ส่องประสิทธิภาพ "ATK" ยี่ห้อไหนตรวจ "โอมิครอน" ได้ ติดแล้วทำอย่างไร

วันที่ 13 มกราคม 2565 ดร.อนันต์ จงแก้ววัฒนา นักวิจัยด้านไวรัสวิทยา ผู้อำนวยการกลุ่มวิจัยนวัตกรรมสุขภาพสัตว์และการจัดการ ศูนย์พันธุวิศวกรรมและเทคโนโลยีชีวภาพแห่งชาติ (ไบโอเทค) สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) เปิดเผยผ่านทางเฟซบุ๊กส่วนตัว Anan Jongkaewwattana กรณีทดสอบ ATK ที่จำหน่ายในประเทศไทย โดยระบุว่า ประเด็นเรื่อง ATK ตรวจวัด โอมิครอน ได้หรือไม่ และ การอ้างอิงผลทดสอบจากมหาวิทยาลัยเจนีวา ที่ผมเคยเอามาลงไว้ทำให้มีคำถามกลับมาเยอะครับว่า ตกลง ATK ยี่ห้ออื่นในประเทศไทย ตรวจไวรัสโอมิครอนได้หรือไม่ และ ถ้าได้จะตรวจเร็วหรือไม่เร็วต่างกันอย่างไร

หลังจากที่ทีมวิจัยสามารถแยกเชื้อไวรัสโอมิครอนได้เป็นผลสำเร็จ เราจึงปรับค่าปริมาณไวรัสให้เหมาะสมโดยใช้ ATK ที่ทาง U of Geneva ใช้และพบว่ามีความสามารถสูงสุดในการตรวจวัดไวรัสโอมิครอนเป็นเกณฑ์ เราใช้ชุดตรวจดังกล่าวตรวจสอบไวรัสต้นแบบโอมิครอนที่แยกได้ในประเทศไทย ปรับปริมาณไวรัสให้สามารถตรวจวัดได้แบบไม่เข้มเกินไป เพื่อจะสามารถเปรียบเทียบกับยี่ห้ออื่นๆ ในประเทศไทยได้

เราใช้ปริมาณไวรัสที่เท่ากันนั้นเปรียบเทียบกับชุดตรวจที่หาได้ 11 ยี่ห้อ และตรวจวัดพร้อมกันโดยใช้น้ำยาที่ได้มาจากชุดตรวจแต่ละชนิด ผลการทดสอบพบว่า

1. ชุดตรวจ 9 ใน 11 ยี่ห้อที่นำมาทดสอบสามารถตรวจวัดโอมิครอนได้ มีแถบขึ้นที่ T ที่เห็นได้ด้วยตาเปล่า อีก 2 ยี่ห้อไม่สามารถมองเห็นได้ แต่ยังไม่สามารถสรุปได้ว่าไม่มีความจำเพาะต่อโอมิครอน หรือ ระดับการตรวจวัดยังไม่ไวเท่าชุดตรวจอื่นๆ แสดงว่า ชุดตรวจส่วนใหญ่สามารถมีความจำเพาะต่อโอมิครอนได้ กรณีที่มีปริมาณไวรัสเพียงพอ ทุกยี่ห้อที่ได้ผลบวกมาน่าจะตรวจวัดได้ทั้งหมด

 

ภาพจาก เฟซบุ๊ก  Anan Jongkaewwattana

ข่าวที่เกี่ยวข้อง

• 5 ข้อต้องรู้ ก่อนซื้อ-ใช้ “ชุดตรวจ ATK” เผยวิธีตรวจ ATK อย่างไรให้ถูกต้อง
• เปิดเส้นทางหลังตรวจ "โควิด" แบบ "ATK" ผลเป็นบวก ต้องไปที่ไหนบ้าง ?

2. ระดับความไวของการตรวจวัดพบว่ามีความแตกต่างกัน โดยได้แบ่งเกรดออกเป็น

กลุ่ม A คือ มีความไวสูงตรวจได้ชัดเจนดีมาก มี 2 ยี่ห้อคือ เบอร์ 2 และ 4

กลุ่ม B คือ มีความไวระดับดี มี 2 ยี่ห้อ คือ เบอร์ 7 และ 10

กลุ่ม C คือ กลุ่มที่ได้ผลบวกที่เห็นได้ แต่จะจางลง

กลุ่ม D คือ กลุ่มที่มีความไวต่ำ แบนออกมาจางๆ

กลุ่ม E คือ ไม่สามารถเห็นแถบที่ T ได้เลยซึ่งอาจจำเป็นต้องทดสอบเพิ่มเติม

 

ท้ายนี้ ดร.อนันต์ กล่าวว่า เนื่องจากว่าการทดสอบนี้ไม่ได้ทำขึ้นอย่างเป็นทางการ แต่ทำเพื่อให้เกิดความมั่นใจว่า ATK ที่หาได้ในท้องตลาดไม่ได้มีคุณภาพแตกต่างกันมาก สามารถใช้ตรวจวัดโอมิครอนได้ไม่แตกต่างกันครับ และ การทดสอบนี้เพื่อเป็นข้อมูลในการใช้เทคโนโลยี ไม่มีเจตนาโฆษณาให้กับบริษัทใดๆ รบกวนอย่านำไปอ้างอิงเพื่อประโยชน์การการค้านะครับ...ขอบคุณครับ

 

ภาพจาก เฟซบุ๊ก  Anan Jongkaewwattana

 

อย่างไรก็ตาม ก่อนหน้านี้ นพ.ศุภกิจ ศิริลักษณ์ อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ ยืนยันว่า ATK ทุกยี่ห้อสามารถตรวจจับโควิดทุกสายพันธุ์ได้ เนื่องจากในชุดตรวจ ATK มีโปรตีนค่อนข้างเสถียร

• ATK ตัวช่วยสำคัญคัดกรองผู้ติดเชื้อ 

 

ทั้งนี้ ในปัจจุบัน ATK ยังถือเป็นตัวช่วยสำคัญในการคัดกรองเบื้องต้นของผู้ติดเชื้อโควิด-19  นพ.เกียรติภูมิ วงศ์รจิต ปลัดกระทรวงสาธารณสุข ได้เผยเมื่อวันที่ 12 ม.ค.65 ที่ผ่านมา ว่า สถานการณ์โรคโควิด-19 ของประเทศไทยเริ่มทรงตัว หลังจากมีการติดเชื้อสูงขึ้นตั้งแต่ช่วงปีใหม่ที่ผ่านมา และมีแนวโน้มที่จะกลายเป็นโรคประจำถิ่นได้ภายในปี 2565 นี้ โดยพิจารณาจาก 3 ปัจจัย คือ

 

1.ตัวเชื้อโรคมีความรุนแรงลดลง  ซึ่งสอดคล้องกับการแพร่ระบาดของสายพันธุ์โอมิครอนในขณะนี้ ที่เชื้อมีความรุนแรงลดลง เห็นได้จากแม้จะมีผู้ติดเชื้อจำนวนมาก แต่จำนวนผู้ป่วยอาการหนัก ใส่เครื่องช่วยหายใจ และผู้เสียชีวิตมีทิศทางลดลง

2.ประชาชนมีภูมิคุ้มกันต่อโรคมากขึ้น

3.ระบบบริหารจัดการ การดูแลรักษา ที่มีประสิทธิภาพ และควบคุมการระบาดได้ดี

 

การที่โรคโควิด-19 จะเข้าสู่โรคประจำถิ่นได้ ทุกฝ่ายต้องร่วมมือกันอย่างต่อเนื่อง ไม่ว่าจะเป็นการเร่งฉีดวัคซีนในผู้ที่ยังไม่ได้รับวัคซีน และผู้ที่ถึงกำหนดรับวัคซีนเข็มกระตุ้น มาตรการป้องกันส่วนบุคคล รวมถึงการตรวจคัดกรองด้วย ATK เมื่อมีความเสี่ยง 

 

• รับชุดตรวจฟรี ผ่าน "เป๋าตังค์"

 

สำหรับใครที่ต้องการรับ "ชุดตรวจ ATK" ฟรี สามารถรับผ่านแอพพลิเคชั่น "เป๋าตังค์" ได้โดยสามารถเข้าแอพพลิเคชั่น แล้วเลือกที่เมนู "รับชุดตรวจโควิดฟรี" ได้เลย ซึ่งประชาชนทั่วไปสามารถขอรับชุดตรวจโควิด ATK ฟรี 2 ชุด ทุกๆ 10 วัน รับชุดตรวจได้ที่ร้านขายยาหรือคลินิกใกล้บ้านทั่วประเทศ ดังนี้

 

• เข้าแอพพลิเคชั่น เป๋าตังค์ กดเลือก ฟรีชุดตรวจโควิด
• ทำแบบประเมินความเสี่ยง ก่อนรับชุดตรวจ
• เลือกจังหวัดและตอบแบบประเมินวิเคราะห์หาความเสี่ยง 
• ทำแบบประเมินเรียบร้อยแล้ว พบว่ามีความเสี่ยงติดเชื้อจึงได้รับสิทธิขอรับ ชุดตรวจ ATK 2 ชุดที่หน่วยบริการภายในวันนั้นที่ทำแบบประเมิน

 

 

การค้นหาหน่วยบริการ

 

• ค้นหาหน่วยรับบริการได้ที่ปุ่ม "หน่วยบริการใกล้ฉัน" เพื่อขอรับชุดตรวจ ATK
• ตรวจสอบหน่วยบริการที่ใกล้เคียง
• สามารถติดต่อเพื่อตรวจสอบ และขอนัดรับชุดตรวจได้

 

 

ขั้นตอนการรับชุดตรวจ ATK ตรวจ และบันทึกผล

 

• เมื่อถึงหน่วยบริการที่ร่วมโครงการแล้ว กดปุ่ม "สแกน QR-Code เพื่อรับชุดตรวจ"
• สแกน QR-Code เพื่อรับชุดตรวจ
• เมื่อรับชุดตรวจแล้ว ทำการตรวจด้วยตนเอง 
• ทำการบันทึกผลตรวจ โดยกดปุ่ม บันทึกผล

 

 

• องค์กรเภสัชกรรม ขาย ATK ราคา 35 บาท

 

"องค์การเภสัชกรรม" (อภ.) เตรียมเปิดจำหน่าย "ชุดตรวจ ATK" ภายใต้โครงการ "ATK คุณภาพ เพื่อสังคมไทย" ในราคา 35 บาทต่อชุด เพื่อให้สอดคล้องนโยบายรองนายกฯ และ รมว.สธ.โดยจะเริ่มจำหน่ายตั้งแต่วันที่ 14 มกราคม 2565 เป็นต้นไป

 

สำหรับการจำหน่ายทางออนไลน์ขององค์การเภสัชกรรม เริ่มจำหน่ายวันจันทร์ที่ 17 มกราคม 2565 เป็นต้นไป ทางเวบไซต์ www.gpoplanet.com ขณะเดียวกันองค์การเภสัชกรรม ยังได้เร่งดำเนินการจัดซื้อจัดจ้างเพิ่มอีกจำนวน 3.5 ล้านชุด

 

สำหรับประชาชนผู้สนใจสามารถซื้อได้ที่ร้านขายยาขององค์การเภสัชกรรม 8 สาขา ดังนี้

 

1.ร้านขายยาสาขาราชเทวี (สำนักงานใหญ่) ตรงข้ามโรงพยาบาลรามาธิบดี โทรศัพท์ 02-203-8847 และ 02-203-8849

 

2.ร้านขายยาสาขายศเส ด้านข้างโรงพยาบาลหัวเฉียว โทรศัพท์ 02-222-5931 และ 02-225-6367

 

3.ร้านขายยาสาขาจรัญสนิทวงศ์ โทรศัพท์ 02-412-9377

 

4.ร้านขายยาสาขาเทเวศร์ เยื้องธนาคารแห่งประเทศไทย โทรศัพท์ 02-282-0729

 

5.ร้านขายยาสาขารังสิต ใกล้ตลาดสี่มุมเมือง โทรศัพท์ 02-536-3526 และ 02-536-4086

 

6.ร้านขายยาสาขากระทรวงสาธารณสุข ตึกกรมการแพทย์ อาคาร 2 ชั้น 1 โทรศัพท์ 02-951-0925 และ 02-590-6034

 

7.ร้านขายยาสาขาเวชศาสตร์เขตร้อน ข้างธนาคารไทยพาณิชย์ โทรศัพท์ 02-354-9061

 

8.ร้านขายยาสาขาศูนย์ราชการเฉลิมพระเกียรติ 80 พรรษา โทรศัพท์ 02-143-8768

 

หรือซื้อผ่านทางเวบไซต์ www.gpoplanet.com และสามารถเชื่อมต่อไปยังช่องทางการสั่งซื้อของบริษัทร่วมทุนองค์การเภสัชกรรม ประกอบด้วย บริษัท ผลิตภัณฑ์สมุนไพรไทยจำกัด และบริษัท เยเนอรัล ฮอสปิตัล โปรดัคส์ จำกัด (มหาชน) รวมทั้งเครือข่ายตัวแทนร้านยาผู้จำหน่ายช่วงขององค์การเภสัชกรรมทั่วประเทศ หรือสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ Call Center โทรศัพท์ 1648

 

• สปสช.เปิดตรวจ ATK ฟรีถึง 21 ม.ค.นี้

 

ที่ผ่านมา สปสช. จับมือ คณะเทคนิคการแพทย์ มหาวิทยาลัยมหิดล และ ธพส.จัดตรวจโควิด-19 เชิงรุกที่ศูนย์ราชการฯ ถ.แจ้งวัฒนะ กทม. เพื่อสนับสนุนกรุงเทพมหานคร และอำนวยความสะดวกให้ประชาชน ใช้ชุดตรวจ ATK รู้ผลใน 30 นาที ตั้งเป้าตรวจวันละ 1,000 ราย เริ่มตั้งแต่วันที่ 11-21 ม.ค.65 หากพบว่าติดเชื้อจะเข้าสู่ระบบการรักษาตัวที่บ้าน หากอาการแย่ลงก็จะส่งเข้ารักษาในโรงพยาบาลทันที

 

ทพ.อรรถพร ลิ้มปัญญาเลิศ รองเลขาธิการสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) เปิดเผยว่า ด้วยสถานการณ์โรคโควิด-19 ที่เริ่มกลับมาระบาดหนักจนมีผู้ป่วยเพิ่มขึ้นเป็นจำนวนมากโดยเฉพาะในพื้นที่ กทม.ขณะเดียวกันก็มีประชาชนที่ต้องการเข้ารับการตรวจหาเชื้อเป็นจำนวนมากด้วยเช่นกัน

 

รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข อนุทิน ชาญวีรกูล ได้มอบให้ สปสช.ประสานงานคณะเทคนิคการแพทย์ มหาวิทยาลัยมหิดล เพิ่มจุดตรวจโควิด-19 เชิงรุก เพื่อสนับสนุนกรุงเทพมหานครและเพื่ออำนวยความสะดวกให้ประชาชน โดยจะเริ่มตรวจตั้งแต่วันที่ 11-21 ม.ค. 2565 (หยุดวันเสาร์-อาทิตย์) เป็นต้นไป

 

โดยตั้งเป้าตรวจวันละ 1,000 คน จุดตรวจเป็นจุดเดิมที่เคยเปิดตรวจโควิดด้วย ATK เมื่อเดือนก.ค.2564 คือ ลานจอดรถชั้น 1 อาคารบี ศูนย์ราชการเฉลิมพระเกียรติ ถ.แจ้งวัฒนะ โดย คณะเทคนิคการแพทย์ มหาวิทยาลัยมหิดล จะเป็นผู้ตรวจ เป็นความร่วมมือระหว่าง สปสช. คณะเทคนิคการแพทย์ มหาวิทยาลัยมหิดล และ บริษัท ธนารักษ์พัฒนาสินทรัพย์ จำกัด (ธพส.) 

 

 

ทพ.อรรถพร กล่าวว่า การตรวจหาเชื้อโควิดดังกล่าว จะใช้ชุดตรวจ Antigen Test Kit หรือ ATK ที่ขึ้นทะเบียนแบบใช้โดยผู้ประกอบวิชาชีพทางการแพทย์ (Professional Use) ซึ่งจะทราบผลตรวจภายใน 30 นาที โดยหากปรากฏว่าผลตรวจเป็นบวกหรือติดเชื้อก็จะเข้าสู่กระบวนการรักษาที่บ้าน (Home Isolation) หรือในระบบชุมชน (Community Isolation) 

 

ทั้งนี้ ผู้ติดเชื้อโควิด-19 ที่เข้าสู่ระบบการรักษาที่บ้านจะได้รับการดูแลติดตามอาการ บริการส่งยา ส่งอาหาร ส่งอุปกรณ์ทางการแพทย์ อาทิ ที่วัดไข้แบบดิจิทัล เครื่องวัดค่าออกซิเจนปลายนิ้ว เป็นต้น ในกรณีที่จำเป็นอาจได้รับการเอกซเรย์ปอด การตรวจ RT-PCR จนหายป่วย หรือส่งต่อไปรักษาต่อในโรงพยาบาลกรณีอาการเปลี่ยนแปลง

 

• 3 ทางเลือก เข้าระบบรักษา หลังตรวจ ATK ผลเป็นบวก

 

สำหรับ ผู้ติดเชื้อโควิด-19 ที่ยังไม่ได้เข้าสู่ระบบการรักษา ให้ดำเนินการตามนี้เพื่อเข้าสู่ระบบการรักษาที่บ้าน (Home Isolation) มี 3 ทางเลือก ดังนี้ 

 

1.โทรศัพท์ สายด่วน สปสช. 1330 กด 14 

2.กรอกข้อมูลที่ คลิก 

3. เข้าทางไลน์ สปสช.โดยเพิ่มเพื่อน @nhso หรือ คลิก (เลือกเมนูบริการเกี่ยวกับโควิด-19 หลังจากนั้นเลือกลงทะเบียนเข้าสู่ระบบการดูแลที่บ้าน (Home Isolation)

 

ต่างจังหวัดสามารถติดต่อสถานพยาบาลใกล้บ้าน หรือ รพ.สต.ใกล้บ้านได้ แต่หากไม่สะดวก ติดต่อ 3 ช่องทางข้างต้น (ช่องทางใดช่องทางหนึ่ง) ได้เช่นกัน 

 

ภายใน 6 ชั่วโมงจะมีเจ้าหน้าที่ติดต่อกลับเพื่อประเมินอาการเบื้องต้น (หากยังไม่ได้รับการติดต่อกลับภายใน 6 ชั่วโมงขอให้โทรศัพท์แจ้งที่สายด่วน สปสช.1330 อีกครั้ง ทางเจ้าหน้าที่จะติดตามให้)

 

โดยเจ้าหน้าที่จะประสานและจับคู่กับสถานพยาบาลเพื่อรักษาตามระบบการดูแลผู้ติดเชื้อโควิด-19 ที่บ้านต่อไป กรณี โทรศัพท์สายด่วน 1330 ไม่ติด เนื่องจากมีประชาชนโทรศัพท์เข้ามามาก ไม่ต้องกังวล สปสช.จัดเจ้าหน้าที่โทรศัพท์กลับสายที่โทรศัพท์ไม่ติดเพื่อรับข้อมูลเข้าระบบ

 

สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ 1330 ตลอด 24 ชั่วโมง หรือไลน์ สปสช. คลิก เพิ่มเพื่อนไลน์กับ สปสช. @nhso หรือไลน์ สปสช-ตรวจโควิด พิมพ์เพิ่มเพื่อน @218qffqr 

 

 

พิสูจน์อักษร โดย....สุรีย์  ศิลาวงษ์