เราบรรลุเป้าหมาย "ปัญญาประดิษฐ์ทั่วไป" (AGI) แล้วหรือยัง?
มีหลายคนตั้งคำถามว่า วันนี้ เอไอ (AI: Artificial Intelligence) มีความสามารถเทียบเท่ามนุษย์หรืออยู่ในระดับ AGI (Artificial General Intelligence) แล้วหรือยัง
KEY
POINTS
9. เอไอที่มีประสิทธิภาพในการสำรวจอวกาศ (Cosmic AI): เหมาะสำหรับการสำรวจระหว่างดวงดาว อาจแก้ไขปริศนาของจักรวาล
10. เอไอที่เทียบเท่ากับพระเจ้า (God-Like AI): รู้ทุกสิ่ง ทรงพลังสูงสุด มีอยู่ทุกหนทุกแห่ง สามารถทำงานในหลายสถานะควอนตัมหรือจักรวาลและสร้างความเป็นจริงใหม่
ในปัจจุบันเอไอก้าวมาสู่ขั้นที่ 4 คือ เอไอที่สามารถคิดวิเคราะห์ได้เอง และมีความท้าทายที่จะก้าวไปสู่ถึงขั้น AGI ส่วนขั้นที่ 6 - 10 บางครั้งก็ยังดูเหมือนเป็นเรื่องของวิทยาศาสตร์คาดการณ์มากกว่าที่จะเป็นเทคโนโลยีที่มีอยู่จริงในปัจจุบัน
นักวิทยาศาสตร์คอมพิวเตอร์เผชิญความท้าทายหลายประการในการบรรลุ AGI ได้แก่
- ความซับซ้อนของสมองมนุษย์ การเข้าใจกลไกการทำงานของสมองยังคงเป็นเรื่องยาก ทำให้การจำลองความสามารถของปัญญามนุษย์เป็นงานที่ท้าทายอย่างยิ่ง
- ข้อจำกัดด้านการประมวลผล: ด้าน AGI ต้องการทรัพยากรการประมวลผลขนาดใหญ่ ซึ่งอาจเกินความสามารถของเทคโนโลยีปัจจุบัน
- การเรียนรู้ด้วยข้อมูลจำกัด เอไอในปัจจุบันต้องการข้อมูลมากมาย ในขณะที่ AGI ควรจะสามารถเรียนรู้ได้ด้วยข้อมูลน้อย คล้ายกับการเรียนรู้ของเด็ก
ผู้เชี่ยวชาญด้านเอไอมีความคิดเห็นไม่ลงรอยกันเกี่ยวกับความเป็นไปได้และระยะเวลาในการบรรลุถึง AGI บางคนเชื่อว่าคงต้องใช้เวลานานหลายศตวรรษ ในขณะที่บางคนคาดหวังว่าจะเห็น AGI ที่แท้จริงในอีกไม่กี่ทศวรรษข้างหน้า หรืออาจไม่กี่ปีหน้า ด้วยเหตุว่าความก้าวหน้าของเทคโนโลยีเช่น การคำนวณควอนตัม (Quantum computing) หรือชิประบบการประมวลผลคอมพิวเตอร์แบบนิวโรมอร์ฟิก (Neuromorphic Computing System) น่าจะมีส่วนทำให้เราบรรลุถึง AGI ได้เร็วขึ้น
นอกจากความท้าทายทางเทคนิคแล้ว ยังมีคำถามเกี่ยวกับผลกระทบทางสังคมและจริยธรรม หากเราสามารถสร้าง AGI ได้จริง มันจะมีผลกระทบอย่างไรต่อตลาดงาน ความเท่าเทียม การควบคุมอาวุธ และอื่นๆ ดังนั้นการพัฒนาและการใช้งาน AGI จำเป็นต้องมีการพิจารณาอย่างรอบคอบเพื่อให้แน่ใจว่ามันจะนำมาซึ่งประโยชน์สูงสุดและความเสี่ยงต่ำสุดต่อมนุษยชาติ
โดยสรุป ถึงแม้ว่าเราจะยังไม่ได้ถึงจุดของการพัฒนา AGI ในปัจจุบัน แต่ความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีในด้านเอไอ ยังคงทำให้เรามีความหวังและคาดการณ์ว่าวันหนึ่งเราอาจจะสามารถบรรลุเป้าหมายนี้ได้ ความสำเร็จในการพัฒนา AGI จะเป็นการเปลี่ยนแปลงที่ยิ่งใหญ่ที่สุดในประวัติศาสตร์ของมนุษยชาติ แต่ก็ต้องมาพร้อมกับการเตรียมตัวและการควบคุมที่รอบคอบเพื่อให้แน่ใจว่าเราสามารถนำพาการพัฒนานี้ไปสู่อนาคตที่ดีกว่าได้
มีหลายคนตั้งคำถามว่า วันนี้ เอไอ (AI: Artificial Intelligence) มีความสามารถเทียบเท่ามนุษย์หรืออยู่ในระดับ AGI (Artificial General Intelligence) แล้วหรือยัง เพราะอาจเห็นว่าเอไอทำหลายเรื่อง เช่น การจดจำภาพ การแปลภาษา หรือการเล่นเกมส์ที่ใช้ความคิดอย่างหมากรุกหรือโก๊ะ (Go) ได้ดีกว่ามนุษย์
AGI เป็นแนวคิดของระบบเอไอที่สามารถคิด เรียนรู้ และปรับตัวได้ในวงกว้างเหมือนมนุษย์ แนวคิดเรื่อง AGI ได้รับแรงบันดาลใจจากความสามารถของจิตใจมนุษย์ในการประยุกต์ความรู้ไปกับงานหรือปัญหาที่ไม่คุ้นเคย โดยไม่ต้องการการฝึกฝนหรือการดูแลจากมนุษย์ ในขณะที่เอไอในปัจจุบันมีความเชี่ยวชาญเฉพาะด้าน เช่น การจดจำภาพ หรือการเล่นเกมส์ ส่วน AGI มุ่งสู่การมีความสามารถเหมือนมนุษย์ในทุกๆ ด้าน จนแยกไม่ออก
ช่วงหลายปีที่ผ่านมา เราได้เห็นความก้าวหน้าอย่างมากในด้านเอไอ จากการที่มีอัลกอริธึมที่ซับซ้อนมากอย่าง deep learning ทำให้เกิดเอไอที่สามารถจดจำภาพ วิเคราะห์เสียง หรือมี Generative AI ที่สามารถเขียนบทความหรือโปรแกรมคอมพิวเตอร์ได้เอง แต่อย่างไรก็ตามเอไอเหล่านั้นก็ยังคงห่างไกลจากสติปัญญาของมนุษย์
มีคนเคยแบ่งระดับขั้นความสามารถของเอไอไว้อยู่ 10 ระดับ ดังนี้
1. เอไอที่ทำงานตามกฎเกณฑ์ (Rule-Based AI): ใช้กฎเกณฑ์ที่กำหนดไว้ล่วงหน้าในการทำงาน ตัวอย่างเช่นระบบเซ็นเซอร์ที่จะทำงานอัตโนมัติ เอไอในขั้นนี้จะไม่สามารถปรับตัวหรือเรียนรู้จากสถานการณ์ใหม่ๆ
2. เอไอที่พิจารณาบริบท (Context-Based AI): จะสามารถประมวลผลข้อมูลโดยคำนึงถึงบริบทที่เปลี่ยนแปลงไปได้ เช่น พฤติกรรมของผู้ใช้ และข้อมูลในอดีต ตัวอย่างได้แก่ Siri, Google Assistant และ Alexa
3. เอไอที่เชี่ยวชาญในด้านเฉพาะ (Narrow-Domain AI): เอไอที่เชี่ยวชาญในงานเฉพาะทาง เช่น IBM Watson ในด้านการดูแลสุขภาพ ระบบจดจำภาพ และเอไอในการแปลภาษา
4. เอไอที่สามารถคิดวิเคราะห์ (Reasoning AI): มีความสามารถในการคิดวิเคราะห์จากข้อมูล ระบุรูปแบบ และสรุปเหตุผลต่างๆ ได้เองจากการเรียนรู้ เช่น ChatGPT และรถยนต์ไร้คนขับ
5. เอไอทั่วไป (AGI): มีความสามารถทำงานใดๆ ที่มนุษย์ทำได้และเรียนรู้อย่างรวดเร็ว AGI อาจเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิตและการมีปฏิสัมพันธ์ของมนุษย์อย่างมาก
6. เอไอที่เหนือมนุษย์ (Super Intelligent AI): เอไอที่สามารถพัฒนาตัวเองต่อไปได้โดยไม่ต้องมีการป้อนข้อมูลหรือพัฒนาใดๆ จากมนุษย์ จนมีความฉลาดเกินกว่าความสามารถของมนุษย์ สามารถแก้ไขปัญหาที่มนุษย์ไม่สามารถทำได้
7. เอไอที่มีความตระหนักรู้ในตนเอง (Self-Aware AI): อาจจำลองความรู้สึกและความรู้สึกของมนุษย์ มีอารมณ์และความรู้สึกที่อาจเกินกว่าประสบการณ์ของมนุษย์
8. เอไอที่เหนือธรรมชาติ(Transcendent AI): สามารถสร้างรูปแบบชีวิตใหม่และควบคุมระบบนิเวศโดยใช้นาโนบอท บรรลุการรับรู้ร่วมกันและความฉลาดของกลุ่ม
