ก.ม.ความมั่นคงพ่นพิษ 'ฮ่องกง' จับสื่อประชาธิปไตย

กฎหมายความมั่นคงฉบับใหม่ของฮ่องกงพ่นพิษกับคนเห็นต่างเข้าให้แล้ว "จิมมี ไหล่" เจ้าพ่อสื่อฝ่ายประชาธิปไตย ถูกจับกุมเมื่อวันจันทร์ (10 ส.ค.) จากนั้นตำรวจบุกอาคารหนังสือพิมพ์ของเขา ปฏิบัติการครั้งนี้พุ่งเป้า บริษัท เน็กซ์มีเดีย ของไหล่โดยเฉพาะ

ไหล่ วัย 71 ปี เป็น 1 ใน 7 คนที่ถูกจับกุมฐานต้องสงสัยร่วมรู้ร่วมคิดกับต่างชาติ ฐานความผิดข้อหนึ่งตามกฎหมายความมั่นคงแห่งชาติฉบับใหม่ ภาพที่ปรากฏในสื่อ ไหล่ถูกสวมกุญแจมือและมีตำรวจขนาบข้างกาย

นี่คือปฏิบัติการล่าสุดของตำรวจที่เล่นงานผู้เห็นต่าง นับตั้งแต่รัฐบาลปักกิ่งออกกฎหมายใหม่ใช้กับฮ่องกงเมื่อสิ้นเดือน มิ.ย. แหล่งข่าวตำรวจรายหนึ่งเผยกับสำนักข่าวเอเอฟพีว่า ลูกชาย 2 คนของไหล่ถูกควบคุมตัวด้วย

ตอนที่ตำรวจบุกสำนักงานหนังสือพิมพ์แอ๊ปเปิ้ลเดลีของไหล่ นักข่าวที่กำลังทำงานอยู่จัดการไลฟ์ผ่านเฟซบุ๊คนาทีตำรวจบุกค้น ลอว์ ไวกวองบรรณาธิการบริหารทวงถามหมายจับจากตำรวจ

"บอกเพื่อนร่วมงานของคุณให้หยุดซะ จนกว่าทนายความของเราตรวจสอบหมายจับ" ลอว์กล่าวในคลิป

ตำรวจสั่งทีมงานแอ๊ปเปิ้ลเดลีลุกจากที่นั่ง มายืนเข้าแถวกันให้ตำรวจตรวจบัตร จากนั้นตำรวจก็ตรวจตราไปทั่วสำนักงาน

ตำรวจเผยว่า การตรวจค้นเป็นไปตามหมายศาลตามที่ได้แสดงต่อพนักงานแอ๊ปเปิ้ลเดลีแล้ว

คริส เหยิง ประธานสมาคมผู้สื่อข่าวฮ่องกง เรียกการกระทำของตำรวจว่า "น่าตกใจและสะเทือนขวัญ"

"เรื่องแบบนี้ไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อน แค่ 1-2 เดือนก่อนก็ไม่มีใครคาดคิดว่าจะเกิดขึ้นได้"

ต่อมา ลอว์ บรรณาธิการบริหารทำบันทึกถึงพนักงาน บอกให้นักข่าวพร้อมทำหน้าที่ต่อไป เขาประกาศว่าจะเดินหน้าพิมพ์หนังสือพิมพ์ต่อไปแม้ถูกตำรวจบุก

กฎหมายความมั่นคงฉบับใหม่นำมาใช้สกัดการประท้วงเรียกร้องประชาธิปไตย ที่กลายเป็นเหตุรุนแรงบ่อยครั้งในปีที่ผ่านมา ส่งผลให้ทางการต้องใช้อำนาจใหม่จัดการกับฝ่ายประชาธิปไตยฮ่องกง เรียกเสียงวิจารณ์จากชาติตะวันตกและถูกสหรัฐคว่ำบาตร

หนังสือพิมพ์แอ๊ปเปิ้ลเดลี และนิตยสารเน็กซ์ของไหล่นั้นสนับสนุนประชาธิปไตยและวิจารณ์ปักกิ่งอย่างไม่บันยะบันยัง มีชาวฮ่องกงเพียงไม่กี่คนเท่านั้นที่ทำให้ปักกิ่งโกรธจัดเหมือนกับที่ไหล่ทำ

จีนเรียกเขามาตลอดว่า "ผู้ทรยศ" และเป็นมือมืดที่อยู่เบื้องหลังการประท้วงปีก่อน

สื่อรัฐโหมกระหน่ำกล่าวหาว่าเขาสมรู้ร่วมคิดกับต่างชาติ ตอนที่ไหล่พบกับไมค์ ปอมเปโอ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ และไมค์ เพนซ์ รองประธานาธิบดีสหรัฐ

เมื่อกลางเดือน มิ.ย. 2 สัปดาห์ก่อนออกกฎหมายความมั่นคงฉบับใหม่ใช้กับฮ่องกง ไหล่ยอมรับกับเอเอฟพี

“ผมเตรียมตัวติดคุก” ไหล่เรียกกฎหมายฉบับนี้ว่า “ลางมรณะสำหรับฮ่องกง” และเกรงว่า ทางการจะจัดการนักข่าวของเขา ส่วนข้อกล่าวหาสมคบคิดกับต่างชาตินั้น ไหล่มองว่าไร้สาระ ชาวฮ่องกงมีสิทธิพบกับนักการเมืองต่างชาติ

กฎหมายใหม่ของปักกิ่งมุ่งเล่นงานการกระทำเพื่อแยกเอกราช โค่นล้มรัฐบาล ก่อการร้าย และสมรู้ร่วมคิดกับต่างชาติ ทั้งจีนและฮ่องกงต่างบอกว่า กฎหมายไม่กระทบต่อเสรีภาพ มีคนตกเป็นเป้าเพียงไม่กี่คนเท่านั้น

แต่บทบัญญัติที่เขียนไว้กว้างๆ อาจทำให้สุนทรพจน์ทางการเมืองบางอันกลายเป็นการทำผิดอาญาได้เพียงช่วงข้ามคืน เช่น การสนับสนุนให้คว่ำบาตร เรียกร้องให้ฮ่องกงมีอิสระมากขึ้น หรือเรียกร้องเอกราชฮ่องกง

เหล่านักวิจารณ์ รวมถึงตะวันตกหลายชาติเชื่อว่ากฎหมายนี้ปิดฉากเสรีภาพและความเป็นอิสระที่จีนรับปากว่าจะคงไว้ หลังได้รับมอบฮ่องกงจากอังกฤษในปี 2540

สัปดาห์ก่อนสหรัฐจึงตอบโต้ด้วยการคว่ำบาตรกลุ่มเจ้าหน้าที่จีนและฮ่องกง รวมทั้งแคร์รี หล่ำ ผู้บริหารสูงสุดเขตบริหารพิเศษฮ่องกง

นอกจากกฎหมายความมั่นคงแห่งชาติฉบับใหม่ ตำรวจยังเร่งจัดการผู้สนับสนุนประชาธิปไตย เช่น ประชาชนราว 12 คน รวมทั้งไหล่เจอข้อหาท้าทายคำสั่งตำรวจ ห้ามร่วมงานรำลึกเทียนอันเหมินเมื่อต้นเดือน มิ.ย. ไม่เพียงเท่านั้นไหล่และอีกหลายๆ คน เจอข้อหาร่วมประท้วงเมื่อปีก่อนด้วย

เดือนก่อนคนดังสายประชาธิปไตย 12 คน ถูกตัดสินลงเลือกตั้งท้องถิ่น เนื่องจากมีทัศนคติทางการเมืองที่ไม่อาจยอมรับได้ เช่น วิจารณ์กฎหมายความมั่นคง รณรงค์เพื่อให้ได้เสียงข้างมากในสภานิติบัญญัติหวังเข้าขัดขวางการออกกฎหมายของรัฐบาล

หลังจากตัดสิทธิกลุ่มดังกล่าวได้ไม่นาน หล่ำก็เลื่อนการเลือกตั้งไปอีกหนึ่งปีอ้างว่าผู้ติดเชื้อโควิด-19 พุ่งสูงขึ้น