อดีตประธานาธิบดีจิมมี คาร์เตอร์ ลาโลกในวัย 100 ปี
จิมมี คาร์เตอร์ อดีตประธานาธิบดีสหรัฐและผู้ได้รับรางวัลโนเบลสาขาสันติภาพ เสียชีวิตอย่างสงบในวัย 100 ปี ที่บ้านพักในรัฐจอร์เจีย
สำนักข่าวรอยเตอร์สอ้างศูนย์คาร์เตอร์รายงานว่า จิมมี คาร์เตอร์ ถึงแก่อสัญกรรมที่บ้านพักของเขาในเพลนส์ รัฐจอร์เจีย เมื่อวันอาทิตย์ (29 ธ.ค.) ด้วยวัย 100 ปี
คาร์เตอร์ เป็นอดีตเกษตรกรปลูกถั่วลิสงผู้มุ่งมั่นในจอร์เจีย ในขณะดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีสหรัฐต้องดิ้นรนกับภาวะเศรษฐกิจตกต่ำและวิกฤตการณ์ตัวประกันอิหร่าน แต่กลับเป็นตัวกลางเจรจาสันติภาพระหว่างอิสราเอลและอียิปต์ และต่อมาได้รับรางวัลโนเบลสาขาสันติภาพจากการทำงานด้านมนุษยธรรมของเขา
“พ่อของผมเป็นฮีโร่ ไม่เพียงแต่สำหรับผมเท่านั้น แต่สำหรับทุกคนที่เชื่อในสันติภาพ สิทธิมนุษยชน และความรักที่ไม่เห็นแก่ตัว” ชิป คาร์เตอร์ ลูกชายของอดีตประธานาธิบดีกล่าว “พี่น้องของผม และผมแบ่งปันความเชื่อของเขากับคนทั่วโลกผ่านความเชื่อที่เหมือนกันนี้ โลกเป็นครอบครัวของเราเพราะวิธีที่เขานำผู้คนมารวมกัน และเราขอขอบคุณที่คุณให้เกียรติความทรงจำของเขาโดยดำเนินชีวิตตามความเชื่อที่เหมือนกันนี้ต่อไป”
คาร์เตอร์เป็นเดโมแครต ดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีตั้งแต่เดือนมกราคม 1977 ถึงเดือนมกราคม 1981 หลังจากเอาชนะ เจอรัลด์ ฟอร์ด ประธานาธิบดีจากพรรครีพับลิกันขณะนั้นใน การเลือกตั้งสหรัฐ ปี 1976 แต่สี่ปีต่อมา คาร์เตอร์แพ้การเลือกตั้งด้วยคะแนนเสียงถล่มทลาย เนื่องจากผู้มีสิทธิเลือกตั้งสนับสนุนโรนัลด์ เรแกน ผู้ท้าชิงจากพรรครีพับลิกัน ซึ่งเป็นอดีตนักแสดงและผู้ว่าการรัฐแคลิฟอร์เนีย
คาร์เตอร์มีอายุยืนยาวกว่าประธานาธิบดีสหรัฐ คนใดอื่นๆ หลังจากดำรงตำแหน่ง และระหว่างนั้น เขามีชื่อเสียงว่าเป็นอดีตประธานาธิบดีที่ดีกว่าตอนที่เป็นประธานาธิบดีเสียอีก ซึ่งเป็นสถานะที่เขายอมรับ
การดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีเพียงวาระเดียวของเขาโดดเด่นด้วยความสำเร็จสูงสุดจากข้อตกลงแคมป์เดวิดระหว่างอิสราเอลและอียิปต์ในปี 1978 ซึ่งนำเสถียรภาพมาสู่ตะวันออกกลางในระดับหนึ่ง แต่ก็ต้องเผชิญปัญหาเศรษฐกิจถดถอย ความไม่เป็นที่นิยมอย่างต่อเนื่อง และความอับอายจากวิกฤตการณ์ตัวประกันอิหร่านที่กินเวลา 444 วันสุดท้ายในการดำรงตำแหน่งของเขา
ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา คาร์เตอร์ประสบปัญหาสุขภาพหลายอย่าง รวมถึงมะเร็งผิวหนังที่แพร่กระจายไปที่ตับและสมอง คาร์เตอร์ตัดสินใจเข้ารับการดูแลแบบประคับประคองในเดือนกุมภาพันธ์ 2023 แทนที่จะเข้ารับการรักษาทางการแพทย์เพิ่มเติม โรซาลินน์ คาร์เตอร์ ภรรยาของเขาเสียชีวิตเมื่อวันที่ 19 พฤศจิกายน 2023 ด้วยวัย 96 ปี เขาดูอ่อนแอเมื่อเข้าร่วมพิธีรำลึกและงานศพของเธอโดยนั่งรถเข็น
คาร์เตอร์ออกจากตำแหน่งโดยที่ไม่ได้รับความนิยมอย่างมาก แต่เขาก็ทำงานอย่างแข็งขันเพื่อช่วยเหลือสังคมมาหลายทศวรรษ เขาได้รับรางวัลโนเบลสาขาสันติภาพในปี 2002 เพื่อเป็นการยอมรับใน “ความพยายามอย่างไม่ลดละของเขาในการหาทางออกอย่างสันติต่อความขัดแย้งระหว่างประเทศ เพื่อส่งเสริมประชาธิปไตยและสิทธิมนุษยชน และเพื่อส่งเสริมการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม”
คาร์เตอร์เป็นผู้มีแนวคิดแบบกลางๆ เมื่อดำรงตำแหน่งผู้ว่าการรัฐจอร์เจียและมีแนวโน้มเป็นประชานิยมเมื่อเขาเข้ารับตำแหน่งประธานาธิบดีสหรัฐคนที่ 39 เขาเป็นคนนอกวอชิงตันในช่วงเวลาที่อเมริกายังคงสั่นคลอนจากเรื่องอื้อฉาวคดีวอเตอร์เกต ซึ่งทำให้ริชาร์ด นิกสันจากพรรครีพับลิกันต้องลาออกจากตำแหน่งประธานาธิบดีในปี 1974 และเลื่อนตำแหน่งฟอร์ดจากรองประธานาธิบดี เป็นประธานาธิบดี
“ผมคือจิมมี คาร์เตอร์ และผมกำลังลงสมัครชิงตำแหน่งประธานาธิบดี ผมจะไม่มีวันโกหกคุณ” คาร์เตอร์ให้คำมั่นสัญญาพร้อมรอยยิ้มกว้าง
เมื่อถูกขอให้ประเมินผลงานในการตำแหน่งประธานาธิบดีของเขา คาร์เตอร์กล่าวในสารคดีปี 1991 ว่า “ความล้มเหลวครั้งใหญ่ที่สุดที่เรามีคือความล้มเหลวทางการเมือง ผมไม่เคยสามารถโน้มน้าวชาวอเมริกันให้เชื่อว่าผมเป็นผู้นำที่มีพลังและเข้มแข็ง”
แม้จะมีความยากลำบากในการดำรงตำแหน่ง แต่คาร์เตอร์ก็มีคู่แข่งเพียงไม่กี่รายในด้านความสำเร็จในฐานะอดีตประธานาธิบดี เขาได้รับการยกย่องทั่วโลกในฐานะนักรณรงค์ด้านสิทธิมนุษยชนผู้ไม่รู้จักเหน็ดเหนื่อย เป็นกระบอกเสียงให้กับผู้ด้อยโอกาส และเป็นผู้นำในการต่อสู้กับความหิวโหยและความยากจน ส่งผลให้เขาได้รับความเคารพมากกว่าผลงานในทำเนียบขาว
คาร์เตอร์ได้รับรางวัลโนเบลสาขาสันติภาพในปี 2002 สำหรับความพยายามของเขาในการส่งเสริมสิทธิมนุษยชนและแก้ไขข้อขัดแย้งทั่วโลก ตั้งแต่เอธิโอเปียและเอริเทรียไปจนถึงบอสเนียและเฮติ ศูนย์คาร์เตอร์ของเขาในแอตแลนตาส่งคณะผู้แทนติดตามการเลือกตั้งจากต่างประเทศไปลงคะแนนเสียงทั่วโลก
คาร์เตอร์เป็นครูสอนศาสนาในโรงเรียนวันอาทิตย์ของนิกายเซาเทิร์นแบปทิสต์ตั้งแต่ยังเป็นวัยรุ่น เขานำความมีศีลธรรมอันแข็งแกร่งมาสู่ตำแหน่งประธานาธิบดี โดยพูดอย่างเปิดเผยเกี่ยวกับศรัทธาทางศาสนาของเขา นอกจากนี้ เขายังพยายามทำให้การดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีดูเรียบง่ายมากขึ้น โดยเดินแทนที่จะนั่งรถลีมูซีนในขบวนพาเหรดพิธีสาบานตนเข้ารับตำแหน่งในปี 1977
ตะวันออกกลางเป็นจุดสนใจของนโยบายต่างประเทศของคาร์เตอร์ สนธิสัญญาสันติภาพอียิปต์-อิสราเอลในปี 1979 ซึ่งมีพื้นฐานมาจากข้อตกลงแคมป์เดวิดในปี 1978 ได้ยุติสงครามระหว่างสองประเทศเพื่อนบ้าน