแต่งตั้งคณะกรรมการดำเนินงานพิจารณารูปแบบวิธีการเพื่อให้เป็นไปตามเกณฑ์มาตรฐานหลักสูตร

• มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี

มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี ประกาศหยุดการเรียนการสอน 16 มีนาคม – 19 เมษายน โดยจะใช้การเปิดสอนผ่านทางระบบออนไลน์ทดแทน นักศึกษาสามารถเข้าถึงการเรียนออนไลน์ ทั้งรูปแบบห้องเรียนเสมือน (Virtual Classroom) การถ่ายทอดสดผ่านเครือข่าย ผ่าน Platform ต่างๆ ระบบ E-Learning ของมหาวิทยาลัย การใช้วิดิทัศน์ออนไลน์ การส่งเอกสารการสอน การส่งงาน และให้นักศึกษาได้สื่อสารสองทางกับอาจารย์ประจำวิชาได้อย่างมีประสิทธิภาพทุกช่องทาง

• มหาวิทยาลัยมหิดล

มหาวิทยาลัยมหิดล ได้ดำเนินการปิดห้องเรียน และสถานที่ที่นักศึกษาเข้าไปใช้ เพื่อทำความสะอาดและฆ่าเชื้อตามมาตรฐาน ระหว่างวันที่ 14-15 มีนาคม 2563

รูปแบบการเรียนออนไลน์ของมหาวิทยาลัยมหิดล การสอนแบบถ่ายทอดสด ใช้ระบบการสอนทางไกลผ่านเครือข่ายอินเทอร์เน็ตเพื่อจัดการสอนบรรยายหรือสาธิตแบบถ่ายทอดสดผ่านเครือข่ายอินเทอร์เน็ตของมหาวิทยาลัย โดยใช้โปรแกรม Webex ให้ยึดเวลาสอนตามตารางสอนปกติ และควรทำการตรวจสอบรายชื่อผู้เรียน ทั้งนี้ระบบจะบันทึกการสอนและจัดเก็บไว้ให้ภายใน 3 วัน 

ทั้งนี้ยังมีรูปแบบการสอนแบบบันทึกการสอนล่วงหน้า ใช้ระบบ Mahidol University Extension (MUx) หรือ ระบบ Learning management system (LMS) เพื่อทำการเรียนการสอนออนไลน์ในสถานการณ์ฉุกเฉิน โดยควรกำหนดขอบเขตเวลาให้นักศึกษาได้เข้ามาเรียนในระบบและตรวจสอบรายชื่อผู้เรียนได้

อย่างไรก็ตามการสอนในรูปแบบออนไลน์ของมหาวิทยาลัยผ่านโปรแกรมที่แตกต่างกันนั้น เพื่อความต้องการให้เป็นไปในแนวทางเดียวกัน คือการลดความเสี่ยงการติดเชื้อไวรัส “COVID-19” นอกจากนั้นยังถือเป็นการพลิกวิกฤตให้เป็นโอกาส ในเมื่อโลกของเทคโนโลยีได้ก้าวไกลมากขึ้น โอกาสนี้จึงเป็นการใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยี เข้ามามีส่วนในการเรียนการสอน ทำให้เกิดการพัฒนาที่ทันสมัย เพิ่มความสะดวกให้ทุกคน และยังปลอดภัยจากการแพร่ระบาดของ COVID-19 อีกด้วย