Space Economy อนาคตเริ่มวันนี้ | ต้องหทัย กุวานนท์
งานประชุมสัมมนาด้านธุรกิจอวกาศงานใหญ่ในภูมิภาคเอเชียแปซิฟิกที่เพิ่งจัดขึ้นที่โตเกียวไม่กี่วันก่อน มีประเด็นน่าสนใจตรงที่ ธีมของงานเน้นการมีส่วนร่วมของภาคอุตสาหกรรมในการนำเอาทรัพยากรในอวกาศไปสร้างคุณค่าธุรกิจ
โดยตอกย้ำว่าทุกธุรกิจต้องมีกลยุทธ์ด้านอวกาศภายในไม่เกินอีก 5-10 ปีข้างหน้า เพราะเศรษฐกิจอวกาศไม่ใช่เรื่องไกลตัวและไม่ได้จำกัดวงอยู่ที่ภาครัฐหรือธุรกิจที่อยู่ในอุตสาหกรรมอวกาศเท่านั้น
ในปัจจุบันบริษัทระดับโลกในหลากหลายอุตสาหกรรม เริ่มวางกลยุทธ์ระยะกลางและระยะยาวที่จะนำเอาเทคโนโลยีและนวัตกรรมด้านอวกาศมาใช้สร้างประโยชน์ทางธุรกิจ
ล่าสุด Sompo บริษัทใหญ่ในธุรกิจประกันภัยของญี่ปุ่น และ Nikon บริษัทผู้นำด้านการถ่ายภาพได้ร่วมลงทุนกว่า 3 พันล้านบาทใน Synspective สตาร์ตอัปที่ให้บริการด้านการใช้ข้อมูลจากดาวเทียม Swiss Re บริษัทประกันอันดับต้นๆ ในยุโรปร่วมมือกับสตาร์ตอัป Iceye ในการใช้ข้อมูลดาวเทียมเพื่อประเมินเรื่องการชดเชยสินไหม
บริษัทรถยนต์ชั้นนำอย่าง Honda ก็ประกาศตัวจะเข้าสู่ธุรกิจการผลิตดาวเทียมขนาดเล็กภายในปี 2573 และได้ร่วมมือกับองค์กรด้านอวกาศของญี่ปุ่นในการวิจัยและพัฒนาพลังงานหมุนเวียนเพื่อใช้งานในอวกาศและบนโลก
การประชุม World Economic Forum เมื่อต้นปีก็ได้ให้ความสำคัญกับการถกประเด็นเรื่องการพัฒนาธุรกิจจากเทคโนโลยีอวกาศและได้คาดการณ์ว่าเศรษฐกิจอวกาศโลกจะเติบโตจาก 4 แสนล้านดอลลาร์ในปีนี้ไปแตะหนึ่งล้านล้านดอลลาร์ในอีกไม่เกิน 7 ปีข้างหน้า
จุดเปลี่ยนสำคัญที่จะทำให้เทคโนโลยีอวกาศเข้ามามีบทบาทในการพัฒนาเศรษฐกิจ ไม่ได้อยู่แค่การใช้ทรัพยากรจากอวกาศเท่านั้น แต่อยู่ที่การนำเอาข้อมูลจากอวกาศมาใช้ประโยชน์บนพื้นโลก
ในวิกฤติสงครามยูเครนที่มีการแบนการส่งออก ธัญพืชและผลิตภัณฑ์อาหาร บริษัทด้านข้อมูลดาวเทียมรายหนึ่งสามารถติดตามข้อมูลของ Dark Ships หรือเรือที่ลักลอบขนส่งสินค้าข้ามน่านน้ำได้อย่างใกล้ชิด จนสามารถบอกจำนวนเที่ยวและประมาณการจำนวนสินค้าที่มีการลักลอบส่งออกได้อย่างแม่นยำ
Degas บริษัทสตาร์ตอัปในประเทศกานา สามารถผลักดันให้เกษตรกรในประเทศเข้าถึงแหล่งเงินกู้ในระบบได้ โดยใช้ของมูลจากดาวเทียมมาประเมิน “เครดิตสกอริ่ง” จากผลผลิตในพื้นที่ ทำให้เกษตรกรสามารถมีหลักประกันในการใช้กู้ยืมเงินจากธนาคาร ธุรกิจค้าปลีกได้เริ่มทดสอบการใช้ข้อมูลดาวเทียม
เพื่อวิเคราะห์ดีมานด์และซัพพลายของสินค้าที่ใช้ในฤดูกาล เช่น การส่องปริมาณคาร์โก้ส่งของบนเรือสินค้า เพื่อประเมินความต้องการของตลาดและเตรียมความพร้อมของสินค้าคงคลัง
ธุรกิจอสังหาริมทรัพย์และประกันภัยใช้ข้อมูลเชิงลึกรายพื้นที่จากดาวเทียม ในการวิเคราะห์ความเสี่ยงจากภัยธรรมชาติเพื่อลดความเสี่ยงในการลงทุนและสร้างโอกาสให้กับธุรกิจในระยะยาว บริษัทชั้นแนวหน้าในธุรกิจยาอย่าง Merck และ Bristol Myers Squibb ก็ได้ลงทุนกับการวิจัยและพัฒนายาตัวใหม่ในอวกาศมานานนับสิบปี
เศรษฐกิจอวกาศ คือ แหล่งทรัพยากรใหม่สำหรับภาคธุรกิจในแทบทุกอุตสาหกรรม ไม่ว่าจะเป็น เกษตร อาหารและยา ท่องเที่ยว และ ผลิตภัณฑ์อุปโภค บริโภค อนาคตที่ผู้บริหารองค์กรต้องเริ่มเตรียมการและวางแผนตั้งแต่วันนี้ก็คือ ตั้งคำถาม วิเคราะห์ และ วางกลยุทธ์ ว่าองค์กรจะสร้างคุณค่าและต่อยอดธุรกิจจากทรัพยากรอวกาศได้อย่างไร
โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเรื่องของ “ข้อมูล” และความเป็นไปได้ของ “ตลาดใหม่” ที่จะเข้ามาพร้อมกับยุค “ตื่นอวกาศ”