สมรภูมิช้อปออนไลน์ Amazon vs. TikTok, Shein, Temu
ท่ามกลางความขัดแย้งทางภูมิรัฐศาสตร์ระหว่างจีนกับสหรัฐ จะเห็นข่าวการแบนสินค้าหรือบริการของอีกฝ่ายออกมาอย่างต่อเนื่อง แต่ก็มีธุรกิจหนึ่งที่บริษัทจากจีนรุกเข้าไปในตลาดสหรัฐจนสะเทือนยักษ์รายเดิมของสหรัฐอยู่พอสมควร
ธุรกิจดังกล่าวคือ ชอปปิงออนไลน์ โดยในสหรัฐนั้นเจ้าตลาดอันดับหนึ่งคือ Amazon แต่ปัจจุบันมีผู้เล่นรายใหญ่จากจีน 3 ราย ซึ่งสามารถเจาะตลาดชอปปิงออนไลน์ในสหรัฐ และเริ่มจะคุกคามต่อความเป็นเจ้าตลาดของ Amazon โดยทั้งสามรายนั้นได้แก่ TikTok, Shein และ Temu
TikTok และ Shein นั้นคนไทยน่าจะมีความคุ้นเคยกันดี เพราะไทยก็เป็นตลาดใหญ่ของทั้งสองเจ้า TikTok เป็นของ Bytedance จากจีนได้ขยายโมเดลธุรกิจของตนเองจากการเป็นสื่อสังคมออนไลน์มาสู่การชอปปิงออนไลน์มากขึ้น
TikTok เปิดตัว TikTok Shop ที่สหรัฐมาเมื่อเดือน ก.ย.ที่ผ่านมา และมียอดขายอยู่ที่วันละ 7 ล้านดอลลาร์ โดยมีเป้าที่จะขายให้ได้วันละ 10 ล้านดอลลาร์ ภายในสิ้นปีนี้
TikTok มีกลยุทธ์การเติบโตไปด้วยกันกับผู้ค้า เพราะนอกจากเป็นแพลตฟอร์มสำหรับการขายของแล้ว ยังมีบริการต่างๆ เพื่อช่วยเหลือผู้ค้าด้วย ไม่ว่าจะเป็นคลังสินค้า การทำการตลาด การรับจ่ายเงิน หรือการขนส่ง
จุดแข็งของ TikTok คือความเป็นสังคมออนไลน์ที่ใช้งานกันอย่างแพร่หลาย ชาวอเมริกันใช้เวลาโดยเฉลี่ย 2 ชั่วโมงต่อวันบน TikTok (ขณะที่ลูกค้าใช้เวลาบน Amazon ไม่ถึงสิบนาทีต่อวัน)
จุดแข็งของ Amazon คือความไว้วางใจที่ลูกค้ามีให้ เนื่องจาก Amazon อยู่มานาน และที่ผ่านมาสามารถสร้างประสบการณ์ที่ดีให้กับลูกค้า โดยเฉพาะอย่างยิ่งเรื่องการจัดส่งที่รวดเร็ว และนโยบายในการคืนสินค้าที่ไม่ยุ่งยาก
ทั้งสองเจ้าต่างพยายามลอกเลียนแบบจุดแข็งของแต่ละฝ่าย โดย TikTok ก็พยายามสร้างความน่าเชื่อถือให้มากขึ้น ส่วน Amazon ก็พยายามให้ลูกค้าอยู่ในแอปนานๆ และเพิ่มปุ่มแชร์ ให้คล้ายกับสังคมออนไลน์มากขึ้น
สำหรับ Shein ก็เน้น Fast Fashion ที่บุกไปทั่วโลก ด้วยเสื้อผ้าที่ราคาถูก ปัจจุบัน Shein เป็นผู้ขายเสื้อผ้าในรูปแบบ Fast Fashion ที่ใหญ่ที่สุดในสหรัฐ ล่าสุดก็เปิดมาร์เก็ตเพลซสำหรับลูกค้าอเมริกัน ที่บรรดาพ่อค้าแม่ค้าที่อยากจะขายของผ่านทาง Shein ก็สามารถมาเข้าร่วมได้
มีผู้ค้าบน Amazon กว่าพันรายเข้าร่วมแพลตฟอร์มใหม่ดังกล่าว และล่าสุด Shein ก็ลงนามร่วมกับ Forever 31 ที่จะขายสินค้าของตนเองบน Shein แสดงให้เห็นถึงพัฒนาการจากการเป็นแอปขายของเป็นแพลตฟอร์มหรือตัวกลางมากขึ้น
สำหรับ Temu นั้นของบริษัท Pinduoduo ซึ่งเป็นผู้ให้บริการค้าปลีกแบบครบวงจร มีตั้งแต่โลจิสติกส์ จนถึงแอปชอปปิง โดย Temu เป็นแหล่งขายข้าวของเครื่องใช้สารพัดชนิดในราคาที่ไม่แพง
ปัจจุบันในสหรัฐ Temu กำลังเป็นที่นิยมอย่างมาก สหรัฐเป็นประเทศที่มีการดาวน์โหลด Temu มากที่สุดในโลก และทิศทางการเติบโตในเชิงจำนวนผู้เข้าชมแอปก็เริ่มเพิ่มสูงขึ้นเรื่อยๆ โดยกลุ่มผู้ใช้งานหลักจะอยู่ระหว่างอายุ 25-34 ปี
ดูเหมือนคู่แข่งที่จะตรงกับ Amazon โดยตรงน่าจะเป็น Temu มากกว่า เนื่องจาก Temu นั้นจะขายสินค้าทุกอย่างคล้ายๆ Amazon ในขณะที่ Shein จะเน้นแฟชั่นและเครื่องแต่งกาย ส่วน TikTok ก็เป็น Social Commerce
อย่างไรก็ดี การวางกลยุทธ์ในการแข่งขันของ Amazon และ Temu (รวมทั้ง Shein) นั้นแตกต่างกัน สิ่งที่ Amazon มุ่งเน้นคือการจัดส่งที่รวดเร็ว และการบริการลูกค้าที่ดี ขณะที่ Temu และ Shein นั้นจะเน้นในราคาสินค้าที่ถูกและการที่ลูกค้าจะต้องรอ 1-2 สัปดาห์กว่าจะได้รับสินค้า (ส่วนใหญ่สินค้าส่งมาจากจีนเพื่อให้ต้นทุนถูก และไม่ต้องมีคลังสินค้าในสหรัฐ)
เมื่อเปรียบเทียบราคาสินค้าชนิดเดียวกันจาก Amazon และ Temu แล้ว พบว่าสินค้าจาก Temu ราคาถูกกว่า Amazon ถ้าไม่มีการเปลี่ยนแปลงใดๆ ในไม่ช้า Temu ก็จะเป็นอีกหนึ่งทางเลือกหลักสำหรับผู้บริโภคชาวอเมริกันสำหรับการซื้อของออนไลน์ ทั้ง TikTok, Shein, Temu จากจีนกำลังเป็นแอปชอปปิงที่เริ่มครองใจชาวอเมริกันมากขึ้น
คำถามคือ ทางการสหรัฐจะทำอย่างไรกับความนิยมที่เพิ่มขึ้นของแอปชอปปิงจากจีนเหล่านี้?