คิดรอบด้าน กรีนทุกมุมกับ ‘แปรงสีฟัน’ เพื่อชาวสูงวัย

“แปรงสีฟัน” ของใช้ประจำวันที่อยู่คู่มือทุกเช้า และก่อนนอน (อาจ) กลายเป็นผลิตภัณฑ์ที่ส่งผลลบต่อสิ่งแวดล้อมในทางอ้อม ข้อมูลจาก National Geographic เขียนไว้อย่างน่าสนใจว่า “ถ้าเราเปลี่ยนแปรงสีฟันทุก 3-4 เดือนตามคำแนะนำของสมาคมทันตแพทย์อเมริกัน (The American Dental Association) โลกจะมีขยะที่มาจากแปรงสีฟันสูงถึงสองหมื่นสามพันล้านชิ้นต่อปี”

แปรงสีฟันจำนวนมากไม่สามารถนำมารีไซเคิลได้ เพราะส่วนประกอบบางอย่างไม่สามารถ/ยากที่ทำลายได้ และส่วนประกอบเล็ก ๆ ของมันจะไปติดอยู่ในเครื่องรีไซเคิล ด้วยเหตุนี้ การหาวัสดุทดแทนด้ามจับที่เป็นพลาสติกจึงถูกพัฒนาอย่างต่อเนื่องไม่ว่าจะเป็นการใช้วัสดุไม้ไผ่ธรรมชาติมาผลิตเป็นด้ามจับ และบางแบรนด์ก็ออกแบบแปรงสีฟันให้สามารถเปลี่ยนหัวแปรงได้ ช่วยลดปริมาณขยะได้ถึง 30% ส่วนขนแปรงยังคงต้องผลิตจากไนล่อน

อีกหนึ่งแนวคิดที่น่าสนใจในการพัฒนาแปรงสีฟันในวันนี้ เป็นการพัฒนาร่วมกันระหว่างทีมงานผู้ผลิต Senity และ SolidSprout โดยคุณอัครา เมธาสุข และนครินทร์ ไตรวิวัฒน์ ที่ต้องการออกแบบแปรงสีฟันที่คนทั่วไปใช้สะดวก ผู้สูงอายุใช้สบาย ที่สำคัญแปรงสีฟันจะต้องเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมมากที่สุด จากการสังเกตพฤติกรรมการหยิบจับแปรงสีฟันของผู้สูงอายุ 

ทีมงานพบว่าผู้สูงอายุไม่สามารถจับสิ่งของได้ถนัด เพราะกล้ามเนื้อมัดเล็กของมือไม่สามารถออกแรง หรือควบคุมทิศทางได้ดี ประกอบกับการศึกษาข้อมูลเพิ่มเติมพบว่า เยื่อบุในช่องปากของผู้สูงอายุเปลี่ยนไป เหงือก และเยื่อผิวภายในบางลง ทำให้โอกาสในการสะสมเชื้อโรคมากขึ้น

ด้วยเหตุนี้ทีมงานจึงมุ่งมั่นที่จะออกแบบแปรงสีฟัน และอุปกรณ์เพื่อช่วยให้ผู้สูงอายุสามารถดูแลช่องปากได้สมบูรณ์เหมือนวัยหนุ่มสาว โดยออกแบบกริปป์ที่จับสำหรับสวมเข้ากับด้ามแปรง ผลิตจากยางซิลิโคนฟู้ดเกรดที่ปลอดภัยสำหรับใช้งานกับอาหาร เพื่อให้ผู้สูงอายุ รวมไปถึงผู้ป่วยที่มีภาวะกล้ามเนื้ออ่อนแรงสามารถจับด้ามแปรงได้กระชับมือมากขึ้น (นอกจากสวมเข้ากับด้ามแปรงสีฟันเพื่อให้จับถนัดแล้ว

กริปป์ชิ้นนี้สามารถสวมเข้ากับช้อน ส้อม ปากกาได้ด้วย) ในส่วนของด้ามแปรงสีฟันนอกจากรูปทรงที่จับถนัดกระชับมือสอดรับการการใช้งานแล้ว ทีมงานยังเลือกใช้พลาสติกชีวภาพ (Biodegradable Plastic) ที่ผลิตจากข้าวโพด และมันสำปะหลัง สามารถย่อยสลายได้ทางธรรมชาติ

แนวคิดนี้ไม่ได้ทำเพียงแค่แปรงสีฟันเท่านั้น แต่ยังรวมไปถึงผลิตภัณฑ์อื่น ๆ ด้วย เช่น ผิวด้านนอกของหลอดยาสีฟันผลิตจากพลาสติกรีไซเคิล เป็นต้น สำหรับแปรงสีฟันที่หมดอายุการใช้งานรวมไปถึงบรรจุภัณฑ์ ทีมงานจาก Senity พร้อมรับผลิตภัณฑ์เหล่านั้นกลับมารีไซเคิล และเข้าสู่กระบวนการย่อยสลายเพื่อเปลี่ยนขยะให้มีมูลค่าอีกครั้ง

อีกหนึ่งแนวคิดของงานออกแบบที่นอกจากจะคำนึงถึงผู้ใช้เป็นศูนย์กลางในการพัฒนาผลิตภัณฑ์ตามหลักการของการยศาสตร์ (Ergonomics) ของแต่ละช่วงวัยแล้ว ยังคำนึงถึงผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อม ผ่านการเลือกใช้วัตถุดิบธรรมชาติ เทคโนโลยีที่เหมาะสม กระบวนการผลิตที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม รวมไปถึงการรีไซเคิล เพราะทุกวันนี้ความรับผิดชอบขององค์กรไม่ได้หยุดลงเมื่อผู้บริโภคซื้อสินค้าไปแล้ว แต่ต้องคำนึงถึงอายุการใช้ และกระบวนการรีไซเคิลหลังผลิตภัณฑ์หมดอายุด้วย/////