ชี้ชะตาเลือกตั้งสหรัฐวันนี้ จับตาการเปลี่ยนขั้ว ‘สภาสูง - สภาล่าง’

กฤษฎา บุญเรือง นักวิชาการอิสระจากสหรัฐ และคอลัมนิสต์หนังสือพิมพ์กรุงเทพธุรกิจ เปิดเผยว่า “สภาผู้แทนราษฎร” ของสหรัฐมีสมาชิกทั้งหมด 435 คน ทุกคนจะต้องแข่งขันในการเลือกตั้งทุกสองปี และครั้งนี้ก็เช่นกันในวันที่ 5 พ.ย.2024 ซึ่งจะเลือกตั้งทั้งหมด 435 ที่นั่ง

ปัจจุบัน “พรรครีพับลิกัน” ครองเสียงข้างมากในสภาล่าง แต่ก็มากกว่าพรรคเดโมแครตเพียงแค่เล็กน้อยเท่านั้นที่ 221 ต่อ 214 เสียง

หากเดโมแครตสามารถชนะได้เพียง 5 ที่นั่ง เพิ่มขึ้นจากเดิม ก็จะคว้าเสียงข้างมากมาครอบครองในทันที เป็นที่คาดว่าพรรครีพับลิกันจะได้รับที่นั่งเพิ่มมา 3 ที่นั่ง แต่เดโมแครตก็จะชิงมาได้ 2 ที่นั่ง ทำให้คาดว่าพรรครีพับลิกันได้เปรียบ 1 ที่นั่ง

รีพับลิกันต้องต่อสู้หนักเพื่อป้องกัน 21 ที่นั่ง ที่นั่งของพรรครีพับลิกัน 21 ที่นั่งมีความเสี่ยงที่จะถูกแย่งชิงไปโดยการสำรวจล่าสุดคาดว่า 15 ที่นั่งสูสีมาก 

เมื่อพิจารณาโดยละเอียดความได้เปรียบหันไปทางพรรคเดโมแครต พรรครีพับลิกันมีผู้แทนที่ตำแหน่งเปราะบาง  8 คน อยู่ในเขตเลือกตั้งของรัฐนิวยอร์ก และแคลิฟอร์เนีย ซึ่งเป็นรัฐสีน้ำเงินเข้มที่มีฐานเสียงเป็นพรรคเดโมแครตอย่างแน่นแฟ้น 

สรุปคือ แนวโน้มของพรรคเดโมแครตจะคว้าเสียงข้างมากนั้นมีมากกว่าพรรครีพับลิกัน และอีกปัจจัยหนึ่งที่สำคัญคือ ความนิยมของประธานาธิบดีด้วย ซึ่งขณะนี้แฮร์ริสอาจเป็นกระแสเสริมให้ผู้แทนราษฎรของพรรคเดโมแครตเข้าถึงเส้นชัยตามที่คาดหวัง

ส่วนใน “วุฒิสภา” นั้นมี 100 ที่นั่ง เป็นตัวแทนของ 50 รัฐ รัฐละสองคน แต่ละคนจะอยู่ในตำแหน่ง 6 ปี และทุกสองปีจะมีการเลือกตั้งราว 1 ใน 3 ของเก้าอี้ทั้งหมด ซึ่งครั้งนี้สภาสูงจะเลือกตั้งเพื่อชิงที่นั่งกัน 34 ที่นั่ง

ปัจจุบันเสียงข้างมากเป็นของ “พรรคเดโมแครต” โดยมีวุฒิสมาชิก 51 คน และพรรครีพับลิกันมีวุฒิสมาชิก 49 คน หากการเลือกตั้งครั้งนี้รีพับลิกันชนะเพียงแค่ 1 ที่นั่งก็ได้ 50 ที่นั่งเท่ากัน หรือถ้าได้เพิ่มอีกเพียงแค่ 2 คน ก็จะได้ที่นั่งได้เสียงข้างมากโดยเด็ดขาด

ตำแหน่งที่ต้องแข่งขัน 34 ตำแหน่งนั้นเป็นพรรคเดโมแครต 23 ที่นั่ง และพรรครีพับลิกัน 11 ที่นั่ง ทำให้พรรคเดโมแครตมีความเสี่ยงมากกว่า

ทั้งนี้ หาก "โดนัลด์ ทรัมป์" หรือ "คามาลา แฮร์ริส" ชนะการเลือกตั้งแบบกวาดเสียงส่วนใหญ่ทั้ง 3 ด้าน ทั้งประธานาธิบดี รักษาเสียงส่วนใหญ่ในสภาล่างได้ และได้ที่นั่งเพิ่มในสภาสูง จะทำให้รัฐบาล “ติดจรวด” ในการดำเนินนโยบาย และผ่านกฎหมายต่างๆ ตามที่หาเสียงเอาไว้ แม้ว่าโดยส่วนมากแล้วสถานการณ์นี้จะไม่ค่อยเกิดขึ้นก็ตาม โดยครั้งล่าสุดที่เคยเกิดขึ้นคือ การเลือกตั้งในปี 2008 ที่ “บารัก โอบามา” ชนะการเลือกตั้งประธานาธิบดี และพรรคเดโมแครตชนะเสียงส่วนใหญ่ทั้งสองสภา

อย่างไรก็ตาม โพลล์ของยูกอฟ (YouGov) เมื่อวันที่ 2 พ.ย.67 ระบุว่า การเลือกตั้งสมาชิกสภาคองเกรสครั้งนี้อาจเป็นการเปลี่ยนขั้วกลับด้าน โดยรีพับลิกันจะขึ้นมาชนะในสภาสูงโดยได้ที่นั่งรวมทั้งหมดไป 51 ต่อ 48 ที่นั่ง โดยเหลือศึกในรัฐโอไฮโอไว้หนึ่งรัฐที่โอกาสเป็นไปได้ 50-50 อย่างไรก็ตาม รีพับลิกันจะแพ้ในสภาล่างครั้งนี้แทน

YouGov ได้จำลองการแข่งขันในสภาผู้แทนราษฎรแต่ละครั้งจำนวน 5,000 ครั้ง ซึ่งมีโอกาส 58% ที่พรรคเดโมแครตจะชนะที่นั่งส่วนใหญ่อย่างน้อย 218 ที่นั่ง ขณะที่ในการจำลองค่ามัธยฐาน พรรคเดโมแครตชนะ 219 ที่นั่ง

ผลการเลือกตั้ง ปธน.จะออกเมื่อใด

โดยปกติแล้ว โหวตเตอร์จะพอทราบผลอย่างไม่เป็นทางการก่อนที่จะเข้านอนในคืนเดียวกับวันเลือกตั้ง 5 พ.ย.67 ในสหรัฐ หรืออย่างน้อยในช่วงเช้าของวันถัดไป ยกตัวอย่างเช่น ในปี 2016 ตอนที่ทรัมป์ชนะเลือกตั้งปธน.สหรัฐครั้งแรก เขาได้ประกาศชัยชนะก่อนเวลา 03.00 น. ของวันถัดไปจากวันเลือกตั้ง

ส่วนในปี 2012 สมัยที่อดีตประธานาธิบดีบารัก โอบามา สามารถครองตำแหน่ง ประธานาธิบดีสมัยที่ 2 ไว้ได้นั้น คาดว่ามีการประกาศชัยชนะก่อนเที่ยงคืนของวันเลือกตั้ง

ทั้งนี้ สำหรับการเลือกตั้งที่ผ่านมา ซึ่งจัดขึ้นในวันอังคารที่ 3 พ.ย.2020 เครือข่ายโทรทัศน์ยังไม่ประกาศว่า โจ ไบเดนเป็นผู้ชนะในคืนวันเลือกตั้งหรือในเช้าวันถัดไป แต่ประกาศอย่างเป็นทางการในวันเสาร์ที่ 7 พ.ย.67

ผลการเลือกตั้งที่แท้จริงนั้นต้องรอจาก “คณะผู้เลือกตั้ง” โดยแคนดิเดตจะต้องมีคะแนนจากคณะผู้เลือกตั้งให้ได้ 270 เสียงจึงจะถือว่าชนะ แม้ว่ารัฐส่วนใหญ่ประกาศผลเลือกตั้งภายใน 24 ชั่วโมง แต่รัฐบางแห่งไม่ได้ประกาศผลเช่นนั้น เช่น รัฐเพนซิลเวเนีย และรัฐเนวาดา ซึ่งเป็นหนึ่งใน 7 รัฐสวิงสเตต

 

 

พิสูจน์อักษร....สุรีย์  ศิลาวงษ์