‘แอ๊ปเปิ้ล’เจรจาซัพพลายเออร์ผลิตแมคบุ๊คในไทย

Key points:

• แหล่งข่าวซัพพลายเออร์เผย แอ๊ปเปิ้ลขอให้ตั้งโรงงานผลิตแมคบุ๊คในเวียดนาม แต่ซัพพลายเออร์รายนี้ขอให้ผลิตในโรงงานประเทศไทย 
• ไทยเป็นอีกหนึ่งประเทศที่ได้รับประโยชน์จากการสร้างความหลากหลายให้ซัพพลายเชน ผลพวงจากความตึงเครียดสหรัฐ-จีน 
• เวียดนามยังได้เปรียบไทยในแง่ภูมิศาสตร์ใกล้จีนมากกว่า และมีข้อตกลงการค้าเสรีมากกว่า 

เว็บไซต์นิกเคอิเอเชียรายงานอ้างแหล่งข่าวจำนวนหนึ่ง ถึงแผนการผลิตแมคบุ๊คในประเทศไทย หลังจากผลิตแอ๊ปเปิ้ลวอทช์จำนวนมากในไทยมากว่าหนึ่งปี ตอกย้ำถึงความสำคัญของไทยที่มีมากขึ้นเรื่อยๆ รวมทั้งภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้โดยรวม ในฐานะฐานการผลิตทางเลือกนอกเหนือจากจีน

แหล่งข่าวจากซัพพลายเออร์สามรายที่เกี่ยวข้องโดยตรงในการเจรจากับแอ๊ปเปิ้ลเผยว่า ซัพพลายเออร์ที่ร่วมเจรจามีศูนย์การผลิตในไทยให้กับลูกค้ารายอื่นอยู่แล้ว และกำลังหารือถึงความเป็นไปได้ในการประกอบและผลิตชิ้นส่วนและโมดูลให้กับแมคบุ๊ค

“จริงๆ แล้ว แอ๊ปเปิ้ลขอให้เราตั้งโรงงานในเวียดนามเพื่อผลิตแมคบุ๊ค เหมือนกับซัพพลายเออร์แอ๊ปเปิ้ลเจ้าอื่นๆ แต่เราเสนอทางเลือกให้ผลิตสินค้าที่โรงงานของเราในประเทศไทย ที่ยังมีที่ว่างอีกมหาศาลสงวนไว้ให้ลูกค้ารายนี้”

ผู้บริหารระดับสูงของซัพพลายเออร์รายหนึ่งกล่าว “ในเมื่อการประกอบแมคบุ๊คจะเริ่มในเวียดนามก่อน เราก็อาจสนับสนุนชิ้นส่วนจากโรงงานในประเทศไทยได้ การขนส่งและพิธีการทางศุลกากรใช้เวลาเพียง 2-3 วันเท่านั้น” แหล่งข่าวรายเดิมย้ำ

ด้านผู้บริหารซัพพลายเออร์อีกรายเผยว่า บริษัทของตนกำลังสร้างโรงงานใหม่หลายแห่งในไทยเพื่อแอ๊ปเปิ้ล โรงงานใหม่แห่งหนึ่งสำหรับแมคบุ๊คและสินค้าอื่นๆ จะแล้วเสร็จในปีนี้

ผู้บริหารซัพพลายเออร์รายที่ 3 กล่าวว่า บริษัทตั้งไลน์ทดลองการผลิตแมคบุ๊คในไทยแล้ว แต่บริษัทก็กำลังมองหาที่ดินในเวียดนามเป็นแผนสำรองด้วย

นิกเคอิเอเชียเคยรายงานก่อนหน้านี้แล้วว่า ยักษ์ใหญ่เทคโนโลยีสหรัฐเริ่มผลิตแมคบุ๊คจำนวนมากในเวียดนามช่วงครึ่งแรกของปีนี้ ถือเป็นครั้งแรกที่แอ๊ปเปิ้ลผลิตสินค้าเรือธงนอกจีน

ทั้งนี้ การย้ายการผลิตออกจากจีนเป็นความยากลำบากของแอ๊ปเปิ้ลและซัพพลายเออร์ เนื่องจากพวกเขาสร้างซัพพลายเชนใหญ่โตในจีนมาหลายสิบปีแล้ว เดือนที่แล้วทิม คุก ซีอีโอแอ๊ปเปิ้ล เดินทางมาจีนเป็นครั้งแรกในรอบสามปี เขายกย่องความสัมพันธ์อันดีระหว่างแอ๊ปเปิ้ลกับจีน

แต่ความตึงเครียดทางภูมิรัฐศาสตร์ที่บีบให้ผู้ผลิตไอโฟนต้องคิดใหม่เรื่องซัพพลายเชนส่งสัญญาณผ่อนคลายลงเพียงเล็กน้อย สัปดาห์ก่อนคณะกรรมาธิการว่าด้วยพรรคคอมมิวนิสต์จีนของสภาผู้แทนราษฎรสหรัฐ ซึ่งเป็นคณะกรรมการร่วมของทั้งสองพรรคได้พบปะกับผู้บริหารบริษัทเทคโนโลยี ซึ่งรวมถึงคุกและบ็อบ ไอเกอร์ ซีอีโอดิสนีย์ เพื่อหารือกันเรื่องจีน

นิกเคอิเอเชียวิเคราะห์รายชื่อซัพพลายเออร์อย่างเป็นทางการของแอ๊ปเปิ้ล พบว่า ช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา แอ๊ปเปิ้ลค่อยๆ ย้ายการผลิตแอร์พอด, แอ๊ปเปิ้ลวอทช์, ไอแพด และแมคบุ๊คบางส่วนไปยังตอนเหนือของเวียดนาม จำนวนซัพพลายเออร์ในเวียดนามเพิ่มขึ้นจาก 14 รายในปี 2561 เป็น 25 รายในปี 2564ตอนที่สงครามการค้าเริ่มขยายวง

การเข้ามาของซัพพลายเออร์ทำให้เวียดนามได้ประโยชน์มากจากกระแสเพิ่มความหลากหลายให้ซัพพลายเชน อย่างไรก็ตาม ซัพพลายเออร์หลายรายต้องประสบกับปัญหาขาดแคลนแรงงาน โดยเฉพาะช่างเทคนิคและวิศวกรมีทักษะ เนื่องจากความต้องการแรงงานประเภทนี้พุ่งสูง

“เราขอให้บริษัทบริหารงานบุคคลจ้างพนักงานผลิตจากกัมพูชาและลาวมาให้โรงงานของเราใน จ.บั๊กนิญ” ผู้บริหารบริษัทซัพพลายเออร์แอ๊ปเปิ้ลรายหนึ่งในเวียดนามกล่าวพร้อมโอดครวญ

“ค่าแรงก็เพิ่มขึ้นเร็วเช่นกัน แค่ไม่กี่ปีค่าจ้างขั้นต่ำที่เราให้ในเวียดนามอยู่ที่ 80% ของค่าจ้างที่โรงงานในเสิ่นเจิ้น”

ไทยเองก็เริ่มได้ประโยชน์จากสงครามการค้าสหรัฐ-จีนด้วย เห็นได้จากเซิร์ฟเวอร์, ศูนย์ข้อมูล ซัพพลายเออร์พรินท์เตอร์และรถยนต์หลายรายเข้ามาตั้งโรงงานในประเทศไทยตั้งแต่ปี 2561

แหล่งข่าวอีกสามรายเผยกับนิกเคอิเอเชียว่า แอ๊ปเปิ้ลผลิตแอ๊ปเปิ้ลวอทช์ในไทยมากว่าหนึ่งปีแล้ว

“เราเข้าใจว่าแอ๊ปเปิ้ลต้องการสร้างขีดความสามารถในการผลิตจำนวนมากนอกจีนเพื่อความประหยัด ตอนนี้เราก็ผลิตสินค้าให้แอ๊ปเปิ้ลเป็นบางครั้ง” แหล่งข่าววงในการผลิตระบุ

เอ็ดดี ฮัน นักวิเคราะห์อาวุโสจาก Isaiah Research กล่าวว่า ค่าแรง ที่ดิน และต้นทุนในเวียดนามเหนือเพิ่มขึ้นมาระยะหนึ่งแล้ว ซัพพลายเออร์บางรายจึงเริ่มมองหาที่ดินทางภาคกลาง

“เรารู้ว่าซัพพลายเออร์บางรายกำลังหารือเรื่องตั้งสายการผลิตแมคบุ๊คในไทยกับแอ๊ปเปิ้ล แต่ดูเหมือนแอ๊ปเปิ้ลยังไม่ซื้อไอเดียนี้มากนัก ณ จุดนี้” ฮันอ้างจากการตรวจสอบข้อมูลกับซัพพลายเชน

“เวียดนามยังคงใกล้จีนมากกว่าในแง่ภูมิศาสตร์ และมีข้อตกลงการค้าเสรีมากกว่าที่ไทยมี”

ขณะที่แอ๊ปเปิ้ลไม่ได้ให้ความเห็นกับนิกเคอิเอเชีย