รู้จักภาวะ "สมองเสื่อมถอย" หนึ่งในอาการที่พบได้หลังติดโควิด 1-6 เดือน

แม้สถานการณ์การระบาดโควิด-19 ในไทยเริ่มดีขึ้นตามลำดับ ยอดผู้ติดเชื้อและยอดผู้เสียชีวิตลดลง แต่สำหรับกลุ่ม "ผู้ป่วยโควิด" ที่รักษาหายแล้ว ยังคงต้องดูแลสุขภาพตัวเองให้ดี เพราะมีรายงานว่าบางรายประสบกับภาวะ "สมองเสื่อมถอย" อีกหนึ่งอาการ Long COVID ที่พบได้หลังติดโควิด ทำให้ความสามารถทางการคิดวิเคราะห์ สมาธิ และการตัดสินใจลดลง

ภาวะดังกล่าวอันตรายแค่ไหน รักษาให้กลับมาดีขึ้นได้หรือไม่? กรุงเทพธุรกิจออนไลน์ ชวนไปทำความรู้จักอาการ "สมองเสื่อมถอย" และแนวทางการดูแลตัวเองเพื่อฟื้นฟูสมองให้กลับมามีสมรรถภาพดีเช่นเดิม

1. ภาวะ "สมองเสื่อมถอย" คืออะไร? 

นายแพทย์สมศักดิ์ อรรฆศิลป์ อธิบดีกรมการแพทย์ เปิดเผยว่า จากสถานการณ์การแพร่ระบาดโควิด-19 ในปัจจุบันทำให้ผู้ป่วยบางรายได้รับผลกระทบหลังติดเชื้อโควิด คือ ภาวะ "สมองเสื่อมถอย" มักพบในช่วง 1-6 เดือน หลังจากติดเชื้อโควิด-19

สมองเสื่อมถอย เป็นภาวะที่สมรรถภาพการทำงานของสมองถดถอย ส่วนมากในด้านสมาธิ ทักษะในการตัดสินใจ การวางแผน และความจำระยะสั้น โดยจะมีอาการรู้สึกสมองล้า (brain fog) รู้สึกตื้อ มึน ไม่สามารถจดจ่ออยู่กับสิ่งหนึ่งสิ่งใดสิ่งหนึ่งได้ ส่งผลกระทบต่อการทำกิจวัตรประจำวัน การทำงาน หรือการเข้าสังคม ทำให้ส่งผลเสียในระยะยาวได้ ดังนั้นหากใครเพิ่งหายจากการป่วยโควิดและมีอาการดังกล่าว ควรเข้ารับการตรวจวินิจฉัยจากแพทย์

 

2. ปัจจัยที่ก่อให้เกิดภาวะ "สมองเสื่อมถอย" 

สำหรับปัจจัยที่เพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะ "สมองเสื่อมถอย" หลังการติดโควิด ได้แก่ 

• ผู้ป่วยมีโรคทางระบบประสาทและสมองอยู่เดิม เช่น โรคหลอดเลือดสมอง
• เป็นผู้สูงอายุที่มีโรคประจำตัวร่วมหลายอย่าง เช่น โรคความดัน โรคเบาหวาน 
• ผู้ที่มีโรคร่วมทางจิตเวช เช่น โรคซึมเศร้า โรควิตกกังวล
• ผู้ที่เคยติดเชื้อโควิด-19 แบบเฉียบพลันและมีอาการรุนแรง จนทำให้ร่างกายมีภาวะขาดออกซิเจน ส่งผลให้ผู้ป่วยมีอาการทางระบบประสาทและสมองเสื่อมถอย

 

3. วิธีการดูแลและฟื้นฟูตนเองให้อาการดีขึ้น

จริงๆ แล้ว อาการ "สมองเสื่อมถอย" สามารถดีขึ้นเองได้ เมื่อเวลาผ่านไป แต่ทั้งนี้ผู้ที่มีอาการดังกล่าวก็ควรดูแลตนเองอย่างดี ได้แก่

• รักษาสุขภาพให้แข็งแรงเสมอ ด้วยการกินอาหารดีและมีประโยชน์ครบ 5 หมู่ ออกกำลังกายสม่ำเสมอ นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ
• ทำกิจกรรมที่มีส่วนช่วยในการกระตุ้นสมอง ฝึกการคิดวิเคราะห์ ฝึกสมาธิ หรืองานอดิเรกที่สร้างความผ่อนคลาย เช่น เล่นดนตรี ปลูกต้นไม้ จะช่วยให้สมองและระบบประสาทฟื้นตัวกลับมาเป็นปกติได้เร็วยิ่งขึ้น
• ผู้ป่วยที่มีโรคประจำตัวโดยเฉพาะโรคหลอดเลือดสมอง ความดันโลหิตสูง เบาหวาน ไขมันในเลือดสูง หรือผู้สูงอายุที่มีโรคร่วมหลายๆ อย่าง ควรกินยาสม่ำเสมอและติดตามการรักษาต่อเนื่อง

อย่างไรก็ตาม สิ่งสำคัญที่ยังควรปฏิบัติให้เป็นประจำในช่วงที่โควิดยังอยู่ นั่นคือ สวมหน้ากากผ้าหรือหน้ากากอนามัยเสมอ เว้นระยะห่าง ล้างมือบ่อยๆ เข้ารับการฉีดวัคซีนเพื่อป้องกันโรคโควิด-19 เพื่อลดโอกาสเสี่ยงในการติดเชื้อและลดความรุนแรงของโรค

นอกจากเป็นการป้องกันการติดโควิดแล้ว ก็จะช่วยลดโอกาสการเกิดอาการสมองเสื่อมถอยหลังติดเชื้อโควิด -19 ได้ด้วย

--------------------------------------

อ้างอิง : กรมการแพทย์