เที่ยว ‘ตาก’ กับสิ่งมหัศจรรย์ทั้ง 6

เปิดลายแทงขุมทรัพย์แห่งเมืองริมเมย การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) สำนักงานจังหวัดตากชวนสัมผัส 6 สิ่งมหัศจรรย์ด้านการท่องเที่ยวที่มีทั้งในกระแสและเคยนอกสายตา ในวันที่ การค้าชายแดน ไม่ได้มีบทบาทขับเคลื่อนเศรษฐกิจในพื้นที่เหมือนเมื่อก่อน วันที่ การท่องเที่ยว ภายในประเทศกำลังเป็นกุญแจสำคัญให้ผู้ประกอบการน้อยใหญ่ได้กลับมาลืมตาอ้าปากอีกครั้ง ทั้งที่เที่ยวที่กินเหล่านี้ จะมาตอกย้ำว่า ตาก เที่ยวได้ เที่ยวดี เที่ยวกี่ทีก็ไม่มีเบื่อ

• กินโรตีโอ่ง

รองท้องก่อนเที่ยวด้วยโรตีสูตรดั้งเดิม แป้งหนา หอมกรุ่น ที่เมื่อย่างเท้าเข้าร้านเหมือนหลุดไปอยู่ท่ามกลางบรรยากาศย่านตลาดในประเทศเพื่อนบ้าน ที่มีพี่น้องชาวเมียนมาโดยเฉพาะชาวมุสลิมนั่งเรียงรายกันเต็มแทบทุกโต๊ะ แสงในร้านทึมๆ มีกลิ่นควันจากโอ่งใบใหญ่ นอนตะแคงราว 45 องศา โอ่งใบนั้นถูกไฟลนจนร้อนกลายเป็นเตา

อาบังหน้าตาคมเข้มคอยตีแป้งจากก้อนๆ ให้เป็นแผ่น แปะบนก้อนผ้า แล้วโปะในผนังโอ่ง แป้งที่ติดอยู่ค่อยๆ สุก พอง หอมกรุ่น พอสุกก็จับมาร่อนขึ้นไปพัก รอลูกค้ามาสั่งไปกิน จะกินเพียวๆ ก็อร่อยแบบออริจินัล รสชาติแป้ง ติดเค็มปลายๆ โดยเฉพาะส่วนที่เกรียมๆ จะหอมและกรอบเป็นพิเศษ กินคู่ชาพม่า (เมียนมา) ร้อนๆ หอมๆ บอกได้คำเดียวว่า “ฟิน”

นอกจากกินเพียวๆ รสชาติเรียลๆ ที่ร้านยังมี นมข้น 5 บาท, แกงถั่ว 25 บาท และไข่ลวก 25 บาท ในราคามิตรภาพแบบนี้แต่รสชาติและความประทับใจไม่น้อยเลย และนี่เป็นครั้งแรกที่ได้ลองเอาโรตีโอ่งจิ้มไข่ลวก ถึงจะเป็นสองสิ่งที่ไม่คุ้นเคยว่าจะคู่กัน แต่พอเจอกันกลับรสชาติหอมมันกลมกล่อมกำลังดี

ร้านนี้ตั้งอยู่ที่ซอยอิสลามบำรุง 3 ในตัวเมืองแม่สอด จ.ตาก ร้านเปิดตั้งแต่ตีห้า ใครชอบหิวตอนเช้า จัดไป!

• ถ้ำสีฟ้า

จากตัวเมืองแม่สอดราว 30 กิโลเมตร ใช้เวลาประมาณเกือบหนึ่งชั่วโมงมุ่งหน้าไปทางอำเภอพบพระ ผ่านวิวสองข้างทางทั้งภูเขาและเรือกสวนไร่นา มาช่วงฤดูฝนแบบนี้จะเขียวขจีเป็นพิเศษ

ถ้ำสีฟ้า อยู่ใน สำนักสงฆ์พุทธคยาถ้ำสีฟ้า ที่หน้าถ้ำมีพระพุทธรูปสีทองอร่ามประดิษฐานอยู่ข้างหน้า ถัดไปเป็นทางเดินเข้าถ้ำ ที่โถงถ้ำด้านหน้ามีพระพุทธรูปอีกองค์ ปางไสยาสน์ศิลปะแบบเมียนมา เป็นที่เคารพศรัทธาของผู้คนแถวนี้ เมื่อกราบสักการะเสร็จได้เวลาเข้าสู่ตัวถ้ำที่ต้องบอกว่า “สวยงามในความมืด”

ถ้ำแห่งนี้ไม่ลึกมากนัก แต่ความพิเศษคือผนังถ้ำมีลวดลายเป็นเส้นสาย มีโถงไม่เล็กไม่ใหญ่ที่เป็นไฮไลท์ บริเวณนั้นมีเสาหินที่ถูกกัดกร่อนโดยธรรมชาติจนมีรูปทรงคล้ายงวงช้าง ผนังถ้ำทั้งหมดมีสีสันแปลตา ถึงจะถูกเรียกว่า “ถ้ำสีฟ้า” ทว่าสีผนังออกเทามากกว่า แต่ถ้าพยายามมองให้เป็นเฉดฟ้าก็พอได้อยู่

มาที่นี่แนะนำให้พกไฟฉายมาด้วย เพราะถึงจะมีหลอดไฟอยู่ในถ้ำ แต่บางช่วงก็ไฟดับ บอกได้เลยว่ามืดสนิท และอาจพลาดที่จะได้เห็นเส้นสายลวดลายพริ้วไหวดั่งสายน้ำของร่องรอยแร่ธาตุต่างๆ ที่แทรกซึ่มในชั้นหินเหล่านี้

• น้ำตกป่าหวาย

ถึงจังหวัดตากจะมีทีลอซูเป็นพระเอก แต่ยังมีน้ำตกน้อยใหญ่มากมายกระจายอยู่ตามอำเภอต่างๆ หนึ่งในนั้นคือ น้ำตกป่าหวาย ถึงจะไกลออกไปจากตัวเมืองแม่สอด บนเส้นพบพระ-อุ้มผาง ถึงเส้นทางจะคดเคี้ยวชวนเมารถ แต่สองข้างทางสู่น้ำตกนี้เขียวสดชื่นสบายตา

ทางเดินลงไปที่น้ำตกอยู่ติดถนน ทำให้สะดวกมาก แต่ถ้าจะไปชมน้ำตกชั้นต่างๆ ต้องเดินลัดเลาะไปตามแนวป่าและตามโขดหิน เพราะน้ำตกป่าหวายมีมากกว่า 100 ชั้น โดยแบ่งเป็นชั้นเล็กชั้นน้อย ความน่าสนใจอยู่ตรงการเรียงตัวของหินค่อนข้างลงตัวมาก เมื่อสายน้ำไหลผ่านจึงกลายเป็นภาพน้ำตกที่มีองค์ประกอบสวยงาม

เหตุผลที่ชื่อ "น้ำตกป่าหวาย" เพราะมีต้นหวายขึ้นจำนวนมาก นอกจากนี้ยังมีต้นไม้นานาชนิดเป็นพื้นที่ป่าที่ยังอุดมสมบูรณ์ สำหรับตัวน้ำตกในหลายๆ ชั้น หากเดินลงไปแล้วมองย้อนขึ้นมาจะเห็นความงดงามของชั้นน้ำตก โดยเฉพาะช่วงปลายฝนต้นหนาว ปริมาณน้ำกำลังพอดี ความเขียวขจียังอยู่ มีดอกไม้ป่าบานสะพรั่ง จะเป็นช่วงที่น้ำตกป่าหวายสวยงามที่สุด สำหรับช่วงฤดูฝนแบบนี้ น้ำจะมากสักหน่อย และน้ำจะมีสีแดงอิฐ เหมือนจะเป็นตะกอนจากน้ำป่า แต่ตัวน้ำเองค่อนข้างใสและเย็นมาก

• บ้านเพราะช้าง

ภาพช้างเล่นน้ำในลำธาร มีควาญช้างชาวปกาเกอะญอคอยขัดถูและอาบน้ำให้ช้าง เป็นภาพในอุดมคติของใครหลายคน แต่สำหรับที่ บ้านเพราะช้าง ที่นี่คือวิถีชีวิต แต่นักท่องเที่ยวมาสัมผัสได้

หมู่บ้านยะพอ เป็นหมู่บ้านชาวปกาเกอะญอ ที่เลี้ยงช้างไว้ ต่อมาได้รวมตัวกันทำแหล่งท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ เพื่อลดปัญหาช้างเร่ร่อน เนื่องจากช้างเหล่านี้เคยทำงานชักลากไม้ที่ประเทศเมียนมา ภายหลังเกิดความรุนแรงตามตะเข็บชายแดน ช้างเหล่านี้ได้รับผลกระทบ เช่น เสี่ยงกับการเหยียบกับระเบิด รวมถึงภาครัฐมีนโยบายไม่ให้นำช้างไปเร่ร่อน

ช้างเหล่านี้จึงถูกนำกลับมาเลี้ยงในหมู่บ้าน เพราะยังมีแหล่งอาหารธรรมชาติให้กินมีพื้นที่ให้อยู่ โดยที่ยังมีช้างบางเชือกไปอยู่ตามปางช้าง เพื่อรับนักท่องเที่ยว แต่ในปี 2559 มีช้างเชือกหนึ่งล้มเพราะทำงานหนัก เจ้าของช้างจึงตัดสินใจนำช้างที่เหลือกลับมาบ้านเกิดซึ่งก็คือที่บ้านเพราะช้างแห่งนี้

ที่นี่เปิดมา 3 ปีแล้ว มีช้างรวมกันนับสิบเชือก นอกจากได้ชมช้างสัตว์คู่บ้านคู่เมือง ยังมีกิจกรรมทำขนมให้ช้าง พาช้างไปอาบน้ำในลำธาร และจุดเด่นอีกอย่างคือ วิวทุ่งนาและภูเขา เข้าข่ายวิวหลักล้านได้เลย โดยคิดค่าเข้าชมสถานที่เพียงคนละ 30 บาท แต่มีแพ็คเกจครึ่งวัน 1,300 มีกิจกรรมคือ ให้อาหารช้าง ปลูกหญ้าให้ช้าง เล่นน้ำกับช้าง พร้อมอาหารหนึ่งมื้อ ส่วนคนที่อยากสัมผัสบรรยากาศให้เต็มอิ่มก็มีโฮมสเตย์หลังละ 500 บาท หันหน้าออกทุ่งนา มองไปไกลลิบๆ คือที่เลี้ยงช้าง รองรับนักท่องเที่ยวที่สนใจด้วย

ควาญช้างชาวปกาเกอะญอบอกว่าที่นี่ฝึกช้างด้วยความรัก แทบไม่มีรอยเกี่ยวตะขอ แต่ใช้กล้วยค่อยๆ สอน สำหรับตะขอนั้นจะเอามาแค่จิกๆ สะกิดเท่านั้น ไม่ได้เอาไว้ทำร้ายหรือลงโทษ

ถึงจะเปิดเป็นแหล่งท่องเที่ยว แต่รายได้หลักที่นำมาเลี้ยงช้างยังมาจากการทำไร่ของเจ้าของช้าง แล้วนำเงินนั้นมาเลี้ยงช้างอีกทอดหนึ่ง การเดินทางไปบ้านเพราะช้างนอกจากได้ชื่นชมความน่ารักและความสัมพันธ์ของคนกับช้างแล้ว ยังเป็นกำลังใจให้พวกเขาด้วย

• ล่องแก่งแม่ละเมา

พอกล่าวถึงล่องแก่ง หลายคนก็หวาดกลัว คิดไปต่างๆ นานาถึงอันตราย แต่กับการ ล่องแก่งแม่ละเมา นี่คือจุดเริ่มต้นที่ดีของคนที่อยากมีประสบการณ์กับสายน้ำ บวกกับความตื่นเต้นพอสังเขป และที่สำคัญได้เรียนรู้เกี่ยวกับธรรมชาติไปพร้อมกัน

ด้วยความแรงระดับ 2-3 ที่คนล่องแก่งนิยามว่า “ชิลๆ” ทำให้การลงสู่สายน้ำครั้งนี้เป็นการพักผ่อนและความบันเทิงมากกว่าจะมาพิชิต

เรือยางพร้อมคนคุมหัวท้ายพานักท่องเที่ยวล่องไปตามลำน้ำแม่ละเมา สายน้ำเล็กๆ ที่มีต้นกำเนิดจากอำเภอพบพระ อำเภออุ้มผาง ไหลไปทางทิศเหนือผ่านบ้านแม่ละเมา อำเภอแม่สอดไปรวมกับแม่กระสา และไหลไปสิ้นสุดที่แม่น้ำเมย

ถึงช่วงฤดูฝนแบบนี้น้ำจะมาก แต่ก็เป็นการล่องไปเรื่อยๆ ผ่านแก่งเล็กๆ ซึ่งกระจายตลอดเส้นทาง สองข้างทางคือแมกไม้ ทั้งต้นมะเดื่อใหญ่ยักษ์ ป่าไผ่ หรือไม้เล็กอย่างผักกูดก็มีให้เห็นตลอด แน่นอนว่าเป็นแหล่งอาหารที่ชาวบ้านเก็บมากินเป็นอาหาร และจับปลาจากลำน้ำแม่ละเมามาทำอาหารเช่นกัน ปลาที่พบมากคือ ปลากระทิง ปลาไหล ปลากด ส่วนปลามีเกล็ดก็เช่น ปลาพลวง ด้วยความที่น้ำเชี่ยว ปลาที่นี่จึงเป็นปลาที่แข็งแรง

แต่มีบางจุดที่ชาวบ้านร่วมกันอนุรักษ์ ตั้งเป็นเขตห้ามจับปลา ความอุดมสมบูรณ์ทำให้ชาวบ้านหากินกับธรรมชาติได้ โดยไม่ต้องใช้เงินสักบาท เป็นวิถี คน น้ำ ป่า ที่ยังมีอยู่เป็นปกติ

โปรแกรมล่องแก่งเรือยางลำน้ำแม่ละเมามีให้บริการ 3 เส้นทาง ทั้งสามเส้นทางจะเริ่มต้นล่องกันที่ทางหลวงหมายเลข 105 (ตาก-แม่สอด) จุดที่ 1 บริเวณหลักกิโลเมตรที่ 51 จุดที่ 2 บริเวณหลักกิโลเมตรที่ 41 และจุดที่ 3 บริเวณหลักกิโลเมตรที่ 37 แต่ส่วนมากนักท่องเที่ยวจะนิยมเลือกเส้นทางที่ 1 เท่านั้นเพราะเป็นเส้นทางล่องง่าย และใช้เวลาไม่นาน

• ธูปหอมอัมพัน

กลิ่นหอมเป็นเอกลักษณ์คละคลุ้งอยู่ภายในร้าน ธูปหอมอัมพัน แม้จะตั้งอยู่อย่างสงบเสงี่ยมทว่าภายในนั้นมีความเคลื่อนไหวของความคิดสร้างสรรค์อยู่อย่างล้นเหลือ

ที่มาที่ไปซึ่งทางร้านระบุไว้ว่า “จากธูปหอมไล่ยุงที่ผลิตกันเองในกลุ่มชุมชน สู่การต่อยอด และพัฒนาจนกลายเป็นงานดีไซน์ที่ได้รับการยอมรับในระดับสากล ภายใต้แบรนด์ Amphan (อัมพัน) สินค้าธูปหอมที่ต่อยอดมาจากต้นตำรับ สินค้าอโรม่าที่เน้นความหอมแบบไทยๆ นำสมุนไพรท้องถิ่นมาสร้างกลิ่นที่แสนผ่อนคลาย รวมถึงการนำวัตถุดิบที่เหลือใช้มาแปรรูปเป็นถ่านดูดกลิ่นที่มีเอกลักษณ์ และดีไซน์ไม่เหมือนใคร สินค้าของ อัมพัน เน้นการออกแบบเลียนแบบธรรมชาติอย่างกลมกลืน ทั้งรูปลักษณ์ สัมผัส และกลิ่น เพราะนอกจากจะต้องมอบความผ่อนคลายให้กับผู้ใช้งานแล้ว สินค้าของอัมพัน ต้องเป็นของตกแต่งบ้านได้ในคราวเดียวกัน” นั้นน่าจะตอบโจทย์เกี่ยวกับสินค้าหลักได้หมด แต่ที่หลังร้านยังมีอะไรน่าสนใจอีกมากมาย

หลังจากเคยขึ้นสู่จุดสูงสุดคือมีออเดอร์ล้นหลามจากทั้งในและต่างประเทศ สินค้าได้ขึ้นห้างหรู แต่ต้องมาเจอพิษโควิด-19 เล่นงานจนยอดสั่งซื้อแทบไม่เหลือ นอกจากผลิตภัณฑ์แล้ว ธูปหอมอัมพัน จึงปรับสถานที่ให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวและเรียนรู้ โดยมีกิจกรรมเช่นการเวิร์คชอปทำกำยานไม้จันทน์หอม เป็นต้น

นอกจากได้ของฝีมือตัวเองกลับไปใช้แล้ว วิทยากรซึ่งล้วนเป็นกระบี่มือหนึ่งด้านการนำวัตถุดิบจากธรรมชาติมาสร้างสรรค์เป็นผลิตภัณฑ์เพื่อสุขภาพ ต่างก็ให้ความรู้กันอย่างไม่มีกั๊ก มิหนำซ้ำยังเป็นแหล่งรวมชาวบ้านยอดฝีมือด้านต่างๆ ร่วมกันทำให้ธูปหอมอัมพันกลายเป็นผลิตภัณฑ์ชุมชนที่แข็งแกร่ง เกิดการจ้างงาน อาทิ การส่งธูปไปให้ช่างปั้นธูปได้ทำ การรับซื้อสมุนไพรจากกลุ่มแม่บ้าน แม้กระทั่งคนว่างงานก็รับงานจากที่นี่ไปทำได้เช่นการบรรจุผลิตภัณฑ์

...

6 สิ่งมหัศจรรย์ที่ว่านี้ อาจไม่ใช่ที่สุดของจังหวัดตากและบางคนอาจมองว่าเป็นม้านอกสายตา แต่เป็น 6 อย่างที่เชื่อว่าถ้าไปตากครั้งหน้าอยากให้ลองไปสัมผัสดูสักครั้ง บางทีความไม่ใช่ที่สุดก็มีเสน่ห์ซ่อนอยู่...เพียงเปิดใจ