นักวิเคราะห์เตือนประเทศส่งออกข้าวส่อเดินตามรอยอินเดีย-ดันราคาพุ่ง

นักวิเคราะห์ระบุว่า มาตรการจำกัดการส่งออกล่าสุดของอินเดียแทบจะเหมือนกับมาตรการก่อนหน้านี้ของอินเดียเมื่อปี 2550 และ 2551 ซึ่งทำให้เกิดผลกระทบเป็นลูกโซ่ หลังประเทศอื่น ๆ ถูกบีบให้จำกัดการส่งออกในลักษณะเดียวเพื่อปกป้องผู้บริโภคในประเทศ

เวลานี้ ผลกระทบต่อซัพพลายและราคาข้าวอาจยิ่งกระจายตัวกว้างขวางมากขึ้น เนื่องจากอินเดียในตอนนี้ครองสัดส่วนการค้าข้าวโลกมากกว่า 40% เพิ่มจากสัดส่วนประมาณ 22% เมื่อ 15 ปีก่อน สร้างแรงกดดันให้ประเทศผู้ส่งออกข้าว อาทิ ไทยและเวียดนามต้องระงับส่งออกตาม

ผู้ค้าธัญพืชระดับโลกรายหนึ่งของอินเดียระบุว่า "ปัจจุบันอินเดียมีความสำคัญในการค้าข้าวมากยิ่งกว่าที่เคยเป็นมาเมื่อปี 2550 และ 2551 ซึ่งการระงับการส่งออกข้าวของอินเดียบีบให้ประเทศผู้ส่งออกรายอื่น ๆ ต้องดำเนินการในลักษณะเดียวกันเป็นลูกโซ่ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเวลานี้ ที่เหล่าผู้ส่งออกมีทางเลือกไม่มากนอกจากทำตามแรงกดดันของตลาด"

นักวิเคราะห์และผู้ค้ากล่าวว่า ผลกระทบที่มีต่อราคาข้าวนั้นรวดเร็วอย่างมาก โดยราคาข้าวดีดตัวขึ้นไปแตะระดับสูงสุดในรอบ 15 ปี หลังจากอินเดียได้สร้างความตกตะลึงให้กับประเทศผู้ซื้อโดยการประกาศระงับการส่งออกข้าวหลากหลายสายพันธุ์ที่ไม่ใช่ข้าวบาสมาติ โดยให้เหตุผลว่าเพื่อควบคุมราคาข้าวในประเทศที่พุ่งสูงขึ้น

นักวิเคราะห์และผู้ค้าระบุว่า ซัพพลายที่มีจำกัดเสี่ยงต่อการผลักดันราคาข้าวให้พุ่งสูงขึ้น ซ้ำเติมผู้บริโภคที่ยากจนในเอเชียและแอฟริกา นอกจากนี้ เหล่าผู้นำเข้าอาหารก็กำลังเผชิญหน้ากับปัญหาซัพพลายที่ค่อนข้างตึงตัว ซึ่งเกิดจากสภาพอากาศที่แปรปรวนและการหยุดชะงักของการส่งออกผ่านเส้นทางทะเลดำ

นายนิธิน คุปตะห์ รองประธานอาวุโสของโอแลม อกริ อินเดีย (Olam Agri India) หนึ่งในผู้ส่งออกข้าวรายใหญ่ของโลก กล่าวว่า "ไทย เวียดนาม และประเทศผู้ส่งออกรายอื่น ๆ พร้อมที่จะเดินเกมรุกในความพยายามอย่างเต็มกำลังเพื่อลดปัญหาข้าวขาดแคลนที่เกิดจากอินเดีย อย่างไรก็ตาม ข้อจำกัดด้านปริมาณส่วนเกินสำหรับการส่งออกยังคงมีอยู่ และข้อจำกัดดังกล่าวอาจทำให้ราคาข้าวจากแหล่งอื่น ๆ พุ่งสูงขึ้น เช่นเดียวกับเหตุการณ์ที่เราได้เห็นมาแล้วในอดีตเมื่อปี 2550 และ 2551"

ทั้งนี้ ในปี 2551 ราคาข้าวพุ่งสูงเป็นประวัติการณ์แตะระดับกว่า 1,000 ดอลลาร์สหรัฐต่อตัน หลังจากที่อินเดีย, เวียดนาม, บังกลาเทศ, อียิปต์, บราซิล และผู้ผลิตรายย่อยอื่น ๆ จำกัดการส่งออก