พาณิชย์ เดินหน้าป้องกันการสวมสิทธิแอบอ้างถิ่นกำเนิดผลไม้

นายกีรติ รัชโนอธิบดีกรมการค้าต่างประเทศ เปิดเผยว่า กรมฯ ได้รับแจ้งข่าวจากกรมการค้าภายใน ว่ามีการนำตู้คอนเทนเนอร์เปล่าหรือบรรทุกสินค้าผลไม้ไม่เต็มตู้ออกไปบรรจุผลไม้ของประเทศเพื่อนบ้านแล้วส่งออกไปจีนโดยใช้หนังสือรับรองถิ่นกำเนิดสินค้า Form E เพื่อขอรับสิทธิพิเศษทางภาษีศุลกากรซึ่งการกระทำดังกล่าวนั้น เข้าข่ายการแอบอ้างถิ่นกำเนิดสินค้าโดยใช้ไทยเป็นฐานการปลอมแปลงถิ่นกำเนิด ส่งผลต่อภาพลักษณ์และชื่อเสียงของผลไม้ไทย

ที่ผ่านมา กรมฯ ได้จับตาเฝ้าระวังสถานการณ์การสวมสิทธิผลไม้ไทยที่ส่งออกไปจีนในภาพรวมอย่างต่อเนื่อง โดยได้กำหนดให้สินค้าผลไม้จำนวน 3 รายการได้แก่ 1. มังคุดสด 2. ทุเรียนสดและแช่แข็งและ 3. ส้มโอสดหรือแห้ง อยู่ในบัญชีรายการสินค้าเฝ้าระวัง (Watch-List) ซึ่งทำให้ขั้นตอนในการพิจารณาออกหนังสือรับรองฯเข้มงวดและรัดกุมยิ่งขึ้น  จากสถิติการออกหนังสือรับรองฯ Form E สำหรับสินค้าผลไม้ ภายใต้พิกัดศุลกากรที่ 0801 – 0810 ในปี2563 พบว่ามีจำนวน 79,699 ฉบับ น้ำหนักสุทธิรวม 1,525,939 ตันโดยมีสินค้าผลไม้ที่มีการออกหนังสือรับรองฯ Form E ทั้งสิ้น 12 ชนิดได้แก่ทุเรียน ลำไย มะพร้าว มังคุด ขนุน น้อยหน่า ส้มโอ สับปะรด มะม่วง กล้วยชมพู่ และเงาะ ตามลำดับ

จากสถานการณ์ดังกล่าวข้างต้น เพื่อป้องกันการสวมสิทธิผลไม้ไทยและป้องกันการแอบอ้างถิ่นกำเนิด กรมฯ จึงได้ดำเนินการเพิ่มสินค้าผลไม้อีก9 รายการ ได้แก่ 1. ลำไยสด พิกัดฯ0810.90 2. มะพร้าว พิกัดฯ 0801 3.ขนุน พิกัดฯ0810.90 4. น้อยหน่า พิกัดฯ 0810.90 5. สับปะรด พิกัดฯ 0804.30 6. มะม่วง พิกัดฯ 0804.50 7. กล้วย พิกัดฯ 0803.90 8. ชมพู่ พิกัดฯ 0810.90 และ 9.เงาะ พิกัดฯ 0810.90 ในบัญชีรายการสินค้าเฝ้าระวัง (Watch-List) ซึ่งจะทำให้ขั้นตอนในการพิจารณาออกหนังสือรับรองฯ Form E เข้มงวดและรัดกุมยิ่งขึ้น รวมถึงได้กำหนดแนวปฏิบัติในการออกหนังสือรับรองฯ Form E สำหรับสินค้าผลไม้9 รายการดังกล่าว และมังคุดสด พิกัดฯ 0804.50 ทุเรียนสด พิกัดฯ 0810.60 ทุเรียนแช่แข็งพิกัดฯ 0811.90 ส้มโอสดหรือแห้ง พิกัดฯ 0805.40ที่อยู่ในบัญชีรายการสินค้าเฝ้าระวังก่อนหน้านี้

นายกีรติ  กล่าวว่า  ขอให้ผู้ยื่นขอหนังสือรับรองฯ Form E ต้องระบุข้อมูลเพิ่มเติม ดังนี้ 1.ข้อความยืนยันแหล่งที่มาของสินค้าในประเทศที่ขอรับหนังสือรับรองฯ 2. วันที่ส่งออก 3.ด่านที่ส่งออกของไทย 4.ประเภทยานพาหนะ และ 5. ชื่อยานพาหนะ นอกจากนี้ ต้องแนบเอกสารเพิ่มเติมได้แก่ 1.หนังสือรับรองว่าเป็นสินค้าที่มีถิ่นกำเนิดในประเทศไทยและผลิตถูกต้องตามหลักเกณฑ์การผลิตภายใต้กฎว่าด้วยถิ่นกำเนิดสินค้าของประเทศผู้ให้สิทธิ(หนังสือรับรองกรมฯ) และ 2. เอกสารหลักฐานอื่นที่แสดงการได้มาซึ่งสินค้าที่สามารถตรวจสอบและเชื่อถือได้ อาทิ ใบเสร็จซื้อขาย เป็นต้น ส่งผลให้สินค้าผลไม้ในบัญชีรายการสินค้าเฝ้าระวัง(Watch-List) มีทั้งหมด 12 รายการสินค้า ทั้งนี้ ให้เริ่มใช้แนวปฏิบัติดังกล่าว ตั้งแต่วันที่ 9 เม.ย.2564 เป็นต้นไป

นายกีรติ กล่าวว่า การดำเนินการตามแนวปฏิบัติในการออกหนังสือรับรองฯ ดังกล่าว เป็นการดำเนินงานเชิงรุกในการป้องกันการสวมสิทธิและการแอบอ้างถิ่นกำเนิดสินค้าผลไม้เพื่อให้ประเทศไทยได้รับความเชื่อถือและความมั่นใจจากประเทศคู่ค้าว่า ผลไม้ที่ส่งออกจากไทยเป็นผลไม้ที่มีถิ่นกำเนิดไทยจริงอีกทั้งยังช่วยรักษาความเชื่อมั่นในมาตรฐานภาพลักษณ์และชื่อเสียงของผลไม้ไทยในตลาดโลกอีกด้วย ซึ่งหากพบว่ามีการกระทำผิดกรมฯจะดำเนินการตามประกาศกรมฯเรื่อง มาตรการและแนวปฏิบัติเกี่ยวกับการพิจารณาออกหนังสือรับรองถิ่นกำเนิดสินค้าต่อผู้ประกอบการหรือผู้ส่งออกที่ก่อหรืออาจก่อให้เกิดความเสียหายต่อการค้าระหว่างประเทศพ.ศ.2562 ข้อ 3 (2) (ง) โดยให้ผู้ส่งออกแสดงเอกสารหลักฐานการผลิตเพื่อพิสูจน์ความถูกต้องตามหลักเกณฑ์ถิ่นกำเนิดสินค้าทุกชนิดก่อนยื่นขอหนังสือรับรองฯ ทุกประเภทที่ส่งออกไปยังทุกประเทศพร้อมทั้งเพิกถอนหนังสือรับรองฯ หากผู้ส่งออกไม่สามารถพิสูจน์ความถูกต้องของหลักเกณฑ์ถิ่นกำเนิดสินค้าได้