ThaID ศูนย์กลางพิสูจน์ตัวตน เชื่อมความปลอดภัยสู่ทุกแอป
สิ่งที่น่าชื่นชมในระบบการลงทะเบียนคือ มีระบบพิสูจน์ตัวบุคคลโดยใช้แอป ThaID (ไทยดี) ของกรมการปกครอง แอปนี้พัฒนาขึ้นเพื่อใช้ในการพิสูจน์และยืนยันตัวตน (Digital ID) รวมถึงการเปรียบเทียบภาพใบหน้า (Face Verification System) ทางดิจิทัล
เมื่อสัปดาห์ก่อนผมลงทะเบียนเพื่อใช้สิทธิ์เลือกตั้งนายกสมาคมศิษย์เก่าของมหาวิทยาลัยขอนแก่น ซึ่งก็คิดว่าเหมือนระบบลงทะเบียนออนไลน์อื่นๆ ที่มักจะให้ยืนยันตัวตนโดยเพียงการกรอกอีเมลหรือหมายเลขโทรศัพท์เท่านั้น ซึ่งผมเคยตั้งข้อสงสัยว่าระบบลงทะเบียนแบบนั้นจะพิสูจน์ตัวตนได้อย่างไรว่า “บุคคลที่มาลงทะเบียนบนโลกดิจิทัลกับตัวตนบนโลกจริงคือบุคคลคนเดียวกัน” เพราะใครก็สามารถใช้ชื่อของคนอื่นมาลงทะเบียนแทนได้ เช่น การสร้างอีเมลขึ้นมา และอ้างว่าเป็นบุคคลผู้นั้น
แต่สิ่งที่น่าชื่นชมในระบบการลงทะเบียนคือ มีระบบพิสูจน์ตัวบุคคลโดยใช้แอป ThaID (ไทยดี) ของกรมการปกครอง แอปนี้พัฒนาขึ้นเพื่อใช้ในการพิสูจน์และยืนยันตัวตน (Digital ID) รวมถึงการเปรียบเทียบภาพใบหน้า (Face Verification System) ทางดิจิทัล
หากระบบออนไลน์ใดของภาครัฐหรือภาคเอกชนมีการพัฒนาใช้แอป ThaID ในการยืนยันตัวตน ก็จะทำให้ผู้ใช้งานสามารถเข้าสู่ระบบผ่านแอป ThaID ได้เลย โดยไม่ต้องกรอกข้อมูลให้เสียเวลา ถือเป็นการสร้างมิติใหม่ของการทำธุรกรรมออนไลน์ ที่มีความสะดวก รวดเร็ว และปลอดภัยมากยิ่งขึ้น
กรณีของมหาวิทยาลัยขอนแก่น คนที่ต้องการลงทะเบียนใช้สิทธิ์เลือกตั้งนายกสมาคมศิษย์เก่า จะต้องทำการดาวน์โหลดแอป ThaID มาลงในโทรศัพท์มือถือ กรอกข้อมูลลงทะเบียนในแอป ที่สำคัญต้องทำการพิสูจน์ตัวตนด้วยตนเอง โดยถ่ายรูปบัตรประจำตัวประชาชนพร้อมรูปภาพใบหน้าของตนเอง ซึ่งเมื่อทำครบตามขั้นตอนก็จะสามารถใช้แอปได้ และก็จะมีบัตรประชาชนดิจิทัลที่ถูกต้องตามกฎหมายมาใช้งานได้เสมือนบัตรประชาชนในรูปแบบเดิม
เมื่อต้องการเข้าสู่ระบบลงทะเบียนใช้สิทธิ์เลือกตั้ง ระบบของมหาวิทยาลัยกำหนดให้ทำการยืนยันตัวตนผ่านแอป ThaID และเมื่อทำการยืนยันข้อมูลแล้ว ก็ให้กรอกอีเมลที่ใช้งานปัจจุบันเพื่อระบบจะทำการส่งข้อความไปยืนยันอีกครั้ง
การทำระบบลงทะเบียนเช่นนี้ ทำให้มั่นใจถึงความโปร่งใส และมั่นใจได้ว่าไม่มีคนมาสวมสิทธิ์ลงทะเบียนแทนกันได้ เพราะต้องยืนยันตัวตนด้วยใบหน้าที่ต้องตรงกับบัตรประชาชน
จริงๆ แล้วการใช้บัตรประชาชนดิจิทัลผ่านแอป ThaID ไม่ใช่เรื่องใหม่สำหรับผม เพราะผมลงทะเบียนไปแล้วตั้งแต่แอปออกมาใหม่ๆ เมื่อต้นปีที่แล้ว ตั้งแต่แอปยังใช้ชื่อเดิมว่า D.DOPA และผมน่าจะเป็นคนไทยคนแรกๆ ที่ย้ายทะเบียนบ้านด้วยตัวเองแบบออนไลน์ หลังจากที่ผมไม่เคยไปทำที่เขตมาเกือบยี่สิบปี
โดยเมื่อต้นปีได้ทำการย้ายทะเบียนบ้านโดยใช้เวลาทำแค่ 1-2 นาทีก็เสร็จ แอปนี้ทำให้อยู่ที่ไหนก็ทำธุรกรรมได้ตลอด 24 ชั่วโมง ประหยัดกระดาษ ค่าเดินทาง ไม่เสียเวลา และทุกวันนี้ทะเบียนบ้านใหม่ผมก็อยู่ในระบบดิจิทัลที่สามารถคัดสำเนาออกมาได้เสมอ
ประโยชน์ของแอป ThaID มีมากมาย นอกเหนือจากการใช้บริการยืนยันตัวตนในการทำธุรกรรมออนไลน์ เช่น การเข้าใช้งานระบบของกรมสรรพากร ผมยังใช้แทนบัตรประชาชนใบเดิมในการพิสูจน์ตัวตน ซึ่งก็เป็นไปตาม พ.ร.บ.ปฏิบัติราชการทางอิเล็กทรอนิกส์ พ.ศ. 2565 เช่น การยืนยันตัวตนที่สนามบินเพื่อเดินทาง หรือแม้แต่การไปใช้สิทธิเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรเมื่อเดือนพ.ค.ปีที่ผ่านมา
ปัจจุบันกรมการปกครองเปิดให้หน่วยงานภาครัฐและภาคเอกชน สามารถพัฒนาระบบธุรกรรมออนไลน์โดยใช้แอป ThaID ในการพิสูจน์ตัวตนได้ ซึ่งดีกว่าการใช้อีเมลและพาสเวิร์ดแบบเดิมๆ และเป็นระบบที่มีความปลอดภัยและมีความเชื่อมั่นมากกว่า
ดังนั้นหน่วยงานต่างๆ ควรจะพิจารณาใช้ระบบการยืนยันตัวตนด้วยการจดจำใบหน้าและบัตรประจำตัวประชาชนดิจิทัล แทนวิธีการแบบเดิมๆ ที่มีความเสี่ยงต่อการถูกปลอมแปลงตัวตน
การพัฒนาและการใช้งานแอป ThaID ไม่เพียงแต่เป็นการตอบสนองต่อความต้องการของประชาชนในการมีระบบยืนยันตัวตนที่ปลอดภัยและเชื่อถือได้ แต่ยังเป็นการปูทางไปสู่อนาคตที่ทุกการทำธุรกรรมจะเป็นไปอย่างลื่นไหลและมีความปลอดภัยสูงสุด