"3 จุดเสี่ยง" รัฐบาลไม่ครบเทอม วิบากทางรอด “ประยุทธ์”

พลันที่ “ผู้กองมนัส” ร.อ.ธรรมนัส พรหมเผ่า ส.ส.พะเยา อดีตเลขาธิการพรรคพลังประชารัฐ (พปชร.) ขนส.ส.ออกจาก พปชร. ส่งผลต่อเสถียรภาพของ รัฐบาล พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา ทันที

เนื่องจากตัวเลข 21 เสียงที่หายไปจาก พปชร. เพื่อย้ายไปสังกัดพรรคเศรษฐกิจไทย ซึ่งยังไม่มีความแน่นอนว่าจะอยู่ร่วมรัฐบาล หรือไปร่วมกับขั้วฝ่ายค้าน หรือแยกตัวเป็นอิสระสวิงได้ทุกขั้ว ซึ่งต้องรอดูเงื่อนไขบนโต๊ะเจรจาต่อรอง

“กรุงเทพธุรกิจ” ประมวลจุดเสี่ยง-ทางเลือก-ทางรอด ของรัฐบาล เพื่อสะท้อนภาพอนาคตทางการเมืองของ “พล.อ.ประยุทธ์” ที่แม้จะตั้งใจดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีจนครบเทอม แต่หลังจาก“ร.อ.ธรรมนัส-20 ส.ส.” ต้องออกจาก พปชร.อุบัติเหตุทางการเมืองย่อมเกิดขึ้นกับรัฐบาลและนายกฯได้ตลอดเวลา

จุดเสี่ยงแรก กฎหมายที่เสนอโดยคณะรัฐมนตรี (ครม.) โดยเฉพาะกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการเงิน อาทิ กฎหมายลูกเกี่ยวกับการเลือกตั้ง 2 ฉบับ ซึ่งจะเข้าสู่การพิจารณาของรัฐสภาปลายเดือน ม.ค.นี้ รวมถึง ร่าง พ.ร.บ.งบประมาณรายจ่ายประจำปีฯ 2566 ที่จะเข้าสู่การพิจารณาของรัฐสภาในสมัยประชุมหน้า

หากกฎหมายเกี่ยวกับการเงินโดนตีตก เนื่องจากจำนวนเสียง ส.ส. ขั้วรัฐบาล มีไม่เพียงพอ ความรับผิดชอบย่อมพุ่งตรงมาที่ พล.อ.ประยุทธ์ ผู้นำรัฐบาลทันที โดยมีเพียง 2 ทางให้เลือก 1.ลาออกจากตำแหน่ง 2.ยุบสภา

จุดเสี่ยงสอง เมื่อเปิดสมัยประชุมสภาสมัยหน้า ซึ่งจะมีขึ้นในเดือน พ.ค. “ขั้วฝ่ายค้าน”จะยื่นอภิปรายไม่ไว้วางใจแบบลงมติทันที เพราะหากสถานการณ์ของ “ขั้วรัฐบาล” ยังไม่มีเสถียรภาพมากพอ หรือจำนวนเสียง ส.ส.ปริ่มน้ำ จะเป็นโอกาสล้ม “ประยุทธ์-รัฐบาล” ได้ในทันที

ก่อนจะรอลุ้นอีกทอดถึงวันว. เวลาน. ลงมติอภิปรายไม่ไว้วางใจ จะมีดีลลับจากแดนไกล หรือดีลลับกับ “ส.ส.ขั้วรัฐบาล” ให้แปรพักตร์โหวตล้ม พล.อ.ประยุทธ์ เหมือนการอภิปรายไม่ไว้วางใจครั้งก่อนหรือไม่ หากมีดีลลับหรือจำนวนเสียงขั้วรัฐบาลไม่เพียงพอ นายกฯถูกโหวตไม่ไว้วางใจ เครดิตทางการเมืองย่อมหมดลงทันที

จุดเสี่ยงสาม ในช่วงเดือน ส.ค.“ขั้วฝ่ายค้าน” เตรียมยื่นให้ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยการดำรงตำแหน่งนายกฯของ พล.อ.ประยุทธ์ ขัดกับรัฐธรรมนูญ 2560 มาตรา 258 วรรค 4 ที่ระบุนายกรัฐมนตรีมีวาระดำรงตำแหน่งรวมกันแล้วไม่เกิน 8 ปี

โดย พล.อ.ประยุทธ์ รับตำแหน่งนายกฯ ครั้งแรก 24 ส.ค. 2557 ในยุครัฐบาล คสช. หากนับตามมุมของฝ่ายค้านจะครบครบ 8 ปี ในวันที่ 23 ส.ค. 2565

ต้องรอติดตามว่า “ศาลรัฐธรรมนูญ” จะตีความออกมาอย่างไร เพราะบางฝ่ายตีความว่าให้นับตั้งแต่วันที่ 6 เม.ย. 2560 ซึ่งรัฐธรรมนูญ 2560 บังคับใช้ และอีกฝ่ายตีความว่าต้องนับตั้งแต่วันที่ 9 มิ.ย. 2562 หลังถวายสัตย์ฯ ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี ภายหลังการเลือกตั้ง

สำหรับทางเลือกของ พล.อ.ประยุทธ์ขณะนี้ มีเพียง 3 ทางเท่านั้น 

ทางเลือกแรก ไม่ปรับ ครม.และไม่ยุบสภา ตามที่ได้ออกมาประกาศเอาไว้ แต่ พล.อ.ประยุทธ์-เครือข่าย ต้องรวมเสียง ส.ส. ขั้วรัฐบาล ให้เหนียวแน่นมากที่สุด และต้องเคร่งครัดให้ทุกคนเข้าร่วมประชุมสภาทุกครั้ง เพื่อป้องกันไม่ให้ “ขั้วฝ่ายค้าน-ขั้วตรงข้าม” เสนอนับองค์ประชุม จนเป็นเหตุให้สภาล่ม

ขณะเดียวกัน พล.อ.ประยุทธ์-เครือข่าย จำเป็นต้องวางหมาก ใช้บริการ"ส.ส.งูเห่า” สแตนบายไว้ช่วยยกมือโหวตในร่างกฎหมายสำคัญ และในการอภิปรายไม่ไว้วางใจ โดยพุ่งเป้าไปที่ ส.ส.เพื่อไทย-ส.ส.ก้าวไกล ซึ่งบางส่วนอยู่ในความดูแลของ “พรรคภูมิใจไทย” และบางส่วนอยู่ในความดูแลของ “กลุ่มสามมิตร”

ทางเลือกสอง ยอมปรับครม.ตามข้อเรียกร้องของ “ร.อ.ธรรมนัส-20 ส.ส.” ซึ่งกำลังปล่อยข่าวต่อรองขอกระทรวงที่ต้องการ โดยยื่นเงื่อนไขขอกระทรวงสำคัญ ยากที่นายกฯ จะยอมรับได้ เพราะรู้ดีว่าหากยอมให้เมื่อไหร่ เครดิตทางการเมืองของตนเองจะดิ่งลงเหวทันที

ทางเลือกสาม ยุบสภา ถือเป็นทางเลือกสุดท้ายที่จะแก้ไขปัญหาทั้งหมด เซ็ตซีโร่ทุกกลุ่ม-ทุกก๊วน ลงไปประลองฝีมือ-วัดพลังกันในสนามเลือกตั้ง แต่จับอาการแล้ว พล.อ.ประยุทธ์ ยังพยายามประคับประคอง “รัฐบาล” ให้อยู่ครบเทอม ฉะนั้น ทางเลือกยุบสภาจึงเป็นไปได้น้อย แต่ใช่ว่าจะเป็นไปไม่ได้ 

เมื่อประมวลจุดเสี่ยง-ทางเลือกของ พล.อ.ประยุทธ์ จะพบว่า “ทางรอด” ที่จะครบเทอม อยู่ที่การรวบรวมเสียง ส.ส.ขั้วรัฐบาล ให้เข้มแข็งมากที่สุด เพื่อเป็นเกราะคุ้มกันเก้าอี่้ผู้นำ ในเกมที่ยังพอเป็นต่ออยู่ได้

หลังจากนี้ ต้องจับตาความเคลื่อนไหวของ “แกนนำ ส.ส.” ที่จะสวมบทชาวนาดีลช็อป “งูเห่า” เข้าก๊วน เพื่อสร้างความแข็งแกร่งให้ “ขั้วรัฐบาล”ไปต่อให้ได้

บรรดาขุนพลที่คอยสนับสนุน “พล.อ.ประยุทธ์” ทั้งในพรรคพลังประชารัฐ พรรคภูมิใจไทย พรรคประชาธิปัตย์ รวมทั้งผู้สนับสนุนนอกพรรค เห็นตรงกันว่า ยังจำเป็นต้องช่วยกันประคองรัฐบาล และเดินเกมอย่างรอบคอบ รอจังหวะที่พร้อมมากที่สุดก่อนลงสนามเลือกตั้ง