4 ประเภทของสถานบำบัดฟื้นฟูร่างกายและจิตใจ ยอดนิยมในไทย

ภาวะความเจ็บป่วยบางอย่างสามารถรักษาได้ด้วยการผ่าตัด ฉีดยา กินยา ฯลฯ แต่บางอาการก็ไม่ง่ายเช่นนั้น ต้องอาศัยเวลาในการบำบัดฟื้นฟู ให้ผู้ป่วยกลับมามีสุขภาพกายและใจที่แข็งแรง ซึ่งการบำบัดเหล่านี้จำเป็นต้องอยู่ภายใต้การดูแลของผู้ชำนาญการ จึงต้องมีศูนย์บำบัดเฉพาะทางเพื่อดูแลผู้ป่วย โดยสามารถแบ่งได้ 4 ประเภท ดังนี้

สถานบำบัดสุรา

สุรา เป็นอันตรายต่อสุขภาพ และยังออกฤทธิ์กดสมองส่วนกลาง ทำให้มึนเมา ขาดสติ อารมณ์แปรปรวน บางรายถึงขั้นมีอาการทางจิต ประสาทหลอน จนไปทำร้ายผู้อื่น หากผู้ที่ติดเหล้าไม่สามารถลดหรือเลิกได้เอง ก็จำเป็นต้องได้รับการบำบัดจากแพทย์หรือผู้ชำนาญการโดยเฉพาะในช่วงต้นของการรักษา ที่อาจมีอาการถอนสุรารุนแรง อย่างเช่นที่ สถานบำบัดผู้ติดสุราในจังหวัดเชียงใหม่ เมื่อผู้ป่วยเข้ารับการบำบัดจะมีการตรวจสุขภาพอย่างละเอียดในโรงพยาบาล จากนั้นจึงเข้าสู่กระบวนการดีท็อกซ์ โดยมีทีมพยาบาลดูแล 24 ชม. เพื่อป้องกันอาการถอนพิษรุนแรง นอกจากนี้ยังมีการบำบัดทั้งแบบกลุ่มและรายบุคคล เพื่อฟื้นฟูสภาพจิตใจ และช่วยให้ผู้ป่วยไม่กลับไปติดสุราอีก

สถานบำบัดยาเสพติด

การเลิกยาเสพติดเองนั้นเป็นเรื่องยากมาก และโอกาสที่จะกลับไปใช้ยาอีกก็มีสูง  ผู้ติดยาเสพติด จึงควรเข้ารับการบำบัดในสถานบำบัด ซึ่งปัจจุบันมีทั้งสถานบำบัดยาเสพติดของรัฐ และ สถานที่บําบัดยาเสพติดของเอกชน ที่เปิดให้บริการ แต่สถานบำบัดของเอกชนจะมีข้อได้เปรียบตรงสถานที่สะดวกสบายกว่า จำนวนคนน้อย ทำให้การดูแลทั่วถึง มีโปรแกรมหรือกิจกรรมให้ทำหลากหลาย เช่น สถานบำบัดฟื้นฟูผู้ป่วยติดยาเสพติด Lighthouse จะรับไม่เกิน 7 คน และมีเจ้าหน้าที่ดูแลตลอด 24 ชม. โดยจะเน้นวิธีการรักษาที่เหมาะสำหรับแต่ละบุคคล เพื่อให้ผู้ที่ติดยาเสพติดสามารถกลับไปใช้ชีวิตในสังคมได้อย่างมีความสุข

สถานบำบัดรักษาสุขภาพจิต 

สถานบำบัดรักษาสุขภาพจิต มุ่งเน้นการให้บริการผู้ป่วยที่มีปัญหาสุขภาพจิต หรือมีอาการทางจิตเวช ซึ่งปัจจุบันมีจำนวนเพิ่มมากขึ้นอย่างน่าเป็นห่วง และบางส่วนก็ไม่ทราบด้วยซ้ำว่าตัวเองกำลังมีปัญหาทางด้านจิตใจ จึงไม่ได้เข้ารับการบำบัดรักษาอย่างเหมาะสม และอาจนำไปสู่พฤติกรรมที่เป็นอันตรายต่อตนเองหรือผู้อื่น คนกลุ่มนี้จำเป็นต้องได้รับการดูแลจากผู้ชำนาญการด้านสุขภาพจิต ควบคู่ไปกับการดูแลตัวเอง ดูแลสุขภาพ ออกกำลังกาย ทำกิจกรรมที่ช่วยผ่อนคลายจิตใจ เช่น นั่งสมาธิ ฝึกโยคะ เล่นดนตรี พิธีชงชา วาดรูป ฯลฯ

ศูนย์ฟื้นฟูสมรรถภาพ

ศูนย์ฟื้นฟูสมรรถภาพ จะเน้นไปที่การฟื้นฟูสมรรถนะภาพร่างกายในกลุ่มผู้สูงอายุ ผู้ป่วย ผู้ที่มีความบกพร่องหรือพิการทางร่างกาย เพื่อให้ผู้ที่เข้ารับการบำบัดสามารถช่วยเหลือตัวเองได้ กลับมาใช้ชีวิตได้ตามปกติ หรือใกล้เคียงปกติมากที่สุด โดยการบำบัดสามารถทำได้หลายวิธีขึ้นอยู่กับบุคคล เช่น การทำหัตถการต่างๆ, ทำกายภาพบำบัด, กิจกรรมบำบัด, จิตบำบัด, ดนตรีบำบัด, กิจกรรมนันทนาการ และออกกำลังกายเบาๆ ด้วยอุปกรณ์เล่นโยคะ เป็นต้น

การบำบัดรักษาอาการต่างๆ ในสถานบำบัดที่ได้มาตรฐาน มีผู้ชำนาญการดูแลใกล้ชิด จะช่วยให้ผู้ป่วยหายเร็วขึ้น แต่ทั้งนี้ก็ต้องอาศัยความร่วมมือจากผู้ป่วย รวมถึงครอบครัว และคนใกล้ชิดด้วย เพราะการสนับสนุนจากคนรอบข้าง จะเป็นพลังสำคัญที่ช่วยให้ผู้ป่วยมีกำลังใจ และสามารถฟื้นฟูสุขภาพกายและ สุขภาพจิต ให้กลับมาแข็งแรงได้อีกครั้ง