วิธีแก้ปัญหาดราม่าความปลอดภัยสัตว์ ในอุตสาหกรรมบันเทิงของจีน
อ้ายจง พาย้อนรอยวิธีแก้ปัญหาดราม่าเรียกร้องการปกป้องความปลอดภัยแก่สัตว์ ที่ถ่ายเป็นซีรีส์ในอุตสาหกรรมบันเทิงของจีน
ในช่วง 2-3 วันที่ผ่านมา ข่าวเกี่ยวกับการถ่ายทำฉากในซีรีส์ไทยที่มีแมวโดนวางยาพิษและดูสมจริงเป็นอย่างมาก ได้สร้างความสะเทือนใจและกังวลให้กับคนรักสัตว์ รวมถึงผู้ชมทั่วไปที่ทราบข่าว หลายคนเกิดความสงสัยว่ามีการทำร้ายสัตว์จริงหรือไม่? ซึ่งเหตุการณ์ดังกล่าวสะท้อนให้เห็นถึงความอ่อนไหวของผู้ชมในปัจจุบัน ที่คำนึงถึง "สวัสดิภาพสัตว์" ที่ใช้ในการถ่ายทำมากยิ่งขึ้น
อ้ายจง ขอพาย้อนกลับไปในปี 2021 ที่จีนเคยเกิดกรณีดราม่าคล้ายๆ กัน เมื่อมีฉากในซีรีส์ย้อนยุคชื่อดังที่มีแมวแสดงว่าถูกวางยาและตกจากโต๊ะ โดยมีเลือดออกปากและขากระตุกอย่างสมจริง จนทำให้เกิดกระแสวิพากษ์วิจารณ์ในหมู่ชาวเน็ตจีน ผู้ชมจำนวนมากเรียกร้องให้ใช้เทคโนโลยี CG (คอมพิวเตอร์กราฟิก) เพื่อหลีกเลี่ยงการใช้สัตว์จริงในฉากที่อาจทำให้เกิดอันตราย
ในขณะนั้นบริษัทผู้สร้างซีรีส์ของจีนได้ออกแถลงการณ์ชี้แจงโดยอธิบายว่า แมวที่ใช้ในฉากไม่ได้รับบาดเจ็บหรือถูกฆ่าจริง ในแถลงการณ์ระบุว่า เลือดที่ออกจากปากแมวนั้นเป็นของปลอม มีส่วนผสมของน้ำเชื่อมที่ปลอดภัยต่อการบริโภค นอกจากนี้ยังมีการดึงเชือกเบาๆ ที่ผูกไว้ที่ขาแมว เพื่อจำลองการตายของมัน รวมถึงได้เผยแพร่คลิปวิดีโอเบื้องหลังฉากเพื่อแสดงให้เห็นถึงความปลอดภัยในระหว่างการถ่ายทำ อีกทั้งยังมีการสัมภาษณ์เจ้าของแมว ซึ่งยืนยันว่า แมวตัวนี้มีสุขภาพดี และยังมีลูกแมวออกมาอีกหลายตัวในภายหลัง
นอกจากนี้ บริษัทผู้สร้างซีรีส์ ยังระบุเพิ่มเติมว่า "แมวคือเพื่อนที่ดีที่สุดของเรา เราให้ความสำคัญกับความปลอดภัยของพวกมันอย่างจริงจัง และจะปกป้องและดูแลพวกมันต่อไปในอนาคต" การชี้แจงนี้ช่วยให้ผู้ชมบางส่วนรู้สึกอุ่นใจขึ้น
อย่างไรก็ตาม ในปี 2022 ที่ผ่านมา ก็ยังเกิดดราม่าเกี่ยวกับการใช้สัตว์ในซีรีส์อีกเรื่องหนึ่งของจีน โดยคราวนี้เป็นฉากที่ม้ากำลังวิ่งและหัวทิ่มลงพื้นอย่างรวดเร็ว ผู้ชมหลายคนรู้สึกกังวลว่า "ม้าอาจได้รับบาดเจ็บ" เพราะมีการเผยแพร่ภาพที่แสดงให้เห็นว่าม้าถูกผูกเชือกพันรอบคอเพื่อดึงให้วิ่งล้มลง ซึ่งทำให้เกิดเสียงเรียกร้องอีกครั้งในโซเชียลจีนให้มีการปกป้องสัตว์ใน อุตสาหกรรมบันเทิงจีน มากยิ่งขึ้น
แม้ว่าทางทีมงานซีรีส์จะชี้แจงว่าม้าได้รับการฝึกพิเศษสำหรับฉากนี้ และมีทีมสตั๊นท์แมนดูแลความปลอดภัยอย่างใกล้ชิด แต่ผู้ชมก็ยังคงมีความกังวล และเรียกร้องให้ใช้วิธีที่ปลอดภัยยิ่งขึ้นในการถ่ายทำ
จากเหตุการณ์เหล่านี้ รวมถึงหลายกรณีก่อนหน้านี้ ทำให้หน่วยงานบริหารและควบคุมภาพยนตร์และทีวีของจีนเล็งเห็นถึงความสำคัญของการปกป้องสัตว์ในการถ่ายทำ มีการออกมาตรการเข้มงวดและแนะนำให้ผู้ผลิตภาพยนตร์ ซีรีส์ และรายการต่างๆ ที่มีการใช้สัตว์ ได้ให้ความสำคัญกับมาตรการป้องกันความปลอดภัยอย่างเคร่งครัด
ผู้จัดซีรีส์-สื่อบันเทิงจีน เริ่มมีข้อความระบุไว้ชัดเจนในฉากที่ปรากฏสัตว์จริงว่า “ในการถ่ายทำ ไม่มีสัตว์ได้รับอันตรายบาดเจ็บ” และถ้าใช้ CG แทนสัตว์ อย่างเช่นฉากขี่ม้า เพื่อหลีกเลี่ยงเหตุการณ์ม้าได้รับบาดเจ็บดังที่เคยเกิดดราม่าในปี 2022 ก็จะระบุในฉากนั้นว่า “สัตว์ที่ปรากฎนั้น ใช้เทคนิค CG ทำขึ้น”
อ้ายจง ขอกลับมาในส่วนของประเทศไทย เหตุการณ์ล่าสุดที่เกิดขึ้นในซีรีส์ไทยได้กระตุ้นให้ผู้ชมเกิดความกังวลในเรื่องเดียวกัน เมื่อมีข่าวว่าทีมงานซีรีส์ใช้ยาสลบกับแมวจริงเพื่อถ่ายทำฉากหนึ่ง แม้จะอยู่ภายใต้การดูแลของผู้เชี่ยวชาญ แต่ชาวโซเชียลในไทยยังคงแสดงความกังวลถึงการใช้วิธีนี้ ซึ่งทำให้มีเสียงเรียกร้องให้วงการบันเทิงไทยหันมาใช้เทคนิค CG ในการถ่ายทำแทนการใช้สัตว์จริงในฉากที่อาจเป็นอันตราย
แนวโน้มนี้สะท้อนถึงความสำคัญที่ผู้ชมให้กับ สวัสดิภาพสัตว์ ใน อุตสาหกรรมบันเทิง ผู้ผลิตจึงควรจำเป็นต้องพิจารณาใช้วิธีการทางเทคโนโลยีมากขึ้น เช่น การใช้ CG หรือการสร้างฉากจำลอง เพื่อให้สอดคล้องกับมาตรฐานความปลอดภัยที่สูงขึ้น ทั้งยังตอบสนองความคาดหวังของผู้ชมที่ต้องการให้สัตว์ที่ใช้ในการถ่ายทำได้รับการปกป้อง
ผู้เขียน: ภากร กัทชลี (อ้ายจง) อาจารย์ประจำภาควิชาการตลาด คณะบริหารธุรกิจ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่