เลขาฯปธ.สภาไขปม “ปิยบุตร” ถูกตัดสิทธิการเมืองไฉนเข้าสภาแจง “ร่าง รธน.” ได้

เมื่อวันที่ 17 พ.ย. 2564 นายราเมศ รัตนะเชวง โฆษกพรรคประชาธิปัตย์ (ปชป.) ในฐานะเลขานุการประธานรัฐสภา กล่าวอธิบายความเห็นทางกฎหมายถึงกรณีนายปิยบุตร แสงกนกกุล เลขาธิการคณะก้าวหน้า ซึ่งเคยถูกศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยเพิกถอนสิทธิสมัครรับเลือกตั้ง 10 ปี กรณียุบพรรคอนาคตใหม่ ทำไมถึงเข้าชี้แจงร่างแก้ไขรัฐธรรมนูญต่อรัฐสภาได้ ดังนี้

สรุปความเห็นทางกฎหมาย นายปิยบุตร  แสงกนกกุล ถูกเพิกถอนสิทธิสมัครรับเลือกตั้งมิใช่ถูกเพิกถอนสิทธิเลือกตั้งตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 มาตรา 96 บัญญัติไว้ ดังนั้น นายปิยบุตร  แสงกนกกุล จึงยังเป็นบุคคลผู้มีสิทธิเลือกตั้งในการเข้าชื่อเสนอร่างรัฐธรรมนูญแก้ไขเพิ่มเติมตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยพุทธศักราช 2560 มาตรา 256 (1) ประกอบกับพระราชบัญญัติการเข้าชื่อเสนอกฎหมาย พ.ศ. 2564 ข้อ 5 ได้ และเมื่อนายปิยบุตร  แสงกนกกุล เป็นผู้แทนของประชาชนผู้มีสิทธิเลือกตั้ง ที่เข้าชื่อเสนอร่างรัฐธรรมนูญแก้ไขเพิ่มเติม จึงสามารถเข้าชี้แจงร่างรัฐธรรมนูญแก้ไขเพิ่มเติมต่อที่ประชุมรัฐสภาได้ตามข้อบังคับการประชุมรัฐสภา พ.ศ. 2563 ข้อ 116 วรรคสอง

 

ความเห็นฉบับเต็ม ข้อเท็จจริงเรื่องนี้ยุติว่า เมื่อวันที่ 21 กุมภาพันธ์ 2563 ศาลรัฐธรรมนูญได้มีคำวินิจฉัยที่ 5/2563 ระหว่าง คณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) ผู้ร้อง และพรรคอนาคตใหม่ ผู้ถูกร้อง โดยศาลรัฐธรรมนูญได้สั่งให้ยุบพรรคอนาคตใหม่ ผู้ถูกร้อง ตามพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยพรรคการเมือง พ.ศ. 2560 มาตรา 92  วรรคหนึ่ง (3) และวรรคสอง ประกอบมาตรา 72 เพิกถอนสิทธิสมัครรับเลือกตั้งของคณะกรรมการบริหารพรรคของผู้ถูกร้องที่ดำรงตำแหน่งอยู่ในวันที่ 2 มกราคม 2562 หรือวันที่ 11 เมษายน 2562 ซึ่งเป็นวันที่มีการกระทำอันเป็นเหตุให้ยุบพรรคผู้ถูกร้องตามพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยพรรคการเมือง พ.ศ. 2560 มาตรา 92 วรรคสอง มีกำหนดเวลาสิบปีนับแต่วันที่ศาลรัฐธรรมนูญมีคำสั่งยุบพรรคผู้ถูกร้อง และห้ามมิให้ผู้ซึ่งเคยดำรงตำแหน่งกรรมการบริหารของพรรคผู้ถูกร้องดังกล่าวไปจดทะเบียนพรรคการเมืองขึ้นใหม่หรือเป็นกรรมการบริหารพรรคการเมืองหรือมีส่วนร่วมในการจัดตั้งพรรคการเมืองขึ้นใหม่อีก ภายในกำหนดสิบปีนับแต่วันที่ศาลรัฐธรรมนูญมีคำสั่งให้ยุบพรรคผู้ถูกร้องตามพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยพรรคการเมือง พ.ศ. 2560 มาตรา 94 วรรคสอง 

จากคำวินิจฉัยศาลรัฐธรรมนูญดังกล่าว นายปิยบุตร แสงกนกกุล ดำรงตำแหน่งเป็นกรรมการบริหารพรรคอนาคตใหม่จึงถูกเพิกถอนสิทธิสมัครรับเลือกตั้งตามคำวินิจฉัยศาลดังกล่าว จากข้อเท็จจริงดังกล่าว สามารถสรุปประเด็นข้อกฎหมาย ดังนี้

กรณีของนายปิยบุตร  แสงกนกกุล ถูกตัดสิทธิสมัครรับเลือกตั้งสามารถชี้แจงเสนอร่างรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ ..) พุทธศักราช .... (นายพริษฐ์  วัชรสินธุ กับประชาชนผู้มีสิทธิเลือกตั้ง จำนวน 135,247 คน เป็นผู้เสนอ) ต่อที่ประชุมรัฐสภา ได้หรือไม่
 
ข้อกฎหมาย รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 มาตรา 96

บุคคลผู้มีลักษณะดังต่อไปนี้ในวันเลือกตั้ง เป็นบุคคลต้องห้ามมิให้ใช้สิทธิเลือกตั้ง

(1) เป็นภิกษุ สามเณร นักพรต หรือนักบวช
(2) อยู่ในระหว่างถูกเพิกถอนสิทธิเลือกตั้งไม่ว่าคดีนั้นจะถึงที่สุดแล้วหรือไม่
(3) ต้องคุมขังอยู่โดยหมายของศาลหรือโดยคำสั่งที่ชอบด้วยกฎหมาย
(4) วิกลจริตหรือจิตฟั่นเฟือนไม่สมประกอบ

มาตรา 256 ภายใต้บังคับมาตรา 255 การแก้ไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญ ให้กระทำได้ตามหลักเกณฑ์และวิธีการ ดังต่อไปนี้

(1) ญัตติขอแก้ไขเพิ่มเติมต้องมาจากคณะรัฐมนตรี หรือจากสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจำนวนไม่น้อยกว่าหนึ่งในห้าของจำนวนสมาชิกทั้งหมดเท่าที่มีอยู่ของสภาผู้แทนราษฎร หรือจากสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรและสมาชิกวุฒิสภาจำนวนไม่น้อยกว่าหนึ่งในห้าของจำนวนสมาชิกทั้งหมดเท่าที่มีอยู่ของทั้งสองสภา หรือจากประชาชนผู้มีสิทธิเลือกตั้งจำนวนไม่น้อยกว่าห้าหมื่นคนตามกฎหมายว่าด้วยการเข้าชื่อเสนอกฎหมาย

พระราชบัญญัติการเข้าชื่อเสนอกฎหมาย พ.ศ. 2564

มาตรา 5 ผู้มีสิทธิในการเข้าชื่อเสนอกฎหมายต่อรัฐสภาต้องเป็นผู้มีสิทธิเลือกตั้งอยู่ในวันที่เสนอร่างพระราชบัญญัติตาม
มาตรา 11 หรือร่างรัฐธรรมนูญแก้ไขเพิ่มเติมตามมาตรา 16 แล้วแต่กรณี และมิได้เป็นบุคคลต้องห้ามมิให้ใช้สิทธิเลือกตั้ง

การเข้าชื่อเสนอร่างพระราชบัญญัติต้องมีผู้มีสิทธิเลือกตั้งจำนวนไม่น้อยกว่าหนึ่งหมื่นคน

การเข้าชื่อเสนอร่างรัฐธรรมนูญแก้ไขเพิ่มเติมต้องมีผู้สิทธิเลือกตั้งจำนวนไม่น้อยกว่าห้าหมื่นคน

ข้อบังคับการประชุมรัฐสภา พ.ศ. 2563

ข้อ 116  ร่างรัฐธรรมนูญแก้ไขเพิ่มเติมที่ประชาชนผู้มีสิทธิเลือกตั้งเข้าชื่อเสนอให้เลขาธิการรัฐสภาจัดทำรายงานผลการดำเนินการร่างรัฐธรรมนูญแก้ไขเพิ่มเติมนั้นเพื่อให้รัฐสภาทราบด้วย

ในการพิจารณาร่างรัฐธรรมนูญแก้ไขเพิ่มเติมตามวรรคหนึ่ง ให้ผู้แทนของประชาชนผู้มีสิทธิเลือกตั้งที่เข้าชื่อเสนอร่างรัฐธรรมนูญแก้ไขเพิ่มเติมนั้น เป็นผู้เสนอและชี้แจงร่างรัฐธรรมนูญแก้ไขเพิ่มเติมต่อที่ประชุมรัฐสภา
 
ข้อพิจารณา เมื่อข้อเท็จจริงตามคำวินิจฉัยศาลรัฐธรรมนูญที่ 5/2563 นายปิยบุตร  แสงกนกกุล ได้ถูกเพิกถอนสิทธิสมัครรับเลือกตั้งเป็นเวลาสิบปีอันมิใช่เป็นการถูกเพิกถอนสิทธิเลือกตั้ง กรณีนี้จึงยังถือว่านายปิยบุตร  แสงกนกกุล เป็นผู้มีสิทธิเลือกตั้ง ซึ่งไม่เข้าเงื่อนไขเป็นบุคคลผู้มีลักษณะต้องห้ามมิให้ใช้สิทธิเลือกตั้งตามที่รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 มาตรา 96 ได้บัญญัติไว้ นายปิยบุตร  แสงกนกกุล จึงเป็นผู้มีสิทธิเลือกตั้งที่สามารถเสนอร่างรัฐธรรมนูญแก้ไขเพิ่มเติมตามที่บัญญัติไว้ในรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 256 (1) ประกอบกับพระราชบัญญัติการเข้าชื่อเสนอกฎหมาย พ.ศ. 2564 มาตรา 5 และกรณีที่นายปิยบุตร  แสงกนกกุล สามารถเข้าชี้แจงร่างรัฐธรรมนูญแก้ไขเพิ่มเติมต่อที่ประชุมรัฐสภาในวาระที่หนึ่งได้ 

เนื่องจากข้อบังคับการประชุมรัฐสภา พ.ศ. 2563 ข้อ 116 วรรคสอง กำหนดว่า “ในการพิจารณาร่างรัฐธรรมนูญแก้ไขเพิ่มเติมตามวรรคหนึ่ง ให้ผู้แทนของประชาชนผู้มีสิทธิเลือกตั้งที่เข้าชื่อเสนอร่างรัฐธรรมนูญแก้ไขเพิ่มเติมนั้น เป็นผู้เสนอและชี้แจงร่างรัฐธรรมนูญแก้ไขเพิ่มเติมต่อที่ประชุมรัฐสภา” 

ดังนั้น นายปิยบุตร  แสงกนกกุล ซึ่งเป็นผู้แทนของประชาชนผู้มีสิทธิเลือกตั้งที่เข้าชื่อเสนอ ร่างรัฐธรรมนูญแก้ไขเพิ่มเติม จึงสามารถเข้าชี้แจงร่างรัฐธรรมนูญแก้ไขเพิ่มเติมต่อที่ประชุมรัฐสภาได้ ตามข้อบังคับการประชุมรัฐสภา พ.ศ. 2563 ข้อ 116 วรรคสอง
 
สรุปความเห็นทางกฎหมาย นายปิยบุตร  แสงกนกกุล ถูกเพิกถอนสิทธิสมัครรับเลือกตั้งมิใช่ถูกเพิกถอนสิทธิเลือกตั้ง ตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 มาตรา 96 บัญญัติไว้ ดังนั้นนายปิยบุตร  แสงกนกกุล จึงยังเป็นบุคคลผู้มีสิทธิเลือกตั้งในการเข้าชื่อเสนอร่างรัฐธรรมนูญแก้ไขเพิ่มเติมตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 มาตรา 256 (1) ประกอบกับพระราชบัญญัติการเข้าชื่อเสนอกฎหมาย พ.ศ. 2564 ข้อ 5 ได้ และเมื่อนายปิยบุตร  แสงกนกกุล เป็นผู้แทนของประชาชนผู้มีสิทธิเลือกตั้งที่เข้าชื่อเสนอร่างรัฐธรรมนูญแก้ไขเพิ่มเติม จึงสามารถเข้าชี้แจงร่างรัฐธรรมนูญแก้ไขเพิ่มเติมต่อที่ประชุมรัฐสภาได้ตามข้อบังคับการประชุมรัฐสภา พ.ศ. 2563 ข้อ 116 วรรคสอง ทุกกระบวนการเป็นไป ตามรัฐธรรมนูญ กฎหมาย และข้อบังคับทุกประการ