ใครเป็นใคร? ย้อนรอย ‘นักโทษ’ คดีการเมือง-ทุจริต ได้รับพระราชทานอภัยลดโทษ

‘ทักษิณ ชินวัตร’ ไม่ใช่ ‘คนการเมือง’ คนแรกที่เป็น ‘นักโทษคดีทุจริต’ ได้รับพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯพระราชทานอภัยลดโทษจำคุก

แต่ยังมี ‘คนการเมือง’ อีกไม่น้อยที่ถูกศาลพิพากษาอันถึงที่สุดให้จำคุก ‘คดีทุจริต’ ขอพระราชทานอภัยโทษ และได้รับพระมหากรุณาธิคุณพระราชทานอภัยลดโทษ

คดีทุจริตเชิงนโยบายในตำนาน คือกรณี ทุจริตระบายข้าวแบบรัฐต่อรัฐ (จีทูจี) มีตัวละครการเมืองสำคัญคือ นายบุญทรง เตริยาภิรมย์ อดีต รมว.พาณิชย์ อดีตนักการเมืองใหญ่ จ.เชียงใหม่ สายตรงกลุ่ม ‘วังบัวบาน’ ถูกแต่งตั้งเป็น ‘เสนาบดี’ ครั้งแรกสมัยรัฐบาล น.ส.ยิ่งลักษณ์ ชินวัตร

โดยช่วงนั่งเก้าอี้ รมว.พาณิชย์ ระหว่างปี 2555-2556 เขามีบทบาทสำคัญในการผลักดันโครงการจำนำข้าว และระบายข้าวแบบรัฐต่อรัฐ (จีทูจี) จำนวน 8 สัญญา จากทั้งหมด 10 สัญญา รวมวงเงินหลายหมื่นล้านบาท

ทว่า ‘บุญทรง’ ถูกสื่อมวลชนเปิดโปง นำไปสู่การส่งเรื่องให้สำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) ไต่สวนว่า โครงการระบายข้าวแบบจีทูจีดังกล่าว ไม่ได้เกิดขึ้นจริง แต่เป็นการนำชื่อรัฐวิสาหกิจจีนที่ไม่มีอำนาจซื้อขายข้าว มาทำสัญญา ทว่าข้าวที่อ้างว่าส่งออกไป กลับอยู่ในมือของบริษัท สยามอินดิก้า จำกัด ของ ‘เสี่ยเปี๋ยง’ อภิชาติ จันทร์สกุลพร พ่อค้าข้าวชื่อดังที่ใกล้ชิดนักการเมืองค่ายสีแดง โดยรับซื้อข้าวดังกล่าวมาในราคาถูก แล้วนำมาเวียนเทียนขายให้กับผู้ประกอบการค้าข้าวในประเทศ เสียหายหลายหมื่นล้านบาท

ถึงที่สุด ‘บุญทรง’ ถูกศาลฎีกาฯ พิพากษาจำคุก 48 ปี ขณะที่บรรดาข้าราชการใหญ่ในกระทรวงพาณิชย์ และเอกชนเครือข่าย ‘สยามอินดิก้า’ รวมถึงผู้ประกอบการที่รู้เห็นเป็นใจไปรับซื้อข้าว ต่างโดนโทษติดคุกกันกราวรูด และต้องชดใช้เงินคืนรัฐหลายหมื่นล้านบาท

เช่นเดียวกับ ‘ภูมิ สาระผล’ เมื่อครั้งนั่ง รมช.พาณิชย์ ยุค ‘บุญทรง’ ก็ติดหางเลขโดนคดีดังกล่าวไปด้วย โดยศาลพิพากษาจำคุกเขา 36 ปี

ส่วน ‘มนัส สร้อยพลอย’ อดีตอธิบดีกรมการค้าระหว่างประเทศ หนึ่งในคีย์แมนที่ถูกกล่าวหาว่าทุจริตโครงการระบายข้าวจีทูจี ถูกศาลสั่งจำคุก 40 ปี 

ด้าน ‘เสี่ยเปี๋ยง’ อภิชาติ จันทร์สกุลพร อดีตพ่อค้าข้าวชื่อดัง ถูกศาลพิพากษาจำคุก 48 ปี

อย่างไรก็ดีหลังติดคุกไปไม่กี่ปี ‘บุญทรง-ภูมิ’ ยื่นถวายฎีกาขอพระราชทานอภัยโทษ โดยทรงมีพระมหากรุณาธิคุณพระราชทานอภัยลดวันต้องโทษ ‘บุญทรง’ ลงเหลือ 1 ใน 3 คงเหลือโทษจำคุก 16 ปี และได้รับอภัยลดโทษรอบสอง คงเหลือจำคุก 10 ปี โดยจะพ้นโทษปี 2571

ส่วน ‘ภูมิ’ ได้ลดวันต้องโทษลงเหลือ 1 ใน 3 เช่นกัน คงเหลือจำคุก 12 ปี และได้รับอภัยลดโทษรอบสอง คงเหลือจำคุก 8 ปี โดยจะพ้นโทษปี 2568

ขณะที่ ‘มนัส’ ได้รับพระราชทานอภัยลดโทษ เหลือวันต้องโทษ 9 ปี รอบสองอภัยลดโทษคงเหลือจำคุก 8 ปี จะพ้นโทษปี 2569

‘เสี่ยเปี๋ยง’ ได้รับพระราชทานอภัยลดโทษเหลือ 9 ปี รอบสองอภัยลดโทษคงเหลือจำคุก 6 ปี 3 เดือนเศษ โดยจะพ้นโทษในวันที่ 26 ธ.ค. 2566

ปัจจุบันทั้ง 3 คนยังถูกจำคุกอยู่ในเรือนจำพิเศษกรุงเทพมหานคร

ตัดภาพมาที่อดีตข้าราชการใหญ่ ‘จุฑามาศ ศิริวรรณ’ อดีตผู้ว่าการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) ถูกศาลพิพากษาอันถึงที่สุดให้จำคุก 66 ปี แต่โทษจำคุกได้สูงสุด 50 ปี จากคดีเรียกรับเงินสินบนจากชาวต่างชาติ เพื่อให้ได้สิทธิจัดงานเทศกาลภาพยนตร์นานาชาติ กทม. ระหว่างปี ค.ศ. 2002-2007

โดย ‘จุฑามาศ’ ได้รับพระราชทานอภัยลดโทษ เหลือจำคุก 17 ปี และรอบสองอภัยลดโทษเหลือจำคุก 9 ปี 5 เดือนเศษ และจะพ้นโทษในปี 2569

‘ธาริต เพ็งดิษฐ์’ อดีตข้าราชการใหญ่หลายองค์กร มีบทบาทสำคัญในการเมืองไทยระหว่างทศวรรษ 2550-2560 เคยนั่งเก้าอี้อธิบดีกรมสอบสวนคดีพิเศษ (ดีเอสไอ) ระหว่าง 2 ยุคขั้วขัดแย้งคือ ‘รัฐบาลอภิสิทธิ์’ และ ‘รัฐบาลยิ่งลักษณ์’ ถูกศาลพิพากษาจำคุกหลายคดีด้วยกัน แต่มีบางคดีที่เขาได้รับพระราชทานอภัยลดโทษ เช่น คดีโยกย้ายข้าราชการในสังกัดโดยมิชอบ ศาลพิพากษาจำคุก 1 ปี แต่ได้รับพระราชทานอภัยลดโทษเช่นกัน

ปัจจุบัน ‘ธาริต’ ยังอยู่ในเรือนจำ เนื่องจากถูกศาลฎีกาพิพากษาจำคุก 1 ปี คดีแถลงข่าวหมิ่นประมาท นายสุเทพ เทือกสุบรรณ อดีตรองนายกรัฐมนตรี ว่า เกี่ยวข้องในคดีทุจริตก่อสร้างโรงพัก 369 แห่งทั่วประเทศ โดยศาลตัดสินเมื่อ 10 ก.ค. 2566 ที่ผ่านมา

มิใช่แค่ ‘คนการเมือง-บิ๊กข้าราชการ’ เพียงอย่างเดียว แต่ ‘ฐานันดรที่ 4’ อย่าง ‘สรยุทธ สุทัศนะจินดา’ นักเล่าข่าวชื่อดัง ที่ถูกศาลพิพากษาอันถึงที่สุดให้จำคุก 6 ปี 24 เดือน ในคดียักยอกเงินค่าโฆษณาเกินเวลาของ อสมท วงเงินกว่า 138 ล้านบาท โดยเขาถูกตัดสินเข้าเรือนจำเมื่อปี 2563 หลังจากนั้นเขาได้รับพระราชทานอภัยลดโทษหลายครั้ง คงเหลือโทษจำคุกสุดท้าย 1 ปีกับอีก 2 เดือน และได้รับการพักโทษ โดยติดกำไล EM ติดตามตัวเมื่อ 14 มี.ค. 2564 

ปัจจุบัน ‘สรยุทธ’ หวนคืนหน้าจอกลับมาเป็นพิธีกรเล่าข่าวในรายการดังที่สร้างชื่อให้เขาคือ ‘เรื่องเล่าเช้านี้’ เช่นเดิม และทำรายการผ่านโซเชียลมีเดียชื่อ ‘คุยนอกจอ’

ตัดภาพมาที่นักเคลื่อนไหวทางการเมือง ที่มีบทบาทสำคัญในช่วงความขัดแย้งทางการเมืองกว่า 10 ปีที่ผ่านมา ‘จตุพร พรหมพันธุ์’ อดีต สส.พรรคเพื่อไทย อดีตประธานแนวร่วมประชาธิปไตยต่อต้านเผด็จการแห่งชาติ (นปช.) อดีตม้าศึกคนสำคัญของ ‘ทักษิณ’ ปัจจุบันผันเปลี่ยนมาเป็น ‘ศัตรู’ ตัวเขาเข้านอกออกตารางมาแล้วหลายครั้ง 

หากนับเฉพาะคดีล่าสุดคือ คดีหมิ่นประมาทนายอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ นายจตุพร ถูกศาลพิพากษาอันถึงที่สุดให้จำคุก 12 เดือน หลังจากนั้นเขาได้รับพระราชทานอภัยโทษ โดยเข้ารับการอบรมโครงการโคกหนองหนาโมเดล เป็นเวลา 14 วัน และได้รับการปล่อยตัวออกมาเมื่อ ต.ค. 2564

เช่นเดียวกับนักกิจกรรมทางการเมืองหลายคน ที่ออกมาเคลื่อนไหวต่อต้านรัฐประหารตั้งแต่ปี 2557 และบางคนโดนคดีตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 112 เช่น นายจตุภัทร์ บุญภัทรรักษา หรือ ‘ไผ่ ดาวดิน’ คดีแชร์พระราชประวัติในหลวงรัชกาลที่ 10 จากเว็บไซต์บีบีซีไทย โดยเขารับสารภาพ และศาลจำคุก 2 ปี 6 เดือน หลังจากนั้นได้รับพระราชทานอภัยลดโทษ โดยออกจากคุกเร็วขึ้นกว่ากำหนด 41 วัน เป็นต้น

ทั้งหมดที่กล่าวถึงข้างต้น เป็นแค่ ‘ยอดภูเขาน้ำแข็ง’

ยังมีอดีตคนการเมือง-นักธุรกิจ อีกหลายคน ที่เมื่อถูกศาลพิพากษาอันถึงที่สุดให้จำคุก และได้รับพระราชทานอภัยลดโทษเช่นกัน