'55 แม่ทัพการตลาด' ระดมไอเดีย ปลดล็อกดาวน์ธุรกิจ ฝ่าวิกฤติ  

​จากวิกฤติการณ์โควิด-19 ระลอกสามนี้ องค์กร เจ้าของธุรกิจ นักการตลาด รวมถึงบุคคลทั่วไปต่างต้องปรับตัวและหาวิธีในการรับมือกับสถานการณ์ในโอกาสครบรอบ 55 ปี สมาคมการตลาดแห่งประเทศไทย ระดมกว่า 55 CMO (Chief Marketing Officer) และผู้บริหารระดับสูง ร่วมเสวนาสัมมนาออนไลน์ภายใต้หัวข้อ “Unlock the Lockdown… นักการตลาดทำอะไรกันดี?!!” เพื่อร่วมพูดคุย ปลดล็อค แบ่งปันการเรียนรู้จากประสบการณ์จริง รวมถึงแนะนำวิธีการ ไอเดียในการทำการตลาดใหม่ๆ ที่จะช่วยพัฒนาองค์กรและบุคลากรให้มีการเจริญเติบโตอย่างยั่งยืนภายใต้วิกฤตการณ์โควิด-19

 อนุวัตร เฉลิมไชย นายกสมาคมการตลาดฯ กล่าวว่า “MAT CMO Council  มีจุดประสงค์ในการสร้างเครือข่ายของผู้บริหารระดับสูงและนักการตลาดระดับแนวหน้าของประเทศ เพื่อต่อยอดประสบการณ์และเสริมพลังด้านการตลาดของประเทศไทย โดยจำนวนสมาชิก MAT CMO Council มีจำนวนสมาชิกเพิ่มขึ้นถึงกว่า 100 ท่าน และจากสถานการณ์โควิด-19 ทำให้ไม่สามารถจัดงานแบบปกติ Face-to-Face ได้ จึงเป็นที่มาของการจัดสัมมนา Exclusive Online Forum  เพื่อเปิดโอกาสให้นักการตลาด ผู้ประกอบการและทุกภาคส่วนได้ร่วมพูดคุย แบ่งปันประสบการณ์ พร้อมส่งต่อคำแนะนำให้กับภาคธุรกิจอื่นๆ  และเป็นการร่วมแรงร่วมใจกันฝ่าฟันความยากลำบากในวิกฤติการณ์โรคระบาด 

ทั้งนี้ สมาคมฯยังได้นักวิชาการและกูรูด้านการตลาดอย่าง ดร.สมชาติ วิศิษฐชัยชาญ, สุภาวดี ตันติยานนท์ และผศ. ดร.เอกก์ ภทรธนกุล มาดำเนินรายการและแชร์ประสบการณ์ใน 2 หัวข้อ คือ

++ WHAT – อุปสรรค Key Challenge และ Key Learning ที่ต้องฝ่าฟัน  

 สมาคมฯได้ส่งแบบสอบถามไปให้ CMO และผู้บริหาร รวมถึงสมาชิกของสมาคมฯ พบว่าเกือบทุกองค์กรต้องมีการปรับแผนธุรกิจใหม่ มีการทำ Digital Transformation เน้นออนไลน์มากยิ่งขึ้น รวมถึงการรักษา Team Spirit และ Reskill บุคลากรในองค์กร แต่สิ่งที่สมาชิกกังวลคือสถานการณ์ที่ไม่แน่นอน กำลังซื้อในตลาดที่ลดลง รวมถึงความรู้ที่คิดว่าต้องพัฒนาต่อไป

ดร.ดั่งใจถวิล อนันตชัย COO & MD บริษัท อินเทจ (ประเทศไทย) กล่าวว่า ปัจจุบัน พฤติกรรมของผู้บริโภคได้เปลี่ยนไปจากเดิมมาก จาก Consumer เป็น Prosumer มีตัวเลือกเยอะ มีความระมัดระวังในการจับจ่ายมากขึ้นเพราะความไม่แน่นอนในสถานการณ์โควิด-19 การเลือกแบรนด์นอกจากเรื่องประโยชน์ของตัวสินค้า ยังเลือกแบรนด์ที่มีความรับผิดชอบต่อสังคม เป็นยุคของ Responsible Marketing ที่ไม่ควร Focus เพียงนึกถึงผู้บริโภคว่าเป็น Customer ที่แบรนด์จะขายของให้เท่านั้น แต่ต้องนึกถึงผู้บริโภคในมุม Human Centric ด้วย 

ดร.ดั่งใจถวิล อนันตชัย

“แบรนด์จะแก้ปัญหา Pain Point เขาอย่างไร ช่วยทำให้ชีวิตเขาดีขึ้น รู้สึกดีขึ้นต่อตัวเองอย่างไร และสิ่งที่เราทำมีผลกระทบต่อสังคม ต่อสิ่งแวดล้อมอย่างไรด้วย”

ในช่วงระยะเวลาที่ล็อกดาวน์และนักท่องเที่ยวหดหายนี้ ย่อมส่งผลกระทบโดยตรงต่อห้างสรรพสินค้า ช็อปปิ้งมอลล์ต่างๆ ซึ่ง วิศาล สิปิยารักษ์ รองกรรมการผู้อำนวยการสายบริหารพื้นที่เช่าและผู้เช่าสัมพันธ์ บริษัท เอ็ม บี เค จำกัด (มหาชน) เล่าว่า นอกเหนือจากมาตรการลดค่าเช่าให้ร้านค้าแล้ว บริษัทได้ช่วยเหลือผู้เช่า ด้วยการพัฒนาแพลตฟอร์มออนไลน์ให้ร้านค้าภายในศูนย์ฯมีช่องทางจำหน่ายสินค้าเพิ่มขึ้น 

ตัวอย่าง การนำเสนอแคตตาล็อกสินค้าในเว็บไซต์เอ็ม บี เค เซ็นเตอร์ การไลฟ์สดขายสินค้าทุกวันพุธผ่านเฟซบุ๊ก MBK Live Market และ การนำสินค้าเข้าไปวางจำหน่ายในลาซาด้า มีการนำข้อมูลลูกค้ามาวิเคราะห์แบบลงลึกเพื่อทำการตลาดแบบเฉพาะเจาะจง (Personalized Marketing) ปรับกลยุทธ์ที่เน้นกลุ่มลูกค้าคนไทยมากยิ่งขึ้น และยังมีการทำ CSR ร่วมกับภาครัฐให้การสนับสนุนพื้นที่ในการฉีดวัคซีนป้องกันโควิด-19 มอบน้ำดื่ม MBK และหน้ากากอนามัย จัดทำกิจกรรมเพื่อสังคมในโครงการ PLUS TOGETHER พอยท์ต่อชีวิต เชิญชวนสมาชิกแอปพลิเคชัน เอ็ม บี เค พลัส ร่วมแบ่งปันน้ำใจสู้ภัยโควิด-19 ด้วยการบริจาคคะแนน เอ็ม บี เค พอยท์ เปลี่ยนเป็นเงินบริจาค โดย MBK PLUS ร่วมสมทบทุนให้อีกเท่าตัว เพื่อจัดซื้ออุปกรณ์การแพทย์มอบให้โรงพยาบาลกลาง ช่วยเหลือผู้ป่วยโควิด-19

ด้านการสื่อสารและคมนาคม พงษกรณ์ คอวนิช หัวหน้าส่วนงานการตลาดด้านผลิตภัณฑ์และลูกค้าโพสต์เพด บริษัท แอดวานซ์ อินโฟร์ เซอร์วิส จำกัด ฉายภาพการเฟ้นหาบริการและข้อเสนอที่เติมเต็มและตอบโจทย์ความต้องการของลูกค้าในช่วงล็อคดาวน์และทำงานที่บ้าน(Work From Home) เช่น เพิ่มประกันสุขภาพโควิด-19 นำช่อง Disney + Hotstar เสริมความบันเทิง นำเสนอเบอร์มงคลที่เน้นในเรื่องของสุขภาพ รับกับสถานการณ์ปัจจุบัน ทำให้รักษาฐานลูกค้าได้ต่อเนื่อง  และเพิ่มฐานลูกค้าใหม่ๆ 

ขณะที่พนักงานขายที่ช็อปต้องมีการปรับเปลี่ยนให้มีช่องทางขายให้ลูกค้าได้เพิ่มมากขึ้นทั้งออฟไลน์และออนไลน์เพื่อให้การขายไม่หยุดชะงัก

++ HOW – กลยุทธ์การปรับตัวในวิกฤติโควิด  Survival Strategy  

ร้านอาหาร เป็นหนึ่งในธุรกิจเผชิญผลกระทบจากโควิดหนักมาก  นงชนก สถานานนท์ ผู้ช่วยรองประธานบริหาร กลุ่มการตลาด บริษัท เอส แอล อาร์ ที จำกัด ผู้บริหารร้าน “ซิซซ์เล่อร์” กล่าวว่า โรคโควิดส่งผลกระทบต่อธุรกิจในปี 2564 หนักกว่าปีก่อน เพราะร้านอาหารส่วนใหญ่อยู่ในห้าง ทีมงานได้กลับไปคิดและปรับกระบวนการใหม่ แปลงข้อจำกัดเป็นโอกาส ไม่ยึดติดกับรูปแบบเดิมๆ มีการทดลอง เรียนรู้ และปรับเปลี่ยน จึงเป็นที่มาของ Cloud Kitchen ที่เป็นการผนึกกำลังของแบรนด์ ไม่ว่าจะเป็น Sizzler Bon Chon Swensen’s หรือ Dairy Queen ผ่านครัวของ The Pizza Company

ในมุมของ Digital CRM หรือ Loyalty Program น้ัน ณัฐธิดา สงวนสิน กรรมการผู้จัดการ บริษัท บัซซี่บีส์ จำกัด กล่าวว่า ได้มีการปรับเปลี่ยนองค์กร มีการพัฒนาโซลูชั่นเพื่อช่วยเหลือกลุ่มธุรกิจ SME ในการนำสินค้าขึ้นขายใน Marketplace บนแพลตฟอร์ม e-Commerce ชั้นนำต่างๆ พร้อมช่วยทำการตลาดให้ และอีกบริการคือการกระโดดเข้ามาทำ Food Delivery  ให้กับแบรนด์มีช่องทางโดยตรง เพื่อได้มีฐาน Database เป็นของตัวเอง และเข้าใจพฤติกรรมของผู้บริโภค นอกจากนี้ ยังปรับเปลี่ยนสิทธิพิเศษเพื่อให้ตอบโจทย์ลูกค้าในช่วงโควิด-19 มากยิ่งขึ้น ด้วยแนวคิดในการดำเนินธุรกิจที่ว่า ‘ทุกที่มีโอกาส เมื่อคิดแล้วให้ลงมือทำทันที และเราไม่จำเป็นต้องสร้างโอกาสจากเค้กก้อนเดิมเสมอไป’

  เพชร พะเนียงเวทย์ ผู้อำนวยการฝ่ายการตลาด บริษัท สหพัฒนพิบูล จำกัด (มหาชน) ผู้จัดจำหน่ายสินค้าอุปโภคบริโภครายใหญ่ “เครือสหพัฒน์” เช่น มาม่า, ผงซักฟอกเปา, ยาสีฟันแปรงสีฟันซิสเทมมา ฯ  เล่าว่า บริษัทมีการปรับเปลี่ยนแผนการตลาด จากเดิมที่ส่วนแบ่งการตลาดและอัตราการเติบโตของมาม่าแบบคัพจะมากกว่าแบบซอง แต่เมื่อเกิดโควิด-19 สัดส่วนการขายและอัตราการเติบโตของมาม่าแบบซองเริ่มมากกว่าแบบคัพ จึงต้องมีการปรับกลยุทธ์ อีกทั้งการขายที่จากเดิมใช้พนักงานขาย ก็เริ่มเปลี่ยนมาเป็นการขายแบบออนไลน์แทน ดังนั้น ต้องเรียนรู้และปรับตัวให้เร็ว

สำหรับธุรกิจ B2B  วิชาญ จิตร์ภักดี ประธานเจ้าหน้าที่บริหาร บริษัท เอสซีจี แพคเกจจิ้ง จำกัด (มหาชน) แชร์สถานการณ์ที่ทุกคนกำลังประสบวิกฤติโรคระบาด แต่ทุกวิกฤติมีวันจบ การบริหารองค์กรให้ก้าวข้ามผ่าน Crisis ในสภาพใด สิ่งที่สำคัญต้องใส่ใจและให้ความมั่นใจแก่กลุ่มลูกค้า ดูแลบุคลากรให้มีขวัญและกำลังใจ พร้อมทั้งพัฒนาทักษะของพนักงานอย่างต่อเนื่อง  

“ช่วงวิกฤติ Cash is King ต้องลดค่าใช้จ่ายที่ไม่จำเป็น ลงทุนในสิ่งที่สำคัญสำหรับอนาคต ปรับ Mindset เพื่อเตรียมรับมือกับสถานการณ์ที่ Never Normal”

ภาคเกษตร  พิษณุ มิลินทานุช ผู้ช่วยกรรมการผู้จัดการใหญ่ บริษัท สยามคูโบต้าคอร์ปอเรชั่น จำกัด เล่าว่า ช่วงโควิด-19 มีกลุ่ม Young Smart Farmer นำวิธีการทำ Smart Farming มาใช้ ส่งผลให้เกษตรกรมีการใช้งานออนไลน์เพิ่มจากเดิม 9% เป็น 70%  ดังนั้น คูโบต้าเอง จึงต้องปรับตัวในการทำกิจกรรมทางการตลาด เปลี่ยนกิจกรรม ณ พื้นที่หรือ On-ground ไปสู่ออนไลน์มากขึ้น มีการพัฒนา Mobile Application และเทคโนโลยีที่อำนวยความสะดวกให้แก่เกษตรกรโดยได้รับผลตอบรับที่ค่อนข้างดี

 ฟากรัฐวิสาหกิจ ดร.ดนันท์ สุภัทรพันธุ์ กรรมการผู้จัดการใหญ่ จากบริษัท ไปรษณีย์ไทย จำกัด แชร์ประสบการณ์ ช่วงสถานการณ์โควิด-19 ทำให้ประชาชนหันมาทำธุรกิจออนไลน์มากยิ่งขึ้น จากแสนร้านค้าเป็นล้านร้านค้า ทางไปรษณีย์ไทยมองว่าระบบขนส่งและระบบหลังบ้านที่ดีจะช่วยส่งเสริมผู้ประกอบการเหล่านี้ และพร้อมตอกย้ำหน้าที่และ Commitment โดยเน้นความเป็น Companionship กับคนไทย และในอนาคตอันใกล้นี้ ทางไปรษณีย์ไทยจะมีการ Collaborate กับพันธมิตรอื่นๆเพื่อขยับขยายและมอบการบริการที่ดียิ่งขึ้นและครอบคลุมมากกว่าเดิม

++ กูรูทิ้งคัมภีร์ ‘10 Re’ รับโลกตลาดเปลี่ยน  

จากการร่วมพูดคุย การได้มุมมอง กลยุทธ์ ข้อคิดต่างๆจาก CMO และผู้บริหารระดับสูงทั้งหมดนั้น ก่อให้เกิดข้อสรุปทั้งสิ้น 10 Re อันได้แก่

• Responsible Marketing เล็งเห็นถึงความสำคัญของสังคมและสิ่งแวดล้อม เน้นการพัฒนาแบบยั่งยืน
• Rethink เปิดใจให้กว้าง ปรับเปลี่ยนวิธีคิด
• Retarget ปรับเปลี่ยนกลยุทธ์เพื่อขยายฐานลูกค้าและหากลุ่มลูกค้าใหม่
• Reconnect ใส่ใจในฐานลูกค้าเดิม หาวิธีเพื่อดึงลูกค้าเก่าให้กลับมา
• Resources เสริมสร้างและพัฒนาทักษะให้แก่บุคลากร
• Rescale ปรับแผนให้ง่ายขึ้นและมีความคล่องตัวมากขึ้น
• Restructure ทดลองทำในสิ่งที่ไม่เคยทำ เรียนรู้ในสิ่งใหม่ๆ
• Reshape the Future วางกลยุทธ์สำหรับอนาคต
• Reform ศึกษา Consumer Behaviour เพื่อปฎิรูปและหาหนทางแก้ไขปัญหาที่ตอบโจทย์
• Relieve บรรเทาปัญหาและความทุกข์ที่เกิดขึ้นในสังคม

      จักรพล จันทวิมล กรรมการสมาคมการตลาดฯ และผู้จัดการทั่วไป บริษัท นันยางมาร์เก็ตติ้ง จำกัด ได้นำเสนอโครงการ HELP Marketing ประกอบด้วย 4H คือ

     Head: ค้นหาผู้ประกอบการรายย่อยที่ใช้แนวคิดการตลาดใหม่ๆ มีไอเดียดีๆ สามารถสร้างความแตกต่างเพื่อเพิ่มยอดขายในช่วงโควิด-19 นี้

     Hand: ประชาสัมพันธ์ร้านเพื่อเป็นกรณีศึกษา พร้อมอุดหนุนสินค้าและส่งมอบให้บุคลากรทางการแพทย์ด่านหน้าและบุคคลที่ได้รับผลกระทบจากวิกฤติการณ์นี้

    Heart: เป็นโครงการที่สนับสนุนโดยสมาคมการตลาดแห่งประเทศไทยและสมาชิก MAT CMO Council

    Hope: ใช้วิถี “การตลาด” อันเป็นหนึ่งในความหวังของประเทศ