เปิดตำรา ‘ปีชง’ คนที่ไม่มีเชื้อสายจีนต้อง ‘แก้ชง’ ไหม?
ชวนรู้จักความเชื่อและพิธีกรรมเกี่ยวกับ "ปีชง" และการ "แก้ชง" ของคนจีนและคนไทยเชื้อสายจีนซึ่งส่วนใหญ่นับถือลัทธิเต๋าและศาสนาพุทธนิกายมหายานบางส่วน รวมถึงเปิด "วิธีแก้ชง" สำหรับคนที่อยากทำเพื่อความสบายใจ
ผ่านต้นปี 2563 มาไม่ถึงสองเดือนก็เกิดเหตุการณ์ร้ายๆ ขึ้นในเมืองไทยหลายเหตุการณ์ ทั้งเหตุยิงและปล้นร้านทอง, ไวรัสโคโรน่าระบาด, เหตุกราดยิง, เหตุเรือชนกัน ฯลฯ จนหลายคนพูดเป็นเสียงเดียวกันว่าปีนี้เป็น "ปีหนูไฟ" โดยเฉพาะคนที่เกิด "ปีชง" ตามความเชื่อของโหราศาสตร์จีน ก็ยิ่งรู้สึกวิตกกังวลมากไปอีก แต่อย่าเพิ่งตื่นตระหนกจนเกินไปเพราะความเชื่อเรื่อง "ปีชง" และ "การแก้ชง" นั้นเป็นความเชื่อทางโหราศาสตร์จีน และถ่ายทอดสืบต่อกันมาในกลุ่มผู้ที่นับถือลัทธิเต๋า ไม่ใช่ความเชื่อของศาสนาพุทธนิกายเถรวาทแบบบ้านเรา
คนไทยบางคนเลยมีคำถามว่า ชาวพุทธเถรวาทหรือคนไทยแท้ที่ไม่มีเชื้อสายจีน สามารถไปแก้ชงตามความเชื่อลัทธิเต๋าได้ด้วยหรือไม่? ทำแล้วได้ผลจริงไหม? คำตอบคือ สามารถทำได้ตามความสะดวกของแต่ละบุคคล ไม่บังคับว่าต้องทำหรือไม่ต้องทำ ที่สำคัญคือให้ยึดหลักการใช้ชีวิตไม่ประมาทตามหลักศาสนาพุทธไว้เป็นดีที่สุด
ซึ่งในปัจจุบันก็มีคนไทยพุทธเถรวาทหลายคนรับเอาคติความเชื่อและพิธีกรรมเกี่ยวกับการแก้ชงไปปฏิบัติด้วย แม้ไม่ได้นับถือลัทธิเต๋าแต่นัยว่าทำเพื่อความสบายใจเป็นหลัก ซึ่งก็ไม่ใช่เรื่องผิดกติกาอะไร ว่าแต่..เรื่องปีชงและการแก้ชงนี้มีที่มาอย่างไร แล้วมีความสำคัญต่อคนไทยเชื้อสายจีนมากแค่ไหน? ลองมาทำความเข้าใจเรื่องนี้ให้มากขึ้นกันหน่อยดีกว่า
- "ปีชง" หมายถึงปีแห่ง "การปะทะ"
"ปีชง" เป็นเรื่องพลังของกาลเวลาในวิชา "โหราศาสตร์จีน" โดยได้แบ่งพลังของกาลเวลาออกเป็น 60 ช่วงเวลาเรียกว่า “ไท้ส่วย” โดยแต่ละช่วงเวลาจะจับคู่ปะทะและเป็นมิตรซึ่งกันและกัน ในดวงชะตาปีเกิด (ดูตามปีนักษัตร) ของแต่ละบุคคล จะมีพลังของกาลเวลาหรือไท้ส่วยสถิตย์อยู่ เมื่อไหร่ที่พลังของกาลเวลาในปีนั้นหรือไท้ส่วยปีนั้นมาปะทะกับไท้ส่วยในดวงชะตาปีเกิด ก็แปลว่าปีนั้นเป็นปีชงเกิดขึ้น
ดังนั้นวิธีการแก้ชงจึงต้องใช้วิธีการควบคุมพลังของไท้ส่วยประจำปี มาช่วยให้การปะทะนั้นไม่ส่งผลร้ายต่อชีวิต ซึ่งแต่เดิมจะมีวิธีการแก้ชงในแนวทางของลัทธิเต๋าเท่านั้น แต่เมื่อพระพุทธศาสนานิกายมหายานได้เผนแผ่เข้าสู่ประเทศจีนก็มีแนวทางการแก้ชงแบบพุทธมหายานด้วย โดยถึงแม้พระพุทธศาสนาจะไม่มีเรื่องปีชงแต่เพื่อเป็นการอนุเคราะห์แก่บุคคลที่ต้องผลของปีชง จึงมีการอนุโลมวิธีการบูชาพระพุทธเจ้าและพระโพธิสัตว์เข้ามาช่วยในการแก้ชงอีกวิธีการหนึ่ง
สำหรับปี 2563 มีคนเกิดในปีนักษัตรเหล่านี้ที่ถือเป็นปีชง ได้แก่
- ปีมะเมีย: เป็นปีที่ได้รับผลเสียมากที่สุด ชงโดยตรง 100% เป็นคนที่เกิดในปี พ.ศ. 2473, 2485, 2497, 2509, 2521, 2533, 2545, 2557
- ปีชวด: ปีชงร่วมหรือปีคัก เกิดในปีนักษัตรเดียวกับปีนั้นๆ (2563) และในปี พ.ศ. 2455, 2467, 2479, 2491, 2503, 2515, 2527, 2539, 2551
- ปีเถาะ: ปีชงร่วมหรือปีเฮ้ง อาจมีผลเรื่องเคราะห์กรรม เป็นคนที่เกิดในปี พ.ศ. 2458, 2470, 2482, 2494, 2506, 2518, 2530, 2542, 2554
- ปีระกา: ปีชงร่วมหรือปีผั่ว อาจมีผลเรื่องสุขภาพ เป็นคนที่เกิดในปี พ.ศ. 2464, 2476, 2488, 2500, 2512, 2524, 2536, 2548, 2560
- "แก้ชง" กับเทพเจ้าไท้ส่วยเอี้ย
ตามความเชื่อของลัทธิเต๋าและชาวพุทธมหายาน หากพบว่าปีนี้เป็นปีชงกับปีเกิดของตน ก็อาจจะทำให้ชีวิตไม่ราบรื่น การงานติดขัด เจ็บไข้ได้ป่วย หรือดวงตก ฯลฯ คนจีนและคนไทยเชื้อสายจีนที่มีความเชื่อนี้ จึงมักจะไปทำพิธี "แก้ชง" เพื่อปัดเป่าสิ่งร้ายๆ ออกไปจากดวงชะตาชีวิต เพื่อให้ชีวิตราบรื่นและปลอดภัยตลอดปี โดยการแก้ชงนี้เรียกอีกอย่างหนึ่งว่า "การฝากดวงชะตากับองค์ไท้ส่วย หรือ เทพเจ้าไท้ส่วยเอี้ย" ซึ่งเป็นเทพเจ้าคุ้มครองดวงชะตาของมนุษย์ โดยเทพเจ้าไท้ส่วยเอี้ยก็มีจำนวนมากถึง 60 องค์ ครบตามกาลเวลาที่แบ่งออกเป็น 60 ช่วงเวลาในทางหลักของโหราศาสตร์จีน แต่ละปีก็จะสลับเปลี่ยนองค์เทพเจ้าคุ้มครองดวงชะตาวนเวียนไปเรื่อยๆ สำหรับปีหนูหรือปีชวด มีเทพเจ้าไท้ส่วยเอี้ยประจำปี 2563 เป็นองค์ที่ 37 มีพระนามว่า “ขุนพลโหล่วปี่ไต่เจียงกุง”
ตามประวัติเล่าว่า ขุนพลโหล่วปี่ไต่เจียงกุง เป็นชาวซุนซาน (ปัจจุบันคือเมืองคุนซาน มณฑลเจียงซู) เกิดในสมัยราชวงศ์หมิง(ค.ศ.1368-1644) ในเวลานั้นขุนพลโหล่วปี่ไต่เจียงกุงรับราชการเป็นผู้ว่าการมณฑล ท่านเป็นขุนนางที่มีความเห็นอกเห็นใจในความทุกข์ยากของประชาชนอย่างมาก เมื่อครั้งที่มีพระราชโองการให้เกณฑ์ราษฎรให้ทำงานหนัก ท่านก็เกณฑ์แรงงานโดยไม่ใช้กำลังบีบบังคับ และควบคุมการใช้แรงงานอย่างรอมชอมไม่ทารุณ โดยไม่เกรงพระราชอาชญา
ท่านรับราชการด้วยความซื่อสัตย์ สุจริต และมือสะอาด ใช้ชีวิตอย่างสมถะ เรียบง่าย เรียกได้ว่าเป็นขุนพลที่มีผู้คนเคารพนับถือสืบต่อมาจนถึงปัจจุบัน และมีความเกี่ยวข้องกับการเป็นเทพเจ้าผู้คุ้มครองดวงชะตาของชาวจีนด้วย
ตามความเชื่อเรื่องปีชง ใครเกิดตรงกับปีชงปีนี้ 2563 ก็ต้องไปฝากดวงชะตากับ "ขุนพลโหล่วปี่ไต่เจียงกุง" ซึ่งเป็นองค์เทพไท้ส่วยผู้คุ้มครองดวงชะตาปีนี้ หากดวงชะตาชีวิตดีอยู่แล้วก็จะช่วยส่งเสริมให้ดียิ่งขึ้นไปอีก ถ้าชะตาชีวิตไม่ดีก็จะช่วยให้หนักเป็นเบา คุ้มครองป้องกันจากอุปสรรคทั้งปวงให้ผ่านพ้นไปด้วยดี จนผ่านปีนักษัตรนั้นไปได้ด้วยความราบรื่น โดยสามารถไปไหว้แก้ชงได้ตามวัดจีนต่างๆ แต่ถ้าจะให้ดีก็ควรไปวัดที่มีเทพเจ้าไท้ส่วยเอี้ยประจำปี 2563 หรือ “ขุนพลโหล่วปี่ไต่เจียงกุง” ประดิษฐานอยู่ก็ยิ่งดี
- "วิธีแก้ชง" เปิดขั้นตอนตั้งแต่ต้นจนจบ
สำหรับใครที่อยากไปแก้ชงให้ไปที่วัดจีนใกล้บ้าน ส่วนใหญ่นิยมทำพิธีแก้ชงกันในวันเปลี่ยนผ่านเข้าสู่ปีใหม่ของชาวจีน นั่นคือ ช่วงวันตรุษจีนหรือหลังจากวันตรุษจีนเล็กน้อยก็ได้ ส่วนอุปกรณ์ในการแก้ชงสามารถไปซื้อได้ในวัดเพื่อความสะดวกสบาย ส่วนขั้นตอนการแก้ชงอย่างคร่าวๆ คือ
- ทำบุญชุดสะเดาะเคราะห์แก้ปีชง โดยการบริจาคเงินทำบุญและรับเครื่องแก้ชงที่วัดจัดไว้ให้ จากนั้นรับใบฝากดวงปีชงหรือเทียบแดงสำหรับเขียนชื่อ
- จากนั้นนำใบฝากดวงมาเขียนชื่อ นามสกุล วันเดือนปีเกิด และพระนามขององค์ไท้ส่วยประจำปี เสร็จแล้วเดินถือเครื่องแก้ชงไปวางตามจุดที่เจ้าหน้าที่จัดไว้ แล้วนำธูปเทียนไปจุดไฟ ไหว้องค์เทพเจ้าไท้ส่วยเอี้ย พร้อมขอพรและฝากดวงชะตา หรือสวดตามบทสวดนี้ "โอม สะ ระ วะ ตะ ถา คะ โต ศะ นี ศะ สิ ตา ตะ ปะ เต หูม ผัฏ หูม มะ มะ หู นิ สะ วา หา"
- ปักธูปเทียนตามจุดที่ทางวัดจัดเตรียมไว้ให้เรียบร้อย แล้วไปเติมน้ำมันตะเกียง
- จากนั้นนำใบฝากดวงแก้ปีชงพร้อมกระดาษเงินกระดาษทอง ปัดออกจากตัวเอง 12 ครั้ง (วัดจีนแต่ละแห่งแนะนำไม่เหมือนกัน วัดบางแห่งก็ให้ปัดตามจำนวนอายุ) เมื่อปัดเสร็จแล้วก็ให้นำเทียบแดงไปวางหน้าองค์เทพไท้ส่วยเอี้ย แล้วเผากระดาษเงินกระดาษทอง (บางวัดก็ไม่เผาเพื่อลดการก่อฝุ่นPM 2.5) แล้วรับส้มมงคลและอาหารเจแห้ง (ที่อยู่ในเครื่องแก้ชง) กลับบ้านไปกินเพื่อความสิริมงคล
- สิ่งที่คนปีชงควรหลีกเลี่ยงคือ ไม่ควรไปร่วมงานศพ เพราะเชื่อกันว่าดวงชะตาอาจได้รับผลกระทบทำให้ร่างกายเกิดการเจ็บป่วย กิจการอาจประสบปัญหาได้
- แนะนำวัดจีนที่เหมาะกับการ "แก้ชง"
1. วัดเล่งเนยยี่ (วัดมังกรกมลาวาส) กรุงเทพฯ
ตั้งอยู่ที่ย่านเยาวราช ระหว่างซอยเจริญกรุง 19 และ 21 แขวงป้อมปราบศัตรูพ่าย เขตป้อมปราบศัตรูพ่าย กรุงเทพฯ เดินทางไปง่ายๆ ด้วยรถไฟฟ้าลงที่สถานีวัดมังกร เป็นวัดที่คนไทยเชื้อสายจีนนิยมไปไหว้เจ้าช่วงตรุษจีน รวมถึงนิยมไปไหว้แก้ชงตามความเชื่อกันด้วย โดยภายในวัดมีเทพเจ้าหลายองค์ประดิษฐานอยู่ ได้แก่ ไฉ่สิ่งเอี้ย, ไท้ส่วยเอี้ย, จับโป๊ยหล่อหั่ง, หั่วท้อเซียงซือกง, เทพกวนอิม, ซำป้อหุกโจ้ว เป็นต้น
2. วัดเล่งเน่ยยี่2 จ.นนทบุรี
วัดบรมราชากาญจนาภิเษกอนุสรณ์ หรือ วัดเล่งเน่ยยี่ 2 ตั้งอยู่ที่ย่านบางบัวทอง จ.นนทบุรี เป็นวัดมหายานในความอุปถัมภ์ของคณะสงฆ์จีนนิกายแห่งประเทศไทย ภายในวัดประกอบด้วยอาคารสถาปัตยกรรมสวยงามอลังการ ตามแนวปรัชญาและคติธรรมทางศาสนาพุทธจีนนิกายฝ่ายมหายาน ได้แก่ วิหารพระกวนอิมโพธิสัตว์, วิหารหมื่นพุทธเจ้า, วิหารบูรพาจารย์, ห้องปฏิบัติธรรม ฯลฯ การออกแบบอาคารต่างๆ จำลองมาจากสถาปัตยกรรมจีนในพระราชวังต้องห้ามของกรุงปักกิ่ง ทุกปีจะมีผู้คนเดินทางมาแก้ชงที่วัดนี้จำนวนมาก เนื่องจากตามความเชื่อของคนจีนส่วนใหญ่ มักจะไปแก้ชงที่วัดจีน เพื่อฝากดวงชะตาไว้กับ เทพเจ้าไท้ส่วยเอี้ย ให้คุ้มครองดวงชะตาเพื่อชีวิตที่ราบรื่นตลอดปี
3. ศาลเจ้าหน่าจาซาไท้จื้อ จ.ชลบุรี
วิหารเทพสถิตพระกิติเฉลิม หรือ ศาลเจ้าหน่าจาซาไท้จื้อ ตั้งอยู่ที่ริมเส้นทางเลียบชายทะเลจากอ่างศิลาไปเขาสามมุข จ.ชลบุรี ก่อสร้างโดยมูลนิธิธรรมรัศมีมณีรัตน์ ภายในศาลเจ้าแห่งนี้สวยงามอลังการด้วยสถาปัตยกรรมแบบจีน มีพื้นที่โอ่อ่ากว้างขวางมากถึง 4 ไร่ ที่สำคัญคือเป็นวัดจีนที่มี องค์ไท้ส่วยเอี้ย ครบ 60 องค์ ให้ผู้มาเยือนได้ขอพรคุ้มครองดวงชะตาตามปีเกิดได้ทุกๆ ปี และที่นี่มีเจ้าหน้าที่คอยให้คำแนะนำขั้นตอนการทำพิธีแก้ชงทุกขั้นตอน สะดวก รวดเร็ว ไม่เสียเวลา
4. วัดเล่งฮกยี่ (วัดจีนประชาสโมสร) จ.ฉะเชิงเทรา
วัดเล่งฮกยี่เป็นวัดจีนในพุทธศาสนาฝ่ายมหายาน วัดเล่งฮกยี่ สร้างขึ้นในปี พ.ศ. 2449 ในสมัยรัชกาลที่ 5 ในปัจจุบันผู้คนนิยมมาสักการะวัดนี้เพื่อขอให้โลคลาภวาสนา ภายในพระอุโบสถนั้นประดิษฐานพระพุทธรูปศิลปะแบบมหายาน 3 องค์ คือ พระยูไล พระโอนิโทธุด ทำจากกระดาษซึ่งอันเชิญมาพร้อมด้วยองค์ 18 อรหันต์ที่ทำจากกระดาษที่ทำมาจากเมืองจีน และมีเทพเจ้าไฉ่ซิงเอี้ยอยู่ทางด้านขวาของพระประทานและยังมีเทพเจ้าอีกหลายองค์ตามคติจีน โดยวัดแห่งนี้เป็นอีกแห่งหนึ่งที่ขึ้นชื่อเรื่องการแก้ชงมานาน และมีรูปปั้น "เทพเจ้าไท้ส่วนเอี๊ย" เพื่อให้ประชาชนได้มาทำพิธีแก้ชงได้ด้วย
----------------------
อ้างอิง:
http://www.mahamongkol.com/content.php?id=2
https://www.facebook.com/beeasy7925/posts/561745620939614/
http://www.sages9.com/index.php/chinesedeity