ลดปัญหาสิ่งแวดล้อม...ด้วยการผลิต-การบริโภคที่ยั่งยืน

สังคมตื่นตัวและรับรู้ข้อมูลข่าวสารกันมากขึ้น สื่อมวลชนก็ทำหน้าที่เสนอข่าวสิ่งแวดล้อมอย่างต่อเนื่อง ทำให้หลายๆ ฝ่ายหันมาปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเพื่อช่วยลดปัญหาสิ่งแวดล้อม ภาครัฐได้จัดทำแผนที่นำทางการจัดการปัญหาสิ่งแวดล้อมระยะเร่งด่วนและระยะยาว 

ภาคเอกชนเองก็ให้ความสำคัญต่อสิ่งแวดล้อม เนื่องจากจะกระทบต่อการประกอบธุรกิจทั้งทางตรงและทางอ้อม หากมองอีกด้านหนึ่งก็ต้องยอมรับว่าปัญหาสิ่งแวดล้อมมีความรุนแรงและส่งผลกระทบมากขึ้น

ขณะนี้การเรียกร้องและขับเคลื่อนเพื่อแก้ปัญหาด้านสิ่งแวดล้อมที่เกิดขึ้นไม่ได้มาจากองค์กรสิ่งแวดล้อมเท่านั้น เห็นได้จากสังคมออนไลน์ กลุ่มคนและชุมชนก็เริ่มตื่นตัวจนเกิดกระแสรักษ์โลกดูแลสิ่งแวดล้อมอย่างต่อเนื่อง แม้ผู้คนเหล่านี้จะมีความหลากหลาย แต่ทุกคนล้วนเป็นผู้บริโภคที่ต้องกินต้องใช้สินค้า จึงเป็นโอกาสในการผลิตสินค้าและบริการที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม เข้ามาสนับสนุนให้การขับเคลื่อนของกลุ่มคนเหล่านี้ได้ขยายตัวและเดินหน้าต่อไปได้

ตัวอย่างฉลากรับรองสินค้าและบริการที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม

แต่ความเข้าใจที่ว่าสินค้าและบริการที่ได้รับการรับรองว่ามีความเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมมีราคาแพงกว่าสินค้าทั่วไปนั้น เป็นอุปสรรคในการตัดสินใจเลือกซื้อของผู้บริโภคบางส่วน จึงเป็นภารกิจที่ภาครัฐและองค์กรสิ่งแวดล้อมต้องสร้างความเข้าใจให้เห็นว่าสินค้าและบริการที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมมีราคาไม่แตกต่างจากสินค้าทั่วไป

แต่อาจมีสินค้าบางประเภทที่ได้รวมต้นทุนในการจัดการสิ่งแวดล้อมไว้ จึงอาจมีราคาสูงกว่าสินค้าทั่วไปเล็กน้อย เป็นส่วนต่างที่คุ้มค่ากว่าการต้องมาแก้ไขปัญหาสิ่งแวดล้อมในภายหลัง รวมทั้งย้อนกลับไปดูว่าจะผลักดันให้เกิดการบริโภคสินค้าที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมให้มากขึ้นได้อย่างไร ทำอย่างไรให้ผู้บริโภคเห็นประโยชน์และให้ความสำคัญกับการเลือกซื้อสินค้าที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม ซึ่งผู้บริโภคจะเป็นแรงขับเคลื่อนให้ผู้ประกอบการรายอื่นๆ ผลิตสินค้าที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมมากขึ้น

ถึงเวลาแล้วที่ต้อง “ช่วยกันดูแลรักษาสิ่งแวดล้อมเพื่อลูกหลานของเรา ไม่ใช่เพื่อตัวเราเอง” และต้องหันมาใส่ใจและส่งเสริมในส่วนของผู้บริโภคให้มากขึ้น เริ่มจากการให้ข้อมูลข่าวที่ครบถ้วนและถูกต้อง ควบคู่ไปกับการสนับสนุนส่วนของผู้ผลิตเพื่อให้มีสินค้าและบริการที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม ที่ตอบสนองต่อความต้องการของผู้บริโภคให้มากขึ้น หากปัญหาสิ่งแวดล้อมไม่ได้รับการแก้ไขในวันนี้ก็จะมีความซับซ้อนและยากเกินกว่าจะแก้ไขให้ฟื้นคืนกลับมาในวันข้างหน้า

โดย... 

พรนภา ยะปาน

ฝ่ายส่งเสริมการผลิตและบริโภคที่ยั่งยืน สถาบันสิ่งแวดล้อมไทย