สตรีทฟู้ด'เยาวราช'ที่ไม่เหมือนใครในโลก ปีหน้าเตรียมเช็คอินโฉมใหม่

ถ้าจะกินอาหารอร่อย บรรยากาศแบบจีนๆ ต้องแวะมาย่านเก่า“เยาวราช” รับประกันได้ว่าไม่ผิดหวัง โดยเฉพาะสตรีทฟู้ดตอนกลางคืน

นอกจากคนไทยที่ชอบเยาวราชแล้ว ก็อยากให้คนต่างบ้านต่างเมืองรู้จักสตรีทฟู้ดเยาวราชมากยิ่งขึ้น จึงต้องใส่ดีไซน์ นวัตกรรม และจัดวางพื้นที่ให้น่าเดินน่านั่ง เพื่อให้ย่านนี้เป็นที่รู้จักทั่วโลก โดยเป็นย่านแรกของเศรษฐกิจที่ทางกรุงเทพมหานครจะปรับปรุงทั้งหมด 5 แห่ง เพื่อฟื้นฟูเศรษฐกิจ

เยาวราช เป็นย่านกินแห่งแรกๆ ที่คนทั่วโลกนึกถึงประเทศไทย ที่นี่ขึ้นชื่อในเรื่องอาหารอร่อยตั้งแต่ปี พ.ศ. 2443 และเมื่อธุรกิจขยายตัว มีรถไฟฟ้าส่วนต่อขยายสายสีน้ำเงิน MRT สถานีวัดมังกร เปิดให้บริการอย่างเป็นทางการ ก็ยิ่งทำให้การเดินทางไปเยาวราชง่ายขึ้น

และถึงเวลาแล้วที่สตรีทฟู้ดที่คนทั่วโลกอยากมาเดินมากินอาหารไทยและจีน ต้องปรับเปลี่ยนการจัดวางพื้นที่ให้ดีขึ้น ฐาปนา บุณยประวิตร นายกสมาคมการผังเมืองไทย เล่าถึงความคืบหน้าในการฟื้นฟูสมาร์ทบล็อกเยาวราช ซึ่งเป็นงานแรกของโครงการออกแบบย่านอัจฉริยะ ร่วมกับ กรุงเทพมหานคร ,บริษัทกรุงเทพธนาคม จำกัด,บริษัท กรุงเทพพัฒนาเมือง และ สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (สกสว.) ว่า ดำเนินมาถึงปีที่ 3 คาดว่า ในเดือนกุมภาพันธ์-มีนาคม 2564 จะทำถนนรูปแบบใหม่ให้เสร็จก่อนสงกรานต์เดือนเมษายน 2564 ก็จะได้เห็นเยาวราชโฉมใหม่เต็มรูปแบบ 

"แบบที่เราทำออกมา แม้จะร่วมกันคิดระดับหนึ่ง แต่ยังไม่พอ เราต้องคุยกับชุมชนและทำความเข้าใจกับเจ้าของอาคาร ร้านค้า หลายครั้ง ต้องใช้งบประมาณปรับปรุงถนนค่อนข้างเยอะ และตอนนี้จะใช้งบปรับปรุง 10 ล้านบาท ทางกทม.ได้คุยกับ 4 ผู้ประกอบการรายใหญ่ในเยาวราชเพื่อบริจาคให้ปรับปรุงถนนเส้นนี้”   

(ฐาปนา  บุณยประวิตร)

โครงการออกแบบอัจฉริยะที่เกิดจากความร่วมมือหลายฝ่าย จะทำการปรับปรุงฟื้นฟู 5 ย่านเศรษฐกิจในกรุงเทพฯ เกาะรัตนโกสินทร์ (เยาวราช),อโศก-พระรามเก้า,เตาปูน-บางโพ,บางหว้า และบางขุนเทียน โดยการออกแบบจะคำนึงคุณค่าของย่านเก่าและชุมชน ผสมผสานกับเเทคโนโลยีและศิลปะ เพื่อให้เกิดย่านน่าเดินเมืองน่าอยู่

และปัจจุบันเยาวราชได้มีการขยายพื้นที่ทางเท้าทั้งสองข้างทางจาก 1.8 เมตรเป็น 3 เมตร ทำให้คนเดินบนสตรีทฟู้ดได้ง่ายขึ้น และลดช่องจราจรจาก 5 ช่องเหลือ 3 ช่อง แต่พื้นที่ก็ยังไม่สวยงามน่าเดินอย่างที่ทีมออกแบบคิดไว้ จึงต้องมีการจัดวางเพิ่มเติม

ฐาปนา บอกว่า การทำงานสเต็ปต่อไป  หลังจากขยายพื้นที่สตรีทฟู้ดริมถนนหรือหน้าร้านแล้ว จะมีการออกแบบทั้งระบบให้งดงาม และถูกต้องตามหลักสุขาภิบาล นำนวัตกรรม ระบบสมาร์ทสตรีทมาใช้ มีระบบไฟฟ้า ทั้งทางเท้าและสัญลักษณ์จราจร ระบบเตือนภัยกันขโมย 

"เราคิดไว้ว่า ถ้าเกิดการฉกชิงวิ่งราว จะมีปุ่มที่เสาให้คนกดสัญญาณ จากนั้นสัญญาณจะไปดังที่โรงพัก เมื่อตำรวจได้ยินก็จะรีบมาที่เกิดเหตุ เหล่ามิจฉาชีพจะได้รู้ว่ามีระบบเตือนภัยเป็นเซฟตี้โซน นอกจากนี้จะมีการเก็บบิ๊กดาต้า เพื่อใช้ในการบริหารจัดการพื้นที่

 

ในทางปฎิบัติกรุงเทพฯมหานครไม่อนุญาตให้จอดรถสองข้างทางอยู่แล้ว จากการศึกษาวิจัย รถที่วิ่งผ่านเยาวราชร้อยละ 70 ไม่ได้มีความสัมพันธ์กับพื้นที่ ต่อไปช่องจราจรจะมีความจำเป็นน้อยลง แม้เราจะเป็นผู้ออกแบบ แต่ก็ต้องทำงานร่วมกับหลายหน่วยงาน ต้องทำความเข้าใจกับชุมชน เจ้าของอาคาร ร้านค้า เพื่อวางแผนพื้นที่ในอนาคตในการพัฒนาเศรษฐกิจ"

อีกไม่นานเกินรอ คนไทยก็จะได้เห็นเยาวราชโฉมใหม่ โดยทีมออกแบบตั้งใจจะให้สวยงามกว่าเดิม แต่ยังคงความเป็นย่านเก่าที่มีเสน่ห์แบบไทยๆ ผสมผสานกับวัฒนธรรมจีน ใครอยากขายอะไรก็ตั้งรถเข็นแผงลอย ขอเพียงอร่อยถูกปาก และเคยตั้งอยู่ตรงนั้นมาก่อน ไม่ว่าจะอยู่ตรอก ซอก ซอย ไหน นักกินเมืองไทยก็ตามไปถึง 

"หน้าร้านค้าอาจมีการดีไซน์ป้ายชื่อ เพื่อให้ภาพรวมออกมาสวยงาม ต่อไปจะมีต้นไม้ เราต้องการใส่ต้นไม้ขนาดกลาง แต่ต้องฟังเสียงเจ้าของอาคาร ถ้าเจ้าของไม่เห็นด้วย ก็ลงเป็นกระถางไม้พุ่ม” ฐาปนา เล่าและบอกว่า

ในทางปฎิบัติจะเปลี่ยนแปลงร้อยเปอร์เซ็นต์คงยาก เพราะคนที่อาศัยบริเวณนั้นมีหลายกลุ่ม มีทั้งกลุ่มร้านค้าที่อยู่ในอาคาร,ร้านค้านอกอาคาร,ร้านข้างทางที่เป็นรถเข็น แผงลอยฯลฯ ที่ปรับปรุงล่าช้า เพราะใช้เวลาคุยกับชุมชนเยอะ ปัจจัยสำคัญคือ ไม่ว่าเราจะทำให้ทันสมัยแค่ไหน ถ้าชุมชนไม่เอาด้วย ก็ไม่เกิดประโยชน์

"สตรีทฟู้ดแบบไทยๆ จะมีรถเข็นเยอะ เราก็พยายามดีไซน์ออกมา แล้วสร้างทางเลือก เราอาจหางบประมาณก้อนเล็กๆ แล้วลองดีไซน์หน้าตาร้านค้าออกมาสองสามร้านเป็นตัวอย่างให้เห็นว่า รูปแบบสตรีทฟู้ดที่จัดวางดีๆ เป็นอย่างไร ถ้าเจ้าของร้านค้ารายอื่นเห็นว่าสวย ก็ลองทำตาม” ฐาปนา เล่าและบอกว่า

ในวันที่ 9 ธันวาคม 2563 ทีมงานออกแบบจะเข้าไปปรึกษาหารือกับรองผู้ว่ากรุงเทพมหานครอีกครั้ง และวันที่ 20 ธันวาคม 2563 จะเชิญประชาคมเยาวราชมาแสดงความคิดเห็นอีกครั้ง