ประปาแนวตั้งประหยัดพื้นที่ 'ยูยู'นำร่องบ่อวิน

โรงผลิตน้ำประปาเขาหินลาด กิจการประปาบ่อวิน อ.ศรีราชา จ.ชลบุรี ต้นแบบเทคโนโลยีระบบผลิตน้ำประปาสมัยใหม่ ทั้งประหยัดพื้นที่โครงการ 50% ขณะที่ปริมาณการผลิตน้ำประปาเท่าเดิม ลดปริมาณน้ำเหลือทิ้งจากระบบเป็นศูนย์ ยืดอายุการใช้งานระบบและลดต้นทุนการบำรุงรักษา

บริษัท ยูนิเวอร์แซล ยูทีลิตี้ส์ จำกัด (มหาชน) หรือยูยู ประกอบธุรกิจสาธารณูปโภคด้านน้ำประปาแบบครบวงจร พัฒนานวัตกรรมผลิตน้ำประปาสมัยใหม่รองรับโจทย์ปัญหาที่ดินราคาแพง โดยเฉพาะในเขตพื้นที่ภาคตะวันออก ขณะเดียวกันลูกค้าต้องการน้ำประปาคุณภาพสูง รวมถึงมีแผนลงทุนต่อเนื่องเป็นระยะให้สามารถรองรับกับความต้องการใช้น้ำได้เพียงพอต่อการเติบโตของชุมชนในเขตพื้นที่บ่อวิน ตามการขยายตัวของภาคอุตสาหกรรมจากโครงการพัฒนาระเบียงเศรษฐกิจภาคตะวันออก (อีอีซี) ของรัฐบาล

ประจักษ์ อมรกุล ผู้จัดการแผนกกิจการสัมพันธ์ ยูยู กล่าวว่า ที่ผ่านมาโครงสร้างโรงผลิตน้ำประปาจัดวางเป็นแนวราบจึงใช้พื้นที่ค่อนข้างมาก หรือประมาณ 2 ไร่สำหรับการผลิต 1 หมื่นลูกบาศก์เมตรต่อวัน แต่ด้วยแนวคิดวิศวกรรมการออกแบบใหม่ได้นำระบบตั้งคล้ายคอนโดมาใช้แทนโครงสร้างแนวราบ เช่น ถังน้ำใสมีพื้นที่ด้านบนเป็นที่ราบอยู่แล้วจึงวางอยู่ด้านล่าง แล้ววางชุดกรอง ชุดตกตะกอน ชุดเติมสารเคมีทั้งหลายไปไว้ข้างบน ทำให้ลดใช้พื้นที่เหลือเพียงครึ่งเดียว ความยากของธุรกิจผลิตน้ำประปาอยู่ที่การออกแบบว่า จะทำอย่างไรในด้านวิศวกรรมการออกแบบและความต้องการของผู้ใช้น้ำมาจับชนกันได้บนพื้นที่ที่จำกัด เพื่อที่จะสามารถผลิตน้ำได้เพียงพอ ถัดมาคือ ประเด็นการบำรุงรักษาระบบ เมื่อเป็นโครงสร้างแนวตั้งที่ใช้พื้นที่น้อย จึงสามารถสร้างหลังคาคลุมระบบผลิตเพื่อป้องกันแสงแดดที่ทำให้เกิดความร้อนสะสมที่ก้นถังตกตะกอน ซึ่งเป็นปัจจัยที่ทำให้เกิดสาหร่ายหรือตะไคร้น้ำในถังและเป็นสาเหตุต้องปิดพักระบบเพื่อทำความสะอาด แต่เมื่อมีหลังคาแล้ว ระยะเวลาป้องกันการเกิดสาหร่ายก็ยาวนานขึ้นจนแทบจะไม่มี จึงประสิทธิภาพการไหลระหว่างการกรอง ซึ่งจะส่งผลทำให้น้ำประปาไหลแรงและคุณภาพดีขึ้น

“ต้นทุนค่าก่อสร้างโรงประปาแนวราบกับแนวตั้งไม่แตกต่างกัน แต่ถ้านำต้นทุนเรื่องที่ดินเป็นตัวตั้ง พื้นที่เดียวกันปริมาณน้ำที่ออกมาไม่เท่ากัน ขณะที่การบำรุงรักษาหรือหยุดซ่อมบำรุงทำให้เสียโอกาสการผลิตและส่งจ่าย ระบบใหม่จึงตอบโจทย์ได้ชัดเจนกว่าโดยเฉพาะเมื่อทำให้ค้นทุนการซ่อมบำรุงน้อยลง”

นอกจากการผลิตและจ่ายน้ำได้อย่างเต็มประสิทธิภาพแล้ว นวัตกรรมการออกแบบระบบผลิตน้ำประปาแบบใหม่ที่โรงผลิตเขาหินลาดยังเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม โดยการลดปริมาณน้ำเหลือทิ้งจากระบบเป็นศูนย์ (Zero Discharge) เช่น น้ำใสที่ซึมออกจากถังพักตะกอน ในอดีตไม่มีการนำมาใช้ แต่ยูยูดูดกลับเข้าระบบผลิตอีกรอบให้เป็นน้ำสะอาด ถือเป็นการใช้ทรัพยากรน้ำอย่างคุ้มค่าที่สุด ซึ่งเป็นสิ่งสำคัญสำหรับภาคตะวันออก

สถานีผลิตน้ำประปาเขาหินลาด ใช้งบลงทุนรวมทั้งสิ้นประมาณ 117 ล้านบาท พร้อมให้บริการได้เต็มกำลังการผลิต 3.12 หมื่นลูกบาศก์เมตรต่อวัน รองรับผู้ใช้น้ำในปัจจุบันที่มีเกือบ 2 หมื่นครัวเรือน เริ่มการส่งจ่ายน้ำในเฟสแรกตั้งแต่ เม.ย. และส่งจ่ายน้ำได้เต็มระบบตั้งแต่ ส.ค.ที่ผ่านมา และจะสามารถรองรับการใช้น้ำของประชาชนได้ไม่น้อยกว่า 3 หมื่นครัวเรือนที่จะเพิ่มขึ้นในเร็วๆ นี้ จากโครงการพัฒนาพื้นที่ตามนโยบายอีอีซีของภาครัฐ นอกจากนี้ บริเวณสถานีผลิตน้ำประปาเขาหินลาดใช้พื้นที่ให้การก่อสร้างเพียง 50% ของพื้นที่รวม 4 ไร่ ยูยูมีโครงการที่จะใช้ประโยชน์พื้นที่ส่วนที่เหลือในการสร้างโรงผลิตน้ำประปาเฟส 2 จะมีกำลังการผลิต 1.2 หมื่นลูกบาศก์เมตรต่อวัน เพียงพอสำหรับความต้องการใช้น้ำในระยะยาวอีก 8-10 ปี

“ชุมชนบ่อวิน อ.ศรีราชา จ.ชลบุรี ขยายตัวเร็วมากจากปี 2548 มีผู้ใช้น้ำ 500 ครัวเรือนเพิ่มเป็น 1.7-1.8 หมื่นครัวเรือนในปัจจุบัน เมื่อชุมชนขยายตัว เราก็สร้างโรงผลิตน้ำประปาฝายตาจุ้ย รวมกำลังการผลิตกับโรงฯบ่อวินได้ 1.92 หมื่นลูกบาศก์เมตรต่อวัน ถือว่าเกือบเต็มกำลังการผลิต 100% ประกอบกับรัฐบาลมีโครงการอีอีซี ยูยูจึงพร้อมที่จะลงทุนโดยจัดหาที่ดินและเริ่มก่อสร้างสถานีผลิตน้ำประปาเขาหินลาด ดังนั้น ภายในกิจการประปาบ่อวินรวมมีกำลังการผลิต 3.12 หมื่นลูกบาศก์เมตรต่อวัน เพียงพอสำหรับ 3.12 หมื่นครัวเรือน ตอนนี้มีอยู่ 2 หมื่นกว่าครัวเรือน ฉะนั้น ศักยภาพของเราจึงเพียงพอที่จะรองรับครัวเรือนที่เพิ่มอีก 1 หมื่นกว่าในโครงการอีอีซี” ผู้จัดการแผนกกิจการสัมพันธ์ ยูยู กล่าว