‘ฮ่องกง’ ศึกศักดิ์ศรี‘สหรัฐ-จีน’

ทวิตเตอร์เจ้าปัญหาของดาริล มอเรย์ ผู้จัดการทีมบาสเก็ตบอล ‘ฮิวสตัน ร็อกเก็ตส์’ ไม่จบง่ายๆ (คลิกอ่าน - จุ้นฮ่องกง! สมาคมบาสฯจีนระงับร่วมมือ 'ฮิวสตัน ร็อคเก็ตส์') แม้เจ้าตัวขอโทษแฟนคลับแล้ว แต่ท่าทีของสมาคมบาสเก็ตบอลแห่งชาติ (เอ็นบีเอ) ทำให้สมาชิกวุฒิสภา (ส.ว.) สหรัฐไม่พอใจ กล่าวหาว่า เอ็นบีเอเห็นเงินดีกว่าสิทธิมนุษยชน สนับสนุนจีนคอมมิวนิสต์

เว็บไซต์ซีเอ็นบีซีรายงานวานนี้ (8 ต.ค.) ว่า ส.ว.สหรัฐ ทั้งชัค ชูเมอร์ ผู้นำเสียงข้างน้อยในวุฒิสภา ส.ว.รัฐนิวยอร์กจากพรรคเดโมแครต ไปจนถึงมาร์โก รูบิโอ ส.ว.รัฐฟลอริดา จากพรรครีพับลิกัน ต่างแสดงออกในแนวทางเดียวกัน ไม่พอใจเอ็นบีเอกรณีทวีตของดาริล มอเรย์ ผู้จัดการทีมฮิวสตัน ร็อกเก็ตส์ ที่ทวีตข้อความพร้อมภาพเมื่อวันศุกร์ (4 ต.ค.) ว่า “สู้เพื่อเสรีภาพ ยืนหยัดเพื่อฮ่องกง” ทำให้ชาวจีนไม่พอใจ ซึ่งจีนเป็นแหล่งรายได้หลักของเอ็นบีเอ

แต่เสียงวิจารณ์ในสหรัฐก็ดังขึ้นเหมือนกัน หลังจากไมเคิล เบส โฆษกเอ็นบีเอ แถลงเมื่อวันอาทิตย์ (6 ต.ค.) ว่า น่าเสียใจยิ่งที่ทัศนะของมอเรย์ทำให้เพื่อนและแฟนคลับในจีนไม่พอใจมาก ส่งผลให้บรรดา ส.ว.ที่ส่วนใหญ่วิจารณ์จีนอยู่แล้ว ทั้งเรื่องการปกครองในระบอบคอมมิวนิสต์และการค้า กล่าวหาว่าเอ็นบีเอเห็นแก่เงินมากกว่าเสรีภาพในการแสดงความคิดเห็น

“ไม่ควรมีใครเอากฎระเบียบมาปิดปากคนอเมริกันไม่ให้พูดถึงเสรีภาพ ผมยืนเคียงข้างชาวฮ่องกงที่ทำตามสิทธิในระบอบประชาธิปไตย ผมยืนเคียงข้างคนอเมริกัน ผู้ต้องการส่งเสียงสนับชาวฮ่องกง ผมรับไม่ได้” ชูเมอร์ทวีตข้อความเมื่อวันจันทร์ (7 ต.ค.)

เช่นเดียวกับรูบิโอ ที่ทวีตว่า เอ็นบีเอโยนมอเรย์ให้รถบัสเหยียบเพื่อเอาใจรัฐบาลจีน ส่วน ส.ว.คนอื่นๆ เช่น ส.ว.พรรครีพับลิกัน เบน แซส จากรัฐเนแบรสกา ริค สกอตต์ รัฐฟลอริดา เท็ด ครูซ รัฐเท็กซัส จอช ฮอว์ลีย์ รัฐมิสซูรี และ ส.ว.เดโมแครต เช่น ไบรอัน แชตซ์ จากรัฐฮาวาย และรอน ไวเดน จากออริกอน ต่างวิจารณ์เอ็นบีเอมาตั้งแต่วันอาทิตย์ (6 ต.ค.)

ผู้สมัครตัวแทนพรรคเดโมแครตลงเลือกตั้งประธานาธิบดีอย่างน้อย 3 คน ทั้งนักธุรกิจแอนดรูว์ หยาง, จูเลียน คาสโตร อดีตรัฐมนตรีกระทรวงเคหะและพัฒนาเมือง และ เอลิซาเบธ วอร์เรน ส.ว.รัฐแมสซาชูเซตส์ ก็วิจารณ์จีนด้วย ที่พยายามปิดปากมอเรย์ และเอ็นบีเอที่ยอมก้มหัวให้กับรัฐบาลปักกิ่ง

เอ็นบีเอนำแถลงการณ์ภาคภาษาจีนของเบส โพสต์ลงบนเว่ยป๋อ โซเชียลมีเดียจีน สำนักข่าวซีเอ็นบีซีแปลดูแล้วพบว่า แตกต่างจากแถลงการณ์ฉบับภาษาอังกฤษอย่างเห็นได้ชัด แถลงการณ์ภาษาจีนตำหนิมอเรย์รุนแรง และมีน้ำเสียงขอโทษมากกว่า

อย่างไรก็ตาม โฆษกเอ็นบีเอกล่าวว่า แถลงการณ์ไม่ควรคลาดเคลื่อน แต่อาจเป็นเพราะการตีความระหว่างแปลเป็นภาษาจีนกลาง โดยภาษาอังกฤษคือแถลงการณ์ฉบับทางการของเอ็นบีเอ

ทั้งนี้ จีนซึ่งเป็นประเทศที่มีประชากรมากที่สุดในโลกราว 1.4 พันล้านคน เป็นตลาดต่างประเทศที่สำคัญที่สุดของลีกเอ็นบีเอ เดือน ก.ค.เพิ่งประกาศขยายเวลาเป็นพันธมิตรถ่ายทอดสดกับเท็นเซนต์ไปอีก 5 ปี มูลค่า 1.5 พันล้านดอลลาร์ เอ็นบีเอเผยว่า ฤดูกาล 2561-2562 ชาวจีนดูการแข่งขันเอ็นบีเอผ่านแพลตฟอร์มเท็นเซนต์ ราว 490 ล้านคน มากกว่าประชากรอเมริกันทั้งประเทศ

การรับมือกับกรณีมอเรย์ของเอ็นบีเอ จุดชนวนเดือดในสหรัฐ เพราะเอ็นบีเอได้ชื่อว่า เป็นองค์กรที่ให้คุณค่ากับเสรีภาพในการแสดงความคิดเห็น ตัวผู้เล่นก็เคลื่อนไหวเรื่องนี้อย่างจริงจัง ตัวอย่างเช่น เลอบรอน เจมส์ ผู้เล่นทีมลอส แอนเจลิส เลเกอร์ส ที่โด่งดังที่สุดคนหนึ่งในประวัติศาสตร์เอ็นบีเอ เคยวิจารณ์เรื่องตำรวจฆาตกรรมชายผิวสี และพยายามต่อสู้เพื่อเพิ่มค่าตอบแทนให้กับนักกีฬาระดับวิทยาลัย

ส่วนท่าทีของ ส.ว.สหรัฐต่อเอ็นบีเอ เกิดขึ้นหลังจากสมาชิกสภาคองเกรสจากทั้งรีพับลิกันและเดโมแครต ประสานเสียงวิจารณ์การทำการค้าและประวัติการละเมิดสิทธิมนุษยชนของจีน ถือว่าเพิ่มความตึงเครียดให้กับความสัมพันธ์สหรัฐ-จีนขึ้นมาอีกระดับ โดยในวันพฤหัสบดี (10 ต.ค.) นี้ สองมหาอำนาจเศรษฐกิจโลกส่งตัวแทนหารือกันเพื่อหาข้อยุติสงครามการค้า

ด้านเอ็นบีเอถูกถล่มยับขนาดนี้ อดัม ซิลเวอร์ คณะกรรมการเอ็นบีเอแสดงความเห็นต่อสาธารณะครั้งแรกเกี่ยวกับประเด็นร้อนวานนี้ (8 ต.ค.) ยืนยันว่าเอ็นบีเอสนับสนุนสิทธิในการแสดงความคิดเห็นของดาริล มอเรย์

“ในฐานะองค์กรที่ตั้งอยู่บนพื้นฐานค่านิยม ผมอยากแจ้งให้ทราบว่า เอ็นบีเอสนับสนุนดาริล มอเรย์ ในแง่ที่ว่าเขาสามารถใช้เสรีภาพในการแสดงความคิดเห็นได้ เอ็นบีเอยึดถือค่านิยมหลายประการสืบเนื่องมาตั้งแต่ยุคแรกๆ ซึ่งรวมถึงเสรีภาพในการแสดงความคิดเห็นด้วย” ซิลเวอร์กล่าวกับสำนักข่าวเกียวโดเมื่อกลางดึกวันจันทร์ (7 ต.ค.) ที่ญี่ปุ่นในช่วงที่ทีมร็อกเก็ตส์และโตรอนโตแร็ปเตอร์สไปแข่งนัดสาธิต

ซิลเวอร์ยังพูดถึงผลกระทบทางการเงินที่มีต่อทีมร็อกเก็ตส์และเอ็นบีเอในตลาดจีน ซึ่งถือเป็นตลาดทำเงินมากที่สุดนอกสหรัฐด้วย

“ไม่ต้องสงสัยเลย ได้รับผลกระทบทางเศรษฐกิจแน่ เกิดผลอย่างมากจากทวีตนั้น” ซิลเวอร์ย้ำ

ส่วนการเจรจาการค้าสหรัฐ-จีน ในกรุงวอชิงตัน ผู้เชี่ยวชาญกล่าวว่าการประท้วงฮ่องกงจะบดบังการสนทนาครั้งนี้ แม้ว่าจะไม่ส่งผลต่อการประชุมโดยตรงก็ตาม

ก่อนที่สหรัฐและจีนจะเจรจากันรอบใหม่ ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ เผยกับผู้สื่อข่าวเมื่อวันจันทร์ หวังว่าจีนจะหาวิธีการอันสันติและมีมนุษยธรรม แก้ปัญหาการประท้วงในฮ่องกงได้

“ถ้าเกิดเรื่องไม่ดีขึ้น ผมคิดว่านั่นจะเลวร้ายมากสำหรับการเจรจา คิดในมุมการเมืองน่าจะเจรจายากมาก”

ด้านริชาร์ด แฮร์ริส ประธานคณะเจ้าหน้าที่บริหาร “พอร์ตเชลเตอร์ อินเวสต์เมนต์ แมเนจเมนต์” บริษัทจัดการสินทรัพย์ในฮ่องกง กล่าวว่า จีนก็แค่รำคาญที่สงครามการค้ากับประท้วงฮ่องกงถูกโยงเป็นเรืื่องเดียวกัน แต่หากรัฐบาลปักกิ่งใช้มาตรการสุดโต่งใดๆ ในฮ่องกง ก็เป็นไปได้ว่าอาจมีการคุยเรื่องการคว่ำบาตรและข้อจำกัด บั่นทอนความก้าวหน้าของการเจรจา"

นิค มาร์โร หัวหน้าฝ่ายการค้าโลกจากดิอีโคโนมิสต์ อินเทลลิเจนซ์ยูนิต กล่าวว่า แม้ไม่มีผลโดยตรงแต่การประท้วงฮ่องกงก็น่าจะรบกวนการเจรจา

ตอนนี้สมาชิกสภาคองเกรสสหรัฐกำลังพิจารณากฎหมายสิทธิมนุษยชนและประชาธิปไตยฮ่องกง ที่มาร์โรตั้งข้อสังเกตว่า กฎหมายนี้จะเปิดให้รัฐบาลวอชิงตันประเมินสิทธิพิเศษทางการค้าและธุรกิจกับฮ่องกงเป็นรายปี

เจ้าหน้าที่รัฐบาลปักกิ่งรายหนึ่งในฮ่องกง เรียกร่างกฎหมายนี้ว่า “บทสรุปแห่งการเป็นเจ้าครองโลก” สหรัฐเข้าแทรกแซงกิจการภายในของประเทศอื่นได้ด้วยกฎหมายภายในของสหรัฐเอง กระนั้นแฮร์ริสเชื่อว่า ชาวฮ่องกงส่วนใหญ่คิดว่าสุดท้ายแล้วปักกิ่งต้องแก้ปัญหาด้วยตนเอง

อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง

-'ม็อบฮ่องกง' บุกห้างใหญ่เรียกร้อง ปชต.

-'ม็อบฮ่องกง' ประกาศนัดชุมนุมสนามบินอีกครั้ง

-'เทรดวอร์-ฮ่องกง' บทพิสูจน์จีน

-ม็อบฮ่องกงชุมนุมอย่างสงบในห้างฯ-กงสุลอังกฤษ