หนังเล่าโลก: The Lost King ‘คนธรรมดาไขปริศนากษัตริย์’

The Lost King ภาพยนตร์ปี 2522 ผลงานการกำกับของ Stephen Frears สร้างจากหนังสือชื่อ The Search for Richard III ของ ฟิลิปปา แลงเลย์ นักประวัติศาสตร์สมัครเล่นผู้ค้นหาโครงกระดูกกษัตริย์ริชาร์ดที่ 3 จนเจอ เรื่องราวในหนัง ฟิลิปปา หญิงวัย 40 เศษกำลังเจอกับภาวะหมดไฟ ไม่มีอารมณ์ทำงานอีกต่อไปแต่กลับหมกมุ่นกับเรื่องราวของกษัตริย์องค์สุดท้ายแห่งราชวงศ์แพลนเทจิเนต ผู้ถูกกวีเอกเช็กสเปียร์วาดภาพให้เป็นชายหลังค่อมบ้าอำนาจ ฆ่าได้แม้กระทั่งหลานชายตัวน้อยเพื่อแย่งบัลลังก์ 

กษัตริย์ริชาร์ดที่ 3 สิ้นพระชนม์ที่ทุ่งบอสเวิร์ธใกล้เมืองเลสเตอร์ทางภาคกลางของอังกฤษในปี 1485 สิ้นสุดการปกครอง 300 ปีของราชวงศ์แพลนเทจิเนต  แต่สถานที่ฝังศพเป็นปริศนาตลอดมา หลังสิ้นพระชนม์ในสนามรบร่างเปลือยของพระองค์ถูกม้าลากประจานมายังเมืองเลสเตอร์ และว่ากันว่าร่างถูกโยนลงแม่น้ำ Soar ไม่ก็ถูกฝังอย่างเร่งรีบที่โบสถ์เกรย์ไฟรเออร์ส แต่โบสถ์แห่งนี้ถูกทำลายในยุคปฏิรูป และสูญหายไปเนิ่นนานใต้ถนนหนทางทันสมัยของเลสเตอร์ ฟิลิปปาต้องใช้การค้นคว้าเอกสาร พูดคุยกับนักประวัติศาสตร์ทั้งตัวจริงและสมัครเล่น ระดมทุน ขออนุมัติจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง และที่สำคัญคือใช้ “ลางสังหรณ์” ของตัวเธอเอง จนสามารถพบโครงกระดูกของกษัตริย์ริชาร์ดที่ 3 ได้ 

เหตุเกิดเมื่อฤดูร้อนปี 2547 ฟิลิปปาที่มายังเลสเตอร์เพื่อค้นคว้าบทละครว่าด้วยกษัตริย์ริชาร์ดที่ 3 จู่ๆ ก็อยากเดินไปยังลานจอดรถศูนย์บริการสังคมแบบไม่มีสาเหตุ

“มันเป็นความรู้สึกประหลาดมาก เหมือนมีอะไรไล่ขึ้นมาจากฝ่าเท้า ขา แรงขึ้นๆ จนฉันรู้สึกเกือบหน้ามืด ก้มลงไปดูใต้เท้า เป็นตัวอักษร R รู้ทั้งรู้ว่ามันย่อมาจาก Reserved แต่ฉันรู้สึกเหมือนกำลังยืนอยู่บนหลุมศพริชาร์ด” ฟิลิปปาเผยกับเดลิเมลเมื่อเดือน ต.ค.ที่ผ่านมา ฉากนี้ปรากฏอยู่ในภาพยนตร์ด้วย

การขุดค้นเกิดขึ้นในวันที่ 25 ส.ค.2555 ซึ่งฟิลิปปายืนยันให้นักโบราณคดีขุดตรงลงไปภายใต้ตัวอักษร R ที่เธอเกิดความรู้สึกแปลกๆ แล้วก็พบกระดูกขาคู่หนึ่ง และแล้วสวรรค์ก็เปิด ณ โมเมนต์นั้น เสียงฟ้าร้องฟ้าแลบกึกก้องทั่วท้องนภา “คล้ายกับว่าริชาร์ดอยากให้ถูกค้นพบ” ฟิลิปปาเล่าผ่านสื่อ ความรู้สึกแปลกๆ จากเรื่องเหนือธรรมชาติแบบนี้เกิดขึ้นได้กับมนุษย์ทุกชาติทุกภาษา 

ก่อนหน้านั้นอีกสิ่งหนึ่งที่ทำให้ฟิลิปปามั่นใจกับการค้นหากษัตริย์ผู้ล่วงลับไปเมื่อกว่า 500 ปีก่อนคือความรู้ด้านวิทยาศาสตร์  ฤดูร้อนปี 2548 เธอพบกับนักประวัติศาสตร์นาม ดร.จอห์น แอชดาวน์-ฮิลล์ เขาบอกเธอว่า เขาได้ลำดับดีเอ็นเอของกษัตริย์ริชาร์ดที่ 3 จากลูกหลานที่สืบสายกันมาตอนนี้อาศัยอยู่ในแคนาดา นั่นทำให้ฟิลิปปาตระหนักว่า หากพบโครงกระดูกก็สามารถระบุได้ว่าใช่พระองค์หรือไม่

ความน่าประทับใจของฟิลิปปากับกษัตริย์ริชาร์ดที่ 3 อยู่ที่ความมุ่งมั่นของคนธรรมดาสามัญสามารถเปิดประวัติศาสตร์อันยิ่งใหญ่ได้   ทำให้หลุมศพอดีตกษัตริย์ถูกค้นพบ โครงกระดูกได้รับการบรรจุในหลุมฝังพระศพอย่างเป็นทางการที่มหาวิหารเลสเตอร์ ในวันที่ 26 มี.ค.2555 ซึ่งนอกจากความตั้งใจมั่นของฟิลิปปาที่เป็นสารตั้งต้นแล้ว คนธรรมดาสามัญอื่นๆ ก็มีส่วนช่วยเหลืออย่างมาก เช่น การรวมตัวกันของผู้สนใจประวัติศาสตร์ในนามสมาคมริชาร์ดที่ 3  หรือ ริคาร์เดียน ผู้ไม่เชื่อในประวัติศาสตร์กระแสหลักและบทละครของเช็กสเปียร์ ที่วาดให้กษัตริย์พระองค์นี้เป็นผู้ร้ายมาหลายร้อยปี เพราะผู้ชนะคือผู้เขียนประวัติศาสตร์ ในที่นี้คือราชวงศ์ทิวดอร์ผู้สืบอำนาจต่อมา 

ความสนใจของคนเหล่านี้ประกอบกับบรรยากาศสังคมเสรี ผู้สนใจประวัติศาสตร์สามารถจับกลุ่มพูดคุยถกเถียงกันในหัวข้อที่ยังไม่มีคำตอบได้อย่างไร้ขีดจำกัด จนผู้หญิงธรรมดาคนหนึ่งไขปริศนาของกษัตริย์เมื่อ 500 กว่าปีก่อน และทวงคืนศักดิ์ศรีให้พระองค์ได้ ถือเป็นสังคมอุดมปัญญาอย่างแท้จริง!