Elon Musk ผู้นำที่มีสีสันแห่งปี 2022 | พสุ เดชะรินทร์

 จะเข้าใจการเป็นผู้นำของ  Elon Musk ได้ ต้องเห็นภาพความเป็นผู้นำของเขาก่อน จากบทสัมภาษณ์ พฤติกรรม การตัดสินใจ ตลอดจนความเห็นของอดีตลูกน้อง ทำให้พอเห็นภาพได้ว่า Musk เป็นผู้นำที่เรียกว่าผู้นำเพื่อการเปลี่ยนแปลง

มีความคิดสร้างสรรค์ เน้นนวัตกรรม เก่ง ฉลาด มีความทะเยอทะยาน บ้างาน มุ่งมั่น ทุ่มเทให้กับการทำงาน สามารถสร้างแรงบันดาลใจ จูงใจให้ผู้อื่น เป็นคนที่คิดเร็ว ตัดสินใจเร็ว และแสดงความคิดเห็นออกมาเร็ว สรุปคือเป็นผู้นำประเภทที่ไม่รอให้โลกเปลี่ยน แต่ต้องการที่จะเปลี่ยนโลก

ขณะเดียวกันอีกมุมหนึ่ง Musk ก็เป็นผู้นำที่มีลักษณะ Autocratic (หรือเผด็จการ) ต้องการมีอำนาจและรวบการตัดสินใจทั้งหมดไว้กับตนเอง และ ยังเป็นผู้นำที่ลงไปในรายละเอียดค่อนข้างมาก Musk เองยอมรับในการสัมภาษณ์ครั้งหนึ่งว่าตนเองเป็น nano-manager     

สำหรับปัญหาของ Musk ในปีนี้ไม่ได้อยู่ที่ Twitter อย่างเดียว Tesla ก็มีความผันผวนเช่นกัน ในรอบปี 2022 มูลค่าของ Tesla ในตลาดหลักทรัพย์ได้ลดลงกว่า 65% สาเหตุจากอัตราดอกเบี้ยที่สูงขึ้น และความกังวลของนักลงทุนต่อการเข้าไปซื้อ Twitter ที่กังวลว่า Twitter จะทำให้ความสนใจและทุ่มเทของ Musk ต่อ Tesla ลดน้อยลง    

ล่าสุดปลายปีนี้ Tesla เพิ่งประกาศลดราคาถึง $7,500 สำหรับรุ่นยอดนิยมบางรุ่น ขณะที่คู่แข่งรายอื่นยังคงยืนราคาไว้ดังเดิม ผู้เชี่ยวชาญในธุรกิจมองว่าการลดราคาลงนี้ เป็นการส่งสัญญาณว่ามีสินค้าในสต๊อกที่เยอะเกินไป และต้องเร่งหาทางระบายสินค้าออก

ปัญหาของ Tesla ส่งผลให้ต้นทุนเงินทุนของ Musk สูงขึ้น เนื่องจาก Musk จะกู้เงินเพื่อใช้ในการลงทุนโดยใช้หุ้น Tesla ค้ำประกัน ที่ผ่านมาหุ้นของ Tesla เพิ่มขึ้นทุกปี ทำให้ Musk สามารถหาเงินกู้มาใช้ในต้นทุนที่ถูก แต่เมื่อ Tesla ราคาตกลง ต้นทุนเงินทุนของ Musk ก็แพงขึ้น  

 เมื่อ Musk เข้าซื้อ Twitter นั้น Musk พบว่า Twitter ขาดทุนอย่างมาก Musk เริ่มจากปลดพนักงาน Twitter เป็นพันๆ คน และลดค่าใช้จ่ายอย่างมโหฬาร ขณะเดียวกัน รายได้ค่าโฆษณาก็ลดน้อยลง เนื่องจากลูกค้ารายใหญ่หลายบริษัทเริ่มประกาศหยุดลงโฆษณาที่ Twitter จากความกังวลต่อพฤติกรรมที่ไม่แน่นอนของ Musk 

   Musk พยายามปรับเปลี่ยนโมเดลธุรกิจของ Twitter ใหม่ โดยเพิ่มรายได้จากระบบสมาชิกมากขึ้น ผู้ที่จ่ายเงินสามารถเข้าถึงบริการพิเศษมากขึ้น ไม่ต้องเห็นโฆษณา และได้เครื่องหมายถูกสีฟ้า (Twitter Blue) ที่แสดงให้รู้ว่าเป็นบัญชีที่เชื่อถือได้ เป็นบัญชีที่ได้รับการรับรอง  

   เมื่อ Musk เข้าซื้อ Twitter ก็ตั้งตนขึ้นเป็นซีอีโอ เปลี่ยนบอร์ด เปลี่ยนผู้บริหาร และปลดพนักงานเป็นจำนวนมาก ในอีเมลฉบับแรกถึงพนักงานทุกคน Musk ได้ประกาศไว้เลยว่าพนักงานของ Twitter จะไม่ได้รับอนุญาตให้ทำงานจากที่บ้านหรือแบบ Remote ได้อีกต่อไป

ทั้งๆ ที่ก่อนหน้านี้ Twitter เป็นผู้นำในการทำงานแบบ Work from anywhere ล่าสุดจากที่ Twitter มีพนักงานประมาณ 7,500 คน ปัจจุบันเกือบ 70%  ของพนักงานได้ออกไป ทั้งจากการเลิกจ้างและลาออกเอง
 

   ความนิยมในตัว Musk ก็ลดลง และเริ่มมีการตั้งคำถามเกี่ยวกับความสามารถในการเป็นผู้นำของ Musk มากขึ้น จากการสำรวจความเห็นของซีอีโอในงาน Yale CEO Summit 79% เชื่อว่าพฤติกรรมของ Musk ส่งผลให้มูลค่าของบริษัทลดลง

    ล่าสุดเมื่อสัปดาห์ที่แล้ว Musk ได้ถามผู้ติดตามของตนใน Twitter กว่า 122 ล้านคนว่าเขาควรจะลงจากตำแหน่งซีอีโอหรือไม่ จากผู้ตอบ 17.5 ล้านคน เกินครึ่งเห็นว่า Musk ควรจะลงจากตำแหน่ง

ดังนั้น เมื่อสัปดาห์ที่แล้ว Musk ได้ประกาศว่าจะออกจากตำแหน่ง เมื่อสามารถหาคนที่โง่ (เขาใช้คำว่า foolish) พอที่จะมารับตำแหน่งซีอีโอต่อจากเขา

    ปีหน้ายังต้องติดตามต่อไปว่า Musk ในฐานะผู้นำจะเป็นอย่างไรต่อไป ปี 2021 Musk ได้รับการเลือกจากผู้อ่านให้เป็น Time Person of the Year แต่ในปี 2022 สื่อบางแห่งบอกว่าว่า Elon Musk เป็น Most Exhausting Person of 2022 หรือบุคคลที่น่าเหนื่อยใจด้วยมากที่สุด

คอลัมน์ มองมุมใหม่
รศ.ดร.พสุ เดชะรินทร์
คณะพาณิชยศาสตร์และการบัญชี
จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
[email protected]