'กรมชลประทาน' เร่งพัฒนากว๊านพะเยา

 “กว๊านพะเยา” ทะเลน้ำจืดที่ใหญ่ที่สุดของภาคเหนือ ตั้งอยู่ที่อำเภอเมือง จังหวัดพะเยา เป็นแลนด์มาร์คสำคัญที่มีส่วนขับเคลื่อนเศรษฐกิจของจังหวัด รวมถึงเป็นแหล่งน้ำเพื่ออุปโภคบริโภค การเกษตร อุตสาหกรรมและการท่องเที่ยว
ขณะที่สภาวะแวดล้อมที่เปลี่ยนไปส่งผลให้กว๊านพะเยาตื้นเขิน มีวัชพืช และคุณภาพน้ำเสื่อมโทรม เมื่อเข้าฤดูฝนบางครั้งมีปริมาณน้ำมากจนเกิดน้ำท่วม แต่ฤดูแล้งปริมาณน้ำลดลงจนไม่พอต่อความต้องการ

กรมชลประทาน ได้บูรณาการร่วมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เดินหน้าพัฒนากว๊านพะเยา หนึ่งในโครงการสำคัญตามนโยบายของรัฐบาล เพื่อพัฒนา ฟื้นฟู และอนุรักษ์แหล่งน้ำ ให้เป็นแหล่งน้ำต้นทุนในการอุปโภคบริโภคและการเกษตร รวมทั้งช่วยบรรเทาปัญหาน้ำท่วมน้ำแล้ง ตามแผนหลักการพัฒนาและฟื้นฟูกว๊านพะเยา 5 ด้าน ได้แก่ การบริหารจัดการทรัพยากรน้ำ การพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน การพัฒนาให้เป็นแหล่งท่องเที่ยว การส่งเสริมอาชีพและพัฒนาคุณภาพชีวิต และการใช้ประโยชน์ของพื้นที่
โดยในส่วนของกรมชลประทาน ได้กำหนดแผนในการพัฒนากว๊านพะเยา ได้แก่
โครงการขุดลอกตะกอนดินรอบกว๊านพะเยา แบ่งออกเป็น 5 ระยะ ปัจจุบันอยู่ระหว่างเสนอขอรับงบประมาณ ปี 2567 เพื่อดำเนินการในระยะที่ 2-4 ซึ่งจะช่วยเพิ่มปริมาณเก็บกักน้ำได้มากขึ้น ไว้รองรับการใช้น้ำอุปโภคบริโภค การเกษตร และการท่องเที่ยวที่มีแนวโน้มเติบโตขึ้นอย่างต่อเนื่อง ทั้งยังช่วยบรรเทาปัญหาน้ำท่วมในช่วงฤดูฝนได้อีกด้วย

นอกจากนี้ ยังมีโครงการเพิ่มประสิทธิภาพกักเก็บน้ำพื้นที่ตอนบนกว๊านพะเยา ด้วยการขุดลอกอ่างเก็บน้ำและลำน้ำต่าง ๆ การสร้างฝายทดน้ำ เป็นต้น เพื่อเพิ่มความจุเก็บกักน้ำ ช่วยเพิ่มพื้นที่รับประโยชน์จากการทดน้ำและระบบส่งน้ำได้มากกว่า 6,000 ไร่ 
ด้านโครงการเพิ่มแหล่งกักเก็บน้ำและระบบกระจายน้ำกว๊านพะเยา มีการปรับปรุงระบบส่งน้ำ และการก่อสร้างฝายทดน้ำพร้อมระบบส่งน้ำ เป็นต้น มีพื้นที่รับประโยชน์มากกว่า 15,000 ไร่ 
ทั้งนี้ หากโครงการต่างๆที่กล่าวมา สามารถดำเนินการได้จนแล้วเสร็จ จะช่วยเพิ่มปริมาณเก็บกักน้ำได้มากขึ้นอีกประมาณ 9.27 ล้านลูกบาศก์เมตร มีพื้นที่รับประโยชน์ 24,350 ไร่ ประชาชนได้รับประโยชน์ 154,981 ครัวเรือน ช่วยลดความเสียหายจากพื้นที่น้ำท่วมได้กว่า 31,700 ไร่
นายชูชาติ รักจิตร อธิบดีกรมชลประทาน กล่าวว่า โครงการพัฒนากว๊านพะเยา ปัจจุบันมีแผนดำเนินการพัฒนา อนุรักษ์ ฟื้นฟู 172 โครงการ ครอบคลุมตามแผนหลักในการพัฒนาและฟื้นฟูกว๊านพะเยาทั้ง 5 ด้าน คาดว่าจะสามารถบรรเทาปัญหาทั้งอุทกภัยและภัยแล้ง ช่วยเสริมสร้างความมั่นคงด้านน้ำให้แก่พี่น้องชาวพะเยา ในขณะเดียวกันก็ได้มีการพัฒนาต่อยอดให้เป็นแหล่งท่องเที่ยว ปรับปรุงภูมิทัศน์ และสร้างถนนรอบกว๊านพะเยา รวมระยะทางกว่า 12 กิโลเมตร อีกด้วย
สำหรับแผนการขุดลอกกว๊านพะเยา กรมชลประทาน ได้ดำเนินการขุดลอกไปแล้ว รวมระยะทางประมาณ 1.3 กิโลเมตร โดยจะเร่งรัดดำเนินการในส่วนที่เหลือให้แล้วเสร็จตามแผน เพื่อให้เกิดประโยชน์แก่ประชาชนมากที่สุด
ส่วนการบริหารจัดการน้ำในกว๊านพะเยา กรมชลประทาน ได้บูรณาการร่วมกับทุกภาคส่วน ไม่ว่าจะเป็นภาคประชาชน หรือหน่วยงานท้องถิ่นที่เกี่ยวข้อง ส่งเสริมการมีบทบาทในการบริหารจัดการน้ำร่วมกัน เพื่อช่วยกันขับเคลื่อนและดูแลบำรุงรักษา “กว๊านพะเยา” ที่เป็นแหล่งน้ำสำคัญและเป็นหัวใจของเมืองพะเยาให้คงอยู่อย่างยั่งยืนตลอดไป