กับดักของการนับซ้ำ | วิษณุ วงศ์สินศิริกุล
“เงินพนันจะสะพัดเท่าไหร่ในฟุตบอลโลกครั้งนี้?” คือ คำถามที่ถูกตั้งขึ้นเป็นประจำเมื่อมีการแข่งขันฟุตบอลรายการใหญ่ที่เป็นที่สนใจของผู้คนจำนวนมาก เฉกเช่นการแข่งขันฟุตบอลโลก หรือ FIFA World Cup ครั้งที่ 22 ในครั้งนี้
FIFA World Cup ครั้งนี้มีประเทศกาตาร์เป็นเจ้าภาพ และปัจจุบันถือเป็นยุคเฟื่องฟูของการเล่นพนันฟุตบอลออนไลน์ ดังนั้นความน่าสนใจคงมิได้อยู่ที่คำถามว่า “จะมีการเล่นพนันฟุตบอลเพิ่มขึ้นหรือไม่” หากแต่ยังคงให้ความสำคัญกับ “ปริมาณเม็ดเงินพนันที่น่าจะไหลเวียนในการแข่งขันฟุตบอลโลกครั้งนี้”
ก่อนอื่นคงต้องสร้างความเข้าใจเสียก่อนว่า การประเมินวงเงินพนันที่ไหลเวียนในธุรกิจพนันที่ผิดกฎหมายให้ถูกต้องสมบูรณ์นั้นกระทำได้ยากยิ่ง เพราะเนื่องจากการพนันส่วนใหญ่เป็นกิจกรรมที่ผิดกฎหมาย
ดังนั้น จะหาบุคคลที่ยอมรับว่าตนนั้นได้ร่วมทำกิจกรรมที่ผิดกฎหมายอย่างการเล่นพนันฟุตบอลนั้นทำได้ค่อนข้างยาก ในขณะเดียวกันบุคคลที่ยอมรับว่าเล่นพนันก็ใช่ว่าจะให้ข้อมูลที่ถูกต้องสมบูรณ์ทุกคน
ทั้งนี้ขึ้นกับปัจจัยอย่างน้อย 2 ปัจจัยด้วยกัน คือ
1. เนื่องจากการพนันฟุตบอลนั้นมีความถี่ในการเล่นพนันสูง กล่าวคือ ในหนึ่งสัปดาห์จะมีการเล่นพนันทายผลฟุตบอลทุกวันและวันละหลายคู่แข่งขัน ดังนั้น หากผู้ทำการประเมินไปสอบถามผู้เล่นพนันถึงจำนวนเงินพนันที่เล่นพนันเป็นหน่วยเดือน (ต่อเดือน) หรือเป็นหน่วยปี (ต่อปี) ก็เป็นการยากอย่างยิ่งที่ผู้เล่นพนันจะจำได้และให้ข้อมูลที่ถูกต้องหากผู้เล่นพนันรายนั้นๆ เล่นพนันเป็นประจำ
2. เนื่องจากการพนันฟุตบอลเป็นการผสานกันระหว่างกีฬาและการพนัน ดังนั้น ผู้เล่นพนันจำนวนหนึ่งตั้งใจจะจดจำเฉพาะวงเงินพนันที่ตนได้พนันเท่านั้น เพราะผู้เล่นพนันในกลุ่มนี้มักภูมิใจในความสามารถในการเล่นพนันของตน
และมักเข้าใจไปเองว่า ตนนั้นวิเคราะห์เทคนิคการเล่นฟุตบอลของแต่ละทีมได้อย่างถูกต้อง แม่นยำ ยิ่งกว่านั้น เพราะความถี่ของการเล่นพนันฟุตบอลนั้นสูงดังที่กล่าวไว้ข้างต้น ยิ่งเป็นสาเหตุให้ผู้เล่นพนันฟุตบอลจำนวนไม่น้อยเลือกที่จะจำเฉพาะเวลาที่ตนได้พนันเท่านั้น
ทั้ง 2 ปัจจัยนี้ส่งผลให้ผู้ประเมินได้รับข้อมูลวงเงินพนันคลาดเคลื่อนจากความเป็นจริง อย่างไรก็ตามไม่เพียงแค่ 2 ปัจจัยที่กล่าวไปแล้ว หากแต่ยังมีอีกหนึ่งปัจจัยสำคัญที่ส่งผลให้การประเมินวงเงินพนันที่ไหลเวียนในธุรกิจพนันฟุตบอลนั้นคลาดเคลื่อนไปจากความเป็นจริงอย่างมากก็คือ “ปัญหาจากการนับซ้ำ”
การนับซ้ำนั้นเกิดขึ้นได้อย่างเช่น มีคู่แข่งขันระหว่างทีม A และทีม B สมมติให้นาย ก. เล่นพนันข้างทีม A ด้วยวงเงิน 100 บาท ในขณะที่นาย ข. เล่นพนันข้างทีม B ด้วยวงเงิน 100 บาทเช่นกัน
หากผู้ประเมินไปสอบถามนาย ก.และนาย ข. ว่าเล่นพนันเท่าไหร่ ย่อมได้รับคำตอบว่าเล่นพนันคนละ 100 บาท รวมทั้ง 2 คนเป็นเงิน 200 บาทที่หมุนเวียนในระบบการพนัน และนี่เองคือปัญหาของการนับซ้ำ
เพราะในความเป็นจริงแล้ว เงินที่หมุนเวียนในระบบมีเพียง 100 บาทเท่านั้น เนื่องจากหากนาย ก. ได้พนัน เงินพนันที่นาย ก. ได้ คือเงินพนันที่นาย ข. เสีย ในทางกลับกัน หากนาย ข. ได้พนัน เงินพนันที่นาย ข. ได้ก็คือเงินพนันที่นาย ก. เสียพนัน จะเห็นว่าเงินที่หมุนเวียนในระบบพนันนั้นมีเพียง 100 บาทเท่านั้น (นับรวมส่วนต่างของเงินพนันที่เป็นรายได้ของเจ้ามือ)
ดังนั้น ทางแก้ปัญหาเพื่อให้การประเมินวงเงินพนันที่หมุนเวียนในธุรกิจพนันฟุตบอลใกล้เคียงความเป็นจริงที่สุดคือ ผู้ทำการประเมินจำต้องสอบถามผู้เล่นพนันถึงวงเงินพนันเป็นหน่วยสัปดาห์ (ต่อสัปดาห์) เพื่อบรรเทาการหลงลืมของผู้เล่นพนันเนื่องจากความถี่ของการเล่นพนันฟุตบอลนั้นมีมาก จากนั้นผู้ประเมินต้องนำผลสำรวจที่ได้ไปเทียบเคียงกับรายได้ของเจ้ามือที่ให้บริการพนันฟุตบอล
กล่าวถึงการประเมินปริมาณเงินพนันที่จะหมุนเวียนในการแข่งขันฟุตบอลโลกรอบนี้ ก็จำต้องวิเคราะห์ถึงปัจจัยต่างๆ ที่อาจส่งผลให้เงินพนันในช่วงฟุตบอลโลกนั้นสูงหรือต่ำกว่าเงินพนันในช่วงเวลาอื่น
ปัจจัยที่ทำให้เงินพนันในช่วงฟุตบอลโลกน่าจะมีจำนวนที่สูงกว่าคือ
1. เงินเดิมพันขั้นต่ำมีจำนวนสูงกว่า ทั้งนี้เป็นเพราะในช่วงฟุตบอลโลก การเล่นพนันส่วนใหญ่จะเป็นการเล่นพนันแบบบอลเดี่ยว (ผลได้-เสียพนันไม่ผูกพันกับคู่แข่งขันอื่น) มากกว่าแบบบอลชุด (ผลได้-เสียพนันผูกพันกับคู่แข่งขันอื่นในชุดเดียวกัน)
ซึ่งต่างจากการเล่นพนันฟุตบอลในช่วงเวลาอื่นที่มีการเล่นพนันทั้งบอลเดี่ยวและบอลชุด โดยวงเงินเดิมพันขั้นต่ำที่เล่นพนันแบบบอลเดี่ยวจะสูงกว่าแบบบอลชุด
2. มีจำนวนผู้เล่นพนันเพิ่มขึ้น เนื่องจากการแข่งขันฟุตบอลรายการสำคัญ มักจะสร้างนักพนันหน้าใหม่เพิ่มขึ้น กล่าวคือ ผู้ที่ไม่เคยเล่นพนันฟุตบอลมาก่อน อาจจะลองเล่นพนันตามกระแสนิยม หรือเกิดจากการชักชวนของคนใกล้ชิด เป็นต้น
ในขณะที่ปัจจัยที่ทำให้เงินพนันในช่วงฟุตบอลโลกน่าจะมีจำนวนที่ต่ำกว่าคือ จำนวนคู่แข่งขันที่สามารถเล่นพนันนั้นมีจำกัด
ดังนั้น เพื่อให้ได้คำตอบที่ใกล้เคียงความเป็นจริงที่สุด อาจจำต้องทำการประเมินวงเงินพนันที่หมุนเวียนอีกครั้งหลังสิ้นสุดการแข่งขันฟุตบอลโลกครั้งนี้ และที่สำคัญต้องคำนึงถึงปัญหาของการนับซ้ำดังที่กล่าวข้างต้นด้วย!