ธุรกิจ'ชิปปิ้ง'ระส่ำ-'ค่าระวางพุ่ง-ลูกเรือติดค้าง'

สำหรับอุตสาหกรรมขนส่งสินค้าทางเรือทั่วโลก ความโกลาหล สับสนอลหม่านเกิดขึ้นเมื่อมีการกดปุ่ม“ซื้อตอนนี้”ครั้งที่1ล้าน ในช่วงครึ่งหลังของปี 2563 ชาวอเมริกัน ต้องอยู่แต่ในบ้าน ออกไปไหนไม่ได้เพราะการระบาดของโรคโควิด-19 เริ่มหาซื้อสิ่งของต่างๆอย่างเช่นผ้าห่มที่มีน้ำหนัก รองเท้าคร็อค เสื้อกันหนาวขนาดใหญ่ ไฟวงแหวนและโต๊ะที่มีความทนทานและแข็งแรง

บรรดผู้ผลิตกระดาษชำระรายหนึ่งทำยอดขายเพิ่มขึ้น 600% ในช่วงเวลาสองสัปดาห์ ขณะที่บริษัทค้าปลีกอีกรายขายเครื่องให้อาหารนกที่มีไว้ในสต็อกนาน 1 ปีหมดเกลี้ยงภายในเวลาสองเดือน ขณะที่กางเกงเล็กกิ้งที่สวมตอนเล่นโยคะ เครื่องทำฟองนม หม้อทอดไร้น้ำมันและเครื่องตัดหญ้าถูกบรรจุไว้ในตู้คอนเทนเนอร์ตามท่าเรือต่างๆของเอเชียเพื่อรอลำเลียงต่อไปยังจุดหมายปลายทาง

ในช่วงต้นปี2563 มีเรือขนส่งสินค้าจำนวนมากลอยลำอยู่นอกชายฝั่งของสิงคโปร์แต่ในช่วงเดือนมี.ค.-มิ.ย.ก็ไม่เห็นเรือขนส่งสินค้าจำนวนมากลอยลำอีก โดยเรือเหล่านี้เดินทางข้ามมหาสมุทรแปซิฟิก บรรทุกสินค้าจากจีนผ่านอ่าวซานเปโดรของรัฐแคลิฟอร์เนีย ภายในเดือนม.ค.ปี 2564 เรือขนส่งสินค้าจำนวนมากถึง 30 ลำจอดทอดสมอนอกชายฝั่งทะเลลอส แองเจลิส และลอง บีช เพื่อรอเวลาถูกดึงเข้าสู่ท่าเทียบเรือ

เป็นปีที่ทรหดอดทนและเอาแน่นอนไม่ได้สำหรับคนเดินเรืออย่าง“แดเนียล บาลาออด” นักเรียนนายเรือสาขาวิศวกรรมจากฟิลิปปินส์ที่ใช้เวลา11เดือนบนเรือขนส่งสินค้าจนถึงเดือนธ.ค.ปีที่แล้วโดยไม่สามารถเหยียบย่างพื้นแผ่นดิน เนื่องจากเรือขนส่งสินค้าลำนี้เดินทางทั่วมหาสมุทรแปซิฟิก จึงต้องปฏิบัติตามกฏระเบียบที่เข้มงวดในการสกัดการแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 บรรดาลูกเรือจึงไม่ได้รับอนุญาติให้ลงจากเรือตั้งแต่ท่าเรือปูซานถึงอ็อคแลนด์

พนักงานเดินเรือ หรือบุคคลากรที่ทำงานในกองเรือพาณิชย์50,000 ลำทั้งหญิงและชายทั่วโลกที่มีประมาณ 1.6 ล้านคนประสบปัญหาวุ่นวายอย่างหนักเพราะการระบาดของโรคโควิด-19 ขณะที่การควบคุมการระบาดก็ทำได้ยาก โดยเฉพาะการใช้มาตรการสร้างระยะห่างทางสังคม เพราะเนื้อที่อันจำกัดของเรือขนส่งสินค้า จึงเป็นเหตุผลให้เกิดอาการหวาดระแวง แม้จำนวนผู้ติดเชื้อโควิด-19และผู้เสียชีวิตบนเรือเมื่อปีที่แล้วจะถูกปิดเป็นความลับและบริษัทเดินเรือสินค้าก็ไม่ยอมเปิดเผย แต่การระบาดของโรคโควิด-19บนเรือสำราญไดมอนด์ พรินเซสส์ในช่วงต้นปี ซึ่งคนบนเรือติดเชื้ออย่างรวดเร็ว 700 คนตอกย้ำถึงอันตรายของโรคระบาดนี้ได้อย่างชัดเจน

พนักงานเดินเรือช่วยให้อุตสาหกรรมขนส่งสินค้าทางเรืออยู่ได้ และอุตสาหกรรมขนส่งสินค้าทางเรือก็ช่วยพยุงเศรษฐกิจโลก หากไม่มีเรือขนส่งสินค้า ผลิตภัณฑ์หลายชนิดตั้งแต่อุปกรณ์ทางการแพทย์ที่ช่วยชีวิตผู้ป่วยไปจนถึงสินค้าอุปโภค-บริโภคที่มีประโยชน์ต่อผู้คนหลายล้านคนที่ต้องกักตัวอยู่แต่ในบ้าน อาจจะไม่ได้ถูกผลิตออกมาและส่งถึงมือผู้บริโภคทั่วโลกอย่างที่เป็นอยู่ในทุกวันนี้

ความต้องการสินค้าประเภทต่างๆจากทั่วโลกทำให้อุตสาหกรรมขนส่งทางเรือเผชิญหน้ากับปีที่เปราะบาง ไม่สามารถคาดการณ์ได้ โดยเรือขนสินค้าจำนวนมากที่บรรทุกตู้คอนเทนเนอร์หนักถึง 190,000 ตันต้องส่งสินค้าตามท่าเรือต่างๆให้เป็นไปตามกำหนดเวลาแต่เมื่อเจอปัญหาการจราจรบริเวณท่าเรือคับคั่ง การนำสินค้าลงเพื่อขนส่งต่อไปยังจุดหมายต่อไปไม่เป็นไปตามกำหนด จึงเกิดปัญหาล่าช้า เรือขนส่งสินค้าจำนวนมากจึงแก้ปัญหาด้วยการปรับเปลี่ยนเส้นทาง

ในเอเชีย บรรดาผู้ประกอบการพยายามหาพื้นที่ว่างเพื่อให้สินค้าของตนได้รับการขนส่งไปยังจุดหมายปลายทาง ท่ามกลางปัญหาขาดแคลนตู้คอนเทนเนอร์ประมาณ 5 แสนตู้ ซึ่งดริวรี ชิปปิ้ง คอนซัลแทนต์ บริษัทวิจัยและให้คำปรึกษาด้านการขนส่งทางทะเลระดับโลก ระบุว่า ค่าระวางสำหรับตู้คอนเทนเนอร์ทะยานขึ้นมากจาก 1,486 ดอลลาร์สำหรับตู้คอนเทนเนอร์ขนาด 40 ฟุตในเดือนพ.ค.2563เป็น 5,472 ดอลลาร์ในเดือนพ.ค.ปี 2564

"มีปัจจัยที่คาดไม่ถึงในส่วนของผลกำไร ในส่วนของอัตราค่าระวางสินค้า ในส่วนของระดับความรุนแรงของการดิสรัปในระบบห่วงโซ่อุปทาน"ไซมอน เฮนีย์ ผู้จัดการอาวุโสของบริษัทดริวรี บริษัทให้คำปรึกษาและวิจัยมีฐานดำเนินงานในกรุงลอนดอน กล่าวพร้อมทั้งระบุว่า เขาไม่ได้เห็นการดิสรัปชันที่สร้างความปั่นป่วนแก่ตลาดขนส่งสินค้าทางเรือในระดับนี้มานานกว่า 20 ปีแล้ว

ขณะที่สายการบินต่างๆก็พยายามหารายได้ในช่วงที่ถือเป็นช่วงขาลงของธุรกิจการบินด้วยการปรับเครื่องบินโดยสารไปเป็นเครื่องบินขนส่งสินค้า อย่างเฟล็กซ์พอร์ท ที่ตัดสินใจเพิ่มเครือข่ายของเครื่องบินขนส่งสินค้าไว้ในฝูงบินและทำให้อัตราค่าขนส่งสินค้าทางอากาศเพิ่มขึ้นจากประมาณ 4 ดอลลาร์เป็น 14-18 ดอลลาร์

ขณะที่ความน่าเชื่อถือ ซึ่งเป็นเกณฑ์วัดว่าการขนส่งสินค้าเดินทางถึงที่หมายตรงเวลาหรือไม่ ดิ่งลง 34.9% ในเดือนม.ค.ปี 2564 ถือเป็นตัวเลขต่ำสุดนับตั้งแต่มีการบันทึกมา ขณะที่มีความท้าทายทางกายภาพหลายด้านที่ส่งผลกระทบต่ออุตสาหกรรมเดินเรือ เช่น เหตุเรือชนกัน ไฟไหม้เรือบรรทุกน้ำมัน เรือขนส่งปศุสัตว์ เช่นเรือกัลฟ์ ไลฟ์สต็อก1 อัปปางกลางทะเลเพราะพายุในญี่ปุ่น เมื่อเดือนก.ย. ส่งผลให้ลูกเรือเสียชีวิต 41 คน

ข้อมูลของบลูมเบิร์ก ระบุว่า เคยมีเหตุตู้คอนเทนเนอร์ที่วางซ้อนกันสูงๆบนเรือขนส่งสินค้าที่เร่งเดินทางเพื่อส่งสินค้าให้ถึงที่หมายตามกำหนด ล้มลงมาเป็นเหตุให้ตู้คอนเทนเนอร์ประมาณ 3,000 ตู้ตกไปอยู่ก้นทะเลในปี 2563 และเกิดเหตุทำนองเดียวกันในปี 2564 ส่งผลให้ตู้คอนเทนเนอร์อีก 1,000 ตู้ตกลงไปจมอยู่ก้นทะเล