เบื้องหลังประติมากรรม พระบรมรูปรัชกาลที่ 9

"การปั้นเริ่มต้นด้วยการขึ้นโครงดินเหนียว ผมเริ่มทำตั้งแต่วันที่ 5 ธันวาคมปีพ.ศ. 2560  แล้วนำขึ้นเครื่องบินไปปั้นต่อที่อเมริกา ใช้เวลาเกือบ 2 ปี ตอนแรกฉลองพระองค์เป็นชุดแดง มหาดเล็กรักษาพระองค์

ต่อมาเปลี่ยนเป็นฉลองพระองค์ชุดครุยมหาจักรีบรมราชวงศ์ พระหัตถ์ซ้าย ทรงถือพระแสงกระบี่หล่อด้วยโลหะบรอนซ์”  อาจารย์ สันติ พิเชฐชัยกุล ประติมากร ผู้ปั้นพระบรมรูปในหลวง รัชกาลที่ 9 กล่าวถึงพระบรมรูปที่มีความสูงจากพระบาทถึงยอดพระเศียร  172 เซนติเมตร ผมสูง 2 เซนติเมตร  รองเท้า 5 เซนติเมตร ฐานสูง 7 เซนติเมตร มีความสูงรวม 186 เซนติเมตร มีเส้นผ่าศูนย์กลาง 50 เซนติเมตร น้ำหนักรวม 156 กิโลเมตร"

ข่าวที่เกี่ยวข้อง :  

- น้อมรำลึก คิดถึงคำสอน วันคล้ายวันสวรรคตในหลวง 'รัชกาลที่ 9' 
- 13 ตุลาคม 'วันคล้ายวันสวรรคตรัชกาลที่9' ชวนตามรอยพ่อ 5 โครงการพระราชดำริ
- ‘ศาลหลักเมือง’ อาคารสถาปัตยกรรมพระราชทานจาก ‘ในหลวงรัชกาลที่ 9’
- คิดถึงคำสอน'รัชกาลที่ 9' : เศรษฐกิจพอเพียง ไม่มีในตำรา 

• ฝันของประติมากร 

อาจารย์ สันติ พิเชฐชัยกุล เรียนจบด้านประกาศนียบัตรวิชาชีพ คณะออกแบบ แผนกศิลปกรรม เทคโนโลยีราชมงคลอีสาน, ประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง และระดับปริญญาตรี ด้านประติมากรรมสากลที่มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคล (คลอง 6 ธัญบุรี) แล้วย้ายไปอยู่ที่รัฐมอนทาน่า ประเทศสหรัฐอเมริกา ก่อนจะกลับมาเมืองไทย เพื่อทำสิ่งที่ตั้งใจไว้

เมื่อวันที่ 10 พฤษภาคม 2560 อ.สันติได้รับการติดต่อให้เข้าเฝ้าในหลวงรัชกาลที่ 10 เพื่อปั้นพระบรมรูปในหลวงรัชกาลที่ 9 ประดิษฐานไว้ในปราสาทพระเทพบิดร ซึ่งเขารู้สึกปลื้มปิติมาก

    “ตอนที่ผมเข้าเฝ้าฯในหลวงรัชกาลที่ 10 พระองค์รับสั่งว่า "ปั้นพ่อยิ้มได้ด้วย พ่อไม่ค่อยยิ้ม เก่งมาก ปั้นได้อย่างไร เราไปเก็บของพ่อที่พระราชวังไกลกังวล พ่อเคยบอกว่า ถ้าอยากได้อะไร ไม่ต้องไปขอใครหรอกลูก ให้มาขอพ่อ แล้วจะให้ไปขอพ่อที่ไหน พ่อจากไปแล้ว"

อ.สันติ เล่าต่อว่า ในหลวงรัชกาลที่ 10  ตรัสว่า อาจารย์ไม่เคยเข้าเฝ้าในหลวงรัชกาลที่ 9 ทำไมปั้นได้ถึงขนาดนี้ ดูมีจิตวิญญาณ มีชีวิต เก่งมากๆ เลย 

"ผมเคยเรียนในโรงเรียนรัฐบาล คุณพ่อเป็นครู คุณแม่เป็นช่างเย็บผ้า เวลาอยู่หน้าเสาธง ผมจะพูดตลอดว่า ชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ ผมฝึกวาดรูปรัชกาลที่ 9 มาตั้งแต่ ป.1 วาดโดยไม่ต้องดูเลย พอมา ป.5 ก็ปั้นเหรียญบาทส่งครูในวิชาศิลปะ 

ผมเคยฝันถึงพระองค์ท่านสองครั้ง ในความฝันก็เป็นที่เดิมทั้งสองครั้ง ผมฝันว่า สักวันหนึ่ง ถ้าเราเก่งเราจะได้ปั้นพระบรมรูปในหลวง รัชกาลที่ 9 ตอนพระองค์สวรรคต ภรรยาชาวอเมริกันก็ไม่เข้าใจว่า ทำไมจะต้องมาเมืองไทย ผมมองไปบนท้องฟ้า แล้วพูดว่า ขอพระองค์ใช้งานผมให้มาปั้นพระบรมรูปพระองค์ท่าน" 

• ขั้นตอนการทำงาน

อ.สันติ ไม่ได้ทำงานคนเดียว ยังมีเพื่อนๆ และลูกศิษย์มาร่วมด้วยช่วยกัน

“รูปปั้นพระบรมรูป ในหลวง รัชกาลที่ 9 ที่ปราสาทพระเทพบิดร ผมทำประมาณ 90 เปอร์เซ็นต์ และมีเพื่อนๆ ลูกศิษย์ มาช่วยด้วย เพราะในหลวง รัชกาลที่ 9 ทรงเป็นศูนย์รวมจิตใจของคนไทยทั้งชาติ ผมทำตั้งแต่ขั้นตอนการหล่อ การแต่ง การทำสี ผมทำด้วยสองมือของผม (คลิกเพื่อดูคลิป)

วันที่ 6 เมษายน 2561 มีการเททองพระเศียรที่หน้าปราสาทพระเทพบิดร สมเด็จพระสังฆราช ทรงนำแผ่นทองมาใส่ตรงเบ้าหล่อ จากนั้นผมนำกลับมาปั้นต่อที่จ.เชียงใหม่ มีรุ่นน้องเพาะช่างมาช่วย ตอนแรกคิดว่า 4 เดือนคงเสร็จ แต่ยาวไปปีกว่า วันที่ 12 เมษายน 2562  ได้เข้าเฝ้าในหลวง รัชกาลที่ 10 ทอดพระเนตร เพื่อแก้ไข"

พระบรมรูปของบูรพมหากษัตริย์ในปราสาทพระเทพบิดรนั้น องค์รัชกาลที่ 1-4  เป็นฝีมือของประติมากรต่างชาติ และมีการทำใหม่โดยช่างไทยออกมาเป็นสีทองคำ องค์รัชกาลที่ 5 เป็นฝีมือของช่างอิตาลี องค์รัชกาลที่ 6-8 เป็นฝีมือ อ.ศิลป์ พีระศรี และองค์รัชกาลที่ 9 เป็นฝีมือของอาจารย์ สันติ พิเชฐชัยกุล

• น้อมรำลึกถึงพระองค์

เป็นครั้งแรกในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวที่ทรงมีพระมหากรุณาธิคุณพระราชทานพระบรมราชานุญาตให้พสกนิกรทุกหมู่เหล่าได้กราบถวายบังคมพพระบรมรูปในหลวง รัชกาลที่ 9 ที่ประดิษฐานเคียงข้างพระบรมรูปสมเด็จพระบูรพมหากษัตริยาธิราชเจ้าแห่งกรุงรัตนโกสินทร์รัชกาลที่1-รัชกาลที่ 8  ในปราสาทพระเทพบิดร

ในหลวง รัชกาลที่ 9 ทรงสอนว่า การทำดีทำยาก แต่ก็ต้องทำ มิฉะนั้นความชั่วจะพอกพูน ตอนนั้นผมอายุ 41 ช่วงเวลานั้นในหลวง รัชกาลที่ 9 ทรงพระประชวร บ้านเมืองกำลังมีปัญหา ผมปั้นรูปพ่อยิ้ม พสกนิกรอย่างผมขอทำงานถวายพระองค์ท่าน

พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าฯพระบรมราชินี เสด็จฯ มาทรงประกอบพิธีบวงสรวงพระบรมรูปพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ณ พระที่นั่งอัมพรสถานพระราชวังดุสิต ทรงประกอบพิธีประดิษฐาน สมโภช พระบรมรูปที่ปราสาทพระเทพบิดร วัดพระศรีรัตนศาสดาราม ในพระบรมมหาราชวัง เมื่อวันที่ 6 เมษายน ปี 2563

จากครั้งแรก วันที่ 27 สิงหาคม 2556 ที่ผมได้เดินทางไปรัฐแมซซาชูแซตส์ โรงพยาบาลเมาทต์ออเบิร์นที่ในหลวง รัชกาลที่ 9 ทรงประสูติ

ทางโรงพยาบาลอนุญาตให้เวลาผมชั่วโมงครึ่ง ผมตั้งจิตอธิษฐาน แล้วใช้เวลาตรงนั้นปั้นพระบรมรูป รัชกาลที่ 9 เวลา 9 โมง 9 นาที ใช้เวลา 45 นาที มีการบันทึกภาพการทำงานนั้นไว้ (ดูคลิป อ.สันติปั้นในหลวง ร.9) ด้านหลังผมเขียนคำที่แสดงความจงรักภักดีต่อพระองค์เอาไว้" 

..............................

สำนักพระราชวังเปิดให้พสกนิกร ได้เข้าถวายบังคมพระบรมรูปสมเด็จพระบูรพมหากษัตริยาธิราช ที่ปราสาทพระเทพบิดร วันที่ 13 ตุลาคม 2563 เวลา 08.00-17.00 น. โดยเข้าทางประตูวิเศษไชยศรี และออกทางประตูสวัสดิโสภา ตรงข้ามกระทรวงกลาโหม