บาหลี วันนี้ยังคงเสน่ห์ความเรียบง่าย
กลับไปเยือนบาหลีในรอบกว่า 20 ปี ได้เห็นการเปลี่ยนแปลงหลายอย่างของเกาะสวรรค์แห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้แห่งนี้ ที่กลายเป็นฮับของการท่องเที่ยวอย่างสมบูรณ์ อันที่จริงก็เป็นมานานแล้ว แต่ก็ยังรักษาประเพณี สถาปัตยกรรมและวัฒนธรรมอันทรงคุณค่าดั้งเดิมของตนเอาไว้ได้
ท่ามกลางกระแสตะวันตก ความต้องการของนักเดินทาง วงล้อมของชาวมุสลิม อิทธิพลของผู้มีอำนาจ การป้องกันการก่อเหตุด้านความมั่นคงและอื่นๆ ที่โอบล้อมเข้ามา ชาวบาหลียังคงความเรียบง่าย ไม่เร่งรีบ แต่ก็คลาคล่ำจอแจ สมกับเสน่ห์ของเกาะที่หาที่ใดเหมือนไม่ได้ และน่าจะยังหาที่ใดในอาเซียนเทียบไม่ได้เรื่องการดึงดูดผู้มาเยือน
บาหลีเป็นเมืองที่แปลกอยู่แล้วตั้งแต่เริ่มต้น เป็นเกาะเล็กๆ รูปเพชรที่อยู่ระหว่างเกาะชวาอันใหญ่โตกับเกาะ Lombok ทางตะวันตก แต่กลับเป็นเกาะเดียวท่ามกลางเกาะนับหมื่นของอินโดนีเซีย ที่ยังดำรงความเป็นศาสนาและวัฒนธรรมฮินดูเอาไว้เหมือนเมื่อ 1,200 ปีก่อน ขณะที่ที่อื่นกลายเป็นอิสลามไปเกือบหมด
ความยืดหยุ่นทางศาสนานี้น่าจะมีส่วนมากในการที่คนต่างถิ่นรู้สึกผ่อนคลายเมื่อมาเยือนเกาะนี้ อาหารนานา เบียร์บาร์และเสียงเพลงรื่นเริงมีให้เห็นอยู่ตลอดในย่านท่องเที่ยว ไม่ว่าจะเป็นแถวชายหาดอย่าง Kuta หรือ Jimbaran และพื้นที่ตอนในอย่าง Ubud
ชาวตะวันตกสนใจบาหลีมาเป็นเวลานานแล้ว เรื่องราวอย่างการกระทำ Puputan ออกไปรำกริชฆ่าตัวตายไม่ยอมพ่ายให้ทหารดัตช์ หรือตำนานสายลับ Mata Hari เป็นส่วนช่วยดึงให้ชาวตะวันตกเดินทางมาสัมผัสวัฒนธรรมที่ไม่เหมือนที่ใดที่อินโดนีเซีย
ยิ่งมายิ่งค้นพบ เช่นพบว่าคลื่นทะเลที่นี่เหมาะกับการเล่นวินด์เซิร์ฟมาก หรือบรรยากาศป่าเขตร้อนและภูเขาไฟที่ยังคุกรุ่นก็ชวนในรู้สึกน่าผจญภัย
การที่ฝรั่งนักท่องเที่ยวทยอยกันมามาก ก็ก่อให้เกิดกระบวนการเปลี่ยนแปลงตามยุคสมัยหลายอย่าง เช่น กระแสความคิดทางการเมืองที่บาหลีเคยเป็นที่ชุมนุมต่อต้านคอมมิวนิสต์และระบอบทหารในช่วงต้นและปลายของซูฮาร์โตตามลำดับ และด้านความมั่นคง ที่เป็นไฮไลต์ไปทั่วโลก เมื่อผู้ก่อการร้ายคลั่งศาสนาเลือกบาร์ในบาหลีเป็นจุดโจมตีเมื่อปี 2545
บาหลีวันนี้กลายเป็นเมืองที่รองรับอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวอย่างเต็มตัว มีความเจริญและความปลอดภัย โดยค่าครองชีพยังถือว่าต่ำเมื่อเทียบกับเมืองท่องเที่ยวอื่นๆ ของเอเชีย
เสน่ห์ของบาหลีอยู่ตรงที่มีทุกอย่างสำหรับนักท่องเที่ยวทุกระดับ เอื้อกันเต็มที่ตั้งแต่แบรนด์เนมหรูในห้างขนาดใหญ่ชายทะเล ผลิตภัณฑ์ท้องถิ่นที่ยกระดับทั้งแพ็กเกจจิ้งและคุณภาพ คลับบาร์โรงแรมสถานประชุมระดับหรูหรา ไปจนถึงของเร่ขายข้างถนน คีออสเล็กๆ เกลื่อนหาด
เราสามารถเห็นผู้มีอิทธิพลสั่งรถนำขบวนให้ทุกคันบนถนนต้องหลบทางได้ แต่ก็เห็นธุรกิจรถเช่าเต็มสนามบิน และนักท่องเที่ยวเช่ามอเตอร์ไซค์ลัดเลาะกันว่อนเกาะเช่นกัน สิ่งที่สอดแทรกเติมเต็มการท่องเที่ยวก็คือ ประเพณีและวัฒนธรรมแบบฮินดู ในสถานที่ทางศาสนาต่างๆ ที่แทบไม่กีดกั้นคนทุกกลุ่ม มีส่วนทำให้การเที่ยวไปในบาหลีมีความตื่นตาตื่นใจ
การที่จะประสบความสำเร็จเช่นนี้ได้ ทางการอินโดนีเซียมีการพัฒนาปรับปรุงหลายอย่าง ตั้งแต่ระเบียบความเรียบร้อยชายหาด มีอาสาสมัครเก็บขยะ สร้างแนวกันคลื่นที่ปล่อยให้หาดทรายและทะเลอยู่ด้วยกันได้ไม่ทำลายกัน จำกัดเขตการรุกล้ำของโรงแรมรีสอร์ตใหญ่ที่ต้องเปิดทางให้คนลงหาดได้ ไม่มีมาเฟียคุมหาด ไม่ขายเซ็กส์และความเพลิดเพลินแบบที่จะทำไรก็ได้ แต่ขายวัฒนธรรมที่ดึงดูดคนนอกให้มีส่วนร่วม
อย่างไรก็ตาม อุปสรรคที่ยังมีอยู่ตามธรรมชาติ เช่น รันเวย์สนามบินประชิดทะเล ลิง แมลง สัตว์เลื้อยคลานตามที่ต่างๆ ถนนแคบขรุขระตามเส้นทางลัดเลี้ยว หรือภูเขาไฟที่ระเบิดออกมาเป็นบางเวลา ก็เป็นสิ่งที่ต้องใช้ความอดกลั้นในการพัฒนากันไป
อย่างไรก็ตาม ธรรมชาติความใจเย็น เนิบง่ายสบายๆ ของคนบาหลีช่วยให้เกาะแห่งนี้มีความสงบ ปลอดภัย อุ่นใจในการไปไหนต่อไหนแม้ในยามค่ำคืน
บาหลีอาจจะดูเก่ากว่าสถานที่ท่องเที่ยวประเภทเกาะที่อื่นๆ ของอาเซียน แต่น่าที่จะยังคงเป็นจุดหมายปลายทางอันดับหนึ่งของเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ต่อไปอีกนาน ด้วยเศรษฐกิจที่ดีต่อเนื่องของอินโดนีเซียทำให้การจัดการต่างๆ เป็นไปในทิศทางบวก
การยกระดับประเทศให้โดดเด่นในเวทีระหว่างประเทศก็ช่วยดึงดูตลาดการประชุม MICE การสร้างเมืองหลวงใหม่บนเกาะ Borneo หรือการพัฒนาสถานที่ท่องเที่ยวใหม่ๆ ในเกาะใกล้เคียง ไม่ได้ลดทอนความน่าสนใจในบาหลี แต่กลับจะเป็นสปริงบอร์ดให้การบาหลีคึกคักขึ้นด้วยซ้ำ เพราะจุดหมายต่างๆ ก็จะเกี่ยวข้องกับบาหลีไม่ทางใดก็ทางหนึ่ง
ภูเก็ตหรือสมุย ในฐานะคู่แข่งของบาหลี สามารถเอาข้อดีของบาหลีมาเติมต่อสิ่งที่เราเหนือกว่าอยู่แล้ว เช่น ความงามของชายหาดและความอร่อยของอาหาร
ขอให้เราสร้างความปลอดภัยให้กับนักท่องเที่ยวอย่างแท้จริง ไม่มีแก๊งก่อแต่เรื่องวิวาท ปราบมาเฟียท้องถิ่นและธุรกิจสีเทาของพวกต่างชาติข้ามถิ่นที่มาแสวงประโยชน์จากทรัพยากรไทยฟรีๆ เท่านี้ก็ไม่เป็นรองบาหลีแล้ว