'PM 2.5' สรุปฉบับเข้าใจง่าย : ไทยจะจัดการกับฝุ่นอย่างไร

วันที่ 15 ธ.ค.2563 ศูนย์แก้ไขปัญหามลพิษทางอากาศ (ศกพ.) แถลงสถานการณ์และแนวทางการจัดการฝุ่น PM 2.5 ณ ตึกนารีสโมสร ทำเนียบรัฐบาล กรุงเทพธุรกิจออนไลน์ สรุปการแถลงการณ์ฉบับเข้าใจง่ายไว้ ที่นี่แล้ว

• กทม. ยกระดับจัดการฝุ่นเป็น ระยะ 2

โฆษกกรุงเทพมหานครเปิดเผยกรณีสถานการณ์การสะสมของฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM2.5 ในพื้นที่กรุงเทพมหานครขณะนี้ ว่า วานนี้ (14 ธ.ค.63) ในพื้นที่กรุงเทพมหานครมีค่าฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM2.5 เฉลี่ย 60 ไมโครกรัม/ลูกบาศก์เมตร วันนี้ (15 ธ.ค.63) ค่าฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM2.5 เฉลี่ย 74.6 ไมโครกรัม/ลูกบาศก์เมตร กรุงเทพมหานครได้ปฏิบัติตามแผนปฏิบัติการที่กำหนดไว้ล่วงหน้ากว่า 2 เดือนแล้ว โดยแบ่งมาตรการดำเนินการตามระดับความเข้มข้นของค่าฝุ่นละออง สำหรับมาตรการที่กรุงเทพมหานครดำเนินการที่ได้ทำไปแล้ว อาทิ การควบคุมพื้นที่ก่อสร้าง การงดกิจกรรมกลางแจ้งในโรงเรียน การเผาในที่โล่ง การล้างถนน การฉีดละอองน้ำ และการเปิดคลินิกมลพิษ

อย่างไรก็ตาม ด้วยสถานการณ์ที่ยกระดับเพิ่มมากขึ้น กทม.ได้ยกระดับมาตรการเป็นระดับที่ 2 ได้แก่ การบังคับใช้กฎหมายควบคุมไม่ให้มีการเผาในพื้นที่ โดยให้สำนักงานเขตพื้นที่และเจ้าหน้าที่ตำรวจท้องที่ร่วมกันลงพื้นที่ตรวจสอบ กวดขัน การออกหน่วยสาธารณสุขให้บริการประชาชนในพื้นที่ที่มีค่าฝุ่นสูง ในส่วนของกิจกรรมก่อสร้างขนาดใหญ่ อาคาร รถไฟฟ้า หรือการก่อสร้างอื่นที่ทำให้เกิดฝุ่น การถมดิน การขนย้ายอุปกรณ์ จะประสานเจ้าของกิจการให้งดดำเนินการ ยกเว้นการตกแต่งภายในยังคงสามารถทำได้จนกว่าสถานการณ์จะดีขึ้น สำหรับสถานศึกษาสังกัดกรุงเทพมหานคร ให้สำนักงานเขตร่วมกับโรงเรียนพิจารณาว่าโรงเรียนใดอยู่ในพื้นที่เสี่ยง และไม่สามารถจัดหาห้องที่มีเครื่องกรองอากาศได้ ให้ดำเนินการปิดเรียนตามความเหมาะสม

• กทม. ออกมาตรการแผนแก้ไขปัญหาฝุ่น 4 ระยะ ตั้งแต่ 1 ธ.ค - 28 ก.พ 64 ดังนี้

ระยะ 1 ค่าฝุ่นไม่เกิน 50 มคก./ลบ.ม. มีการจัดการ 12 มาตรการ

• ห้ามรถบรรทุก 6 ล้อขึ้นไปเข้าพื้นที่ชั้นใน กทม. ตั้งแต่เวลา 06.00-21.00 น.
• กำกับดูแลสถานที่ก่อสร้าง
• ควบคุมสถานประกอบการ
• ควบล้างถนน ดูดฝุ่นถนน
• ตรวจควันดำเครื่องยนต์ฟรี
• ควบคุมโรงงานปล่อยควันเกินมาตรฐาน
• ดูแลเรื่องการเผาในที่โล่ง
• งดกิจกรรมการแจ้งในเด็กเล็ก
• ติดตั้งเครื่องวัดปริมาณฝุ่น
• เปิดคลินิกมลพิษ
• ฉีดพ่นละอองน้ำ
• เปิดสายด่วนแจ้งเบาะแสรถควันดำ
• ให้บริการแอปพลิเคชันตรวจเช็คค่าฝุ่น

ระยะ 2 ค่าฝุ่น 50-75 มคก./ลบ.ม. มีการจัดการ 7 มาตรการ

• หยุดก่อสร้างที่มีฝุ่นทุกประเภท
• ปิดโรงเรียนครั้งละไม่เกิน 3 วัน
• จัด Safe Zone ในทุกโรงเรียนของ กทม.
• ห้ามจอดรถริมถนน
• ออกหน่วยบริการสาธารณสุข
• กทม. เก็บขยะมูลฝอยก่อน 04.00 น.
• บังคับใช้กฎหมายกับผู้กระทำผิดในการเผา

ระยะ 3 ค่าฝุ่นเกิน 76 มคก./ลบ.ม. มีการจัดการ 6 มาตรการ

• หยุดก่อสร้างรถไฟฟ้า
• ปิดโรงเรียนครั้งละไม่เกิน 15 วัน
• จับ-ปรับ จอดรถไม่ดับเครื่อง
• เข้มงวดบุคลากร กทม. ลดการใช้รถยนต์ส่วนตัว
• เข้มงวดจับปรับเผาในพื้นที่โล่ง
• ตรวจสอบควันดำรถยนต์

ระยะยาว การจัดการฝุ่น 8 มาตรการ

• เพิ่มพื้นที่สีเขียวจากปี 62 ขึ้น 632 ไร่ 3 งาน 31.85 ตร.วา เฉลี่ยอัตราต่อจำนวนประชากรเป็น 7.08 ตร.ม./คน
• เพิ่มการขนส่งมวลชนที่ใช้พลังงานสะอาด ลดจำนวนคนที่ใช้รถยนต์ส่วนตัวและรถเมล์ได้วันละ 237,700 คน/วัน
• เพิ่มสถานีรถไฟฟ้า BTS จากปี 62 จำนวน 28 สถานี
• ให้บริการเรือโดยสารคลองผดุงกรุงเกษม พลังงานสะอาด 100% ลดฝุ่น ลดเสียง ไม่มีควัน จำนวน 10 ลำ
• ให้บริการรถ shuttle bus ไฟฟ้า ลดรอยต่อการเดินทาง จำนวน 2 เส้นทาง
• เฝ้าระวังผลกระทบต่อสุขภาพประชาชน
• ภาคเกษตรปลอดการเผา
• เพิ่มเทคโนโลยีตรวจจับควันดำ

• ฉีดน้ำลดฝุ่นให้ถูกวิธี ทำอย่างไร

นอกจากนี้ โฆษกกรุงเทพมหานคร ยังแนะนำว่าการฉีดพ่นน้ำ หรือละอองน้ำลดฝุ่นละอองก็เป็นหนึ่งในมาตรการจัดการฝุ่นเช่นเดียวกัน แต่ต้องมีการฉีดพ่นที่ถูกวิธีผู้เชี่ยวชาญแนะนำ คือ

1. ฉีดน้ำ ล้างต้นไม้ 

เพื่อชะล้างฝุ่น PM2.5 ที่เกาะอยู่กับใบไม้ และให้ใบไม้สะอาด เพื่อใช้ดักจับฝุ่นใหม่ต่อไป

2. ฉีดน้ำ ล้างถนน

เพื่อล้างฝุ่น PM 10 ลงท่อระบายน้ำ ป้องกันฝุ่นไม่ให้ฟุ้งกระจายกลับขึ้นมาในอากาศ

3. ฉีดน้ำ บริเวณเขตก่อสร้าง

เพื่อลดการฟุ้งกระจายของฝุ่น PM 10 และไม่ให้แตกตัวเป็น PM 2.5

4. ฉีดน้ำ รอบอาคารสูงเกิน 100 เมตร หรือตึกสูงประมาณ 28 ชั้น

เพื่อลดปริมาณฝุ่นรอบ ๆ อาคาร (ช่วยคนที่อยู่ภายในอาคาร)

แต่ทั้งนี้การฉีดพ่นน้ำขึ้นบนอากาศ และการใช้สปริงเกอร์ เป็นวิธีการที่ช่วยลดปริมาณฝุ่น PM2.5 ได้น้อยมากควรทำตามวิธีที่ผู้เชี่ยวชาญแนะนำ