เยาวชนคือความหวัง : Youth4Climate 2021

ร่วมประชุมเพื่อผลักดันนโยบายความร่วมมือของผู้นำโลก Youth4Climate: Driving Ambition ซึ่งจัดขึ้นระหว่างวันที่ 28-30 ก.ย.นี้ ที่เมือง Milan, Italy

กิจกรรมครั้งนี้สำคัญมาก ผู้นำเยาวชนทั่วโลกประมาณ 400 คน อายุระหว่าง 18 ถึง 29 ปี จากกว่า 50 ประเทศสมาชิกสหประชาชาติ จะระดมความคิดและสรุปข้อเสนอ เป็นกรณีเร่งด่วน หาทางแก้ไขปัญหา จากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ และผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม ซึ่งการประชุมใหญ่ของสมาชิกสหประชาชาติ ในโครงการเฉพาะกิจ COP26 จะตามมาในเดือนพ.ย.ที่ Glasgow สหราชอาณาจักร

COP (Conference of the Parties) จัดขึ้นทุกปี สลับเปลี่ยนประเทศเจ้าภาพ COP26ที่สหราชอาณาจักรครั้งนี้ จะมีเจ้าหน้าที่ภาครัฐ นักธุรกิจ และพลเมืองหลายพันคน มาเจรจาต่อรองกัน 12 วัน เพื่อหามาตรการทางปฏิบัติด่วน

COP21 ปีค.ศ. 2015 ที่ปารีส เป็นการประชุมที่เด่นมาก เนื่องจากทุกประเทศที่เข้าร่วมประชุม ตกลงทำสัญญาร่วมกันควบคุมอุณหภูมิไม่ให้เพิ่มขึ้นเกินกว่า 2 องศาเซลเซียส และเป้าหมายคือ 1.5 องศา แต่การเมืองในประเทศและระหว่างประเทศ รวมทั้งผลประโยชน์ทางเศรษฐกิจ ทำให้เกิดอุปสรรคหลายอย่างมาจนถึงปัจจุบัน ต่างคนต่างทำ ขาดการประสานงานกัน โชคดีที่หลายประเทศเป็นตัวอย่างที่ดีภาคปฏิบัติ สะสมประสบการณ์ พร้อมที่จะแบ่งปันให้กับประเทศที่ยังไม่ได้ลงมือ หรือยังลังเลอยู่

เมื่อชาวโลกเจอปัญหาฉุกเฉินจากโควิด-19 ซึ่งกระทบกระเทือนต่อสุขภาพ ชีวิต และเศรษฐกิจทุกหย่อมหญ้า จึงทำให้ปัญหาเร่งด่วนที่สุดอันดับหนึ่ง ที่กำลังเผชิญอยู่ คือภัยอันตรายที่เกิดขึ้นจากการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศถูกมองข้ามไป วิบัติภัยทางธรรมชาติ จากน้ำท่วม ฝนแล้ง ไฟป่า พายุ ฯลฯนั้น เกิดขึ้นรุนแรงและบ่อยครั้ง อย่างที่ไม่เคยปรากฏมาก่อน

การประชุมที่ Glasgow ครั้งนี้ จึงจะเป็นโอกาสดี ให้ผู้แทนโลก ระดมความร่วมมือ ทำงานเรื่องนี้อย่างจริงจัง เพราะถึงแม้ว่าเรา(หวังว่า)จะควบคุมความเสียหาย จากโรคระบาด และประคองเศรษฐกิจได้ แต่หากสภาพภูมิอากาศเปลี่ยนแปลง และสิ่งแวดล้อมโดนทำลาย เพราะพฤติกรรมของมนุษย์ ก็ถือว่าเป็นความเห็นแก่ตัวอย่างร้ายแรง ของผู้ที่มีหน้าที่รับผิดชอบ เป็นการมองอนาคตเพียงแค่ระยะสั้น

Time horizon เป็นจิตวิทยามนุษย์เกี่ยวกับการมองเวลา แต่ละคนเห็นขอบฟ้าใกล้และไกลไม่เท่ากัน และอาจเป็นคำอธิบายให้เรารู้ถึงจุดกำเนิดของสิ่งท้าทายหรือปัญหาที่กำลังเกิดขึ้นในสังคมปัจจุบัน

เยาวชนเรียกร้องให้มีการเปลี่ยนแปลงสังคมและการเมือง (และอยากเห็นผลอย่างรวดเร็ว) ผู้ใหญ่ซึ่งมีอำนาจในการบริหารประเทศก็บอกว่า คิดเหมือนกันและกำลังปรับปรุงเปลี่ยนแปลงอยู่ (แต่ต้องทำอย่างรอบคอบ ค่อยเป็นค่อยไป วิเคราะห์หลายแง่หลายมุม) กลายเป็น “เด็กใจร้อน ผู้ใหญ่ใจเย็น”?

Time horizon ของการเงินการลงทุน หมายถึงผู้ลงทุนมองไปในอนาคต ว่าจะต้องใช้เงินจากผลการลงทุนเมื่อไหร่ ถ้าจะเกษียณอีก 10 ปี จะใช้เงินอีกภายใน 10 ปี จะต่างจากผู้ที่จะซื้อบ้านอีก 3 ปี ต้องการเก็บเงินดาวน์ 3 ปี ฉะนั้นวิธีการลงทุน ก็ขึ้นอยู่กับเวลาที่ต้องใช้เงิน คนที่จะเกษียณภายใน 20 ปี จะมีความกล้าเสี่ยง เนื่องจากมีเวลารอ ผิดพลาดยังแก้ไขได้ เทียบกับคนที่จะเกษียณอีกภายในหนึ่งปี หากซื้อหุ้นแล้วขาดทุน ก็จะกลับตัวไม่ทัน

การลงทุนเพื่อเราเอง หากเวลาเหลือน้อย ก็ไม่กล้าเสี่ยงมาก จะต่างกับการลงทุนเพื่อลูกหลาน ที่ยังอายุน้อยอยู่ เยาวชนหลายคนตัดสินใจเรื่องการลงทุนเอง ทรัพย์สินมาจากผู้ใหญ่ หรือหามาได้ด้วยความสามารถของตัวเอง พวกเขากล้าลงทุนกับ crypto หรือ defi ที่เป็นการปฏิวัติระบบการเงินการธนาคาร การมองขอบฟ้าไกล เพิ่มดีกรีของความกล้าเสี่ยง

Time horizon ของผู้ใหญ่และวัยสูงอายุ เรื่องสิ่งแวดล้อม จึงต่างกับเยาวชน ที่จะต้องมีชีวิตอยู่อีกยาวนาน วิทยาศาสตร์การแพทย์และเทคโนโลยีชั้นสูงในปัจจุบัน อาจสามารถทำให้มนุษย์ มีชีวิตอยู่ยืนกว่าปัจจุบันอีกหลายปี

ผู้ใหญ่ที่มีอำนาจทางการเมืองและเศรษฐกิจ อาจมองขอบฟ้าของเวลาอีกไม่กี่ปี กลัวการเปลี่ยนแปลง เกรงความเสี่ยง แต่กลุ่มเยาวชนซึ่งมองขอบฟ้าของเวลาไปไกลกว่า จะทุ่มเทลงทุนเดี๋ยวนี้ เพื่ออนาคตข้างหน้า พวกเขาจะไม่ยอมรับระบบโครงสร้างของเศรษฐกิจ การเมือง และพฤติกรรมของผู้บริโภคในปัจจุบัน ซึ่งทำมาหากินควบคู่กับการทำลาย สร้างเศรษฐกิจพร้อมมลภาวะ ไร่ นา สวน เปี่ยมด้วยสารเคมี เกษตรกรดื่มน้ำกรองในขวดพลาสติก การประชุมราชการต้องแขวนป้ายไวนิล บริจาคอาหารสำเร็จรูปไร้คุณค่า สิ่งของเครื่องใช้ไม่มีมาตรฐาน ใช้ครั้งเดียวทิ้ง ฯลฯ

เยาวชนกับเทคโนโลยีสื่อสารพลังมหาศาลอยู่ในมือ กำลังประท้วงเงียบเป็นวงกว้าง และส่งผลกระทบชัดเจนในโซเชียลมีเดีย การปฏิรูปแบบค่อยเป็นค่อยไปของผู้ใหญ่ กลายเป็นความเชื่องช้าหยุดนิ่ง และขาดความจริงใจ

นิยามของเวลาต่างกัน ข้อมูลความรู้สาระเปี่ยมล้นในอินเตอร์เน็ต การพยายามควบคุมของผู้มีอำนาจนับวันจะเริ่มไร้ผล ทางออกเดียวก็คือ ทุกคน ทุกกลุ่ม ทุกวัย ต้องหันมาปรึกษากัน ยอมรับว่าสถานการณ์ฉุกเฉินนั้น เราเป็นเจ้าของร่วมกัน แม้ Time horizon ต่างกัน แต่ปัญหาจะแก้ไม่ได้หากเราไม่ร่วมมือกัน

ผมมั่นใจว่าการประชุม Youth4Climate ที่ Milan จะนำมาสู่ความชัดเจน ทั้งสัญลักษณ์ แรงใจ และเยาวชนผู้มีวิสัยทัศน์ไกลจะแสดงพลัง นำประชาคมโลก ทะนุถนอมบ้านเดียวที่เรามีอยู่ ขอส่งแรงใจและอวยพรให้การประชุมของเยาวชนโลกครั้งนี้ประสบความสำเร็จโดยสมบูรณ์ครับ