เผยอารมณ์ขันสไตล์ยูเครนลดความเครียดจากสงคราม
เรื่องตลกในโลกดิจิทัลคือ อาวุธล่าสุดของยูเครนในศึกนี้ แม้ผลลัพธ์ทางทหารของยูเครนไม่แน่นอนในสงคราม แต่เรื่องเสียดสีเยาะเย้ยได้รับชัยชนะ มียอดวิวนับล้านจากการเผยแพร่เรื่องราวผ่านทวิตเตอร์ และโซเชียลมีเดียอื่น ๆ
ด้าน “คอร์นีเลียว เบียวลา”ผู้เชี่ยวชาญการศึกษาทางการทูตจากอ็อกซ์ฟอร์ด กล่าวว่า รัฐบาลยูเครนมีกลยุทธ์ให้คนในท้องถิ่นและชาวต่างชาติ สามารถเข้าถึงข้อมูลผ่านข้อความสั้น ๆ มีลูกเล่น ใช้ภาษาอังกฤษในการสื่อสารและเผยแพร่เป็นวงกว้าง โดยเฉพาะให้เข้าถึงกลุ่มคนในแถบตะวันตก
เมื่อวันที่ 9 ส.ค. เกิดเหตุระเบิดอย่างน้อย 10 ครั้งในไครเมียร์ฐานทัพรัสเซีย ด้านรัสเซียเลี่ยงกล่าวโทษตรง ๆ จึงอ้างว่าการกระหน่ำโจมตีคลังกระสุนทางอากาศทำให้เกิดการระเบิด
ส่วนกองทัพยูเครนทำเป็นสงบเสงี่ยมเจียมตัว ไม่ถือโทษโกรธเคืองเรื่องเครื่องบินรบที่เสียหายหรือกล่าวถึงโดรนโจมตีกองบัญชาการใหญ่ในเขตควบคุมของรัสเซียเลย
แต่ยูเครนมาเยาะเย้ยผ่านทวิตเตอร์เกี่ยวกับ ‘ควัน’ หลังการระเบิดว่า ‘ทหารรัสเซียระเบิดตัวเองด้วยการทิ้งขี้บุหรี่สินะ’
จากนั้นก็โพสต์เหน็บแนมรัสเซียต่อ (19 ส.ค.) โดยอ้างข้อมูลจากองค์กรอนามัยโลก (ดับเบิลยูเอชโอ) ให้ความรู้เรื่องโทษของ ‘ควันบุหรี่มือสอง’
เท่านั้นยังไม่พอ ยังมีทวีตจิกกัดจากกองกำลังป้องกันดินแดนยูเครน เผยภาพระบบทดสอบการเข้าสู่คอมพิวเตอร์ของ Captcha ในยูเครน ให้ยืนยันตัวตนว่าผู้ใช้ ‘ไม่ใช่หุ่นยนต์’ โดยระบบระบุว่า “กรุณาเลือกภาพที่มีเครื่องบิน หากไม่มีเลยให้กดข้าม” ซึ่งรูปภาพที่ให้เลือกนั้นคือฐานทัพซากี ที่เครื่องบินรัสเซียโดนถล่มย่อยยับ
ในทางตรงข้าม เราได้เห็นรัฐบาลมอสโกพยายามสื่อสารผ่านโซเชียลมีเดียอยู่บ้างตั้งแต่สงครามเริ่มขึ้น ซึ่ง “อิลาน แมเนอร์” อาจารย์ประจำภาควิชาการสื่อสารให้ความเห็นว่า รัสเซียตระหนักดีว่าเรื่องตลกขบขันจะถูกกระแสตีกลับ เพราะประชาชนส่วนใหญ่มีความคิดเห็นเชิงต่อต้านรัสเซีย ‘ผู้ถูกกระทำสามารถล้อเลียนผู้รุกรานได้ แต่ผู้รุกรานไม่สามารถทำได้’
“โซเฟีย แม็กซิมอฟ” ผู้ประสานงานสื่อสารผ่านสื่อออนไลน์ของยูเครนเวิร์ล ให้สัมภาษณ์กับสำนักข่าวอัลจาซีราห์ว่า “ในประวัติศาสตร์ชีวิตของพวกเรายากลำบาก เราสร้างเรื่องตลกเพื่อให้มีสุขภาพจิตดีขึ้น” และเธอเขียนถึง ‘การล้อเลียนสงคราม’ ของยูเครนว่า “ด้วยเอกลักษณ์ประจำชาติเรา เราควรมองส่งต่าง ๆ ด้วยมุมมองของตัวตลก จะทำให้ชีวิตอยู่ง่ายขึ้นท่ามกลางสถานการณ์เลวร้าย”
ทั้งนี้ มุกเสียดสีของยูเครนล้วนโจมตีศัตรูโดยตรง และไม่กล่าวถึงเหล่าทหารและผู้เคราะห์ร้ายอีกทั้งเรื่องตลกไม่มีค่าต่อประธานาธิบดีโวโลดีมีร์ เซเลนสกีเลย แม้เคยเป็นนักแสดงตลกมาก่อน เขาได้เลี่ยงทวีตข้อความตลกตั้งแต่ช่วงสงคราม เพื่อแสดงความจริงจังของผู้นำประเทศ “ผู้นำไม่ควรยุ่งเกี่ยว และสังคมเข้าใจดี” โซเฟียกล่าว
