ต้องรู้!! 'ข้อห้าม-การเตรียมพร้อม' ใคร? ไม่ควรฉีดวัคซีนโควิด

ผ่านมา 24 วัน ของการลงทะเบียนจอง"ฉีดวัคซีนโควิด-19"ผ่าน "หมอพร้อม" รวมถึงโรงพยาบาลที่มีประวัติการรักษา และ อสม. หรือ รพ.สต.  ใน2 กลุ่มแรก คือกลุ่มผู้สูงอายุ และ กลุ่ม 7 โรคเรื้อรัง ก่อนที่จะเปิดให้กลุ่มประชาชนทั่วไปเริ่มจองในวันที่ 31 พ.ค.2564 นี้ พบว่า ขณะนี้มีผู้ลงทะเบียนจองคิว "ฉีดวัคซีนโควิด-19" สะสมรวม 7,748,629 ราย จำนวนการของคิว"ฉีดวัคซีนโควิด-19"ในกรุงเทพมหานคร 884,950 ราย และจำนวนการจองคิว "ฉีดวัคซีนโควิด-19" ในต่างจังหวัด 6,863,679 รายโดยผู้ที่ลงทะเบียนการจองคิววัคซีน ครั้งนี้ จะเริ่มฉีดในวันที่ 7 มิ.ย.2564 เป็นต้นไป

ทว่ายิ่งใกล้วันฉีดวัคซีนมากเท่าไหร่? ก็มีข่าวพบผู้ติดเชื้อสายพันธุ์ใหม่เกิดขึ้น ไม่ว่าจะเป็น "สายพันธุ์อินเดีย" "สายพันธุ์แอฟริกาใต้" จนทำให้หลายคนเกิดคำถามว่า วัคซีนที่มีอยู่ ณ ขณะนี้ ทั้ง ซิโนแวค และแอสตร้าเซเนก้า สามารถป้องกันได้หรือไม่ และมีข้อห้าม ข้อปฎิบัติ การเตรียมพร้อมในการฉีดวัคซีนแตกต่างไปจากเดิมหรือไม่? ใครที่สามารถฉีดได้หรือไม่ได้?

ศ.นพ.ยง ภู่วรวรรณ หัวหน้าศูนย์เชี่ยวชาญเฉพาะทางด้านไวรัสวิทยาคลินิก คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โพสต์ข้อความผ่านเฟสบุ๊ก “Yong Poovorawan" ระบุว่า 

1. ผู้ที่รับวัคซีนแล้วเกิดแพ้วัคซีนอย่างรุนแรง ถึงขั้นช็อก (Anaphylaxis) วัคซีนนี้เป็นวัคซีนใหม่ถ้าให้เข็มแรกก็คงไม่มีใครรู้ ทุกคนจึงไม่อยู่ในข้อนี้ แต่ถ้าให้เข็มแรกแล้วแพ้รุนแรง เข็ม 2 ให้ไม่ได้แน่นอน ต้องเปลี่ยนชนิดวัคซีน ผู้ที่รู้ว่าแพ้ส่วนประกอบในวัคซีน ก็ไม่สมควรให้

ในทางปฏิบัติก็คงเป็นการยากพอสมควรที่แพ้ส่วนผสมในวัคซีน วัคซีนทั้งหลายขณะนี้ไม่มียาปฏิชีวนะ ไม่มีส่วนผสมของไข่ ดังนั้นผู้ที่แพ้ยา อาหาร หรือภูมิแพ้ต่างๆไม่ได้เป็นข้อห้ามแต่อย่างใด แต่ผู้ที่เคยแพ้อย่างรุนแรง หลังฉีดก็เฝ้าดูอาการอาจจะนานกว่าคนธรรมดาสักหน่อยก็ได้

2. ผู้ที่เจ็บป่วย มีไข้ หรือเป็นโรคปัจจุบันที่ต้องการการรักษา ผู้ป่วยวิกฤต ผู้ป่วยที่อยู่ในระยะสุดท้ายของโรค และผู้ป่วยที่รักษา โดยเฉพาะนอนในโรงพยาบาล ก็ให้เลื่อนไปก่อน จนกว่าทุกอย่างอยู่ในสภาพคงที่แล้ว และกลับบ้านแล้ว เมื่อเป็นเช่นนี้แล้ว จะเห็นว่าจะมีข้อห้ามเด็ดขาดน้อยมาก

ดังนั้น ผู้ที่มีโรคประจำตัว และดูแลรักษาอยู่มีภาวะคงที่ ถึงจะกินยาประจำ ก็สามารถให้วัคซีนได้ เช่นเดียวกับการให้วัคซีนไข้หวัดใหญ่ ถ้าทุกปีเราสามารถให้วัคซีนไข้หวัดใหญ่ได้ ก็ไม่ได้มีข้อห้ามเบาหวาน ความดัน ก็สามารถฉีดวัคซีนได้ ถ้ารักษาและดูแลอยู่ตลอดอยู่แล้ว ยกเว้นเสียแต่ความดันที่ไม่สามารถควบคุมได้ หรือเบาหวานที่ยังควบคุมไม่ได้มีน้ำตาลสูงมาก ขนาดมีอาการที่ต้องรักษาในโรงพยาบาลก็ให้เลื่อนไปก่อน

โรคประจำตัว โรคพันธุกรรมต่างๆ เช่นธาลัสซีเมีย ก็ไม่ได้เป็นข้อห้าม ยาที่รับประทานประจำ ก็ให้คงรับประทานยานั้นเหมือนปกติ ไม่มีความจำเป็นต้องงดยาก่อนฉีดวัคซีน

การกินยากดภูมิต้านทาน ก็ไม่ได้เป็นข้อห้าม แต่ให้รู้ว่าถ้าฉีดวัคซีนภูมิต้านทานจะขึ้นได้ไม่ดี ถ้าจะหยุดยาก่อนควรปรึกษาแพทย์เพราะในบางครั้งถ้าหยุดยาแล้วโรคกำเริบก็ไม่ควรหยุด ฉีดไปดีกว่าไม่ฉีดถึงแม้ภูมิจะต่ำ ก็สามารถไปฉีดเพิ่มทีหลังได้ วัคซีนที่ฉีดทุกตัวเป็นเชื้อตายหรือแบ่งตัวไม่ได้อยู่แล้ว