Rethink รูปเเบบธุรกิจ ผลกระทบของ COVID-19

ในครั้งที่แล้วเราได้คุยกันถึงรูปแบบของธุรกิจแนวใหม่ที่พัฒนานวัตกรรม ซึ่งตอบโจทย์เศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม และยังได้รับประโยชน์อย่างมากจากการ แพร่ระบาดของ COVID-19 ซึ่งส่งผลกระทบต่อการเปลี่ยนแปลงทางบริบทของผู้บริโภคอย่างรวดเร็วในภาวะวิกฤติ เช่น บริษัททางการสื่อสาร (Zoom Communication เเละ TeamViewer) การรับชมภาพยนตร์ออนไลน์ (Netflix) หรือบริษัททางด้านการศึกษาออนไลน์ (Tomorrow Advancing Life Education Group)

ท่ามกลางสถานการณ์การแพร่ระบาดอย่างรวดเร็วของ COVID-19 ที่ไม่มีทีท่าว่าจะลดความรุนเเรงในอนาคตอันใกล้ ในอาทิตย์นี้เราจะมาคุยถึงบริษัทที่พัฒนานวัตกรรมและรูปแบบธุรกิจแนวใหม่ที่ ซึ่งเป็นที่คาดหมายว่าจะประสบผลสำเร็จเป็นอย่างสูงก่อนหน้าการแพร่ระบาดของ COVID-19 เเต่กลับได้รับผลกระทบอย่างหนักจากภาวะวิกฤติ เพราะเป็นรูปแบบธุรกิจเฉพาะตัว ซึ่งยากต่อการปรับเปลี่ยนให้สอดคล้องกับบริบทที่เปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็ว

โดยผมอยากจะขอยกตัวอย่าง ธุรกิจแนวใหม่ในประเทศสหรัฐอเมริกาในหลากหลายอุตสาหกรรม เพื่อเป็นข้อคิดต่อผู้ประกอบการรุ่นใหม่ในการพัฒนานวัตกรรมและรูปแบบธุรกิจที่ต้องสามารถตอบโจทย์ผู้บริโภคในภาวะที่เศรษฐกิจเติบโต และในภาวะที่เศรษฐกิจที่ถดถอย

• Lyft

เป็นบริษัทที่คาดว่าจะประสบความสำเร็จก่อนการแพร่ระบาดของ COVID-19 Lyft เป็นบริษัทที่ให้บริการทางการขนส่งที่เกิดขึ้นในรัฐแคลิฟอร์เนีย และให้บริการในกว่า 700 เมืองในประเทศสหรัฐ และกว่า 12 เมืองในประเทศแคนาดา โดยส่วนแบ่งทางการตลาดเป็นอันดับสองรองจากบริษัท Uber นอกจากการให้บริการของรถโดยสาร บริษัทยังให้การบริการใช้จักรยานร่วมกัน (Ride Sharing) และบริการจัดส่งอาหาร ซึ่งมีลักษณะคล้ายคลึงกับ Grab ในบ้านเรา บริษัทได้รับผลกระทบ เป็นอย่างมากจากการแพร่ระบาดของ COVID-19 ในครั้งนี้ อย่างไรก็ตาม เพราะไม่มีแผนสำรองในการปรับเปลี่ยนรูปแบบการให้บริการให้สอดคล้องกับภาวะทางสังคมที่เปลี่ยนแปลงไป

• Everbrite

เป็นบริษัทที่มีเว็บไซต์การจัดการและจองตั๋วรับชมกิจกรรมต่างๆ ซึ่งบริการนี้ช่วยให้ผู้ใช้สามารถเรียกดูโฆษณาและลงรายการหรือกิจกรรมที่ส่งเสริมกิจกรรมในท้องถิ่น บริษัทมุ่งเน้นที่จะเชื่อมโยงกิจกรรมของผู้ประกอบการระดับกลางให้ตรงตามความต้องการของลูกค้า รายได้ของบริษัทมาจากการเรียกเก็บค่าธรรมเนียมกับผู้จัดกิจกรรมในการให้บริการจองตั๋วออนไลน์ ซึ่งบริษัทมีการให้บริการในทุกภูมิภาคของโลก

อย่างไรก็ตามจากผลกระทบของ COVID-19 บริษัทมีความจำเป็นที่จะต้องลดกำลังพลไปกว่าครึ่ง และยังจะไม่มีทีท่าที่ว่าจะฟื้นคืนในระยะเวลาอันใกล้

• Square

เป็นบริษัทที่ให้บริการทางการเงินและชำระเงินทางมือถือ เพื่อเชื่อมต่อผู้ค้าขายรายย่อยกับผู้ซื้อ เเละมีบริการการโอนเงินออนไลน์ โดยผู้ใช้บริการและรายได้หลักของ Square มาจากผู้ประกอบการรายย่อย โดยรายได้กว่าครึ่งของบริษัทมาจากร้านอาหารและร้านค้าปลีก สถานการณ์ในการแพร่ระบาดมีผลกระทบอย่างมากต่อผู้ประกอบการรายย่อยและส่งผลโดยตรงกับรายได้ของบริษัท

อย่างไรก็ตาม บริษัทมีการพัฒนานวัตกรรมอย่างต่อเนื่องในปีที่ผ่านมาและได้เปิดให้บริการการจ่ายเงินผ่านโทรศัพท์มือถือ (Cash App) ถึงแม้การแพร่ระบาด มีผลกระทบต่อการชำระเงิน เนื่องจากผู้ค้ารายย่อยชึ่งได้รับผลกระทบโดยตรง เเต่การโอนเงินออนไลน์ระหว่างผู้คนยังมีอยู่อย่างต่อเนื่อง ซึ่งอาจทำให้ Square ผ่านพ้นวิกฤติครั้งนี้ไปได้

• Yelp

เป็นบริษัทในการพัฒนาเว็บไซต์ และทำการตลาด โดยมุ่งเน้นไปที่การให้ผู้ใช้บริการรีวิวธุรกิจในรูปแบบต่างๆ โดยผ่านโทรศัพท์มือถือหรือเว็บไซต์ Yelp.com โดยรายได้ของบริษัทมาจากส่วนแบ่งในการจองทางช่องทางออนไลน์ โดยเฉพาะจากธุรกิจร้านอาหาร บริษัท ได้รับผลกระทบอย่างหนัก เนื่องจากธุรกิจร้านอาหารได้มีรายได้ลดลง หรือการปิดตัวอย่างต่อเนื่อง โดยบริษัทไม่มีแผนการรองรับการชะลอตัวของธุรกิจร้านอาหารแต่อย่างใด

เราจะเห็นได้ว่ารูปแบบของธุรกิจและนวัตกรรมที่เฉพาะตัว และมีความยืดหยุ่นต่ำต่อการเปลี่ยนแปลงในพฤติกรรมผู้บริโภค มีความเสี่ยงที่จะได้รับผลกระทบอย่างสูงในภาวะวิกฤติ

จากตัวอย่างของบริษัทเหล่านี้น่าจะเป็นข้อคิดอย่างดีต่อผู้ประกอบการรุ่นใหม่ ในการพัฒนารูปแบบธุรกิจที่ต้องสามารถรองรับการเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจและสังคมที่เป็นไป