ดับเบิลยูทีโอสั่งห้าม ระงับส่งออกอาหาร

นางสาวทัศนีย์ เมืองแก้ว รองเลขาธิการสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร (สศก.) เปิดเผยถึงการประชุมคณะกรรมการเกษตร (Committee of Agricultural: COA) สมัยพิเศษในรูปแบบ Virtual Meeting ซึ่งจัดโดยองค์การการค้าโลก (ดับเบิลยูทีโอ) มีนางคริสติน ดาไลเดน ประธานคณะกรรมการด้านเกษตรของดับเบิลยูทีโอ เป็นประธานการประชุม เมื่อวันที่ 18 มิ. ย. ที่ผ่านมาว่า  ที่ประชุมให้ความสำคัญในเรื่องการค้าสินค้าเกษตรของโลกภายใต้สถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 หรือโควิด-19 ที่ส่งผลกระทบอย่างกว้างขวาง โดยเฉพาะด้านห่วงโซ่อุปทานของโลกที่ได้รับผลกระทบต่อการเปลี่ยนแปลงอย่างฉับพลันเนื่องจากการหยุดกิจกรรมทางด้านการผลิต

โดยปัญหาข้างต้นส่งผลให้บางประเทศได้ประกาศใช้มาตรการทางการค้าที่อาจขัดแย้งกับกฎระเบียบของดับเบิลยูทีโอ เช่น  การห้ามการส่งออกสินค้าเกษตรและอาหาร รวมถึงผลิตภัณฑ์ที่ใช้ในการป้องกันรักษาโรคโควิด-19  เพื่อบรรเทาภาวะความขาดแคลนสินค้าในประเทศของตน จึงจำเป็นต้องกำชับให้ประเทศสมาชิกดับเบิลยูทีโอร่วมกันหาแนวทางสำหรับการใช้มาตรการต่างๆ ที่ไม่ก่อให้เกิดอุปสรรคทางการค้าของโลกโดยไม่จำเป็น เพราะการใช้มาตรการเช่นนี้ อาจทำให้อุปทานสินค้าอาหารของโลกลดต่ำลง ราคาสินค้าสูงขึ้น จนเกิดผลกระทบต่อห่วงโซ่อุปทานการค้าสินค้าเกษตร และเกิดการขาดแคลนสินค้าอาหารที่สำคัญ อันส่งผลกระทบต่อความมั่นคงทางอาหารของโลกในที่สุด

โอกาสนี้ กลุ่มประเทศต่างๆ เช่นกลุ่ม Cairns Ottawa และ EU ได้ออกแถลงการณ์ร่วมเพื่อแสดงจุดยืนในการใช้มาตรการทางการค้าในช่วงระหว่างสถานการณ์โควิดโดยย้ำว่า การใช้มาตรการต้องสอดคล้องกับกฎดับเบิลยูทีโอ และควรมีการบังคับใช้เป็นการชั่วคราว มีความโปร่งใส ตรวจสอบได้ ทำให้เกิดการค้าที่เปิดกว้าง และคาดการณ์ได้ (open and predictable trade) โดยประเทศสมาชิก ได้ร่วมกันตรวจสอบมาตรการที่เกี่ยวกับสถานการณ์โควิด-19 ที่ประเทศสมาชิกได้แจ้งต่อดับเบิลยูทีโอ เช่น เวียดนาม กัมพูชา และเมียนมา ที่ใช้มาตรการจำกัดการส่งออกข้าว ส่วนอียิปต์ และฮอนดูรัส ได้ห้ามส่งออกพืชตระกูลถั่ว ขณะที่คาซัคสถาน รัสเซีย และคาจิกิสถาน จำกัดการส่งออกข้าวสาลี เป็นต้น สำหรับประเทศไทยได้แจ้งให้ประเทศสมาชิกรับทราบเกี่ยวกับการใช้มาตรการห้ามการส่งออกไข่ไก่ โดยประกาศใช้เป็นการชั่วคราวเฉพาะช่วงระหว่างวันที่ 26 มี. ค. - 30 เม. ย. 2563 ซึ่งสอดคล้องและเป็นไปตามหลักการของดับเบิลยูทีโอ