"หมอยง" ไขข้อสงสัย ฉีดวัคซีน โควิด-19 กี่เข็มถึงจะพอ?

วันที่ 3 มีนาคม 2565 ศ.นพ. ยง ภู่วรวรรณ หรือ "หมอยง" หัวหน้าศูนย์เชี่ยวชาญเฉพาะทางด้านไวรัสวิทยาคลินิก คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โพสต์ผ่านเฟซบุ๊ก Yong Poovorawan ระบุถึง โควิด-19 วัคซีน จะ "ฉีดวัคซีน" กี่เข็มพอ

 

 

โดย "หมอยง" ระบุว่า เราเริ่มเรียนรู้มากขึ้น วัคซีนที่เราให้ เพื่อป้องกันลดความรุนแรงของโรค ไม่สามารถป้องกันการติดเชื้อได้ ไวรัสโควิดมีระยะฟักตัวสั้น และมีการเปลี่ยนแปลงสายพันธุ์มาโดยตลอด วัคซีนที่ใช้ ใช้สายพันธุ์ดั้งเดิมตั้งแต่อู่ฮั่น ถึงแม้ว่าจะใช้สายพันธุ์ใหม่ ไวรัสมีการเปลี่ยนแปลง ประสิทธิภาพก็ไม่ได้แตกต่างจากเดิม

 

การติดเชื้อในธรรมชาติ เมื่อวัดภูมิต้านทานต่อหนามแหลม ก็ไม่ได้สูงมาก วัคซีนที่ทำมาจากจำเพาะหนามแหลม สร้างภูมิต้านทานที่สูงมาก ก็ยังไม่สามารถป้องกันการติดเชื้อได้

 

ภูมิต้านทานที่เกิดขึ้นจากวัคซีน ที่มีความจำเพาะต่อนั้นแหลม จะขึ้นสูงมากก็จริง แต่ก็จะลดลงตามกาลเวลา จึงไม่มีวัคซีนเทพ สูงมากก็ลงเร็วมาก เป็นกฎเกณฑ์ของร่างกาย 

 

การฉีดวัคซีนจะกี่เข็มก็ตาม ยี่ห้ออะไรก็ตาม ขึ้นสูงก็ลงเร็ว ขึ้นน้อยก็ลงช้า ประสิทธิภาพของวัคซีนจึงสูงสุดเมื่อ 14 ถึง 28 วัน หลังจากนั้นก็จะลดลงอย่างรวดเร็ว

 

 

สายพันธุ์โอไมครอน สามารถติดต่อได้ง่าย แต่ความรุนแรงของโรคลดลง ประกอบกับการมีภูมิต้านทานเป็นบางส่วน จากการที่เคยติดเชื้อมาก่อนหรือได้รับวัคซีน เป็นส่วนประกอบให้ความรุนแรงของโรคลดลง

 

เมื่อความรุนแรงของโรคลดลง และติดต่อได้ง่าย โดยเฉพาะมีผู้ติดเชื้อจำนวนมาก ที่มีอาการน้อยหรือไม่มีอาการ ก็สามารถแพร่โรคได้โดยไม่รู้ตัว ก็คงหนีไม่พ้นจากการรับเชื้อโดยไม่รู้ตัว การสืบสวน Time Line เมื่อมีการติดเชื้อจำนวนมาก ก็จะไม่มีการพูดถึงแล้ว

 

ในปัจจุบัน อายุของการติดเชื้อลดลงมาอย่างมาก ลงมาสู่วัยเด็ก โดยที่มีอาการน้อย และในอนาคตเด็กต้องไปโรงเรียน ถึงแม้ว่าเด็กฉีดวัคซีนแล้วก็มีโอกาสติดเชื้อได้

 

ในหลายประเทศ เช่น สิงคโปร์ ยอมรับ ไม่มีการปิดโรงเรียน ตรวจ ATK เมื่อติดเชื้อรักษาตามอาการ อยู่บ้าน ครบ 7 วัน กลับมาเรียนได้ ไม่มีการตรวจเชื้อซ้ำ หรือตรวจเชื้อซ้ำขึ้น 2 ขีด ก็ไม่ได้สนใจ เพราะการติดเชื้อส่วนใหญ่อยู่ในวันแรก และเมื่อเกิน 7 วันไปแล้วโอกาสแพร่กระจายเชื้อจะน้อยมาก

 

เมื่อเป็นเช่นนี้ เมื่อได้วัคซีน 3 เข็มแล้ว 4 เข็มแล้ว ภูมิต้านทานจะสูงในเดือนแรกๆ แล้วก็ลดลงเหมือนเดิมอีก เราจะกระตุ้นวัคซีนไปเรื่อยๆ หรือถึงมีวัคซีนสายพันธุ์ใหม่ ไวรัสก็เปลี่ยนแปลงพันธุกรรมไปตลอด ได้ยินเสมอว่าฉีดวัคซีนมา 3 เข็มแล้วก็ยังติดเชื้อได้

 

อย่างไรก็ตาม การได้วัคซีน 3 เข็มแรกจึงมีความจำเป็นเพื่อลดอาการของโรคให้ได้ และสร้างหรือความจำให้ร่างกายได้รับรู้จักเชื้อไวรัส covid

 

สิ่งที่สำคัญขณะนี้จึงเน้นป้องกันใน กลุ่มเปราะบาง มีโรคประจำตัว และทุกคนจะต้องดูแลสุขภาพให้ร่างกายแข็งแรง ดำรงชีวิตอยู่แบบวิถีชีวิตใหม่ (new normal) และปกติต่อไป (next normal) ทุกชีวิตต้องเดินหน้า