ราชกิจจาฯ ประกาศกระทรวงการคลัง หลักเกณฑ์ตั้ง ธนาคารไร้สาขา (Virtual Bank)

เมื่อวันที่ 4 มีนาคม 2567 ที่ผ่านมา เว็บไซต์ ราชกิจจานุเบกษา เผยแพร่ประกาศกระทรวงการคลัง เรื่อง หลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขในการขอใบอนุญาตและการออกใบอนุญาตประกอบธุรกิจธนาคารพาณิชย์ไร้สาขา (Virtual Bank) ใจความว่า

ตามแนวนโยบายภูมิทัศน์ใหม่ภาคการเงินไทยเพื่อเศรษฐกิจดิจิทัลและการเติบโตอย่างยั่งยืน (แนวนโยบาย Financial Landscape) ธนาคารแห่งประเทศไทยได้วางทิศทางด้านดิจิทัสที่เปิดโอกาสให้ภาคการเงินใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยีและข้อมูลเพื่อพัฒนานวัตกรรม และบริการทางการเงินที่สอดคล้องกับความต้องการของผู้ใช้บริการได้อย่างยั่งยืน ซึ่งเน้นการรักษาสมดุลระหว่างการสนับสนุนนวัตกรรมเพื่อประโยชน์ของผู้ใช้บริการและการบริหารความเสี่ยงอย่างเหมาะสม

โดยหนึ่งในแนวนโยบายสำคัญ คือ การเปิดให้มีผู้ให้บริการประเภทใหม่ ได้แก่ ธนาคารพาณิชย์ไร้สาขา (Virtual Bank) เพื่อให้ผู้ที่มีความสามารถด้านเทคโนโลยี การให้บริการดิจิทัล และการใช้ข้อมูลที่หลากหลาย เข้ามาพัฒนานวัตกรรมและนำเสนอบริการทางการเงินรูปแบบใหม่ผ่านช่องทางดิจิทัลที่สามารถตอบสนองความต้องการของผู้ที่พร้อมใช้บริการผ่านช่องทางดิจิทัลได้อย่างตรงจุดและมีประสิทธิภาพ ในการสนับสนุนและเพิ่มเติมโอกาสในการเข้าถึงบริการทางการเงินของกลุ่มผู้ใช้บริการรายย่อยและกลุ่มวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม (SMEs โดยเฉพาะกลุ่มที่ไม่ได้รับบริการทางการเงินอย่างเพียงพอและเหมาะสม (Underserved) หรือกลุ่มที่เข้าไม่ถึงบริการทางการเงิน (Unserved) รวมถึงสร้างประสบการณ์ในการใช้บริการทางการเงินที่ดีขึ้น ตลอดจนช่วยกระตุ้นให้เกิดการแข่งขันในระบบสถาบันการเงินไทยอย่างเหมาะสม

 

อาศัยอำนาจตามความในมาตรา 9 วรรคสี่ แห่งพระราชบัญญัติธุรกิจสถาบันการเงิน พ.ศ. 2551 รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลังโดยคำแนะนำของธนาคารแห่งประเทศไทยจึงกำหนดหลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขในการขอใบอนุญาตและออกใบอนุญาตประกอบธุรกิจธนาคารพาณิชย์ไร้สาขาดังต่อไปนี้

ข้อ 1 ประกาศนี้ให้ใช้บังคับเมื่อพ้นกำหนดสิบห้าวันนับแต่วันประกาศในราชกิจจานุเบกษา เป็นต้นไป

 

ในประกาศได้กำหนดคุณสมบัติ และลักษณะต้องห้ามของผู้ขออนุญาตจัดตั้งธนาคารพาณิชย์ไร้สาขา ดังต่อไปนี้

ข้อ 3 ผู้ขออนุญาตต้องมีคุณสมบัติ ดังต่อไปนี้

(1) มีประสบการณ์และทรัพยากรที่ช่วยสนับสนุนการประกอบธุรกิจธนาคารพาณิชย์ไร้สาขาได้ตามรูปแบบและแผนการประกอบธุรกิจตามข้อ 6 (1)

(2)  มีความเชี่ยวชาญและประสบการณ์ในการประกอบธุรกิจที่มีการใช้เทคโนโลยีและให้บริการผ่านช่องทางดิจิทัล

(3) มีประสบการณ์ที่แสดงให้เห็นถึงความสามารถในการได้มา เข้าถึง บริหารจัดการและใช้ประโยชน์จากข้อมูลที่หลากหลาย รวมถึงการพัฒนาระบบหรือส่วนเชื่อมต่อข้อมูลเพื่ออำนวยความสะดวกแก่ผู้ใช้บริการให้สามารถนำข้อมูลของตนไปใช้ในการทำธุรกรรมกับผู้ให้บริการรายอื่นภายใต้สิทธิตามกฎหมาย

ข้อ 4 นอกจากต้องมีคุณสมบัติที่กำหนดตามข้อ 3 แล้ว บุคคลในผู้ขออนุญาตรายใดที่จะเป็นผู้ถือหุ้นสำคัญต้องมีคุณสมบัติและไม่มีลักษณะต้องห้าม ดังต่อไปนี้ด้วย

(1) มีธรรมาภิบาลและชื่อเสียงที่ดี

(2) มีผลการดำเนินงานที่ดี และมีฐานะทางการเงินมั่นคง

(3) ไม่เป็นบุคคลสัมละลาย หรือเคยเป็นบุคคลล้มละลายทุจริต

(4) ไม่เคยต้องคำพิพากษาถึงที่สุดให้จำคุกในความผิดเกี่ยวกับทรัพย์ที่กระทำโดยทุจริตไม่ว่าจะมีการรอการลงโทษหรือไม่ก็ตาม

 

(5) ไม่เคยได้รับโทษจำคุกโดยคำพิหากษาถึงที่สุดให้จำคุกในความผิดเกี่ยวกับการปลอมและการแปลงตามประมวลกฎหมายอาญา ความผิดเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ตามกฎหมายว่าด้วยการกระทำความผิดเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ หรือความผิดเกี่ยวกับการประกอบธุรกิจทางการเงินและระบบการชำระเงิน

(6) ไม่เคยเป็นกรรมการ ผู้จัดการ หุ้นส่วนผู้จัดการ หรือผู้มีอำนาจในการจัดการของผู้ประกอบธุรกิจทางการเงินและระบบการชำระเงินในขณะที่ถูกเพิกถอนการอนุญาตประกอบธุรกิจหรือเพิกถอนการจดทะเบียนประกอบธุรกิจ โดยผู้นั้นมีส่วนเกี่ยวข้องหรือรับผิดชอบในการถูกเพิกถอนการอนุญาตหรือถูกเพิกถอนการจดทะเบียน

(7) ไม่เคยถูกถอดถอนจากการเป็นกรรมการ ผู้จัดการ หรือผู้มีอำนาจในการจัดการของสถาบันการเงิน บริษัทแม่ของสถาบันการเงิน หรือบริษัทลูกที่ประกอบธุรกิจทางการเงิน ตามกฎหมายว่าด้วยธุรกิจสถาบันการเงิน หรือถูกถอดถอนหรือพันจากต่ำแหน่งเนื่องจากขาดคุณสมบัติหรือมีลักษณะต้องห้ามของกรรมการ หรือผู้บริหารของสถาบันการเงินเฉพาะกิจ หรือถูกถอดถอนจากการเป็นกรรมการผู้จัดการ หรือผู้มีอำนาจในการจัดการของบริษัทหลักทรัพย์ตามกฎหมายว่าด้วยหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์หรือถูกถอดถอนจากการเป็นกรรมการ ผู้จัดการ หรือผู้มีอำนาจในการจัดการของบริษัทประกันชีวิตตามกฎหมายว่าด้วยประกันชีวิตหรือบริษัทประกันวินาศภัยตามกฎหมายว่าด้วยประกันวินาศภัย เว้นแต่การถอดถอนหรือการพันจากตำแหน่งนั้นไม่เกี่ยวกับความซื่อสัตย์สุจริตหรือทุจริตต่อหน้าที่

(8) ไม่เคยถูกลงโทษไล่ออกหรือปลดออกจากราชการ องค์การ หรือหน่วยงานของรัฐฐานทุจริตต่อหน้าที่

(9) ไม่เป็นข้าราชการการเมือง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร สมาชิกวุฒิสภา สมาชิกสภาท้องถิ่น หรือผู้บริหารท้องถิ่น หรือผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง ตามกฎหมายว่าด้วยการป้องกันและปราบปรามการทุจริต รวมถึงผู้ดำรงตำแหน่งกรรมการผู้ช่วยรัฐมนตรี หรือผู้ช่วยรัฐมนตรี ตามระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีว่าด้วยคณะกรรมการผู้ช่วยรัฐมนตรี

(10) ไม่เคยต้องคำพิพากษาถึงที่สุดว่ากระทำความผิดในความผิดมูลฐาน หรือกระทำความผิดฐานฟอกเงิน หรือต้องคำพิพากษาหรือคำสั่งของศาสให้ทรัพย์สินตกเป็นของแผ่นติน ตามกฎหมายว่าด้วยการป้องกันและปราบปรามการฟอกเงิน หรือต้องคำพิพากษาถึงที่สุดว่ากระทำความผิดฐานสนับสนุนทางการเงินแก่การก่อการร้าย หรือฐานสนับสนุนทางการเงินแก่การแพร่ขยายอาวุธที่มีอานุภาพทำลายล้างสูง และไม่เป็นบุคคลที่ถูกกำหนดให้เป็นผู้ที่มีการกระทำอันเป็นการก่อการร้าย หรือการแพร่ขยายอาวุธที่มีอานุภาพทำลายล้างสูงตามกฎหมายว่าด้วยการป้องกันและปราบปรามการสนับสนุนทางการเงินแก่การก่อการร้ายและการแพร่ขยายอาวุธที่มีอานุภาพทำลายล้างสูง

(11) ไม่เคยถูกธนาคารแห่งประเทศไทย สำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ สำนักงานคณะกรรมการกำกับและส่งเสริมการประกอบธุรกิจประกันภัย หรือหน่วยงานของรัฐทั้งของประเทศไทยและต่างประเทศ กล่าวโทษ ร้องทุกข์ หรือกำลังถูกดำเนินคดี ในความผิดฐานฉ้อโกง หรือทุจริต เว้นแต่ปรากฏว่าคดีถึงที่สุดโดยไม่มีความผิด

(12) ไม่มีเหตุอันควรสงสัยว่าได้กระทำหรือเคยกระทำการอันเป็นการหรือก่อให้เกิดการฉ้อโกงหรือฉ้อโกงประชาชน หรือเป็นการปฏิบัติต่อผู้บริโภคโดยไม่สุจริตหรือไม่เป็นธรรม

(13) ไม่มีเหตุอันควรสงสัยว่ได้กระทำหรือเคยกระทำการอันเป็นการหรือก่อให้เกิดการเลือกปฏิบัติหรือแสวงหาประโยชน์ส่วนตนหรือพวกข้อง หรือการเข้าไปมีส่วนร่วมในการตัดสินใจใดอันอาจก่อให้เกิดผลประโยชน์ทับซ้อน (Conflict of Interest)หรือมีเหตุอันควรสงสัยว่ามีพฤติกรรมที่แสดงถึงการกระทำอันส่อไปในทางไม่สุจริต

เพื่อประโยชน์ในการพิจารณาตาม (5) และ (6) ให้ "ธุรกิจทางการเงินและระบบการชำระเงิน" หมายความว่า ธุรกิจทางการเงินและระบบการชำระเงินตามที่กำหนตในประกาศธนาคารแห่งประเทศไทยว่าด้วยหลักเกณฑ์การพิจารณาให้ความเห็นซอบการแต่งตั้งกรรมการ ผู้จัดการ ผู้มีอำนาจในการจัดการหรือที่ปรึกษาของสถาบันการเงิน บริษัทแม่ของสถาบันการเงิน และบริษัทลูกที่ประกอบธุรกิจทางการเงิน

ทั้งนี้ การออกใบอนุญาตประกอบธุรกิจธนาคารพาณิชย์ไร้สาขาจะมีผลบังคับใช้ภายหลังประกาศในราซกิจจานุเบกษา 15 วัน จากผู้ขออนุญาตสามารถยื่นคำขออนุญาตได้ภายใน 6 เดือนนับแต่วันที่ประกาศนี้ใช้บังคับ โดยยื่นคำอนุญาตต่อธนาคารแห่งประเทศไทยตามหลักเกณฑ์ วิธีการ และช่องทางที่ธนาคารแห่งประเทศไทยกำหนด พร้อมทั้งนำส่งเอกสารหลักฐานและข้อมูลประกอบคำขออนุญาตให้ครบถ้วนถูกต้องตามประกาศนี้และตามที่ธนาคารแห่งประเทศไทยกำหนด

 

อ่านประกาศเพิ่มเติม (คลิก)