รู้จัก ‘เกย์ลอร์ด เนลสัน’ ผู้จุดประเด็น ‘วันคุ้มครองโลก’ 22 เมษายน
วันที่ 22 เม.ย. ของทุกปี ถือเป็นวันคุ้มครองโลกและในปีนี้ครบรอบปีที่ 50 พอดี โดยเจ้าของแนวคิดของวันคุ้มครองโลกนี้ คือ “เกย์ลอร์ด เนลสัน” ส.ว.ผู้ล่วงลับของสหรัฐ ซึ่งถือเป็นหนึ่งในบุคคลสำคัญที่ต่อสู้กับการทำลายสิ่งแวดล้อมในช่วงศตวรรษที่ 20
เกย์ลอร์ด เนลสัน เป็นชาวรัฐวิสคอนซินโดยกำเนิด โดยเกิดในหมู่บ้านเคลียร์เลค เมื่อวันที่ 4 มิ.ย. 2459 จากบิดาที่เป็นแพทย์ชนบทและมารดาที่เป็นพยาบาล เมื่อโตขึ้น เนลสันเข้าศึกษาระดับประถมและมัธยมที่โรงเรียนรัฐในท้องถิ่น และเติบโตมาพร้อมแนวคิดก้าวหน้าและเสรีนิยม
ปี 2482 เนลสันสำเร็จการศึกษาระดับปริญญาตรีสาขารัฐศาสตร์จากมหาวิทยาลัยซานโฮเซ รัฐแคลิฟอร์เนีย และปริญญาตรีสาขานิติศาสตร์จากมหาวิทยาลัยรัฐวิสคอนซิน ก่อนจะสอบเข้าเนติบัณฑิตและทำหน้าที่เป็นทนายความให้กับกองทัพสหรัฐในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2
ต่อมา เนลสันเข้าสู่ถนนสายการเมืองโดยได้รับเลือกตั้งเป็นวุฒิสมาชิกท้องถิ่นรัฐวิสคอนซิน 3 สมัยติดต่อกันในปี 2491, 2495 และ 2499 และอยู่ในตำแหน่งนี้ถึงปี 2501 ก่อนได้รับเลือกตั้งเป็นผู้ว่าการรัฐวิสคอนซินและอยู่ตำแหน่งนี้ 4 ปี
จนกระทั่งปี 2505 เนลสันชนะเลือกตั้งเป็นวุฒิสมาชิกประจำรัฐบ้านเกิดในนามพรรคเดโมแครต และครองตำแหน่งนี้เป็นเวลา 3 สมัยติดต่อกันถึงปี
จุดเริ่มต้นของวันคุ้มครองโลก เกิดขึ้นในปีเดียวกันที่เนลสันได้เป็นส.ว.สมัยแรก โดยต่อมา เขาตัดสินใจโน้มน้าวให้ จอห์น เอฟ. เคนเนดี ประธานาธิบดีสหรัฐในขณะนั้น ยกเรื่องสิ่งแวดล้อมขึ้นเป็นวาระแห่งชาติ และเคนเนดีก็เห็นด้วยกับเขา
อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง:
จากนั้น เนลสันและเคนเนดีร่วมเดินสายปราศรัยกับประชาชนใน 11 รัฐ เกี่ยวกับปัญหาสิ่งแวดล้อมเป็นเวลา 5 วันช่วงเดือน ก.ย. 2506 หรือเพียง 2 เดือนก่อนประธานาธิบดีเคนเนดีจะถูกลอบยิงเสียชีวิต
การเดินสายครั้งนั้นนับเป็นจุดกำเนิดของวันคุ้มครองโลก โดยในปี 2512 เนลสันผลักดันให้มีการจัดชุมนุมสำหรับประชาชนรากหญ้าขึ้นทั่วประเทศ เพื่อให้พวกเขาร่วมแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับปัญหาสิ่งแวดล้อม
ความพยายามของเนลสันเห็นผลในปีต่อมา เมื่อถึงวันที่ 22 เม.ย. 2513 มีชาวอเมริกันกว่า 20 ล้านคนที่ตระหนักถึงความสำคัญของปัญหาสิ่งแวดล้อม พร้อมใจกันออกมาชุมนุมทั่วประเทศ เพื่อประท้วงมลภาวะที่เพิ่มขึ้นและการทำลายทรัพยากรธรรมชาติบนโลก
ผลจากการชุมนุมทำให้รัฐบาลกลางสหรัฐออกพระราชบัญญัติแก้ไขมลพิษในอากาศ และมีการจัดตั้งสำนักงานป้องกันสิ่งแวดล้อมแห่งชาติขึ้น
จนกระทั่งในที่สุด โครงการสิ่งแวดล้อมแห่งสหประชาชาติ (UNEP) จึงประกาศให้วันที่ 22 เม.ย. ของทุกปี เป็นวัน Earth Day หรือวันคุ้มครองโลก เริ่มตั้งแต่วันที่ 22 เม.ย. 2513 เป็นต้นมา
นิตยสาร อเมริกัน เฮอริเทจ (American Heritage) ฉบับเดือน ต.ค. 2536 เขียนรำลึกถึงเหตุการณ์ดังกล่าวว่า "เป็นเหตุการณ์ที่โดดเด่นที่สุดเหตุการณ์หนึ่งที่เกิดขึ้นในประวัติศาสตร์ของประชาธิปไตย"
ถึงแม้วาระครบรอบปีที่ 50 ของวันคุ้มครองโลกในปีนี้ อาจถูกลดความสำคัญลง เพราะมีขึ้นในช่วงที่เกิดการระบาดใหญ่ของไวรัสโคโรน่าสายพันธุ์ใหม่ 2019 หรือโรคโควิด-19 ซึ่งขณะนี้มึผู้ติดเชื้อกว่า 2 ล้านคนและเสียชีวิตกว่า 1 แสนคนทั่วโลก แต่อย่างน้อย ทุกคนก็ควรจดจำบุคคลสำคัญที่จุดกระแสรักษ์สิ่งแวดล้อม จนกลายเป็นที่มาของวันคุ้มครองโลกถึงปัจจุบัน