'หลอดคุณหญ้า' จากธรรมชาติบริสุทธิ์
ข้อมูลจาก greenery.org ในปี 2560 ระบุว่า เฉพาะในสหรัฐอเมริกา มีรายงานว่าหลอดถูกใช้มากถึง 500 ล้านหลอดต่อวัน ขณะเดียวกัน หลอดพลาสติกรีไซเคิลลำบากเนื่องจากขนาดเล็กและเก็บยาก การใช้หลอดแค่เพียง 20 นาที แต่ใช้เวลาย่อยสลายมากถึง 200 ปี
เกิดการรณรงค์ในสหรัฐอเมริกา สหราชอาณาจักร แคนาดา ฯลฯ ให้บริโภคงดใช้หลอด และเชิญชวนผู้ประกอบการแจกหลอดเฉพาะลูกค้าที่ต้องการเท่านั้น ขณะที่ ประเทศไต้หวัน ใช้กฎหมายควบคุมขยะพลาสติก โดยให้ร้านอาหารชั้นนำรายใหญ่ๆ หยุดบริการหลอดพลาสติกแก่ลูกค้าที่นั่งรับประทานในร้านตั้งแต่ปี 2562 สำหรับประเทศไทยเริ่มมีการรณรงค์เลิกใช้หลอดพลาสติกโดยสมัครใจ อาทิ กลุ่ม ReReef ซึ่งร่วมกับ เครือข่ายร้านกาแฟและร้านอาหารหัวใจสีเขียว (Green Cafe Network) เปลี่ยนจากการให้หลอดกับลูกค้าทุกคน มาเป็นการแจกเฉพาะลูกค้าที่ต้องการ และกลุ่ม greenery.org ที่รณรงค์ให้พกแก้วน้ำส่วนตัวและงดรับหลอดเช่นกัน
นอกจากนี้ เรายังได้เห็นการสร้างสรรค์หลอดในรูปแบบต่างๆ เพื่อทดแทนการใช้พลาสติก เช่น หลอดอลูมิเนียม หลอดกระดาษ หลอดซิลิโคน หลอดพลาติกแข็ง ที่สามารถนำกลับมาใช้ใหม่ได้ รวมถึงในร้านเครื่องดื่มบางร้าน ยังปรับรูปแบบฝาปิดแก้ว ให้สามารถยกดื่มได้โดยไม่ต้องพึ่งหลอดอีกด้วย
สำหรับหลอดจากวัสดุธรรมชาติ ถือเป็นอีกหนึ่งทางเลือกที่ได้เห็นการพัฒนาเพิ่มมากขึ้นในปัจจุบัน หนึ่งในนั้น คือ ผลงาน “หลอดคุณหญ้า : หลอดดูดจากพืชตระกูลหญ้า หลอดดูดจากธรรมชาติบริสุทธิ์” โดย บริษัทอังกูร วิสาหกิจเพื่อสังคม จำกัด ด้วยความตั้งใจที่จะลดการใช้หลอดพลาสติก ลดปริมาณขยะลงสู่ทะเลและสิ่งแวดล้อม เกิดเป็นผลงานที่ผสานเทคโนโลยีวิศวกรรมอาหาร วิศวกรรมเคมี วิศวกรรมไฟฟ้าเครื่องกล และเทคโนโลยีสารสนเทศมาประยุกต์ใช้กับสิ่งเหลือใช้จากพืชผลทางการเกษตร ดังเช่น ลำต้นของต้นข้าวที่เรียกว่า “ชังข้าว” ซึ่งเหลือจากการเกี่ยวข้าว หรือ พืชตระกูลหญ้า เช่น “ต้นกระจุด” ที่เหลือใช้จากการทำงานหัตถกรรม นำมาพัฒนาเป็นหลอดดูดแบบ Single-Use ทดแทนหลอดดูดพลาสติกที่ส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมทั้งทางบกและทางทะเล
ตอบโจทย์ Circular Economy เป็นการนำวัสดุที่เกิดขึ้นตามรรรมชาติกลับคืนสู่ธรรมชาติภายใต้การแปรรูป Carbon Neutrality ตลอดกระบวนการ ตั้งแต่การสรรหวัตถุดิบจากแหล่งเกษตรอินทรีย์หรือจากแหล่งธรรรมชาติบริสุทธิ์ ผ่านกระบวนการลำเลียงสู่การผลิตด้วยการแช่สารละลายอินทรีย์ที่ช่วยคงความสดให้กับวัตถุดิบ ผ่านการจัดการวัตถุดิบด้วย Platform สารสนเทศบริหารที่มาของวัตถุดิบ นำมาผ่านกระบวนการล้าง ดับกลิ่น ฆ่าเชื้อ และคงสภาพ แบบแห้งจนเป็นหลอดที่สามารถเก็บรักษาได้เกิน 1 ปี แช่ของเหลวทั้งร้อนและเย็นได้มากกว่า 2 วัน ทั้งนี้ หลอดที่ใช้แล้วสัตว์กินพืชสามารถย่อยเป็นอาหารได้ และสามารถย่อยสลายได้เองตามธรรมชาติทั้งบนดินและในน้ำ
สามารถนำไปเป็นปุ๋ยหมักชีวภาพหรือเป็นวัสดุคลุมดินเพื่อรักษาความชื้นของผิวดินในการเพาะปลูกได้อีกด้วย สร้างรายได้เสริมให้กับชาวนาไทย และช่วยให้ชาวบ้านหันมาปลูกพืชแบบเกษตรอินทรีย์มากขึ้น เลิกการใช้สารเคมีในการทำการเกษตรเพื่อความปลอดภัยของผู้บริโภค ปัจจุบัน มีการพัฒนาให้เป็น Functional Drinking Straws ซึ่งเป็นหลอดที่คงคุณค่าทางอาหารหรือทำให้เป็นหลอดที่มีกลิ่นหรือรสชาติที่ผู้บริโภคต้องการ เพื่อส่งเสริมการดื่มน้ำเปล่าปราศจากน้ำตาลได้อีกด้วย
ทั้งนี้ นวัตกรรม “หลอดคุณหญ้า : หลอดดูดจากพืชตระกูลหญ้า หลอดดูดจากธรรมชาติบริสุทธิ์” ได้รับรางวัลรองชนะเลิศอันดับ 2 ด้านสังคมและสิ่งแวดล้อม ประเภทองค์กรเพื่อสังคมและชุมชน เนื่องในวันนวัตกรรมแห่งชาติ ประจำปี 2563 ซึ่งตรงกับวันที่ 5 ตุลาคมของทุกปี จัดโดย สำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติ (องค์การมหาชน) หรือ NIA ณ โรงแรมสยามเคมปินสกี้ กรุงเทพฯ เมื่อวันที่ 5 ตุลาคม ที่ผ่านมา