ตรวจโรคด้วยแผ่นดิสก์

ดร.อดิสร อัพเดตเทคโนโลยี Lab-on-a-disc หรือห้องแล็บบนแผ่นดิสก์ สำหรับการตรวจเช็คผลเลือด บอกเบาหวาน ไขมันในเลือดและอื่นๆ ในพริบตา
บทความโดย * ดร. อดิสร เตือนตรานนท์
ผู้อำนวยการหน่วยปฏิบัติการนาโนอิเล็กทรอนิกส์และเครื่องกลจุลภาค
ศูนย์เทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์และคอมพิวเตอร์แห่งชาติ
adisorn.tuantranont@nectec.or.th
สุขภาพของเราเป็นสิ่งที่เราควรรักษาให้ดี ดีกว่าเป็นอะไรไปแล้วค่อยรักษา ดังนั้น การแพทย์เชิงป้องกัน (Protective Medicine) จึงถูกเน้นหนักเพื่อหาทางป้องกันหรือเฝ้าระวังการเกิดโรคต่างๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งโรคที่ฮิตกันช่วงนี้เมื่อเราใช้ชีวิตในรูปแบบเมืองมากขึ้น
ตามที่ทางสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ หรือ สสส ประชาสัมพันธ์เรียกว่า โรค NCDs ย่อมาจากคำว่า Non-communicable diseases หมายถึง กลุ่มโรคไม่ติดต่อ ที่ไม่สามารถแพร่กระจายจากคนสู่คนได้ ทั่วไปอาจเรียกว่า กลุ่มโรคเรื้อรัง หมายถึงโรคที่เกิดต่อเนื่องยาวนาน และมีการดำเนินของโรคอย่างช้าๆ ซึ่งได้แก่ โรคระบบหัวใจและหลอดเลือด โรคเบาหวาน โรคมะเร็ง โรคระบบทางเดินหายใจเรื้อรัง เป็นต้น
ดังนั้น สิ่งที่เราทุกคนต้องทำอย่างสม่ำเสมอคือ กินอาหารที่ดี ออกกำลังกายสม่ำเสมอ พักผ่อนเพียงพอ และตรวจสุขภาพเป็นระยะๆ
ซึ่งเทคโนโลยีการตรวจสุขภาพปัจจุบัน ยังต้องอาศัยห้องปฏิบัติการหรือห้องแล็บทางการแพทย์ ทำให้ต้องไปที่โรงพยาบาลเป็นหลัก เพื่อเจาะเลือดเราไปเข้าห้องแล็บซึ่งเต็มไปด้วยเครื่องมือขนาดใหญ่ ราคาแพง และต้องรออย่างน้อย 3-5 วันกว่าที่ผลการตรวจจะออกมา และต้องกลับไปพบแพทย์อีกครั้งเพื่อทำการวินิจฉัย ซึ่งเสียเวลาเป็นอย่างมาก
ล่าสุดบริษัท ซัมซุง ที่เรารู้จักกันดีว่า เป็นผู้ผลิตอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์เครื่องใช้ภายในบ้าน โดยเฉพาะอย่างยิ่งสมาร์ทโฟนและอื่นๆ ได้เปิดตัวผลิตภัณฑ์เครื่องตรวจโรคขนาดเล็กที่ทำงานด้วยเทคโนโลยี Lab-on-a-disc หรือห้องแล็บบนแผ่นดิสก์
ซึ่งมีลักษณะเป็นแผ่นกลมคล้ายแผ่นดิสก์ หรือ แผ่นซีดีเพลง แต่ประกอบด้วยท่อขนาดเล็กระดับไมโครเมตร ทำหน้าที่นำส่งและลำเลียงเลือดและสารเคมี และระบบวาล์วขนาดเล็กระดับไมโครเมตร ทำหน้าที่เปิดหรือปิดกั้นให้ของเหลวในท่อขนาดเล็กดังกล่าวผ่านไป
ด้วยหลักการของการหมุนเหวี่ยงของจานหมุน จึงทำให้เลือดของเราที่หยดลงไปในช่องเก็บของเหลวบริเวณส่วนใกล้ศูนย์กลางของแผ่น ถูกปั๊มออกไปยังท่อและส่วนของระบบที่อยู่ด้านนอกของแผ่นตามแรงเหวี่ยงที่เกิดขึ้นเมื่อแผ่นถูกวางบนจานหมุน เพื่อแยกเอาเม็ดเลือดแดงออกไป และแยกส่วนพลาสมาเอาไว้
นอกจากนี้ยังอาศัยลำแสงเลเซอร์ที่ปกติจะทำหน้าที่อ่านข้อมูลบนแผ่นซีดีออกมาเป็นเพลงหรือหนังภาพยนตร์ แต่ถูกนำมาใช้เพื่อส่องบนไมโครวาล์วขนาดเล็กเพื่อทำลายผนังกั้น และทำให้วาล์วเปิดออก ซึ่งจะทำให้พลาสมาที่ถูกแยกแล้วไหลไปผสมกับสารเคมีในขั้นตอนต่อๆไป และทำการตรวจซึ่งมีมากถึง 13 ขั้นตอน
เครื่องนี้สามารถตรวจระดับของสารต่างๆ ในเลือดได้ถึง 19 ชนิด รวมทั้งกลูโคส และคอเลสเตอรอล และใช้เวลาทั้งสิ้นเพียง 12 นาทีเท่านั้น
ปัจจุบันเครื่องนี้ถูกทดสอบและวางจำหน่ายในเกาหลีเพื่อใช้ในโรงพยาบาลที่อยู่นอกเมืองใหญ่ ที่ไม่มีห้องแล็บขนาดใหญ่ เพื่อความสะดวกและรวดเร็วในการตรวจเช็คสุขภาพของผู้เข้ารับการตรวจ
หวังว่าอีกไม่นาน ซัมซุงจะนำเข้ามาในประเทศไทยให้เราได้ใช้ตรวจสุขภาพบ้าง จะได้สะดวกและรวดเร็ว และที่สำคัญทั่วถึง ไปถึงพี่น้องในต่างจังหวัดอยู่ห่างไกลจากกรุงเทพฯ ด้วย คนไทยจะได้มีสุขภาพที่ดีกันทั่วทั้งประเทศ