การแข่งขันเทคโนโลยี ‘จีน’ และ ‘ตะวันตก’ กลยุทธ์เลือกใช้ และสร้างความสมดุล

สัปดาห์ที่แล้วผมไปบรรยายหัวข้อ Multi Cloud ในงานผู้ให้บริการคลาวด์สาธารณะรายหนึ่ง ปัจจุบันธุรกิจและผู้คนต่างหันมาใช้บริการคลาวด์มากขึ้น แทนบริหารจัดการระบบไอที โดยจัดทำดาต้าเซ็นเตอร์ของตัวเอง เพราะการใช้คลาวด์คล่องตัวกว่า และบริหารจัดการไอที สร้างนวัตกรรมได้ง่ายกว่า

ผู้ให้บริการคลาวด์สาธารณะ คนส่วนใหญ่นึกถึงบริษัทยักษ์ใหญ่ 3 ราย คือ AWS Microsoft และ Google ที่เป็นเจ้าตลาด และครองสัดส่วนใช้บริการคลาวด์เกือบหมด แนวโน้มบริการคลาวด์จะเป็นแบบ Multi Cloud คือ ใช้บริการคลาวด์จากผู้ให้บริการรายหลาย เพื่อให้มีทางเลือกหลากหลาย ทำให้ระบบมั่นใจมากขึ้น ลดผูกขาดจากผู้ให้บริการรายใดรายหนึ่ง

แต่เมื่อมาดูประเด็นในแง่สัญชาติของบริษัทผู้ให้บริการคลาวด์ ส่วนใหญ่จะมาสหรัฐอเมริกาทั้งหมด ถ้าเราเลือกใช้ระบบไอทีให้ขึ้นอยู่ประเทศเดียวก็อาจเสี่ยงพอสมควร เพราะหากมีปัญหาการเมืองหรือความสัมพันธ์กับประเทศ อาจมีผลกระทบต่อการใช้บริการได้ และก็อาจทำให้ระบบไอทีที่เป็นโครงสร้างพื้นฐานของเราหยุดชะงักไป

หลักการของ Multi Cloud จะมีข้อแนะนำให้ธุรกิจเลือกใช้บริการคลาวด์จากผู้ให้บริการหลายราย โดยคำนึงถึงตำแหน่งที่ตั้งดาต้าเซ็นเตอร์ที่หลากหลาย ซึ่งหากเราจะลดความเสี่ยงก็อาจต้องคำนึงถึงประเทศผู้ให้บริการด้วย

เราคงปฏิเสธไม่ได้ว่าในโลกปัจจุบันมีการแข่งขันระหว่างจีนและตะวันตกที่เป็นเจ้าของศูนย์กลางเทคโนโลยีสองค่าย นอกเหนือจากบริการคลาวด์ ยังรวมถึงโทรคมนาคม เทคโนโลยีสารเทศแพลตฟอร์มอินเทอร์เน็ต รถยนต์ไฟฟ้า (EV) ซึ่งจีนและสหรัฐอเมริกาเริ่มขัดแย้งกันในหลายเรื่อง

ทั้งเรื่องการเมือง การค้า เทคโนโลยี โดยเฉพาะเทคโนโลยีสารสนเทศ เป็นเรื่องสำคัญมาก เพราะศักยภาพการแข่งขันในอนาคต ขึ้นอยู่กับความก้าวหน้าทางด้านเทคโนโลยี ทั้งสองค่ายต้องออกกฎระเบียบต่างๆ เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดความรั่วไหลของการพัฒนาและการใช้เทคโนโลยี ที่ทำให้กลายเป็นเสมือนสงครามทางการค้าและสงครามด้านเทคโนโลยี

จีนและชาติตะวันตกต่างมีวิธีการที่แตกต่างกันในการพัฒนาและใช้เทคโนโลยี จีนเน้นการสนับสนุนและสร้างนวัตกรรมจากภาครัฐเพื่อสร้างความก้าวหน้าอย่างรวดเร็วในหลายสาขา และพยายามปิดกั้นการเข้าถึงเทคโนโลยีบางอย่างจากค่ายตะวันตก เช่น การปิดกั้นใช้แพลตฟอร์มอินเทอร์เน็ตบางแพลตฟอร์ม และเน้นใช้เทคโนโลยีที่พัฒนาขึ้นเอง

ขณะที่ตะวันตกเน้นสนับสนุนนวัตกรรม ที่เกิดจากเอกชนและเปิดแข่งขันในตลาดอย่างเสรี ขณะเดียวกันก็คำนึงถึงการใช้เทคโนโลยีจากจีน โดยเฉพาะความมั่นคงประเทศและความปลอดภัยด้านการใช้ข้อมูล จึงปิดกั้นการใช้เทคโนโลยีและแพลตฟอร์มอินเทอร์เน็ตของจีน

ประเทศไทยเป็นผู้ใช้เทคโนโลยีจากทั้งสองค่ายนี้ ปัจจุบันเราอาจเริ่มเห็นว่า จีนเริ่มรุกเข้าในตลาดไทยอย่างมากในเรื่องเทคโนโลยีคมนาคม เช่น โทรศัพท์มือถือ ระบบเครือข่ายโทรคมนาคมต่างๆ ตลาดรถยนต์โดยเฉพาะรถยนต์ไฟฟ้า จีนเริ่มเข้ามาในตลาดเรามากขึ้น แต่ในแง่เทคโนโลยีสารสนเทศ ธุรกิจและผู้คนในบ้านเรายังใช้บริการของผู้ผลิตที่มาจากสหรัฐอเมริกาเสียส่วนใหญ่ โดยเฉพาะระบบขนาดใหญ่ที่อยู่ในองค์กร เช่น เซิร์ฟเวอร์ ซอฟต์แวร์ การใช้บริการคลาวด์สาธารณะต่างๆ

แต่ปัจจุบันเรากำลังเผชิญความท้าทายและมีโอกาสที่อาจเกิดจากสถานการณ์สงครามเทคโนโลยี เราเองอาจจำเป็นต้องมีกลยุทธ์บริหารจัดการการใช้เทคโนโลยีให้เกิดสมดุลที่ดีระหว่างเจ้าของศูนย์กลางเทคโนโลยีทั้งสองค่าย เช่น

1. สนับสนุนการทำงานร่วมกัน และสร้างพันธมิตร ส่งเสริมการทำงานร่วมกัน สร้างพันธมิตรระหว่างธุรกิจ ทั้งจีนและตะวันตกเพื่อใช้ประโยชน์จากความเข้มแข็งของเทคโนโลยีทั้งสองฝ่าย และสร้างนวัตกรรมและการเติบโตอย่างยั่งยืน

2. ให้ความสำคัญข้อมูลส่วนตัวและความปลอดภัยของข้อมูล การรักษาความปลอดภัยของข้อมูลเป็นสิ่งสำคัญในยุคปัจจุบัน องค์กรควรให้ความสำคัญในมาตรการความปลอดภัยทางไซเบอร์ที่แข็งแรง ป้องกันข้อมูลไม่ให้รั้วไหลออกไป

3. สร้างสมดุลการใช้เทคโนโลยีและลดพึ่งพา การพึ่งพาผู้ให้บริการเทคโนโลยีรายเดียวหรือจากชาติเดียวสามารถก่อให้เกิดความเสี่ยงได้ ธุรกิจควรต้องสร้างสมดุลในการใช้ให้มาจากหลายราย และหากเป็นไปได้ควรจะเลือกใช้จากประเทศเจ้าของเทคโนโลยี และที่สำคัญที่สุดควรลดพึ่งพาการใช้เทคโนโลยีจากต่างประเทศ โดยหันมาพัฒนาการใช้ในประเทศ

4. สนับสนุนการแข่งขันในตลาดที่เปิดและเที่ยงตรง สนับสนุนการแข่งขันในตลาดที่เปิด สร้างแรงจูงใจให้เกิดนวัตกรรมและการพัฒนาเทคโนโลยีที่ยั่งยืน เปิดโอกาสให้ธุรกิจและผู้ร่วมทางจะส่งผลให้เกิดสมดุลในการเลือกใช้เทคโนโลยีและลดความขัดแย้งระหว่างค่าย

ในอนาคตของโลกเทคโนโลยี จะแบ่งแยกอยู่ระหว่างจีนและตะวันตก สิ่งที่สำคัญสุดของเราคือการเลือกใช้เทคโนโลยีที่เหมาะสม เพื่อสร้างอนาคตที่มีสมดุลทั้งในการเลือกใช้เทคโนโลยีและการรับมือกับความเปลี่ยนแปลงในโลกเทคโนโลยี และปัญหาภูมิรัฐศาสตร์ที่อาจเกิดขึ้น